SABAH STRATEJİSİ
Haftanın son işlem gününde küresel piyasalarda risk iştahında nötr. Pfizer aşısının tedarikinde gecikmeler olabileceğine yönelik çıkan haber, diğer yandan ABD tarafında teşvik paketi ile ilgili somut bir gelişmenin olmaması ve Brexit’e yönelik belirsizlikler risk iştahını bozmamakla birlikte birkaç gündür devam eden güçsüzlük bu sabah da devam ediyor. Dün yatay bir görüntüyle günü tamamlayan ABD borsaları bu sabah vadelilerde hafif artıda seyrederlerken, Asya’da ana endeksler kısmi baskı altındalar. Paritelerde de sakin bir görüntü var. Bugün ABD’de açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin de piyasa üzerinde etkisi sınırlı kalabilir ve küresel piyasalar haftayı yatay bir görüntüyle tamamlayabilirler. Yurtiçinde ise dün beklentilerin oldukça üzerinde gelen kasım ayı enflasyonu sonrasında Bakan Elvan’ın açıklamaları TL varlıklardaki baskıyı sınırlandırdı ve TL varlıklar günü kazançla tamamladı. Bu sabah kurdaki hafif yükseliş ise tepki olarak değerlendirilebilir. Dün, 23 – 27 Kasım haftasında yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatlarının bir önceki haftaya göre 189mn Dolar azalması da kurda aşağı yönlü riskler için önemli bir gösterge. Moody’s’in Türkiye’nin kredi notuna ilişkin değerlendirmesini bugün geç saatlerde yayımlaması bekleniyor. Moody’s’ten not artışı beklenmese de görünümün iyileştirilme ihtimalini borsa satın alabilir ki TL varlıklara yönelik genel olumlu algı devam ediyor. Diğer yandan, yurtdışındaki yatay hareketler ve enflasyon sonrasında piyasa faizlerindeki artış BIST100 endeksinde olası yükselişi sınırlayabilir. Direnç 1.350 civarında.
MAKROEKONOMİ
Piyasalar ABD tarım dışı istihdam verisini mali teşvik ve aşı haberlerini izleyerek bekliyor. Pfizer’ın bu yıl için planladığı aşı miktarında tedarik zinciri sorunları nedeniyle kesintiye gittiği görülürken, İngiltere ile AB arasında Brexit müzakerelerine ilişkin belirsizlikler de bir yandan devam ediyor. OPEC+ ülkelerinin petrol üretim kesintilerini ocaktan itibaren kademeli olarak gevşeteceği görülüyor, günde 500.000 varil üretim artırabileceği görülürken, bu rakam öncesinde 2 milyon varil civarında öngörülüyordu. Neticede sınırlı da olsa gelecek yılla birlikte petrol piyasasına ekstra bir üretim ekleneceğini gösteriyor ama bunun önceden planlanandan daha az olması petrol fiyatlarını destekliyor. Bu arada bu hafta ABD-Çin gerilimine dair haber akışlarını takip ettik, bugün de ABD’nin Çinli dört şirketi kara listeye aldığını görüyoruz.
- Dün küresel ölçekte kasım ayı nihai hizmet PMI verileri izlendi, Euro Bölgesi ve İngiltere’de artan vaka sayıları ve yeniden uygulanan kısmi kısıtlamalar ile hizmet PMI’lar daralma bölgesinde geldi. ABD’de ise hizmet PMI son 4,5 senenin en iyi rakamını görerek 56,9’dan 58,4’e yükseldi, alışveriş sezonu olduğunu da dikkate aldığımızda alt endekslerde istihdam endeksinin artması dikkat çekici ki önceki günkü ADP özel sektör verisi beklentilerden düşük gelmişti. Bugünkü tarım dışı istihdam verisi için ise olumlu bir haber diyebiliriz. ABD’de 28 Kasım haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları 712 bin kişi seviyesine gerilemeyle beklentilerin üzerinde düşüş sergiledi. Şimdiye kadar açıklanan veriler ABD’deki kısıtlamaların etkisini aralık ayında daha net görebileceğimizi gösteriyor.
ABD tarafında, TSİ 16.30’da kasım ayına ilişkin istihdam piyasası verileri takip edilecek. Buna göre, Tarım dışı istihdam artışının 638 bin kişiden 469 bin kişi seviyesine gerilemesi bekleniyor. Kasımda işsizlik oranının ise %6,9’dan %6,8’e hafif gerilemesi bekleniyor. Yıllık bazda ortalama saatlik kazançların ise %4,5’ten %4,3’e gerilemesi bekleniyor. Ayrıca TSİ 16.30’da ekim ayına dış ticaret açığının -63,9 milyar dolardan -64,8 milyar dolar seviyesine hafif yükselmesi bekleniyor. Ekim ayına ilişkin fabrika siparişlerinin ise aylık bazda %0,8 artması bekleniyor. Öte yandan, TSİ 17’de Chicago Fed Başkanı Charles Evans’ın konuşması takip edilecek.
Avrupa tarafında, Almanya’da TSİ 10’da ekim ayına ilişkin fabrika siparişleri verisi takip edilecek.
Ayrıca TSİ 18’de Uluslararası Para Fonu Başkanı Georgieva’nın konuşması da takip edilecek.
Yurt içi tarafta ise, TSİ 14.30’da kasım ayına ilişkin reel efektif döviz kuru endeksi verisi açıklanacak. Reel efektif döviz kuru ekimde 60,66 ile tüm zamanların en düşük seviyesine gerilemişti. Ayrıca TSİ 10’da TCMB’nin Aylık Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi yayınlanacak. Öte yandan, Moody’s’in Türkiye ile ilgili değerlendirmesi bulunuyor. Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu ‘B2’, görünümünü ise ‘Negatif’ olarak koruması bekleniyor. Bununla birlikte Foreks anketine katılan bazı ekonomistlerin görünümün ‘durağan’a yükseltilmesini beklediği görülmekte. Hatta bir ekonomist ‘pozitif’e yükseltilebileceğini değerlendirdi. Moody’s, son olarak 11 Eylül’de Türkiye’nin kredi notunu B1’den B2’ye düşürmüş ve ‘Negatif’ görünümü ise korumuştu.
Kasım ayında TÜFE, %1 olan beklentilerin belirgin üzerinde, başta gıda fiyatları ve TL’deki değer kaybının gecikmeli etkileriyle aylık bazda %2,30 artış gerçekleştirdi. Yıllık enflasyon %11,89 seviyesinden %14,03 seviyesine çıktı ve Ağustos 2019’dan bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Döviz kuru hareketleri ile ÜFE enflasyonundaki artışın hızlanmaya devam ettiğini görüyoruz ve ÜFE aylık %4,08 artışla Eylül 2018’den (%10,9) bu yana en yüksek aylık artışını gerçekleştirdi. Yıllık ÜFE, %18,2 seviyesinden %23,1 ile son 17 ayın en yüksek seviyesinde. Firmaların döviz kurundaki değişimi fiyatlara yansıtmayı sürdürmesiyle TÜFE üzerindeki maliyet baskısını önümüzdeki dönemde hissetmeye devam edebiliriz. Döviz kuru hareketleriyle çekirdek enflasyon ise aylık %2,1 artış kaydederek manşet enflasyona yakın artış gösterdi ve yıllık olarak da %13,26 seviyesi ile Ağustos 2019’dan bu yana en yüksek seviyeye yükseldi.
Hatırda kalması gerekenler:
- Gıda, temel mallar, altın hariç dayanıklı mallar, lokanta ve oteller tarihsel olarak kasım ayı ortalamalarının belirgin üzerinde seyretti. Giyim ve ayakkabı ve alkollü içeceklerin kasım ayı tarihsel ortalamasının altında kaldığı görüldü. Hizmet enflasyonunda ise lokanta ve otellerdeki fiyat artışına rağmen salgının ilk dönemine göre daha yavaş fiyat ayarlamaları sürüyor. Kur etkisiyle temel mallardaki fiyat artışı ise %3,8 artışla Ekim 2015’ten bu yana en yüksek artışını gösterdi.
- Gıda kalemi, geçen aya benzer şekilde taze meyve ve sebze kaynaklı işlenmemiş gıda grubu ve ekmek ve tahıllardaki fiyat artışının etkisiyle işlenmiş gıda kaynaklı olarak enflasyonu 0,97 puan yukarı çekti. Otomobillerde ÖTV düzenlemesinin etkisi ve döviz kuru gelişmeleriyle otomobil ve motosiklet fiyatlarında artış sürüyor, şehirlerarası otobüs ücreti gibi kalemlerdeki düşüşe rağmen motorin gibi kalemlerdeki fiyat artışıyla ulaştırma kalemi 0,72 puan yukarı yönlü TÜFE’yi etkiledi. Konut kalemi de, 0,15 puan yukarı yönlü etkide bulundu. Konutu +0,13 puanla kur hareketlerinin yansımasını en belirgin hissettiğimiz kalemlerden biri olan ev eşyası (mobilya…) izledi. Lokanta ve otellerin, otel ücreti dışında bütün alt kalemlerinde aylık artış görüyoruz, bunun yansımasıyla +0,1 puan enflasyonu etkiledi. Çeşitli mal ve hizmetlerde ise 34 alt kalemin sadece 3’ünde aylık düşüş görüyoruz. Eğitimde KDV indirimi eylülde enflasyonu düşüş yönlü etkilemişti, kasımda da eğitim düşüş yönlü etkiledi.
- Fiyatların genele yayılma derecesi hakkında bilgi veren ve fiyatı artan ürünler ile azalanlar arasındaki yüzde farkı gösteren enflasyon yayılım endeksinin önceki aya göre yatay seyrettiğini gözlemlemekteyiz. 418 maddeden 322’sinde fiyat artışı, 54’ünde ise fiyat azalışı gerçekleştiğini görmekteyiz.
- TCMB, 2020 yıl sonu enflasyon tahminini %12,1 seviyesine çekerken belirsizlik aralığının üst sınırını da %13,1 belirlemişti. Bu yıl sonunu belirsizlik aralığının da üzerinde kapatmamız mümkün görünüyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Pegasus (PGSUS, Nötr): 2,5 milyar TL TL tutara kadar borçlanma araçlarının (tahvil veya finansman bonosu) yurt içinde halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılmak üzere bir veya birden fazla tertip halinde ihraç edilmesine ve bu kapsamda Sermaye Piyasası Kurulu’na ihraç belgesinin onaylanması talebiyle başvurulmasına karar verilmişti. İhraç belgesi onayı için başvurusu 03.12.2020 tarihinde gerçekleştirilmiştir.
Net Holding (NTHOL, Nötr): 2,55mn TL olan sermayesinde 1,36mn TL nominal bedelle %53,32 oranında sahibi bulunduğu ve Piyasa Öncesi İşlem Platformu’nda işlem görmekte olan bağlı ortaklığı MERİT TURİZM YATIRIM VE İŞLETME A.Ş. (MERIT) paylarından, 03.12.2020 tarihinde 81,00 TL fiyattan 8,22mn TL toplam nominal tutarlı satış işlemi gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte MERİT TURİZM YATIRIM VE İŞLETME A.Ş. sermayesindeki payları 03.12.2020 tarihi itibariyle %53,00’dir.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında RODRG.E ve SAFKR.E payları 04/12/2020 tarihli işlemlerden (seans başından) 18/12/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar tek fiyat işlem yöntemi ile işlem görecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir. Piyasa yapıcılı sürekli işlem yöntemiyle işlem gören paylarda, tedbir nedeniyle tek fiyat işlem yöntemi uygulandığı süre boyunca piyasa yapıcılık faaliyeti yapılmaz. SPK’nın 30/06/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-30 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.
Ayrıca Kervan Gıda (KRVGD) payları, 04/12/2020 (bugün) tarihinden itibaren Borsa İstanbul Yıldız Pazar’da işlem görmeye başlayacağından, söz konusu tarihten itibaren BIST Tüm, BIST Tüm-100, BIST Yıldız, BIST Sınai, BIST Gıda İçecek, BIST İstanbul ve BIST Halka Arz endeksleri kapsamına dahil edilecektir.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Göltaş Çimento (GOLTS): 10.11.2020 tarihinde yapılan özel durum açıklaması ile duruş bildiriminde bulunulan 1. fırın, planlı bakım çerçevesinde yapılan revizyon ve onarım işlerinin tamamlanması neticesinde öngörülen tarih olan 10.12.2020 tarihinden önce faaliyete geçmesine karar verilmiştir.
Öte yandan, Şirket’in sermayesine % 77,47 oranında iştirak ettiği Göltaş Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Göltaş Enerji”) ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) arasında Göltaş Enerji’nin YEKDEM ödemelerinden yararlandırılmaması konusundaki ihtilafa ilişkin olarak; 2016, 2017, 2018, 2019 yıllarına ilişkin EPDK’nın Göltaş Enerji’nin YEKDEM ödemelerinden yararlandırılmamasına ilişkin kararları aleyhine Göltaş Enerji tarafından idari yargıda açılan davaların tamamında, ilgili ilk derece İdare Mahkemeleri tarafından Göltaş Enerji lehine “DAVANIN KABULÜ” kararları verilmiş, mahkeme kararları doğrultusunda ilgili yıllara ilişkin toplam 52.733.778 TL YEKDEM ödemesi tahsil edilmiş ve EPDK’nın kararlar aleyhine istinaf başvuruları da, ilgili Bölge İdare Mahkemeleri’nin “ONAMA” kararları ile sonuçlanmıştır. Bu mahkeme kararlarının temyizen incelemesi neticesinde, Danıştay 13. Dairesi tarafından “BOZMA” kararları verildiği ve dosyaların yeniden incelenmek üzere Bölge İdare Mahkemesine gönderilmiş olduğu öğrenilmiştir. Yargı yolları tüketilinceye kadar Şirket haklılığının ispatı için gerekli başvuruların yapılacağı duyurulurken, yargılamalar devam etmektedir. Yargılamanın Göltaş Enerji aleyhine neticelenmesi durumunda mahkeme kararları uyarınca tahsil edilmiş tutarın işleyecek faizi ile geri ödenmesi söz konusu olabilecektir. 2020 yılına ilişkin YEKDEM alacağı ile ilgili olarak da ilk derece mahkemesi Göltaş Enerji lehine karar oluşturmuş, bu mahkeme kararına ilişkin olarak 14.518.123 TL YEKDEM ödemesi tahsil edilmiş, ilk derece mahkemesi kararı halen Ankara Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf incelemesindedir. 2021 yılına ilişkin YEKDEM ödemesi ile ilgili Göltaş Enerji’nin başvurusunun reddine ilişkin EPDK kararı da, 03.12.2020 tarihinde tebellüğ edilmiş olup, iptali için hukuki yollara başvurulacaktır.
FAİZ PİYASALARI
Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %14,99 seviyesinde yatay seyretti. TCMB toplamda piyasayı 257 milyar TL ile 100 milyar TL’si (%14,98 faizle) geleneksel repo ihalelerinden ve 157 milyar TL’si (%15 faizle) 1 hafta vadeli repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. TCMB sadeleşme politikasıyla uyumlu olarak perşembe günü 324 milyar TL (%15’ten) haftalık repo ihalesi açtı. Sadeleşme politikası ile uyumlu olarak diğer kanallardan fonlama yapılmadı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %0,94 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %0,90-%0,94 bandında hareketin ardından, %0,91 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün beklentilerden yüksek gelen kasım ayı TÜFE ve ÜFE verilerinin ardından verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler gözlendi. Bu kapsamda, dün günlük bazda kısa, orta ve uzun vadeli tarafta faizlerde 40 baz puana varan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi