SABAH STRATEJİSİ
Küresel piyasalar haftaya pozitif bir görüntüyle başlıyor. Geçen hafta Powell’ın şahin açıklamaları ve iyi gelen bazı veriler Fed’e yönelik beklentilerde bir miktar kafa karışıklığı yaratsa da cuma günü enflasyon göstergelerinden olan PCE verisi ile kişisel harcamalar rakamlarının enflasyonda yumuşamaya işaret etmesiyle ABD’de borsalar pozitif bir görüntüyle günü tamamladı. Dolar da düşüş kaydetti. Cuma ABD kapanışının ardından bu sabah Asya’da da pozitif bir görüntü var. MSCI Asya Pasifik endeksindeki yükseliş %1,5’e yaklaşıyor. ABD vadelileri yatay seyretse de Euro STOXX 50 vadelisi %0,4 civarında primli. Veriye bağlılığın yüksek olduğu ortamda bu hafta kritik veriler var. Öne çıkan veri de cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdamı. Ek olarak, Fed toplantı tutanakları da önemli. Yurtiçi tarafta ise Merkez Bankası’nın beklentilerin altında yaptığı faiz artırımı sonrasında yükselen döviz kurlarıyla birlikte BIST100 endeksindeki yükseliş de %10’u aştı. Düşük faiz artırımı ile mikro ve makroihtiyati çerçevenin kademeli bir anlayışla sadeleştirileceğinin ifade edilmesi Borsa için pozitif. Diğer yandan, bu hafta açıklanacak ve %40’ın hafif altında kalmaya devam etmesi beklenen yıllık enflasyonun dövizdeki artış sonrasında önümüzdeki dönemde yönünü tekrar yukarıya çevirmesi bekleniyor ki bu da borsa için destekleyici. Ek olarak, ay sonunda açıklanması beklenen ikinci çeyrek finansallarına yönelik fiyatlamalar da yavaş yavaş başlayabilir. Gerek döviz kurlarındaki yükseliş gerekse de yurtiçi talepteki güçlü seyir beklenti oluşturabilir. Teknik olarak da tarihi zirvenin üzerinde kapanışların gerçekleşmesi alım iştahının sürebileceğine işaret ediyor. Bu çerçevede, hafta ortasında kadar BIST100’de 6.000 seviyesi görülebilir. Endeksin güne de alıcılı bir görüntüyle başlamasını bekliyoruz.
MAKROEKONOMİ
Fed Başkanı Powell, Banka’nın son toplantıda faiz oranlarını sabit bırakmasının nedeninin karar vermek için kendilerine daha fazla zaman tanımak olduğunu belirtmekle birlikte art arda faiz artırımlarını göz ardı etmeyeceklerini söyledi. Ayrıca Powell, para politikasında daha fazla kısıtlamanın geleceğine inandıklarını ve bunu yönlendiren faktörün de güçlü iş gücü piyasası olduğunu belirterek üyelerin birçoğunun tahminlerinin, bu yıl en az art arda iki faiz artışı yapılması yönünde olduğunu yineledi.
Atlanta Fed Başkanı Bostic ise, politikalarının işlemesine izin vermeleri için zaman bulunduğunu ve Powell da dahil olmak üzere diğer üyeler gibi harekete geçmek için aciliyet görmediğini belirterek faizleri sabit tutmaktan yana olduğunu söyledi.
ECB Başkanı Lagarde, enflasyonla mücadelede halen katedilecek mesafeleri olduğunu belirterek, verilere bağlı olacaklarını, toplantı bazında karar vereceklerini ve eğer beklentiler geçerli olursa temmuzda büyük olasılıkla tekrar faiz artışı yapacaklarını vurguladı. Ayrıca Lagarde, çekirdek enflasyonun aşağı doğru hareket ettiğine dair yeterince somut kanıt görmediklerini belirterek, para politikasında yeterince kısıtlayıcı bölgede yeterince uzun süre kalmak istediklerini ve böylece %2’lik orta vadeli enflasyon hedefine ulaşacaklarını söyledi.
ABD’de bu yılın ilk çeyreğine ilişkin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda GSYH büyüme nihai verisi takip edildi. Bu yılın ilk çeyreğinde ülke ekonomisinin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda büyüme hızı %1,3 seviyesinden %2 seviyesine yukarı yönlü revize edildi, beklentiler ise %1,4 seviyesindeydi. Detaylara bakıldığında, yılın ilk çeyreğine ilişkin büyümede yukarı yönlü revizede, tüketim harcamaları ve net ihracatta yukarı yönlü revize gözlenirken, konut dışı sabit yatırımlar ve federal hükümet harcamalarında aşağı yönlü revizyona gidildi.
Ayrıca ABD’de Fed’in önemli bir enflasyon göstergesi olarak takip ettiği yıllıklandırılmış çeyreklik bazda kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endekslerinin (çekirdek dahil) bu yılın ilk çeyreğine ilişkin nihai verileri açıklandı. Buna göre, yıllıklandırılmış çeyreklik bazda PCE fiyat endeksi, bu yılın ilk çeyreğinde %4,2’den %4,1 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edilirken, çekirdek PCE fiyat endeksi de %5’ten %4,9 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edildi.
Diğer yandan, ABD’de Fed’in özellikle aylık bazdaki fiyat gelişmelerinin seyri kapsamında takip ettiği PCE deflatör (çekirdek dahil) mayıs ayı verileri ile kişisel gelirler ve harcamalar verileri takip edildi. Mayısta PCE deflatörün aylık artış hızı beklentilerle uyumlu olarak %0,4’ten %0,1’e yavaşlarken, yıllık bazda ise %4,3’ten %3,8 seviyesine geriledi ve böylece Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedildi. Mayısta çekirdek PCE deflatörün artış hızı da aylık bazda beklentilerle uyumlu olarak %0,4’ten %0,3 seviyesine yavaşlarken, yıllık bazda da %4,7’den %4,6 seviyesine hafif geriledi. Mayısta kişisel gelirlerin aylık bazda artış hızı bir önceki aya benzer şekilde %0,3 seviyesinde gerçekleşmesi beklenirken %0,4 seviyesine yükselerek beklentileri aşarken, kişisel harcamaların aylık bazda artış hızı ise %0,6’dan %0,1 seviyesine yavaşlayarak beklentilerin (%0,2 artış) altında kaydedildi.
Ayrıca ABD’de haziran ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi verisi, 102,5’ten 109,7 seviyesine yükselerek beklentilerin (104) üzerinde gerçekleşti ve böylece Ocak 2022’den bu yana en yüksek seviyeye yükseldi. Detaylara bakıldığında, haziranda tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin değerlendirmelerini yansıtan cari koşullar endeksi, 148,9’dan 155,3 seviyesine yükselirken, geleceğe yönelik kısa dönemli değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise 71,5’ten 79,3 seviyesine yükseldi. Ayrıca haziran ayında tüketicilerin, enflasyon beklentileri önümüzdeki 12 aylık dönemde ortalama %6,1’den %6 seviyesine hafif gerileyerek Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmekle birlikte yüksek seviyelerini korudu.
Bunun yanında, ABD’de haziran ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi verisi, enflasyonda devam eden gevşeme ve ülkede borç tavanı sorununun çözülmesinin etkisiyle 63,9’dan 64,4 seviyesine hafif yukarı yönlü revize edildi ve böylece son dört ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Detaylara bakıldığında, haziranda cari koşullar alt endeksi 68’den 69’a hafif yukarı yönlü revize edilirken, beklentiler alt endeksi ise 61,3’ten 61,5’e hafif yukarı yönlü revize edildi. Ayrıca tüketicilerin bir yıl sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentileri %3,3 seviyesinde yatay seyrederek Mart 2021’den bu yana en düşük seviyede kalırken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri de %3 seviyesinde korundu.
Diğer yandan Almanya’da ve Euro Bölgesi’nde haziran ayı öncü TÜFE verileri takip edildi. Almanya’da manşet TÜFE aylık bazda mayıs ayında enerji ve gıda fiyatlarındaki gerilemenin etkisiyle %0,1 oranında düşüşün ardından haziranda aylık %0,3 artışla beklentilerin (%0,2 artış) üzerinde artış sergiledi, yıllık bazda ise %6,1’den %6,4 seviyesine yükseldi, beklentiler ise %6,3 seviyesine yükselmesi yönündeydi. Euro Bölgesi’nde manşet TÜFE’nin haziranda aylık artış hızı beklentilerle uyumlu olarak %0’dan %0,3 seviyesine yükselirken, yıllık bazda ise %6,1’den %5,5 seviyesine geriledi. Yıllık bazda çekirdek TÜFE ise haziranda %5,3’ten %5,4 seviyesine hafif yükselmekle birlikte beklentilerin (%5,5) hafif altında kaydedildi. Yıllık bazda çekirdek TÜFE mart ayında %5,7 seviyesiyle rekor seviyeye ulaşmıştı.
Ayrıca Almanya’da temmuz ayına ilişkin GfK tüketici güveni verisi, hafif yükseliş beklentilerine karşın -24,4’ten -25,4 seviyesine hafif geriledi ve böylece art arda sekiz aylık toparlanmayı sonlandırdı. Detaylara bakıldığında, tüketici güvenindeki düşüşte, tüketicilerin ekonomik durum ve gelir beklentilerindeki düşüşlerin etkili olduğu gözlendi. Bununla birlikte tüketici güveninin, ECB’nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor.
Bunun yanında, Çin’de ekonominin seyrine ilişkin sinyal veren haziran ayı imalat sektörü ve imalat dışı resmi PMI verileri izlendi. Çin’de haziranda resmi imalat PMI, 48,8’den 49 seviyesine hafif yükselerek imalat sektöründe daralmanın hafif yavaşladığına işaret etti, bununla birlikte zayıf iç ve küresel talep görünümünün etkisiyle daralma bölgesindeki seyrini üçüncü aya taşıdı. Hizmet ve inşaat sektörlerinin performansına dair fikir veren resmi imalat dışı PMI ise haziranda 54,5’ten 53,2 seviyesine gerileyerek imalat dışı sektörlerde büyümenin hafif yavaşladığına işaret etti, böylece imalat dışı sektörde art arda altıncı ayda büyüme bölgesinde seyretmekle birlikte ocak ayından bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürdü.
Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,
- ABD tarafında, piyasaların odak noktasında, çarşamba günü Fed’in 13 – 14 Haziran tarihli FOMC toplantısına ilişkin tutanaklar olacak. Fed son toplantısında, faizleri beklentilerle uyumlu olarak sabit tutarak federal fonlama faiz aralığını %5,00-%5,25 bandında bırakmıştı, kararın oybirliğiyle alındığı görülmüştü. Öte yandan karar metninde, faizin sabit tutulmasının üyelere ilave verileri ve para politikasının etkilerini değerlendirme olanağı sağlayacağı belirtilirken, enflasyonun yüksek seyretmeye devam ettiği ve Banka’nın enflasyon risklerine karşı son derece dikkatli olduğu yinelenmişti. Fed federal fon faiz oranına ilişkin medyan tahminler de, bu yıl ve gelecek iki yıl için yükseltilmişti. Fed federal fon faiz oranına ilişkin medyan tahminlere göre, bu yıl sonu için faiz seviyesi %5,1 seviyesinden %5,6 seviyesine yukarı yönlü revize edilmişti ve böylece yıl sonuna kadar iki kez 25 baz puanlık faiz artırımı daha öngörüldüğüne işaret etmişti. Faiz seviyeleri 2024 yılı için %4,3’ten %4,6’ya ve 2025 yılı için de %3,1’den %3,4’e yukarı yönlü revize edilmişti. Faiz kararının ardından konuşan Fed Başkanı Powell, faiz artış hızını yavaşlatmayı düşündüklerini, bu kapsamda ortak görüşlerinin, faiz hedefine yaklaşıldıkça patikanın yavaşlatılması olduğunu, ancak haziranda faizi sabit tutmalarını “pas geçmek” olarak niteleyemeyeceklerini, bunun faiz artış patikasının yavaşlaması anlamına geldiğini vurgulayarak para politikası adımlarının etkilerini değerlendirme kararı aldıklarını ve daha yavaş faiz artışlarının ekonominin şartlara adapte olmasına imkan tanıyacağını belirtmişti. Ayrıca Powell, Fed üyelerinin hemen hepsinin daha fazla faiz artırımını uygun gördüğünü ve bu yıl ek faiz artışlarının uygun olabileceğini söylemişti. Bu kapsamda, bu hafta yayınlanacak Fed’in toplantı tutanakları para politikasının geleceğine yönelik olası yeni sinyaller açısından takip edilecektir. Bunun yanında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal verecek olan haziran ayı S&P Global imalat sektörü nihai PMI ve ISM imalat sektörü endeksi verileri bugün ve S&P Global hizmet sektörü nihai PMI ve ISM imalat dışı endeksi verileri ise perşembe günü takip edilecek. Öncü verilere göre, haziranda imalat PMI hafif artış beklentisine karşın 48,4’ten 46,3 seviyesine gerileyerek imalat sektöründe daralma hızının arttığına işaret ederken, hizmet PMI ise 54,9’dan 54,1 seviyesine beklentilerden daha sınırlı gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmişti. PMI verilerinin detaylarına bakıldığında, haziranda imalat sektöründe, özellikle yeni siparişlerde, zayıflayan yurt içi talebin yanında dış talebin de baskı altında kalmasıyla aralık ayından bu yana en sert düşüş kaydedilmişti. Haziranda hizmet sektöründe ise, hafif yavaşlama gözlense de olumlu seyreden talep görünümüyle Nisan 2022’den bu yana en hızlı ikinci büyüme kaydedilmişti. Mayıs ayına ilişkin ISM imalat sanayi endeksi ise yeni siparişler ve birikmiş siparişlerdeki düşüşlerin etkisiyle 47,1’den 46,9 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek imalat sanayinde daralmanın hızlandığına işaret etmekle birlikte, daralma bölgesindeki seyrini yedinci aya taşımıştı. Mayıs ayına ilişkin ISM imalat dışı endeksi ise, hafif yükseliş beklentilerine karşın 51,9’dan 50,3 seviyesine gerileyerek imalat dışı sektörlerde büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmekle birlikte büyüme bölgesindeki seyrini beşinci aya taşımıştı. Ayrıca çarşamba günü mayıs ayı dayanıklı mal siparişleri nihai verisi ve fabrika siparişleri verisi izlenecek. Mayıs ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi, aylık bazda düşüş beklentilerine karşın %1,7 oranında artış kaydetmişti ve böylece yükselişini üçüncü aya taşımıştı. Detaylara bakıldığında, mayısta savunma dışı uçaklar ve parçalarının (%32,5 artış) siparişlerindeki belirgin artış, dayanıklı mal siparişlerinin yükselişinde belirleyici olmuştu. Bunun yanında, firmaların yatırım harcamalarının göstergesi olan hava araçları hariç savunma dışı sermaye malları siparişleri ise mayısta aylık bazda %0,7 artış kaydetmişti ve böylece son iki ayda yükselerek yatırımlarda toparlanmaya işaret etmişti. Fabrika siparişleri ise, aylık bazda martta %0,6 artışın ardından nisanda aylık bazda %0,4 artışla beklentilerin (%0,8 artış) altında artış kaydetmişti. Bunun yanında mayıs ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi perşembe günü açıklanacak. Nisanda aylık bazda ihracat %3,6 düşüşle 249 milyar USD’ye gerilerken, ithalat ise nisanda aylık bazda %1,5 artışla 323,6 milyar USD seviyesine yükselmişti. Böylece nisanda dış ticaret açığı aylık bazda ihracatın düşüşü ve ithalatın artışıyla 60,6 milyar USD’den 74,6 milyar USD seviyesine yükselerek son altı ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşmişti. Öte yandan, Fed’in para politikasına yön vermesi açısından istihdam piyasası verileri izlenecek. Bu kapsamda, istihdam piyasası verilerinden perşembe günü mayıs ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi, haziran ayı ADP özel sektör istihdam ve haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verileri ve cuma günü ise haziran ayı tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verileri izlenecek. Nisan ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi, hafif düşüş beklentilerine karşın yaklaşık son iki yılın en düşük seviyesi olan 9,75 milyondan 10,10 milyon seviyesine hafif yükselmişti. Açılan iş sayısının beklentilerin üzerinde gelmesi, firmaların iş gücü talebinin kısmi güç kazandığına ve iş gücü piyasasında kısmi toparlanmaya işaret etmişti. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, hafif artış beklentilerine karşın 265 bin kişi seviyesinden 239 bin kişi seviyesine gerilemişti ve böylece Ekim 2021’den bu yana en sert düşüşü kaydetmişti, bununla birlikte düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Mayıs ayına ilişkin ADP özel sektör istihdam artışı, 291 bin kişi seviyesinden 278 bin kişi seviyesine gerilemekle birlikte beklentilerin (150 bin kişi artış) üzerinde gerçekleşmişti. Detaylara bakıldığında hizmetler, inşaat ve madencilik sektörleri istihdam artışı kaydederken, buna karşın imalat sanayinde istihdamın düşüşünü sürdürmesi ve hizmet sektöründe bazı sektörlerde (bilgi hizmetleri, finansal hizmetler vb.) istihdam düşüşleri gözlenmesi, istihdam artışının tabana yaygın olmadığına işaret etmişti. Mayıs ayında tarım dışı istihdam artışı, 339 bin kişi seviyesinde gelerek beklentilerin (195 bin kişi) üzerinde gerçekleşmişti ve son dört ayın en yüksek seviyesinde kaydedilmişti, ayrıca bir önceki ayın verisi de 253 bin kişiden 294 bin kişi seviyesine yukarı yönlü revize edilmişti, böylece tarım dışı istihdam artışı bir önceki aya göre yavaşlama beklentilerine karşın hızlanma sergilemişti. Detaylara bakıldığında, istihdam artışının çoğunlukla hizmet sektörü kaynaklı olduğu görülürken, imalat sektöründe ise sınırlı istihdam düşüşünün olması istihdam artışının tabana yaygın olmadığını göstermişti. İşsizlik oranı ise, mayısta %3,4’ten %3,7 seviyesine beklentilerin (%3,5) üzerinde yükselmişti ve böylece Ekim 2022’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşmişti. İş gücüne katılım oranı ise %62,6 seviyesinde yatay seyretmişti ve böylece Mart 2020’den bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Enflasyonun seyri açısından bakılan ortalama saatlik kazançlar, yani ücretlerdeki artış hızı ise mayısta aylık bazda beklentilerle uyumlu olarak %0,4’ten %0,3 seviyesine yavaşlarken, yıllık bazda artış hızı ise %4,4’ten %4,3 seviyesine gerilemişti ve böylece ücretler kaynaklı enflasyonist baskıların kısmi hafiflediğine işaret etmişti. Bunun yanında, konut piyasası verilerinden, mayıs ayına ilişkin inşaat harcamaları verisi bugün açıklanacak. Ayrıca hafta boyunca Fed üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da Fed’in para politikasına yönelik olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
- Avrupa genelinde son ekonomik görünüme ilişkin bilgi verecek olan haziran ayı HCOB imalat sektörü nihai PMI verileri bugün ve hizmet sektörü nihai PMI verileri ise çarşamba günü takip edilecek. Öncü verilere göre, bölge genelinde haziranda imalat PMI’lar 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyirlerini sürdürerek daralma hızının arttığına işaret etmişti. Bu kapsamda imalat PMI’lar, haziranda Almanya’da 43,2’den 41’e, Euro Bölgesi’nde 44,8’den 43,6’ya, Fransa’da 45,7’den 45,5’e ve İngiltere’de 47,1’den 46,2’ye gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına işaret etmişti. Haziranda hizmet PMI’lar ise, Fransa’da büyüme bölgesinden daralma bölgesine geçerken diğer bölgelerde ise düşüş kaydederek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmişti. Buna göre haziranda hizmet PMI’lar, Fransa’da 52,5’ten 48’e gerileyerek daralma bölgesine geçerken, Almanya’da 57,2’den 54,1’e, Euro Bölgesi’nde 55,1’den 52,4’e ve İngiltere’de ise 55,2’den 53,7’ye gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmişti. Ayrıca küresel ticaretin görünümüne ilişkin de sinyal verecek olan Almanya mayıs ayı dış ticaret verileri yarın açıklanacak. Almanya’da ihracat nisanda aylık bazda özellikle AB ülkelerine yönelik ihracattaki artışın etkisiyle %1,4 oranında artarken, ithalat ise özellikle AB dışı ülkelerden ithalattaki düşüşün etkisiyle aylık %0,4 oranında düşüş kaydetmişti. Bunun yanında, Almanya’da üretimin seyrine ilişkin olarak mayıs ayı fabrika siparişleri verisi perşembe günü ve sanayi üretimi verisi ise cuma günü takip edilecek. Fabrika siparişleri, zayıflayan küresel ekonominin etkisiyle mart ayında aylık bazda %10,7 oranında gerilemesinin ardından nisan ayında %0,4 oranında düşüş kaydetmişti ve ilk çeyrekte resesyon görülen ülkede üretimdeki zayıflamanın son iki aydır yavaşlayarak sürdüğü sinyali vermişti. Detaylara bakıldığında, nisan ayında fabrika siparişlerindeki düşüşte, özellikle gemi, raylı araçlar, uçaklar ve askeri araçları kapsayan çeşitli araç yapımı siparişlerindeki %34’lük sert daralma etkili olmuştu. Sanayi üretimi, martta aylık %2,1 oranında düşüşün ardından nisanda aylık %0,3 oranında artışla kısmi toparlanma kaydetmişti. Öte yandan, iç talebin seyrine ilişkin olarak Euro Bölgesi’nde mayıs ayı perakende satışlar verisi perşembe günü izlenecek. Bölgede perakende satışlar, iki aylık düşüşün (şubatta %0,2 düşüş ve martta %0,4 düşüş) ardından nisanda aylık %0 artışla yatay seyretmişti, yıllık düşüş hızı ise %3,3’ten %2,6 seviyesine hafif gerilemekle birlikte, perakende satışlar yıllık bazda son yedi aydır daralmayı sürdürmüştü. Özellikle, ECB’nin faiz artışlarına devam etmesiyle sıkılaşan finansal koşulların tüketici talebini olumsuz etkilemesi nedeniyle perakende satışların önümüzdeki dönemde baskı altında kalması bekleniyor. Ayrıca Euro Bölgesi’nde mayıs ayına ilişkin ÜFE verisi çarşamba günü açıklanacak. Bölgede nisan ayına ilişkin ÜFE, enerji ve ara malı fiyatlarındaki devam eden gerilemenin etkisiyle aylık bazda %3,2 oranında düşüş sergileyerek düşüşünü dördüncü aya taşımıştı, yıllık bazda %5,5’ten %1 seviyesine gerileyerek yavaşlamayı sürdürmüştü ve böylece Ocak 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. ÜFE’deki yavaşlamanın sürmesi bekleniyor. Bunun yanında, başta cuma günü ECB Başkanı Lagarde’ın olmak üzere hafta genelinde ECB üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da, Banka’nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından izlenecek.
- Asya tarafında ise, küçük ve orta ölçekli firmaların faaliyetlerinin seyrine ilişkin sinyal verecek olan haziran ayı Caixin hizmet sektörü PMI verisi çarşamba günü izlenecek. Mayısta Caixin hizmet sektörü PMI verisi, 56,4’ten 57,1 seviyesine yükselerek hizmet sektöründe büyümenin hafif hızlandığına ve hizmet sektöründe art arda beşinci ayda büyümeye işaret etmişti ve Kasım 2020’den bu yana en hızlı ikinci büyüme kaydedilmişti. Caixin hizmet sektörü PMI verisinin haziranda ise 56,2 seviyesine hafif gerileyerek hizmet sektöründe büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmesi bekleniyor.
- Diğer yandan, yarın Avustralya Merkez Bankası’nın toplantısı takip edilecek. Banka geçen ayki toplantısında, politika faiz oranını sürpriz bir şekilde 25 baz puanlık artışla %4,10 seviyesine yükseltmişti, piyasa beklentisi ise sabit tutulması yönündeydi. Ayrıca Banka, enflasyonun hedef seviyeye dönmesini sağlamak için para politikasının daha da sıkılaştırılması gerekebileceğini belirtmişti. Banka’nın bu haftaki toplantısında ise politika faiz oranını sabit tutması bekleniyor.
Yurt içinde ise, bugün haziran ayı S&P Global/İSO imalat sektörü PMI verisi, çarşamba günü haziran ayı TÜFE ve ÜFE verileri, perşembe günü haziran ayı reel efektif döviz kuru endeksi verisi ve cuma günü ise haziran ayı Hazine nakit dengesi verisi ve DHMİ uçuş istatistikleri takip edilecek. Ayrıca perşembe günü TCMB tarafından haziran ayına ilişkin Aylık Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi Raporu yayınlanacak.
- Mayıs ayında S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, bir önceki aya benzer şekilde 51,5 seviyesinde yatay seyretmişti ve böylece imalat sektöründe büyüme hızının korunduğuna ve faaliyet koşullarında iyileşmenin sürdüğüne işaret etmişti. Veri, büyüme bölgesindeki beşinci aya işaret ederken Aralık 2021’den bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü.
- Mayıs ayında TÜFE, aylık bazda Bloomberg piyasa beklentisi olan yatay seyrin (%0 artışın) hafif üzerinde aylık %0,04 artmıştı ve böylece Haziran 2019’dan bu yana en sınırlı artışı kaydetmişti (nisanda aylık %2,39 artmıştı), TÜFE yıllık bazda ise hükümet tarafından mayıs ayında doğal gazın hanelere ücretsiz sunulmasının yanında, devam eden baz etkisinin de desteğiyle birlikte %43,68’den %39,59’a gerilemişti ve böylece Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Öte yandan, çekirdek B ve C göstergelerindeki aylık artış ortalama %3,93 ile manşet enflasyonun üzerinde gerçekleşmişti, B çekirdek göstergesi (İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE) yıllık %48,02’den %47,70’e gerilerken, C endeksi (Enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç TÜFE) %45,48’den %46,62’ye yükselmişti. Enerji kalemindeki düşüş ÜFE’deki artışı sınırlamaya devam etmişti. Bununla birlikte mayıs ayında başta gıda ürünleri ve fabrikasyon metal ürünlerin (makine ve ekipmanlar hariç) etkisiyle ÜFE aylık %0,65 artış kaydetmişti, bir önceki ay %0,81 artış kaydetmişti (ÜFE 2022 yılında ortalama %5,9 artış, 2003 yılından bu yana ortalama %1,3 artış göstermişti). Yıllık bazda ÜFE %52,11’den %40,76 seviyesine gerileyerek Mayıs 2021’den bu yana en düşük seviyelerde gerçekleşmişti. Foreks Anketi’ne göre haziran ayına ilişkin TÜFE’nin, aylık medyan %4,03 seviyesinde gerçekleşmesi ve yıllık bazda medyan %38,35 seviyesinde gelmesi beklenirken, Bloomberg Anketi’ne göre TÜFE’nin, aylık medyan %4,50 seviyesinde gerçekleşmesi ve yıllık bazda medyan %39 seviyesinde gelmesi bekleniyor.
- TCMB tarafından yayınlanan mayıs ayı reel efektif döviz kuru endeksi, aylık %1,9 oranında düşüşle 59,03 seviyesinden 57,92 seviyesine gerilemişti ve böylece düşüşünü ikinci aya taşımıştı.
- Hazine nakit dengesi, mayısta 169,8 milyar TL fazla vermişti, nisanda 159,1 milyar TL açık vermişti, 12 aylık kümülatif nakit açığı ise mayısta 519,6 milyar TL’den 499 milyar TL’ye, GSYH’a oranı ise %3’ten %2,9’a gerilemişti (GSYH verisi olarak 1. çeyrek kümülatif verisi kullanıldı). Alt detaylara bakıldığında gelirlerde aylık %149,8 oranında güçlü artış gözlenirken, giderler ise faiz dışı giderlerdeki aylık %8,5 oranındaki düşüşe karşın faiz giderlerindeki aylık %255 oranındaki artışın etkisiyle aylık %9,1 oranında artış kaydetmişti. Dipnotlara bakıldığında, nisan ayının son iş gününde bankalar aracılığıyla tahsil edilen vergilerin yaklaşık 70 milyar TL’lik kısmının, tahsilat protokolleri gereğince mayıs ayında Hazine hesaplarına yansıdığı belirtilmekteydi, bu kapsamda mayısta gelirlerdeki güçlü artışın önemli bir kısmının buradan kaynaklığı görülmekteydi. Bunun yanında mayıs ayında aylık bazda faiz giderleri, geçen yılın aylık ortalamasının belirgin şekilde üzerinde gerçekleşmişti.
- DHMİ mayıs ayı verilerine göre, dış hat yolcu sayısı, aylık bazda %22,9 oranında artış sergilemişti. Öte yandan, dış hat yolcu sayısının mayıs ayındaki aylık 10,6 milyon kişilik seviyesi, tarihsel olarak en yüksek mayıs ayı verisi olmuştu. Mayısta dış hat yolcu sayısının yıllık artış hızı ise %38,7’den %21,2’ye yavaşlamıştı. Mayısta iç hat yolcu sayısı ise aylık bazda %16,2 artış kaydetmişti, yıllık bazda ise artış hızı %31’den %15,5 seviyesine yavaşlamıştı.
ŞİRKET HABERLERİ
GSD Holding (GSDHO, Sınırlı Pozitif): Şirketin Hollanda’da faaliyet gösteren %100 bağlı ortaklığı GSD Shipping BV’nin %100 sermaye payıyla Marshall Adaları’nda kurmuş olduğu Nejat Maritime Ltd. tarafından Japonya’da inşa edilen bir adet kuru yük gemisinin alım işlemleri tamamlanmış olup, gemi uluslararası sularda kuru yük taşıma faaliyetlerine başlamıştır.
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: Hükümet, Kur Korumalı Mevduat hesaplarında yüzde 0 stopaj uygulamasını yıl sonuna kadar uzatma kararı aldı. Kaynak: Bloomberg HT
Borsa İstanbul: Borsa İstanbul tarafından duyurulan pazar değişiklikleri nedeniyle 03.07.2023 tarihinden itibaren geçerli olacak endeks değişiklikleri için tıklayınız.
Enerji: Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ), temmuz itibarıyla elektrik üretim amaçlı gazın satış fiyatında, sanayi kuruluşlarında ve mesken abonelerinin tarifesinde değişiklik yapılmadığını bildirdi. Kaynak: AA
Finansman: Dünya Bankası depremden etkilenen bölgelerde kırsal konutların ve temel kamu hizmetlerinin yeniden tesisine yardımcı olmak için Türkiye’ye sağlanacak 1 milyar dolarlık finansmanı onayladı. Kaynak: AA
TCMB Özet Döviz Pozisyon Raporlama’nın kapsam ve süresinde değişikliğe gitti. Raporlama sürecine ilişkin yapılan ilave değerlendirmeler neticesinde raporlama yükümlülüğü 50 milyon TL ve üzeri kredi bakiyesi bulunan firmaları da içerecek şekilde kapsama giren tüm firmalar için 2024 Ocak raporlama döneminde başlamak üzere ertelendi. Kaynak: Bloomberg HT
Uluslararası Yatırım: Alman bağlantı elemanları ve endüstriyel işleme sistemleri üreticisi Böllhoff’un, İzmir Serbest Bölgesi’nde (İZBAŞ) fabrika yatırımına başladığı bildirildi. Kaynak: Dünya
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Cosmos Yatırım Holding (COSMO): Şirket’in iştiraki Harvey Burger Gıda A.Ş. yeni bir franchise sözleşmesi imzalamıştır.
İndeks Bilgisayar (INDES): Şirket pay geri alım programına istinaden 70.000 adet payı 18,23 TL işlem fiyatı ile geri almış ve böylece sahip olduğu INDES payları 8.890.094 adet’e ulaşmıştır. (Şirket sermayesine oranı %3,97)
Kafein Yazılım (KFEIN): Şirket, 15.02.2023 tarihi ile başlatılmış olan geri alım programının öngörülen azami süre olan 30.06.2023 tarihinde sonlandığını duyurmuştur. 15.02.2023 – 30.06.2023 tarihli program kapsamında tamamı iç kaynaklardan karşılanmak üzere ortalama 25,11 TL fiyattan toplam 1,2mn TL bedel ile 49.600 (%0,25) adet pay geri alınmıştır. Bu işlemle birlikte, 31 Aralık 2022 tarihi itibariyle sahip olunan 117.000 adet geri alınan paylara cari dönemde eklenen 49.600 adet ilave ile birlikte, şirketin toplamda sahip olduğu geri alınan payları 166.600 (%0,84) adete ve toplam tutarı 3,4mn TL’ye ulaşmıştır.
Yataş (YATAS): Şirketin kullanmış olduğu mevcut yazılım altyapısının değiştirilerek SAP yazılım altyapısına geçilmesi için süregelen çalışmalar neticesinde 1 Temmuz 2023 tarihi itibariyle SAP sistemine geçiş planlanmıştır. Bu kapsamda 3-9 Temmuz 2023 tarihleri arasında 7 gün süre ile Ankara ve Kayseri’de yer alan tüm üretim tesislerinde planlı olarak üretime ara verilecektir ve 10 Temmuz 2023 tarihi itibariyle yeniden tüm tesislerde üretime başlanması planlanmıştır. Söz konusu dönemde satışların etkilenmemesi için gerekli stok ve sevkiyat önlemleri alınmış olup yıllık üretim ve satış planlarının etkilenmemesi beklenmektedir.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11,72’den %12,84 seviyesine yükseldi. TCMB salı günü 65 milyar TL’lik (%15’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca BİST bünyesinde kotasyon yoluyla 28,6 milyar TL (%16,50’den, 6 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 241 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, salı günü verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta yatay seyir gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta yükselişler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta yatay hareket görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 50 baz puana yaklaşan yükselişler gözlendi.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi