SABAH STRATEJİSİ
Dün pozitif bir görüntüyle kapatan ABD borsalarının ardından bu sabah Asya’da çoğu borsa endeksi artıda. Çin’de açıklanan mart ayı PMI’ların iyi gelmesi virüs sonrasında toparlanmanın hızlı olabileceğine işaret etse de, ABD ve Avrupa gibi pazarların halen salgın nedeniyle kapalı olmaları olası iyimserliği ikinci plana itiyor. Nitekim Asya’da Şanghay gibi bazı borsaların güçlenemediğini izliyoruz. Diğer yandan, alınan sıkı tedbirlerle İtalya ve İspanya gibi ülkelerde vaka ve ölü sayısının artık zirvede olabileceğine yönelik istatistikler umut vaad edse de, ekonomiler bir süre daha kapalı (örneğin İtalya’nın nisan ortasına kadar mevcut durumunu sürdürmesi bekleniyor.) kalacak. Diğer taraftan, ABD’de durum New York merkezli olmak üzere kötüleşiyor. Bu kapsamda da, koronavirüs belirsizliğinin bir süre daha piyasalar üzerinde etkisini sürdürebileceği söylenebilir… Bu sabah Asya’daki görüntü ve TL’nin sepet bazında (1 USD 1 EUR ortalaması) yatay seyretmesi nedeniyle BIST100 endeksi güne hafif alıcılı bir görüntüyle başlayabilir ve gün içerisinde bant hareketi yapabilir.
MAKROEKONOMİ
Salgına ve etkilerine karşı alınan tedbirlerin artırılmasıyla ABD borsaları dün %3,5 civarında artıda kapanırken, bugün Asya borsalarında Çin resmi PMI verisinin desteğiyle ılımlı seyrin devam ettiği gözlenmekte. Çin’in koronavirüsün yayılmasını ülke içinde kısmi bastırması sonrası bazı firmaların üretim sürecini tekrar başlatmalarının etkisiyle mart ayında Çin imalat verisi 35,7 seviyesinden 52 seviyesine zıpladı. Hizmet PMI verisi de büyüme eşik değerinin üzerinde 52,3 gerçekleşti. Bu yükseliş ise Çin’in birinci çeyrekte daralma ihtimalini ortadan kaldırmıyor, üstelik iç talebin görünümü ve salgının merkezi olan ABD gibi ülkelerin önümüzde dönemde nasıl seyredeceği dış talep açısından da kritik önemde. Zira PMI verisinin alt kalemleri olan istihdam, ihracat siparişleri ve inşaat kaleminin daraldığını görmekteyiz.
Trump’ın koronavirüsün yayılmasını önleme amaçlı tedbirlerin süresinin uzatılması yönündeki karar değişikliği ve hızlı virüs testi sağlamaya yönelik çabaların oluşturduğu iyimserlik dün endeksleri destekledi. Trump, “Önümüzde zorlu 30 gün var. Bu 30 gün çok önemli ve aldığımız önlemlere uyarak 1 milyondan fazla Amerikalı’nın hayatını kurtarabiliriz” dedi. Sağlık Bakanımız Fahrettin Koca, 1.610 yeni vaka tespit edilmesiyle koronavirüs vaka sayısının toplam 10.827’ye ulaştığını ve toplam 168 can kaybının bulunduğunu belirtti.
Bugün Euro Bölgesi’nde TSİ 12’de mart ayına ilişkin TÜFE ve ABD tarafında ise, TSİ 16.45’de mart ayı Chicago PMI verisi açıklanacak. TSİ 17’de ABD’de tüketici eğiliminin nasıl etkilendiğini göstermesi bakımından önemli olan mart ayı Conference Board Tüketici Güven Endeksi verisi izlenecek.
- Hem düşen petrol fiyatları hem de zayıflayan küresel büyüme görünümü ile birlikte bu sene küresel enflasyonun aşağı yönlü bir seyir izleyeceği düşünülmekte. Bugün açıklanacak Euro Bölgesi öncü enflasyonu bu açıdan önemli olabilir. Mart ayında bölgedeki enflasyonun %1,2’den %0,8’e gerilemesi beklenmekte. Dün de Almanya enflasyonun yıllık %1,4 ile mart ayında ECB’nin %2’ye yakın hedefinin altında kaldı.
Bugün TSİ 10’da şubat ayına ilişkin dış ticaret rakamları ve TSİ 17’de Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın 3 aylık iç borçlanma stratejisi açıklanacak. Geçici verilere göre şubat ayında ihracat, 2019 Şubat’a göre %2,3 artışla 14,7 milyar dolar, ithalat %9,9 artışla 17,7 milyar dolar gerçekleşti. TİM’in günlük ihracat kayıt rakamlarına baktığımızda ise mart ayının ilk 21 iş gününde ihracatın, sanayi ve madencilik ürünleri ağırlıklı baskı altında kaldığını görmekteyiz. Tarım ürünlerinin ihracatındaki yıllık yükseliş ise mart ayında toplam ihracatın, yıllık yaklaşık %11 düşüşünü kısmen sınırlamasına katkı sağlamış görünüyor.
Koronavirüsün olumsuz ekonomik etkileriyle mücadele kapsamında dün birçok destekleyici adım açıklandı. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, “Biz Bize Yeteriz Türkiyem” diyerek başlatılan Milli Dayanışma Kampanyası için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca yardım hesabı açıldığını bildirdi.
- Kredi garanti kurumları tarafından verilen kefaletlerin toplam bakiye tutarı 250 milyar liradan 500 milyar liraya, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kredi garanti kurumlarına aktarılabilecek kaynak sınırı da 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkarıldı.
- 3 kamu bankası, hanehalkı geliri aylık 5 bin lira ve altında olan bireysel segmentte yer alan müşterilerini finansal açıdan desteklemek için Bireysel İhtiyaç Desteği Kredisi adı verilen yeni bir kredi uygulaması başlattı.
- Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, koronavirüs salgınının KOBİ’lere yönelik muhtemel olumsuz etkilerini gidermek amacıyla bu işletmelerin alacaklarına bir yıl devlet güvencesi sağlanacak.
- Büyükşehir belediyeleri, il özel idareleri, belediye ve bağlı kuruluşların borçlarına karşılık vergi gelirleri üzerinden nisan, mayıs ve haziran aylarında kesinti yapılmayacak.
ŞİRKET HABERLERİ
Aselsan (ASELS, Sınırlı Pozitif): Şirket ile Savunma Sanayii Başkanlığı arasında Jandarma Entegre Muhabere ve Bilgi Sistemi (JEMUS) 5 İl Projesi ile ilgili olarak 30/03/2020 tarihinde, toplam bedeli 50,7mn ABD Doları ve 448,8mn Türk Lirası tutarında bir sözleşme imzalanmıştır. Söz konusu sözleşme kapsamında teslimatlar 2020-2023 yılları arasında gerçekleştirilecektir.
Arçelik (ARCLK, Sınırlı Negatif): S&P, Arçelik A.Ş.’nin kredi notunu COVID-19 etkisi nedeniyle “BB”ye indirdi ve görünümünü “negatif” olarak teyit etti.
Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Şirket tarafından 175mn TL refinansman kredisi kullanılmıştır.
Ford Otosan (FROTO, Nötr): 18 Mart 2020 tarihli açıklamada, tüm dünyayı etkisi altına alan Coronavirüs etkilerini azaltmaya yönelik alınan önlemler çerçevesinde Kocaeli ve Eskişehir Fabrikalarında 6 Nisan 2020 tarihine kadar üretime ara verileceği kamuya açıklanmış olup, yaşanan gelişmeler sonucunda bu süre 13 Nisan 2020 tarihine kadar uzatılmıştır.
İş Bankası (ISCTR, Nötr): 30.03.2020 tarihinde Şişe Cam (SISE, Sınırlı Pozitif) payları ile ilgili olarak 3,92 – 3,97 TL fiyat aralığından 625.000 TL toplam nominal tutarlı alış işlemi Ortaklıkça gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle birlikte Şişe Cam sermayesindeki Banka payı %67,61 sınırına ulaşmıştır.
Mavi (MAVI, Sınırlı Negatif): 18 Mart 2020 tarihli açıklamada Covid-19 pandemisine karşı alınan önlemler kapsamında Türkiye perakende ve franchise mağazaları ile Kanada ve Almanya’daki perakende mağazaların geçici süreliğine kapatıldığı duyurulmuştu. Bu tedbirlere ilaveten Rusya’daki mağazaların Rus hükümeti kararlarıyla uyumlu olarak kapatılmasına ve Türkiye’deki online mağaza mavi.com’un da hizmetine geçici süreliğine ara verilmesine karar verilmiştir.
Migros (MGROS, Nötr): Şirket ile Tez-Koop. İş Sendikası arasında yürütülmekte olan ve 01.01.2020-31.12.2022 dönemini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlanmıştır. Yapılan anlaşmaya göre; Birinci yıl brüt ücretlere kıdem yıllarına göre %14 – %19 arası değişen oranlarda, ikinci ve üçüncü yıl ise TÜİK tarafından belirlenen yıllık TÜFE artışı oranında zam yapılacaktır. Sosyal yardımlarda ise, yıllık %11 ile %13 arasında değişen oranlarda artış yapılacaktır.
Sasa Polyester (SASA, Nötr): Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri kapsamında; Petrol-İş Sendikası kimya iş kolunda faaliyet gösteren işyerlerinde 10 Mart 2020 tarihinde grev kararı almış, ŞirketYönetim Kurulu da aynı tarihte lokavt kararı almıştır. Söz konusu hususlar aynı tarihte Şirket tarafından KAP bildirimi ile kamuya duyurulmuştur. Dün (30.03.2020) itibarıyla Şirket tüm üretim faaliyetleri kesintisiz olarak devam etmektedir. Anılan grev kararı ve buna bağlı olarak alınan lokavt kararı uygulamaya konulmamıştır.
Şok Marketler (SOKM, Sınırlı Pozitif): Şok Marketler, online market servis uygulaması Cepte Şok vasıtasıyla tüm Türkiye’de ücretsiz adrese teslimat hizmetine başladı. Bu online uygulama ile müşteriler kendine en yakın servis alanında bulunan Şok Market mağazasından online alışveriş yapabilecek ve aynı gün içinde siparişler ücretsiz olarak müşterilerin adreslerine teslim edilecek. Bununla birlikte, uygulamada bulunan “Marketten Gel Al” seçeneği de kullanılmaya devam edecek. Şok Marketler, hem Cepte Şok kapsamında hem de açmayı planladığı yeni mağazalar ile birlikte 2020 yılında toplamda 5.000 kişiyi istihdam etmeyi hedefliyor. SOKM hisseleri dün %5 yükseliş kaydetti.
Tümosan (TMSN, Nötr): Tümosan Motor ve Traktör koronavirüs salgınının yayılması, yurt içi ve yurt dışı tedarik zincirinde yaşanan sıkıntılar sebebiyle 31 Mart-6 Nisan arasında üretim yapmayacağını duyurdu.
Türk Hava Yolları (THYAO, Nötr): Yeni tip koronavirüs salgını için alınan tedbirler kapsamında iç hatta uçuşlarını azaltan Türk Hava Yolları (THY) ile uçmak için dün 1.062 yolcu rezervasyon yaptırdı. Alınan bilgiye göre, THY, İstanbul Havalimanı’ndan yeniden başladığı iç hat seferlerinde İçişleri Bakanlığı genelgesi uyarınca “Seyahat İzin Belgesi” alan yolcularını taşıyor. Alınan tedbirler gereği, uçak içinde “yan koltuk boş uygulaması” ile yolculara hizmet veriliyor. (Kaynak: AA)
SEKTÖR HABERLERİ
Akaryakıt: Benzinin litre fiyatına 8 kuruş indirim, motorinin litre fiyatına 6 kuruş zam geldi.
Bankacılık: Bankacılık sektörünün şubat net ayı net dönem karı bir önceki aya göre %9 oranında azalarak 7,2 milyar TL’ye gerilemiştir. Bankacılık sektörünün net faiz gelirleri çeyreksel bazda %2,6 oranında gerilese de 17,2 milyar TL ile yüksek miktarda kalmaya devam etmiştir. Özellikle mevduat maliyetlerindeki düşüşün devam etmesi net faiz gelirlerinin yüksek miktarda kalmaya devam etmesini sağlamıştır. Net faiz geliri dışında diğer faaliyetler gelirlerinin %27 oranında azalarak 3,6 milyar TL’ye düşmesi ve özellikle diğer karşılık giderlerinin %91 oranında artarak 2,3 milyar TL’ye yükselmesi karın aylık bazda gerilemesinde etkili olmuşlardır. Operasyon giderlerinin %4,2 oranında gerilerek 7 milyar TL’ye düşmesi ve ticari zararın 1.205mn TL azalarak 74mn TL’ye gerilemesi ise karı destekleyen unsurlar olmuştur. Aylık bazda kamu bankalarının karı %12, özel bankaların (yerli özel ve yabancı) karı ise %7 oranında azalarak sırasıyla 2,84 milyar TL ve 4,37 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörünün Ocak – Şubat 2020 dönemi karı ise yıllık %133 oranında artarak 15,1 milyar TL’ye çıkmıştır. Bu dönemde, kamu bankalarının karı %342 oranında artarak 6,1 milyar TL olurken, özel bankaların (yerli özel ve yabancı) karı %77 oranında artarak 9,1 milyar TL olmuştur. Şubat ayında toplam kredilerde %3,1’lik artış yaşanırken, tüketici ve kobi kredilerinde %3,5 oranında artış kaydedilmiştir. Mevduatlar tarafında, YP mevduatlardaki (kurlardaki artışın etkisiyle) %6,6’lık artışın önemli desteğiyle toplam mevduatlar %4,0 oranında büyümüştür. Böylece, kredi/mevduat oranı şubat ayı sonu itibarıyla 80 baz puan azalarak %100,4 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörünün özsermeye karlılığı ve aktif karlılığı sırasıyla şubat ayında %18,3 ve %2,0 olurken, net faiz marjı %4,53 olarak gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörü sorunlu kredi oranı ise aylık olarak 12 baz puan düşerek %5,13’e gerilerken, sermaye yeterlilik oranı, kredilerdeki güçlü artış ve kurlardaki yükselişin etkisiyle, 71 baz puan düşerek %17,71 olarak gerçekleşmiştir.
Ayrıca BDDK’nın yeni kararına göre bireysel kredi kartlarında daha önce kartın tahsis süresi ve limitine bağlı olarak %30-%40 olan asgari ödeme yükümlülüğü %20 seviyesine indirildi.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Akiş GYO (AKSGY): Tüm dünyada ve ülkemizde etkisini sürdüren sağlık koşulları nedeniyle, 2020 yılı Nisan ayı için alışveriş merkezlerinin kapalı olduğu süre boyunca, kapalı olunan günler için kiracılardan kira alınmamasına, alışveriş merkezlerinin 2020 yılı Mart ayı kirasının faaliyetin devam ettiği 19 Mart tarihine kadar tahsil edilmesine, yasal düzenlemeler nedeniyle daha önce kapanan mağazalar için kapandığı günün baz alınmasına, market ve eczane gibi faaliyetine devam eden mağazalar için kira düzenleme yetkisinin yönetime verilmesine karar verilmiştir.
Alcatel (ALCTL): Şirket ile Superonline İletişim Hizmetleri A.Ş. arasında, GPON PROJESİ SÖZLEŞMESİ kapsamında toplamda 31.302.217 USD tutarında, 2023 yılı sonuna kadar tamamlanmak üzere Sabit Şebeke Erişim Sistemlerine ilişkin satış, bakım ve destek hizmetlerini içeren yeni bir Ek Protokol imzalanmıştır.
Yünsa (YUNSA): Şirket Yönetim Kurulu Kararı itibariyle Covid-19 virüs salgını kapsamında hem çalışanların ve ailelerinin sağlığı hem de toplum sağlığını korumak amacıyla 01.04.2020 tarihi itibariyle tüm üretim ve diğer faaliyetlerinin kısmen veya tamamen durdurularak , “Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde başvuruda bulunulmasına, 01.04.2020 tarihinden itibaren Çerkezköy Fabrikalarındaki üretim faaliyetlerine minimum 12 gün süreyle ara verilmesine karar verilmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9,24 seviyesinden %9,22 seviyesine sınırlı geriledi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 95,5 milyar TL ile 75,4 milyar TL’si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın 20,1 milyar TL’si %8,75’den piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, dün güne %0,65 seviyelerinden işlem görmeye başlarken, bugün sabah saatlerinde %0,70 seviyelerinde seyrediyor. Trump’ın koronavirüsün yayılmasını önleme amaçlı tedbirlerin süresinin uzatılması yönündeki karar değişikliği ve yatırımcıların, hızlı virüs testi sağlamaya yönelik çabaların oluşturduğu iyimserliğe yoğunlaşmalarının ardından risk iştahı görece toparlanmış görünüyor.
Salgının uzun sürebileceği beklentisi piyasaları baskılarken, hükümetler ve merkez bankalarının aldığı tedbirlerin değerlendirilmesiyle piyasalar zaman zaman soluklanmaya çalışıyor. Bununla birlikte geçtiğimiz hafta düşüş eğiliminde olan dolar endeksi bu haftaya yükselişle başlarken, derecelendirme kuruluşlarının bazı GOÜ’lerin kredi notlarını ve görünümlerini aşağı yönlü revize etmeleri GOÜ varlıklarını olumsuz yönde etkiledi. Bu görüntü doğrultusunda TL faizlerde kısa tarafta 20 baz puan civarı, uzun vadede ise 40 baz puan civarı yükseliş gözlendi.