Mahfi Eğilmez – 08.08.2014
Geçtiğimiz hafta sonu Haziran ayına ilişkin sanayi üretimi endeks sayıları ve değişim oranları açıklandı. İlk çeyrekte, geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 5,3 artmış olan arındırılmış sanayi aylık üretimi, ikinci çeyrekte hız keserek yüzde 3,1’lik bir artış sergileyince ikinci çeyrek ekonomik büyümesine ilişkin endişeler arttı.
Sanayi üretimi, GSYH’nın dörtte birini oluşturduğu halde niçin bu kadar önemli? Çünkü tarım üretiminin payı yüzde 10’un altında ve hizmetler kesimi de sanayiye çok bağımlı. Aşağıda 2011 yılından itibaren gerçekleşen çeyrekler itibariyle sanayi üretimindeki büyümeyi ve ekonomideki büyümeyi (GSYH büyümesi) tablo halinde sunuyorum.
| Dönemler | Sanayi Büyümesi (%) | GSYH Büyümesi (%) |
| 2011 | 15,1 | 12,4 |
| 9,3 | 9,3 | |
| 12,2 | 8,7 | |
| 8,2 | 5,3 | |
| 2012 | 2,2 | 3,1 |
| 4,2 | 2,8 | |
| 3,2 | 1,5 | |
| 2,7 | 1,4 | |
| 2013 | 2,9 | 2,9 |
| 2,6 | 4,5 | |
| 2,8 | 4,3 | |
| 3,7 | 4,4 | |
| 2014 | 5,3 | 4,3 |
| 3,2 |
Yukarıda sunduğum tabloda çeyrek dönemler itibariyle sanayi büyümesi ile GSYH büyümesi arasındaki korelasyon katsayısı 0,92 olarak bulunuyor. Yani bu iki değişken arasında çok güçlü doğru yönlü bir ilişki var demektir.
Aşağıdaki grafik de bu ilişkiyi görsel olarak ortaya koyuyor:
Tablo ve grafiğe bakarak 2014 yılının ikinci çeyreğinde GSYH büyüme oranının 4’ün altında çıkacağını söylemek mümkün görünüyor. Bununla birlikte GSYH büyümesinin sadece sanayi üretimiyle değil diğer sektörlerin üretimiyle de ilişkili olduğunu göz önünde bulundurursak nokta tahmini yapabilmek için tarım ve hizmetler kesimi üretimlerine de bakmamız gerekecek. O nedenle bunu geçici bir tahmin olarak ortaya koyduğumu söylemeliyim. İlerleyen günlerde sözünü ettiğim veriler yayınlandıkça tahminimi nokta tahmin haline getirmem mümkün olacak.
Ek bilgi kutusu:
Korelasyon, iki değişken arasındaki doğrusal ilişkiyi açıklayan bir deyimdir. Korelasyon katsayısı denilen bir katsayı ile ölçülür. Bu katsayı -1 ile +1 arasında değişir. Katsayı; 0’a yaklaştıkça iki değişken arasındaki ilişki giderek zayıflar. Katsayı; -1’e yaklaştıkça iki değişken arasında ters yönlü ilişki, katsayı +1’e yaklaştıkça iki değişken arasında doğru yönlü ilişki güçleniyor demektir.