SABAH STRATEJİSİ
Hem Fed hem de ECB’nin önümüzdeki toplantılarındaki faiz artırım boyutuna yönelik kısmi belirsizlikle piyasalarda dalgalanma devam etti. Dün, ECB’nin önümüzdeki toplantıda 75 baz puan faiz artışını tartışılması gerektiğine yönelik söylemler risk iştahını bozdu. Artıda seyreden Avrupa borsaları çoğunlukla eksiye geçerken, ABD endeksleri yaklaşık %1 oranında değer kaybetti. Bu sabaha bakıldığında ise borsalarda toparlanma gözleniyor. ABD vadelileri %0,5 – %1 oranında yükselişte. Avrupa vadelileri de artıdayken, MSCI Asya Pasifik endeksi sınırlı da olsa primli. Powell’ın Jackson Hole’daki veriye bağlı söyleminin ardından bugün ABD’de TSİ 15.15’te açıklanacak ağustos ayı ADP özel sektör istihdam verisi önemli. Ayrıca, Euro Bölgesi’nde ağustos ayı öncü TÜFE verisi de oynaklık yaratabilir. Pazartesi yurtdışı piyasalardaki zayıf görüntüye karşın yükseliş isteğini koruyan ve günü %0,6 primle tamamlayan BIST100 endeksinin ise güne alıcılı bir görüntüyle başlamasını bekliyoruz. Endeks, gün içerisinde 3.188 zirvesinin üzerine çıkarak yeni bir rekor denemesi yapabilir. Bugün TSİ 10’da TÜİK tarafından yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri takip edilecek. Bunun yanında, TSİ 17’de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Eylül-Kasım dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayımlanacak.
MAKROEKONOMİ
Yurt içinde, TÜİK tarafından temmuz ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi yayınlandı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre temmuzda ihracat aylık %5,5 azalarak mart ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşirken, ithalat ise aylık %2,2 artış gösterdi. Arındırılmış verilere göre haziranda 8 milyar USD dış ticaret açığı verilirken, temmuzda 10 milyar USD’ye hızlandı.
- Arındırılmamış verilere göre ise dış ticaret açığı 10,7 milyar USD gerçekleşti. İhracat ve ithalat haziran ayındaki rekor seviyesinden geriledi.
- İthalatı başta enerji ve altın ithalatı yukarı çekmekte. Geçen sene ortalama 4 milyar USD olan enerji ithalatı bu sene temmuz ayında 7,7 milyar USD ile yüksek seviyelerini korumakta. Üstelik altın ithalatında aylık yaklaşık %40’lık güçlü artış dikkat çekmekte. 2020 yılı altın ithalatının oldukça güçlü seyrettiği bir dönemdi. Temmuz verisi de 2020 yılı ortalamasına yaklaştı, yükselişin sürmesi cari açıkta yukarı yönlü riskler oluşturabilir. Toplam ithalatın aylık bazda en çok İsviçre, Fransa ve Çin kaynaklı arttığı görülmekte.
- İhracatta başta Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Romanya ve ABD ülkelerine aylık düşüş ihracattaki hız kaybının bir gerekçesi olmakta. AB ülkelerine ihracatta belirgin düşüş öne çıkarken, diğer ülkeleri incelediğimizde Yakın ve Orta Doğu ve Diğer Avrupa ülke gruplarındaki düşüş dikkat çekmekte. Fasıllar bazında aylık miktarsal değişim olarak baktığımızda ihracatın, başlıca motorlu kara taşıtları, demir ve çelik, kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar, elektrikli makine ve demir veya çelikten eşya kaynaklı azaldığı görülmekte.
- İhracatta yavaşlama sinyali için (hem parite etkisi hem de küresel büyüme temposundaki yavaşlama) önümüzdeki birkaç ayın verisini görmek daha sağlıklı olabilir, çünkü temmuzda tatillerin birleştirilmesi ilave iş günü kayıplarını da beraberinde getirdi. Ek olarak otomotiv sektöründeki fabrika tatilleri de ihracatı baskıladı. Nihayetinde bayram tatillerinin hafta sonu ile birleştirilmesiyle ifade edilen köprü günü etkisi temmuzda zayıflığa neden olsa da normal şartlarda bir sonraki ay baz etkisi oluşturarak ilave katkı sağlıyor. Nitekim günlük olarak takip ettiğimiz ihracat verileri ağustosta ihracatta aylık toparlanmaya işaret ediyor. Dolayısıyla ihracatın görünümü için sonraki ayları izlemek daha sağlıklı olabilir.
- Bununla birlikte önemli ihracat pazarlarının resesyona girme olasılığı ve EUR/USD paritesindeki seyir ihracatta aşağı yönlü riskleri canlı tutmakta. Ancak enerji fiyatlarının yüksek seviyelerde kalmasının Türkiye’nin ihracatında önemli bir paya sahip olan Irak, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır gibi enerji ihracatçısı ülkelerin gelirlerini artırarak dış talepteki gerilemeyi sınırlayabileceğini de göz ardı etmemek gerekiyor.
- Küresel büyümedeki yavaşlamanın ise ithalat üzerinde de emtia fiyatlarında normalleşme ile aşağı yönlü baskı oluşturma ihtimalini de izlemeyi sürdürüyoruz. Bununla birlikte arz sıkıntıları özellikle enerji ürünlerinde yukarı yönlü riskleri canlı tutarak ithalattaki yavaşlamayı sınırlayacak bir unsur olarak izlenmekte.
Ayrıca hizmet, perakende ticaret, inşaat, reel kesim ve tüketici güven endekslerinin belirli alt endeksleri ile hesaplanan ekonomik güven endeksi ağustos ayında inşaat ve tüketici güven endekslerindeki artışların desteğiyle %1 artışla 94,3’e hafif yükselmekle birlikte iyimserlik eşik seviyesinin altındaki seyrini sürdürdü.
ABD’de tüketici güveni göstergelerinden ağustos ayı Conference Board tüketici güveni endeksi, 95,3’ten 103,2’ye yükselerek beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Alt endekslere bakıldığında, tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin değerlendirmelerine dayanan cari koşullar endeksi, 139,7’den 145,4’e yükselirken, tüketicilerin gelir, iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin kısa vadeli görünümüne dayanan beklentiler endeksi ise 65,6’dan 75,1’e yükseldi.
Ayrıca ABD’de konut piyasası verilerinden haziran ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi’nin aylık artış hızı %1,5’ten %0,4’e belirgin şekilde yavaşlarken, yıllık artış hızı da %20,5’den %18,6’ya geriledi. Öncesinde açıklanan temmuz ayı yeni, ikinci el ve bekleyen konut satışları ile konut başlangıçları ve gelecek döneme ilişkin konut talebinin bir göstergesi olan inşaat izinleri verileri de konut piyasasındaki zayıflamayı teyit etmişti. Özellikle ABD’de konut talebindeki yavaşlamanın belirginleşmesiyle konut fiyatları artış hızındaki yavaşlamanın sürmesi beklenmekte.
Bunun yanında, ABD’de istihdam piyasası verilerinden, temmuz ayı JOLTS açılan iş sayısı, 11,04 milyondan 11,24 milyon seviyesine yükseldi ve emek talebinin arttığına işaret etti. Veri, sıkı istihdam piyasasını teyit eden bir diğer gösterge oldu. Ancak geçen hafta Fed Başkanı Powell, Jackson Hole toplantılarındaki konuşmasında, Fed’in enflasyonu düşürme çabasının muhtemelen ekonomide sıkıntılara yol açacağını, yüksek faiz, yavaşlayan büyüme ve ılımlı istihdamın enflasyonu düşüreceğini ancak hanehalkının ve işletmelerin biraz zorluk çekeceğini ve Fed’in adımları ile iş gücü piyasasında biraz yumuşama olmasının muhtemel olduğunu belirtmişti.
Diğer yandan Almanya’da ağustos ayı öncü TÜFE, aylık %0,3 artarken, yıllık bazda ise %7,5’ten %7,9’a ulaşarak yükselişini sürdürdü. Bunun yanında, Avrupa’ya yönelik Rusya kaynaklı enerji tedarikine ilişkin artan endişelerle yükselen enerji fiyatlarının yanında, Almanya’da akaryakıt ve toplu taşıma bileti sübvansiyonlarının eylül ayında sona erecek olması da enflasyonda yükselişin sürmesine neden olabilecektir.
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, istihdam piyasası verilerinden TSİ 15.15’te ağustos ayı ADP özel sektör istihdam verisi takip edilecek.
Ayrıca TSİ 15’te Cleveland Fed Başkanı Mester’in konuşması takip edilecek.
Bunun yanında, ECB’nin para politikasına ve faiz artış hızına da yön verecek olan Euro Bölgesi’nde ağustos ayı öncü TÜFE verisi takip edilecek. Euro Bölgesi’nde temmuz ayında TÜFE, aylık %0,8’den %0,1’e yavaşlarken, yıllık bazda ise %8,6’dan %8,9 seviyesine yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaşmıştı. Aylık bazda TÜFE’de önemli orandaki yavaşlamada, artan küresel resesyon endişelerinin de etkisiyle enerji ürünleri fiyat artışının aylık bazda yavaşlaması ve enerji hariç endüstriyel ürünlerin fiyatlarının ise aylık bazda gerilemesi belirleyici olmuştu. Ancak son günlerde Avrupa’ya yönelik Rusya kaynaklı doğal gaz tedarikine ilişkin artan endişelerle bölgede doğal gaz ve elektrik fiyatlarının yeni rekor seviyelere ulaştığı görülmekte, bu durum, enflasyonda bölgede enerji kaynaklı enflasyonist baskıların artması riskini canlı tutmakta. Bu kapsamda, bölgede TÜFE’nin ağustos ayında aylık %0,3 artması ve yıllık ise %9 seviyesine ulaşması bekleniyor.
Diğer yandan, TSİ 09.45’te Fransa’da yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyüme nihai verisi takip edilecek. İkinci çeyrekte Fransa ekonomisi çeyreklik bazda %0,5 büyümeyle beklentilerden daha iyi görünüm sergilemişti. Ancak ülkede çeyreklik bazda sınırlı da olsa büyüme gözlense de, Rusya ve Ukrayna savaşının devam eden etkileri, artan enflasyonist baskılar ve enerji arz güvenliğine ilişkin endişelerin yanında ECB’nin faiz artırımlarına başlamasının da etkisiyle yılın ikinci yarısına yönelik resesyon olasılığı artmakta.
Yurt içinde ise, TSİ 10’da TÜİK tarafından yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri yayınlanacak. Ekonomi, 1. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %7,3 ile piyasa beklentilerine yakın bir büyüme kaydederken, 2021 yılının son çeyreğindeki %9,1 büyümeye göre kısmi ivme kaybına işaret etmişti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel %1,2 artarak önceki çeyrekteki %1,5 artışa göre yavaşlayan bir tempoya işaret etse de 2020 yılının ikinci çeyreğinden bu yana ardı ardına çeyreksel büyüme gerçekleşmişti. İkinci çeyrekte ise büyümenin, iç ve dış talebin katkısıyla ilk çeyrekteki gerçekleşmenin üzerinde ve anketlere göre %7,5 civarında gerçekleşmesi bekleniyor.
Ayrıca TSİ 10’da TÜİK tarafından temmuz ayı hizmet üretici fiyat endeksi yayınlanacak. Haziran ayı hizmet üretici fiyat endeksinin aylık artış hızı %6,94’ten %7,34’e yükselirken, yıllık %89,96’dan %91,27’ye yükselerek yeni bir rekor seviyeye ulaşmıştı.
Bunun yanında, TSİ 17’de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Eylül-Kasım dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlanacak.
TCMB Analitik Bilanço verilerine göre, 26 Ağustos haftasında toplam ve net rezervin azaldığını hesaplamaktayız. İlgili haftada toplam rezervin 0,9 milyar USD azalışla 111,3 milyar USD’ye gerilediğini, net uluslararası rezervin de 0,7 milyar USD azalarak 13,1 milyar USD seviyesine geldiğini öngörmekteyiz.
ŞİRKET HABERLERİ
Alarko GYO (ALGYO, Pozitif): Şirket, ALGYO pay piyasasında sağlıklı fiyat oluşumunun desteklenmesi, böylelikle net aktif değer iskontosunun azaltılması ve başta küçük paydaşlar olmak üzere tüm paydaşların menfaatlerinin korunması amacıyla pay geri alımı yapılmasına karar vermiştir. Pay geri alımı için ayrılabilecek azami fon tutarının iç kaynaklardan karşılanmak üzere 37mn TL olarak belirlenmesine, pay geri alımına konu olabilecek azami pay tutarının 1mn nominal değerli olarak belirlenmesine karar vermiştir.
Aselsan (ASELS, Nötr): Ticaret Bakanlığı, Aselsan Elektronik’e dış ticaret sermaye şirketi statüsü verdi. Bakanlığın konuya ilişkin tebliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
İş Bankası (ISCTR, Nötr): İş Bankası yurt dışı havale akımlarına dayalı seküritizasyon programı kapsamında Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve Uluslararası Finans Kurumu’ndan (IFC) toplam 227 milyon dolar tutarında 5 yıl nihai vadeli yeni kaynak sağladı.
Kordsa (KORDS, Sınırlı Pozitif): Lastik üreticilerinin artan taleplerini bölgesel olarak karşılamak amacıyla Kuzey Amerika’daki tesislerinde kord bezi terbiye kapasitesini artırma kararı alınmıştır. 20mn USD değerinde yatırımla yürütülecek ek hat projesinin 2024 yılında faaliyet geçmesi planlanmaktadır. Şirketin kord bezi üretim kapasitesi, yeni yatırımla birlikte yılda 19 kilo ton artırılacaktır.
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: BDDK, 2022 yılının Temmuz ayına ait Bankacılık Sektörü verilerini açıkladı. Buna göre; Bankacılık sektörünün temmuz ayı net dönem karı bir önceki aya göre %4,4 oranında artarak 38,7 milyar TL’ye yükselmiştir. Artan mevduat maliyetlerine karşın devam eden kredi büyümesi ve yükselen faizler ile TÜFE endeksli tahvillerin getirileri karlılığı desteklemiştir. Bunlara ilaveten, ticari kardaki artış ile düşen operasyonel giderler ve karşılıklar karı destekleyen diğer ana unsurlar olmuştur. Temmuz ayında özel ve kamu bankalarının karı sırasıyla 26,6 milyar TL ve 12,1 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Özel sektörün karı aylık bazda %20,9 oranında azalırken, kamu bankalarının karı geçen ayın düşük bazının etkisiyle (ayrılan serbest karşılıklar) %250 oranında artış göstermiştir. Temmuz ayı karı ile birlikte bankacılık sektörünün 2022 yılının ilk yedi ayındaki net dönem karı yıllık %417 oranında artarak 207,9 milyar TL’ye çıkmıştır. 2021 yılının tamamında 93 milyar TL net kar elde edilmişti. İlk yedi ayda özel ve kamu bankalarının karı ise sırasıyla 153,8 milyar TL ve 54,1 milyar TL ile geçen yılın aynı dönemindeki 31,6milyar TL ve 8,6milyar TL karın oldukça üzerinde gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörünün net faiz gelirleri temmuz ayında aylık bazda %9,2 oranında artarak 73,8 milyar TL’ye yükselmiştir. Menkul kıymet gelirlerindeki artış ve kredi faizlerinde devam eden yükseliş net faiz gelirlerini desteklerken, mevduat maliyetlerindeki artış net faizlerdeki gelirlerindeki yükselişi sınırlamıştır. Kredilerdeki büyümeye karşın, daha önceki yüksek büyümelerin ve dönemselliğin etkisiyle net ücret komisyon gelirlerinde ise %3,4’lük düşüş gözlenmiştir. Bununla birlikte, diğer faaliyetlerden elde edilen gelir de yine baz etkisiyle düşüş göstermiştir. Öte taraftan, ticari kar 8,8 milyar TL geçekleşerek %71,3 oranında artarak karı desteklerken, operasyonel giderler hafif de olsa azalmış ve karı destekleyen bir diğer kalem olmuştur. Toplam karşılıkların da %25,7 oranında azalarak 31,1milyar TL’ye gerilemiş ve dönem karına olumlu katkı sağlamıştır. Temmuz ayında TL krediler aylık bazda %3,0 oranında büyürken; tüketici kredileri %1,6 artmıştır. Kredi kartlarında %6,5’lik artış gözlenirken, kobi kredilerindeki büyüme %2,8 olarak gerçekleşmiştir. Fonlama tarafında bakıldığında, Kur Korumalı Mevduat ile birlikte TL mevduatlarda büyüme devam etmiş ve temmuz ayında düşük çift haneli büyüme gözlenmiştir. Bankacılık sektörünün kredi/mevduat ise %85,0 ile 470 baz puan düşüş göstermiştir. Bankacılık sektörünün net faiz marjı %5,77’ye kadar genişlerken, önceki aya göre ortalama özsermaye karlılığı 110 baz puan artarak %44,7’ye çıkmıştır. Aktif karlılık ise 10 değişmeyerek %3,9 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörü sorunlu kredi oranı %2,39 ile 7 baz puan iyileşirken, sermaye yeterlilik oranı kurların yükseldiği temmuz ayında 3 baz puan düşerek %18,02 seviyesine gerilemiştir.
Ayrıca, Merkez Bankası, Zorunlu Karşılıklar Tebliği’nde yaptığı değişiklikle bankalara yeni yükümlülükler getirdi. Bankalar için gerçek kişilerde dövizden TL’ye dönüşüm için uygulanan zorunlu karşılık sınırı, artık şirketler için de uygulanacak. Mevcut uygulamada mevduat ve katılım bankaları gerçek kişi yabancı para mevduat/katılım fonundan vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüşüm oranına göre yabancı para mevduat/katılım fonu hesapları için ilave yabancı para zorunlu karşılık tesis etmekteydi. Buna göre ilave yabancı para zorunlu karşılık oranı sadece gerçek kişi dönüşüm oranına göre uygulanmakta iken gerçek kişi dönüşüm oranı yüzde 5’in altında olan bankalar ilave 5 puan, yüzde 5-10 arasında olan bankalar ilave 3 puan yabancı para zorunlu karşılık tesis etmekteydi. Yapılan düzenleme değişikliği ile gerçek kişi dönüşüm oranının yanı sıra tüzel kişi dönüşüm oranı da hedef koşul olarak eklendi. Yapılan değişiklik ile gerçek ve tüzel kişi dönüşüm oranlarından düşük olanı; yüzde 10’un altında olan bankalar 5 puan yüzde 10 ile 20 arasında olan bankalar 3 puan ilave yabancı para zorunlu karşılık tesis edecek. Kaynak: Bloomberght
Halka Arz: Bu yıl yapılan 30 halka arzın tutarı 12,2 milyar liraya ulaşırken geçen yıl yapılan 52 halka arzın 21,7 milyar liralık büyüklüğünün %56’sına ulaştı. Bu yılın en büyük halka arzı ise 1,5 milyar liralık büyüklüğüyle Kocaer Çelik oldu. Kaynak: Dünya
Turizm: TÜROB, Türkiye’nin temmuz ayı otel doluluklarının geçen yılın aynı ayına göre %7,9 artışla ortalama %71,3’e yükseldiğini, dolulukların yanı sıra oda fiyatlarının da yükseldiğini açıkladı. TÜROB Başkanı Müberra Eresin, “2022 yılı için bugüne kadar devam eden yükselişin devam edeceğini izliyoruz. Henüz kesin rakamları veremesek de Ağustos 2022’nin yılın en iyi sonuç veren aylarından biri olacağını düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu. Kaynak: AA
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Hürriyet Gazetecilik (HURGZ): Şirket, 01.10.2022 tarihi itibarıyla, İstanbul, Esenyurt’ta bulunan İstanbul DPC Şubesi’nin basım faaliyetlerinin sona erdirilmesine karar vermiştir.
Verusa Holding (VERUS): Şirketin %40,75 oranındaki iştiraki Aldem Çelik Endüstri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 25mn TL tutarındaki mevcut sermayesinin geçmiş yıl karından karşılanmak üzere 14,5mn TL bedelsiz artırımla 39,5mn TL’ye çıkartılmasına ilişkin sermaye artırım işlemi tescil edilmiştir. Bedelsiz sermaye artırım işlemleri sonucunda Şirket, 5,9mn TL nominal değerli bedelsiz pay elde etmiş olup, sermaye payı tutarı 10,2mn TL’den 16mn TL’ye yükselmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %13 seviyesinde yatay seyretti. TCMB pazartesi günü 55 milyar TL’lik (%13’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı olarak 297 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi pazartesi günü %3,09 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %3,07-%3,13 bandında hareketin ardından %3,11 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, pazartesi günü verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta yatay seyir gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta düşüşler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta yatay hareket gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 50 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi