SABAH STRATEJİSİ
Borsa İstanbul’da cuma günkü tepkinin dün devam edemediğini izledik. Ekonomide yavaşlamaya işaret eden veriler ve faizin bir süre daha yüksek kalabileceği beklentileri genel olarak borsa üzerinde baskı yapmaya devam ederken, kısa vadeli Orta Doğu’daki gerilim risk unsuru olarak izlenmeye devam ediliyor. İsrail’in İran’ın füze saldırılarına nasıl tepki vereceği konusunda belirsizlik sürüyor. Bu ortamda Borsada düşük işlem hacmi (BIST100’de dünkü hacim 69milyar TL, son bir aylık ortalama hacim 78milyar TL) hisse piyasasına ilgisizliğin önemli bir işareti. Negatif algıyla birlikte BIST100’de aşağı yönlü eğilim devam edebilir. Küresel piyasalarda da jeoplitik gelişmeler risk iştahı üzerinde baskı yaparken, hisse senedi oynaklık endeksi (VIX) dün 23 seviyesine yaklaştı. Brent petrolün 80 USD’nin üzerine çıktığı ortamda ABD on yıllık tahvil faizi %4’ü aştı. ABD borsaları ise %1 civarında düşüş kaydetti. Bu sabaha bakıldığında, ABD vadelileri yatay. Asya’da ise genel olarak negatifler hakim. Diğer yandan, tatilden dönen Çin’de Şanghay endeksi %3,6 civarı yükselişte. Hong Kong’ta ise %7’ye yakın satıcılı bir görüntü var. Çin’de daha fazla teşvik konusunda ayrıntıların paylaşılması bu sabah takip ediliyor. Son olarak Brent petrol bu sabah 80 USD’nin hafif altında işlem görüyor.
MAKROEKONOMİ
Avrupa tarafında, Euro Bölgesi’nde ekim ayına ilişkin Sentix yatırımcı güveni verisi yayımlandı. Eylül ayına ilişkin Sentix yatırımcı güveni verisi, yatay seyretme beklentilerine karşın -15,4’ten -13,8 seviyesine yükseldi, böylece üst üste üçüncü ayda düşüşün ardından kısmi toparlanma kaydetmekle birlikte negatif bölgedeki seyrini dördüncü ayda sürdürdü. Detaylara bakıldığında ekim ayında cari koşullar endeksi -22,5 seviyesinden -23,3 seviyesine gerileyerek Aralık 2023’ten bu yana en düşük seviyelerde seyretti, buna karşın yatırımcıların gelecek 6 aylık döneme ilişkin değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise yatırımcılarda, ECB’nin faiz indirimlerinin olumlu etkisi ve Avrupa’nın en büyük ticaret ortaklarından Çin’de parasal ve mali teşvik adımlarının açıklanmasının ardından bölge ekonomisine yönelik artan olumlu beklentilerin desteğiyle -8 seviyesinden -3,8 seviyesine toparlanmakla birlikte negatif bölgedeki seyrini üçüncü aya taşıdı.
Euro Bölgesi’nde iç talebin seyrine ilişkin sinyal verecek olan ağustos ayı perakende satışlar verisi izlendi. Buna göre, bölgede perakende satışlar, aylık bazda temmuzda yatay seyrin (%0) ardından ağustosta beklentilerle uyumlu olarak %0,2 oranında artışla toparlanma kaydetti, yıllık bazda ise temmuzda %0,1 oranında düşüşün ardından ağustosta %0,8 oranında artış kaydetti ve böylece iki aylık düşüşün ardından toparlanma sergiledi.
Almanya’da üretimin seyrine ilişkin olarak ağustos ayı fabrika siparişleri verisi izlendi. Almanya’da fabrika siparişleri aylık bazda temmuzda %3,9 oranında artışın ardından ağustosta %5,8 oranında gerileyerek beklentilerin (%2 düşüş) oldukça üzerinde düşüş kaydetti, söz konusu düşüş son yedi ayın en sert düşüşü oldu. Detaylara bakıldığında, ağustosta aylık bazda ara mallarda %2,2 düşüş ve sermaye mallarında %8,6 düşüş gözlenirken, tüketim mallarında ise %0,9 oranında düşüş görüldü. Fabrika siparişleri yıllık bazda ise temmuzda %4,6 oranında artış kaydetmesinin ardından ağustosta %1,6 oranında düşüş kaydetti. Söz konusu veriler, Almanya ekonomisinin resesyonun kıyısında olduğuna işaret etti.
Yurt içinde ise, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından eylül ayı Hazine nakit dengesi verisi yayımlandı. Buna göre Hazine nakit dengesi, eylül ayında 201 milyar TL açık verdi, ağustos ayında ise 194,6 milyar TL açık vermişti, böylece yılın ilk dokuz ayında toplam 1,54 trilyon TL’lik açık oluştu. 12 aylık kümülatif bazda nakit açığı ise ağustos ayındaki 1,588 trilyon TL’den eylül ayında 1,720 trilyon TL’ye, GSYH’a oranı ise %4,52’den %4,90’a yükseldi (GSYH verisi olarak 2024 yılı 2. çeyrek kümülatif verisi kullanıldı). Alt detaylara bakıldığında gelirlerde eylül ayında aylık %6,8 oranında artış gözlenirken, giderler ise faiz dışı giderlerin aylık %0,2 oranındaki sınırlı artışla yataya yakın seyretmesine karşın faiz giderlerindeki aylık %53,5 oranındaki güçlü artışın etkisiyle %5,4 oranında artış sergiledi.
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, ağustos ayı dış ticaret dengesi verisi TSİ 15.30’da açıklanacak. Temmuz ayında aylık bazda dış ticaret açığı, 73 milyar USD’den 78,8 milyar USD seviyesine yükselmekle birlikte beklentilerin hafif altında kaydedilmişti ve böylece Haziran 2022’den bu yana en yüksek açık kaydedilmişti. Temmuzda aylık bazda ithalat %2,2 artışla 345,4 milyar USD seviyesine yükselirken, ihracat ise %0,5 oranında artışla 266,6 milyar USD seviyesinde gerçekleşmişti. Ağustosta ise aylık bazda dış ticaret açığının 70,5 milyar USD seviyesine gerilemesi bekleniyor.
Avrupa tarafında, Almanya’da üretimin seyrine ilişkin olarak ağustos ayı sanayi üretimi verisi TSİ 09’da izlenecek. Almanya’da sanayi üretimi aylık bazda haziranda %1,7 oranında artışın ardından temmuzda %2,4 oranında gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüş sergilemişti, yıllık bazda ise sanayi üretiminin daralma hızı %3,7’den %5,3 seviyesine gelmişti. Ağustosta ise aylık bazda sanayi üretiminin %0,8 oranında artışla kısmi toparlanma kaydetmesi bekleniyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Arçelik (ARCLK, Sınırlı Pozitif): Şirket, geçmişte belirtilen yatırım süreci doğrultusunda, Bangladeş’in Dakka şehrinde bulunan buzdolabı, televizyon, çamaşır makinesi, klima ve diğer büyük ev aletlerinin üretileceği yeni fabrikanın üretim sürecine başlamıştır. 78mn USD yatırımla hayata geçirilen fabrikanın toplam alanı 135bin m², kapalı alanı ise 77bin m²’dir. İlk olarak buzdolabı üretimiyle faaliyete geçen fabrikanın mevcut buzdolabı üretim kapasitesi yıllık 750bin adettir. Çoğunlukla iç piyasaya satış yapacak olan fabrikanın, üretimde tam kapasite ile çalışması durumunda, 4bin kişiye kadar istihdam sağlaması öngörülmektedir.
BİM Birleşik Mağazalar (BIMAS, Pozitif): Şirket pay geri alımı için SPK’ya gerekli başvurunun yapılmasına karar vermiştir. Bu kapsamda azami 2mn TL nominal değerde en fazla 1 milyar TL kaynak ayrılacaktır. Şirket en son 20.03.2023 tarihinde geri alım yapmıştı.
Gübre Fabrikaları (GUBRF, Pozitif): Bilecik’teki Söğüt Altın Madeni faaliyetlerine devam etmektedir. Gübretaş Maden Yatırımları’nın yapılan YK toplantısında; Korudanlık oksit cevherini işlemeye yönelik olarak; mevcutta kurulu olan yıllık yaklaşık 240bin ton cevher işleme kapasiteli Faz 1 tesisinin, proje çalışmalarında belirlenen cevher işleme kapasitesi olan yıllık yaklaşık 400bin tona çıkarılması amacıyla yaklaşık 25mn USD bütçeli yatırım yapılmasına, Akbaştepe sülfid cevherini işlemeye yönelik olarak; cevher işleme kapasitesi yıllık yaklaşık 400bin ton olacak şekilde projelendirilen Faz 2 tesisinin (ilk etapta flotasyon prosesi olacak şekilde) kurulmasına ve bu yatırımla beraber gerekli diğer yardımcı faaliyetleri de kapsayacak şekilde yaklaşık 180mn USD bütçeli yatırım yapılmasına karar verilmiştir. Ayrıca Faz 1 tesis kapasite artışı yatırımı için yaklaşık 18 ay; Faz 2 tesis yatırımı için ise yaklaşık 36 ay tamamlanma süresi hedeflenmektedir.
Reeder Teknoloji (REEDR, Pozitif): Şirket, bağlı ortaklığı durumunda olan Reeder Elektronik Akademi’nin %10’luk kısmını Dönüşüm İnvest Teknoloji’ye 600mn TL bedelle satmıştır. Tahsil edilecek satış bedeli ile daha sağlıklı bir finansal yapı oluşturulması hedeflenmektedir. Satış sonrası Şirket’in Reeder Elektronik Akademi’deki payı %45’e düşmüştür.
SEKTÖR HABERLERİ
Enerji: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, elektrik ve doğalgaza yılsonuna kadar 3 ay zam yapılmayacağını söyledi.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Akdeniz Yatırım Holding (AKYHO): Şirketin bağlı ortaklığı Günpak Enerji Konya Karapınar’da 1230,9 kWp gücünde GES inşasının yapımı için 1,1mn USD karşılığı sözleşme imzalamıştır.
Ebebek Mağazacılık (EBEBK): Eylül 2024’te Türkiye’de ebebek mağazaları ve e-ticaret kanalından satılan toplam ürün adedi 7,8mn olarak gerçekleşmişken, bu sayı Eylül 2023’te 7,2mn adettir. 2024’ün 9 aylık döneminde mağaza ve e-ticaret kanalından satılan toplam ürün adedi 67,5mn olarak gerçekleşmişken, bu sayı 2023’ün aynı döneminde 60,8mn adettir.
Horoz Lojistik (HOROZ): Şirket, toplamda 36,8mn TL bedelle 15 adet elektrikli kamyonet satın almıştır.
Pasifik Eurasia Lojistik (PASEU): Doğu Çin’de faaliyet gösteren ve lojistik hizmetleri sunan Zhejiang Ouhua ve havayolu taşımacılığı konusunda faaliyet gösteren Zhejiang Shenglian şirketleri ile Şirket’in bağlı ortaklığı Pasifik Global Logistics arasında stratejik işbirliği çerçeve anlaşması imzalanmıştır.
SAY Yenilenebilir Enerji (SAYAS): Şirket, 4Ç2024’te bağlı ortaklığı olan Ateş Wind Power’a rüzgar türbini ve türbin kulesi aksamları ile ticari mal satışlarından yaklaşık 4mn EUR hasılat elde etmeyi beklemektedir.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi
