SABAH STRATEJİSİ
Bu sabah Çin’den gelen mayıs ayı imalat PMI’ın daralma bölgesine geçmesi ile risk iştahı negatif seyrediyor. Çin ekonomisinde bir süredir momentum kaybına işaret eden veriler gözlenmekteydi. Çin Yuanı, Gelişmekte Olan Para birimleri ve Euro bu sabah satıcılı seyrediyor. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksindeki kayıplar da %1’in üzerinde. Yine ABD ve Avrupa vadelileri de eksi bölgede hareket ediyor. Bugün ABD’de borçlanma tavanı ile ilgili gelişmeler, JOLTS açılan iş sayısı verisi, Almanya TÜFE ve Fed ile ECB üyelerinin açıklamaları takip edilecek. Yurtiçi tarafa bakıldığında, seçim belirsizliğinin bitmesi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim sonrası verdiği mesajlarda ekonomi başlığının gündemde önemli yer tutması Borsa İstanbul’da güçlü fiyatlamanın sürmesine neden oldu. Artan işlem hacmi ve bankacılık endeksindeki sert yükselişle ile birlikte BIST100 endeksi dün de ralli yaptı ve endeksin bu haftaki kazancı %8,09’a çıktı. Ekonomi konusunun gündemdeki yerini koruması ve döviz kurlarının da yukarıda denge arayışı içerisinde olması nedeniyle borsada alım iştahı bugün de devam edebilir.
MAKROEKONOMİ
ABD’de mayıs ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi, 103,7’den 102,3 seviyesine beklentilerden (99) daha sınırlı geriledi. Detaylara bakıldığında, mayısta tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin değerlendirmelerini yansıtan cari koşullar endeksi, 151,8’den 148,6 seviyesine gerilerken, geleceğe yönelik kısa dönemli değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise 71,7’den 71,5 seviyesine geriledi. Mevcut istihdam koşullarına ilişkin olarak istihdam olanaklarının fazla olduğunu bildiren tüketicilerin oranı %47,5’ten mayısta %43,5’e düşüş kaydetti. Ayrıca mayıs ayında tüketicilerin, enflasyon beklentileri önümüzdeki 12 aylık dönemde ortalama %6,2’den %6,1 seviyesine hafif gerilemekle birlikte yüksek seviyelerini korudu. Öte yandan, tüketicilerin otomobil ve ev aletleri satın alma planlarının nisan ayına göre biraz yükseldiği gözlendi.
Ayrıca ABD’de konut piyasası verilerinden, mart ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi, aylık bazda %0 artışla durağan seyretme beklentilerine karşın %1,5 artış sergileyerek beklentileri aşarken, yıllık bazda ise %0,4 artıştan %1,1 oranında düşüşe geçti ve böylece Mayıs 2012’den bu yana ilk kez düşüş kaydetti.
Bunun yanında, Euro Bölgesi’nde mayıs ayına ilişkin tüketici güveni nihai verisi, öncü veriyle uyumlu olarak -17,4 seviyesinde gerçekleşerek Şubat 2022’den bu yana en yüksek seviyelerde seyretti. Bu kapsamda Avrupa’da tüketici güveninin, son aylarda kısmi toparlanmakla birlikte ECB’nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor.
Yurt içinde ise, TÜİK tarafından nisan ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi yayınlandı. Nisanda aylık bazda ithalatta düşüş gözlenirken ihracatta daha güçlü düşüşün etkisiyle dış ticaret açığında kısmi artış gözlendi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre nisanda ihracat aylık %4,5 azalarak 20,8 milyar USD ile 2022 yılı ortalamasının altında gerçekleşti, ithalat ise aylık %1 azalışla 29,3 milyar USD ile ocak ayında ulaştığı rekor seviye olan 33,7 milyar USD’den gerilemeyi sürdürdü. Arındırılmış verilere göre dış ticaret açığı ocakta ulaşılan rekor seviye olan 12,6 milyar USD’den martta 7,8 milyar USD seviyesine kadar gerilemenin ardından nisanda 8,4 milyar USD seviyesine yükseldi.
- Arındırılmamış verilere göre ise, aylık bazda ihracat martta aylık %26,8 oranında artışla rekor seviyede gerçekleşmesinin ardından nisanda aylık %18,1 oranında gerileyerek 19,3 milyar USD seviyesinde gerçekleşti (ocak ayında 19,4 milyar USD, şubat ayında 18,6 milyar USD ve 2022 yılı ortalaması 21,2 milyar USD seviyesindeydi). İthalat ise aylık bazda martta ise %4 artışla 31,9 milyar USD seviyesine kısmi yükseliş kaydetmesinin ardından nisanda aylık %12,1 gerileyerek 28,1 milyar USD seviyesinde gerçekleşti (ocak ayında 33,6 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmıştı ve 2022 yılı ortalaması 30,3 milyar USD seviyesindeydi). Nisanda ithalattaki düşüşte, enerji ve altın ithalatının gerilemesinin belirleyici olduğu gözlenmekte. Nisanda dış ticaret açığı ise aylık %4,7 oranında artışla 8,8 milyar USD seviyesine yükseldi, 2022 yılında aylık ortalama dış ticaret açığı 9,1 milyar USD seviyesindeydi, aylık dış ticaret açığı rekor seviyeye ise 14,3 milyar USD ile ocak ayında ulaşmıştı.
- Şubat ve mart aylarının ardından nisan ayında da enerji ithalatındaki düşüş sürdü. Şubatta enerji ithalatı aylık %23,3 (2,05 milyar USD) gerileyerek 6,74 milyar USD seviyesinde gerçekleşmesinin ardından, martta aylık %13,3 (0,9 milyar USD) gerileyerek 5,8 milyar USD seviyesinde kaydedilmişti, ocakta ise 8,79 milyar USD seviyesinde kaydedilerek 8,85 milyar USD ile aylık rekor enerji ithalatının görüldüğü eylül ayındaki seviyeye yakın gerçekleşmişti. Nisanda ise aylık %15,2 (0,9 milyar USD) gerileyerek 5 milyar USD seviyesinde gerçekleşti ve böylece Ağustos 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedildi. 2021 yılında ortalama 4,2 milyar USD olan aylık enerji ithalatı 2022 yılında ortalama 8 milyar USD’ye yükselmişti. 12 aylık kümülatif bazda bakıldığında ise, enerji ithalatı ocak ayındaki rekor seviye olan 96,5 milyar USD’den nisan ayı itibarıyla 90,1 milyar USD seviyesine gerilemeyi sürdürdü.
- Altın ithalatı ise ocak ayında aylık %80,5 oranında sert artışla 4,9 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmasının ardından düşüşünü sürdürmekte. Şubat ayında aylık %18,9 oranında gerileyerek 4 milyar USD seviyesine ve mart ayında ise aylık %59,1 oranında sert düşüşle 1,6 milyar USD seviyesine gerilemişti. Nisanda ise aylık %23,5 oranında gerileyerek 1,3 milyar USD seviyesine geriledi ve böylece Haziran 2022’den bu yana en düşük seviyede kaydedildi. Bu kapsamda nisanda aylık altın ithalatı, 2022 yılında aylık ortalama altın ithalatı olan 2 milyar USD seviyesinin de altında gerçekleşti. Bunun yanında, 12 aylık kümülatif bazda altın ithalatının mart ayındaki 29 milyar USD’den nisan ayı itibarıyla 29,7 milyar USD seviyesine yükseldiği gözlenmekte.
- Aylık bazda nisanda ihracattaki düşüşte, fasıllar bazında miktarsal değişim olarak bakıldığında, motorlu kara taşıtları, kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar, kıymetli taşlar ve metaller (altın), elektrikli makina ve cihazlar, örme giyim eşyası, örülmemiş giyim eşyası, demir ve çelik ürünleri ve plastik ürünlerin öne çıktığı görülmekte. Aylık bazda nisanda ithalattaki düşüşte ise, fasıllar bazında miktarsal değişim olarak bakıldığında, mineral yakıtlar ve yağlar (enerji ürünleri), kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar, kıymetli taşlar ve metaller (altın), plastik ürünler, elektrikli makina ve cihazlar, gemiler ve deniz taşıtları, demir çelik ürünler ve hava taşıtlarının belirleyici olduğu gözlenmekte.
- İhracata ve ithalata bölgeler ve ülkeler bazında bakıldığında, ihracatta nisanda aylık bazda AB dışı ülkelere yönelik ihracattaki düşüşün öne çıktığı görülüyor. Nisanda özellikle Yakın ve Orta Doğu, Diğer Avrupa (AB Hariç), Diğer Asya, Kuzey Afrika, Kuzey Amerika ve Diğer Afrika bölgelerine en fazla ihracat düşüşlerinin olduğu gözlenmekte. AB’ye yönelik ihracattaki düşüş ise daha sınırlı kaldı. Ülkeler bazında ise ihracatta en fazla düşüşler; Almanya, Hollanda, İtalya, Rusya, BAE, İngiltere, İsviçre, İsrail, Fransa ve ABD’de görüldü. İthalatta ise, nisandaki düşüşte AB dışı ülkelerden yapılan ithalat belirleyici olurken, AB ülkelerinden ithalattaki düşüşün, daha sınırlı kaldığı görülüyor. İthalatta ülkeler bazında ise, en fazla düşüşler, başta altın kaynaklı olarak İsviçre’de olmak üzere, Almanya, Fransa, ABD’de görülüyor, buna karşın en fazla artışlar ise BAE ve Rusya’da gözlenmekte.
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, istihdam piyasası verilerinden nisan ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi TSİ 17’de takip edilecek. Mart ayında JOLTS açılan iş sayısı verisi, 9,97 milyondan 9,59 milyona beklentilerin üzerinde gerilemişti ve böylece Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Açılan iş sayısının beklentilerin üzerinde gerilemesi, firmaların iş gücü talebinin kısmi güç kaybettiğine ve iş gücü piyasasında kısmi soğumaya işaret etmişti. Açılan iş sayısının nisan ayında 9,40 milyona gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor.
Diğer yandan, TSİ 21’de Fed’in 12 adet bölge başkanlıklarından gelen ekonomik verilerle oluşturulan Bej Kitap raporu yayınlanacak. Raporda, ABD ekonomisine ilişkin güncel değerlendirmeler ve gelecek döneme ilişkin beklentiler takip edilecek.
Ayrıca TSİ 15.50’de Boston Fed Başkanı Collins’in ve Fed Yönetim Kurulu Üyesi Bowman’ın, TSİ 19.30’da Philadelphia Fed Başkanı Harker’ın, TSİ 20.30’da Fed Yönetim Kurulu Üyesi Jefferson’un, TSİ 10’da ECB Yönetim Konseyi Üyesi Villeroy’un ve TSİ 11.30’da ECB Yönetim Konseyi Üyesi Visco’nun konuşmaları, Fed’in ve ECB’nin para politikasına yönelik olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
Bunun yanında, ECB’nin para politikasına da yön verecek olan enflasyon verilerinden, Almanya’da mayıs ayı öncü TÜFE verisi TSİ 15’te takip edilecek. Almanya’da nisan ayında manşet TÜFE’nin aylık artış hızı, enerji fiyatlarındaki gevşemenin etkisiyle %0,8’den %0,4 seviyesine beklentilerin (%0,6) üzerinde yavaşlarken, yıllık bazda %7,4’ten %7,2 seviyesine gerileyerek beklentilerin (%7,3) hafif altında gelmişti ve böylece Ağustos 2022’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Nisanda AB uyumlu TÜFE’nin aylık artış hızı ise %1,1’den %0,6’ya gerileyerek beklentilerin (%0,8) üzerinde yavaşlarken, yıllık bazda ise %7,8’den %7,6 seviyesine gerileyerek beklentilerin (%7,8) altında gerçekleşmişti. Öncü verilere göre, mayısta ise Almanya’da manşet TÜFE’nin aylık artış hızının, %0,4’ten %0,2 seviyesine yavaşlaması, yıllık bazda %7,2’den %6,4 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Mayısta AB uyumlu TÜFE’nin aylık artış hızının ise %0,6’dan %0,2’ye yavaşlaması, yıllık bazda ise %7,6’dan %6,7 seviyesine gerilemesi bekleniyor.
Öte yandan, Fransa’da TSİ 9.45’te ve İtalya’da TSİ 11’de bu yılın ilk çeyreğine ilişkin GSYH büyümesi nihai verileri açıklanacak. Fransa ekonomisi, geçen yılın son çeyreğinde %0 oranında büyümeyle durağan seyretmenin ardından öncü verilere göre, bu yılın ilk çeyreğinde beklentilerle uyumlu olarak %0,2 oranında büyüme kaydetmişti. İtalya ekonomisi ise, geçen yılın son çeyreğinde %0,1 oranında daralmanın ardından bu yılın ilk çeyreğinde öncü verilere göre %0,5 oranı ile beklentilerin (%0,2 büyüme) üzerinde büyüme sergilemişti.
Yurt içinde ise, TSİ 10’da TÜİK tarafından bu yılın ilk çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri yayınlanacak. Ekonomi, başta özel ve kamu tüketimi olmak üzere yatırım kaleminin de desteğiyle 4. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,5 ile Bloomberg beklentisi olan %2,9’un üzerinde büyüme gerçekleştirmişti, ilk 3 çeyrek büyümesi de yukarı yönlü revize edilmişti. 4. çeyrekte mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel %0,9 büyüyerek önceki çeyrekteki daralmayı telafi etmişti. 2022 yılı genelinde büyüme de %5,6 ile 2000 yılından bu yana ki ortalamasının üzerinde gerçekleşmişti. Bloomberg Anketi’ne göre birinci çeyrekte ise ekonominin, medyan tahmini olarak çeyreklik bazda %0,5 seviyesinde ve yıllık bazda %3,5 seviyesinde büyümesi bekleniyor.
Ayrıca TSİ 10’da TÜİK tarafından nisan ayı hizmet üretici fiyat endeksi yayınlanacak. Mart ayı hizmet üretici fiyat endeksinin aylık artış hızı %1,63’ten %2,30 seviyesine hızlanırken, yıllık bazda ise %78,86’dan %73,55 seviyesine gerilemişti.
Bunun yanında, TSİ 17’de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Haziran-Ağustos dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlanacak.
ŞİRKET HABERLERİ
Aselsan (ASELS, Sınırlı Pozitif): Şirket ve Savunma Sanayii Başkanlığı arasında “Telsiz Muhabere Sistemi” ile ilgili, 1.089mn TL ve 33,9mn USD tutarında bir sözleşme değişikliği imzalanmıştır. Söz konusu sözleşme kapsamında teslimatların 2023-2026 yılları arasında gerçekleştirileceği açıklanmıştır.
Aydem Enerji (AYDEM, Nötr): Şirket, JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından değerlendirilmiş olup, Uzun Vadeli Ulusal Kredi Notu “BBB+ (tr)”, Kısa Vadeli Ulusal Kredi Notu “J2 (tr)” ve görünümleri “Stabil” olarak yatırım yapılabilir seviyede teyit edilmiştir. Şirket’in Uzun Vadeli Uluslararası Yabancı ve Yerel Para Cinsinden Kredi Notları ve görünümleri ise Türkiye Cumhuriyeti’nin uluslararası notları ve görünümlerine paralel olarak “BB/Negatif” olarak belirlenmiştir.
Doğuş Otomotiv (DOAS, Sınırlı Pozitif): Meiller Fahrzeug&Maschinenfabrik – GMBH&Co KG ile Şirket arasında; “Meiller” marka “yarı römork damper ürünleri”nin Türkiye’deki satış ve servis hizmetlerinin, Şirket tarafından yerine getirilmesinin esaslarına ilişkin sözleşme imzalanmıştır.
Koç Holding (KCHOL, Nötr), Aygaz (AYGAZ, Sınırlı Pozitif): Aygaz’ın aktifinde yer alan ve borsada işlem görmeyen Koç Finansal Hizmetler A.Ş. sermayesinin %3,93’üne denk gelen 15mn TL nominal değerli payların tamamının ortaklara pay devri modeliyle kısmi bölünme yoluyla, külli halefiyet ilkesi gereği bütün hak ve borçlarıyla, Koç Holding’e devredilmesine karar verilmiştir.
Böylelikle, Aygaz’daki likit olmayan Koç Finansal Hizmetler paylarına karşılık Aygaz ortaklarının eline Koç Holding payları geçecektir. Aygaz’ın ana iş kolu ile alakalı olmayan Koç Finansal Hizmetler paylarının Koç Holding’e devredilmesi ile birlikte, ana LPG işinin gerçeğe uygun değerinin daha görünür ve ölçülebilir olmasının hedeflendiği açıklanmıştır.
Bölünme işlemi dolayısıyla Aygaz’ın çıkarılmış sermayesinin 13,9mn TL azaltılarak 219,8mn TL’den 205,9mn TL’ye indirilmesine ve Aygaz’ın Koç Finansal Sistemler sermayesinde sahip olduğu Koç Finansal Sistemler sermayesinin toplam %3,93’üne denk gelen payların Koç Holding’e devredilmesine ve Koç Holding tarafından ihraç edilecek payların Aygaz’ın diğer ortakları tarafından devralınmasına, bölünme suretiyle devralma nedeniyle Koç Holding’in çıkarılmış sermayesi 6,5mn TL artırılacak olup, ihraç edilen paylar ortaklara pay devri modeliyle kısmi bölünme gerçekleştirecek olan Aygaz’ın diğer pay sahiplerine verilecektir. Aygaz’ın çıkarılmış sermayesi ise 13,9mn TL azaltılacaktır. İşlem sonucunda sermaye azaltımı kapsamında iptal edilen 1 Aygaz payı karşılığında Aygaz’ın diğer ortaklarına 0,78922 adet Koç Holding payı verilecektir.
Zorlu Enerji (ZOREN, Pozitif): Şirket’in 30.05.2023 tarihinde yapılan 2022 yılı Olağan Genel Kurul toplantısında paylaşılan 2023 yılına ilişkin beklentiler şu şekildedir: Üretimden elektrik satışı: 2.400 – 2.500 GWh; Ticari elektrik satışı: 6.000 – 7.000 GWh; Doğal gaz (dağıtım ve taşıma): 2.300 – 2.400 milyon Sm3; Satış gelirleri: 38.000 – 42.000 milyon TL; FAVÖK: 10.000 – 12.000 milyon TL
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: KKM ile ilgili önemli bir gelişme yaşandı. Bazı bankalar dövizden TL’ye dönen kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarına önden prim ödeme uygulamasına son verdi. Kaynak: Dünya
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Barem Ambalaj (BARMA): Şirket, 4,6mn EUR tutarında makina ve ekipman alımlarına ilişkin sözleşme imzalamıştır. Söz konusu makina ve ekipmanların %15’i peşin olarak ödenmiş olup, kalan tutarın 2024 yılı Haziran ayına kadar ödeneceği ve makina ve ekipmanların teslim alınacağı açıklanmıştır.
CW Enerji (CWENE): Şirket ile D-Solar Danışmanlık Mühendislik Sanayi ve Ticaret A.Ş. arasında, santral projesinde kullanılmak üzere, şirketin üretmiş olduğu 545 Wp güneş paneli ürün satışı için toplamda KDV hariç 2,2mn USD tutarında anlaşma sağlanmıştır. Satışa istinaden yaklaşık %30 oranında avans tutarı tahsil edilmiştir.
Gersan Elektrik Sanayi (GEREL): Şirket ile Almanya’da yerleşik Advercharge GmbH firması arasında Gersan’nın üretimini ve ticaretini yaptığı “Elektrikli Araç Şarj Sistemleri” ürünlerinin satılmasına yönelik olarak “Alıcı Münhasırlık Sözleşmesi” imzalandığı, sözleşme geçerlilik süresi içerisinde yapılacak teslimatların bütçesinin yaklaşık 150mn USD olduğu ve sözleşmenin geçerlilik süresinin imza tarihinden itibaren iki yıl olduğu açıklanmıştır.
Papilon Savunma (PAPIL): Şirket, bir Batı Afrika ülkesi Maliye ve Planlama Bakanlığı ile “Biyometrik Kayıt ve Biyometrik Ödeme Sistemi ve İlgili Teknik Hizmetleri”ni içeren 1,2mn EUR (vergiler dahil güncel kur ile yaklaşık 25,6mn TL) tutarlı sözleşme imzalamıştır. Sözleşme kapsamında işin tamamlanma süresi 12 ay olarak açıklanmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %8,99’dan %8,98 seviyesine geriledi. TCMB dün 64 milyar TL’lik (%8,50’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST’te kotasyon yoluyla 193,1 milyar TL (%10’dan, 1 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 414,4 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 10 baz puana yaklaşan yükselişler görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 335 baz puana varan yükselişler gözlendi.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi