Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Aylık Cari Açık rakamlarını açıkladı.
ÖDEMELER DENGESİ: 2014 YILI (*)
CARİ İŞLEMLER HESABI
Cari işlemler açığı, 2013 yılına göre 18.822 milyon ABD doları azalarak 45.836 milyon ABD dolarına gerilemiştir.
Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 16.322 milyon ABD doları azalarak 63.585 milyon ABD dolarına düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2.509 milyon ABD doları artarak 25.353 milyon ABD dolarına yükselmesi ve birincil gelir açığının 263 milyon ABD doları azalarak 8.723 milyon ABD dolarına gerilemesi etkili olmuştur.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun turizmle ilgili olarak gerçekleştirdiği 4. çeyrek anket sonuçlarının yansıtılmasıyla, seyahat gelirleri 2013 yılına göre 1.555 milyon ABD doları tutarında artarak 29.552 milyon ABD dolarına, seyahat giderleri de 255 milyon ABD doları tutarında artarak 5.072 milyon ABD dolarına ulaşmıştır.
Birincil gelir dengesi altında yer alan yatırım gelirinden kaynaklanan net çıkışlar, 2013 yılına göre 371 milyon ABD doları azalarak 8.327 milyon ABD doları olmuşken, ikincil gelir dengesinden kaynaklanan net girişler 272 milyon ABD doları azalarak 1.119 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
FİNANS HESABI
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlıklar, 2013 yılına göre 3.420 milyon ABD doları artarak 7.047 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir.
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net yükümlülükler, 2013 yılına göre 73 milyon ABD doları artarak 12.530 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir.
Portföy yatırımları kalemindeki net yükümlülük oluşumuyla ilgili olarak, yurtdışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında 2.559 milyon ABD doları tutarında net alım gerçekleştirmiştir. Söz konusu alımın 1.529 milyon ABD doları bankacılık sektörü dışındaki hisselerde, 1.030 milyon ABD doları ise banka hisselerinde gerçekleşmiştir.
Devlet iç borçlanma senetleriyle ilgili olarak yurtdışı yerleşikler, Ocak-Aralık döneminde 370 milyon ABD doları tutarında net alım gerçekleştirmiştir. 2013 yılının aynı döneminde ise 4.133 milyon ABD doları net alım gerçekleşmişti.
Yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla bankalar10.196 milyon ABD doları, diğer sektörler de 3.177 milyon ABD doları net borçlanma gerçekleştirmiştir.
Diğer yatırımlar altında, yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 659 milyon ABD doları azalırken, diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduatı 392 milyon ABD doları artmıştır.
Yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında 2.333 milyon ABD doları net çıkış gerçekleşmiştir.
Yurtdışı bankaların yurtiçindeki mevduatları, yabancı para hesaplarındaki gerilemeye rağmen Türk lirası hesaplarındaki artış sonucu, 169 milyon ABD doları tutarında artış kaydetmiştir. Yurtdışı kişilerin mevduatı ise 3.132 milyon ABD doları artmıştır.
Genel Hükümetin yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, 892 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleşmiştir.
Bankacılık sektörünün net kredi kullanımı, 2013 yılına göre 9.476 milyon ABD doları azalarak 12.160 milyon ABD doları olmuştur. Kısa vadeli net kredi kullanımları, bir önceki yıla göre hızla gerileyerek 12.887 milyon ABD dolarından 3.840 milyon ABD dolarına düşmüştür.
Diğer sektörlerin net kredi kullanımı, 2013 yılına göre 4.696 milyon ABD doları artarak 5.795 milyon ABD dolarına yükselmiştir. Uzun vadeli kredilerde, 2013 yılında 137 milyon ABD doları net geri ödeme yapılırken 2014 yılında 5.410 milyon ABD doları net kullanım gerçekleşmiştir.
2013 yılında 9.911 milyon ABD doları artış kaydeden resmi rezervler, 2014 yılında 468 milyon ABD doları azalmıştır.
(*)Ödemeler dengesi istatistikleri, Eylül 2014 verileriyle birlikte ilk kez Altıncı El Kitabı formatında yayımlanmaya başlanmıştır. Bu nedenle, cari işlemler hesabında meydana gelen başlıca yöntemsel değişiklikler şunlar olmuştur: (a) “İşlem Gören Mallar “ ve “Tamir Gören Mallar” ile ilgili olarak yapılan değişiklikler, (b) Transit ticarete ilişkin işlemlerin net mal ihracatı olarak yeniden sınıflandırılması, (c) “Limanlarda Sağlanan Mallar” kalemine ilişkin yapılan değişiklikler, (d) İşçi gelirlerini de kapsayan “Kişisel Transferler” kaleminin “İkincil Gelir” hesabına eklenmesi.
Diğer taraftan, ödemeler dengesi finans hesabının yeni işaretleme sistemi de, Altıncı El Kitabı’yla birlikte Uluslararası Yatırım Pozisyonu ile tutarlı hale getirilmiştir. Buna göre, artı işaret varlık ya da yükümlülüklerde artışı gösterirken, eksi işaret varlık ya da yükümlülüklerde azalışı gösterecektir.
Altıncı El Kitabı’nda “Doğrudan Yatırımlar” kalemi, Beşinci El Kitabı’nda olduğu gibi yatırımın yönüne göre (“Yurtiçinde” ve “Yurtdışında”) değil, “Varlıklar” ve “Yükümlülükler” ayrımında gösterilmektedir. Dolayısıyla, Beşinci El Kitabı ve Altıncı El Kitabı formatlarındaki yayınlarda sırasıyla “Doğrudan Yatırımlar/Yurtdışında” ve “Doğrudan Yatırımlar/Yurtiçinde” kalemleri ile “Doğrudan Yatırımlar/Net Varlık Edinimi” ve “Doğrudan Yatırımlar/Net Yükümlülük Oluşumu” kalemleri rakamsal olarak farklılık göstermektedir.
Altıncı El Kitabı’na geçiş kapsamında yapılan değişikliklere ilişkin detaylı bilgiler, www.tcmb.gov.tr adresinde “İstatistikler/Ödemeler Dengesi ve İlgili İstatistikler/Ödemeler Dengesi İstatistikleri” altında yer alan “Ödemeler Dengesi İstatistiklerine İlişkin Yöntemsel Açıklama” başlıklı not ile “Türkiye’nin Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu Altıncı El Kitabı’na Geçiş Süreci Hakkında Açıklama” başlıklı notta yer almaktadır.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
İhracat ve İthalat konularında sormak istediklerinizi uzmanımıza aşağıdaki form yardımıyla iletebilirsiniz.
İletişim Formu
İletişim formu için buraya tıklayın