Çok kutuplu ve çok parçalı düzen

Bugün Vaşington saati ile 12’de Donald Trump ABD’nin 47. başkanı olarak, bir kez daha 4 yıllık bir dönem için Beyaz Saray’a yerleşiyor. Dünyanın önde gelen liderleri Trump’la birlikte, kıtasal ve bölgesel ölçekte güç merkezi konumundaki ülkelerin karar vericileri olarak, ‘küreselleşme 2.0’ın çöktüğü bir dönemde, yeni normlar ve kurallar belirleme gayretindeler. Uluslararası ekonomi-politik sistem tümüyle çok kutuplu ve çok parçalı bir düzenin etkisi altında. 1. Soğuk Savaş döneminde iki süper güç arasındaki stratejik rekabetin şekillendirdiği iki kutuplu bir düzen dünyaya hakimdi. Uluslararası sistem uzmanlarının bir kısmı, 2. Soğuk Savaş döneminde benzer bir sürecin bu defa ABD ile Çin arasında yaşanabileceğini öngörmekteler.

Uluslararası uzmanların hayli küçük bir bölümü ise, iki ayrı senaryo üzerinde durmaktalar. İlki, bir kez daha ABD’nin liderliğinde, kabul görmüş uluslararası kurallara dayalı bir küresel düzenin yeniden canlandırılması. Ancak, bu senaryonun geçerli olabilmesi için, ABD’nin son dönemde aşırı taraflı tutumu nedeniyle, bizzat kendi eliyle zarar verdiği çok taraflı sistemi ayakta tutan uluslararası kurallar konusunda yeniden tutum belirlemesi gerekmekte. ABD’nin dünya vatandaşları nezdindeki saygınlığı bu kadar ayaklar altına düşmüşken, ABD’nin repütasyonu için ciddi bir mücadele ortaya koyması gerekiyor. Ancak, temel sorun Vaşington’daki aktörlerin repütasyon konusunu pek de kale almamaları. ABD’nin bile bile ‘vahşi kapitalizm’ modeline yoğunlaştığını gözlemliyoruz. Başkan Trump’la da bu tutumun değişme olasılığı sıfıra yakın.

Yazının devamı için TIKLAYINIZ!