Uluslararası ekonomi-politik sisteme yönelik olarak yoğunlaşan ‘yeniden yapılanma’ tartışmaları, ‘küresel düzen’in yeniden kurulmakta olduğuna dair tanalizler küresel güç merkezleri arasındaki çok yönlü rekabetin nereye evrileceği başlığını da derinleştiriyor. Birinci düzeyde küresel güç merkezleri olarak tanımlanan ABD, Rusya ve Çin ile, ikinci düzeyde küresel güç merkezleri olarak tanımlanan Avrupa Birliği, Hindistan ve Japonya’nın üretim, ticaret, teknoloji, enerji ve güvenlik alanlarında gösterdikleri performans, E7 ülkeleri olan Türkiye, Brezilya, Endonezya ve Meksika’yı da yakından ilgilendiriyor. Çin’in küresel imalat sanayinde yüzde 31 pay ile, ABD dahil takip eden 6 ülkenin küresel imalat sanayindeki paylarını tek başına karşılıyor olması, küresel yarı iletkenler, elektrikli araçlar, güneş enerjisi teknolojileri ve kritik minerallerdeki kritik rolü küresel güç merkezleri arasında istisnai bir konumda olmasına sebep oluyor.
Bununla birlikte, son dönemde Çin için hız kazanmış olan ‘Japonyalaşma Sendromu’na dair tartışmalar, Çin’in dünya ekonomisindeki güçlü konumu kadar, aşırı büyüyen konut pazarı, aşırı büyüyen toplam ulusal borç ve beklenenden hızla yaşlanan nüfus boyutlarıyla da öne çıkmakta. ABD ve Çin’in toplam milli borcu ‘Kovid-19’ küresel virüs salgınında birlikte artarken, ABD’nin toplam borcunun GSYH’ya oranı yüzde 300’e yaklaşmıştı. Sonrasında ABD’nin toplam borcunun milli gelire oranı yüzde 252’ye gerilerken, Çin’in toplam borç oranı yüzde 291’e yükselmiş durumda. Küresel toplam milli borç/ GSYH ortalamasının yüzde 226 olduğunu dikkate aldığımızda, Çin’in bu derece yüksek bir borç yükünü yönetmesi için büyüme performansını güçlü tutması gerekecek. Oysa, son dönemde büyüme performansında da bir ivme kaybı olduğu gerçek. Türkiye ise, toplam milli borç oranında yüzde 95 ile en düşük borcu olan ülkeler arasında.
Yazının devamı için TIKLAYINIZ!
