Borsa Şirket Haberleri / Ziraat Yatırım

SABAH STRATEJİSİ

Geçen haftanın son iki işlem gününde yurtiçi piyasalar hareketliydi. TCBM’nin, beklentilerin üzerinde, politika faizini %25’e yükseltmesi sonrasında bankalar güçlü bir alım dalgasıyla karşılaştı. Cuma günü kar satışları gözlense de bankacılık endeksi (XBANK) haftayı %6,1’lik primle tamamladı. Ulaştırma endeksinin negatif ayrıştığı haftada da BIST100 %2,7 oranında yükseliş kaydetti. Sadeleşme sürecinin kademeli şekilde devam etmesi olumlu algı yaratırken (5 yıllık CDS)

MAKROEKONOMİ

Cuma günü Fed Başkanı Powell’ın Jackson Hole Ekonomi Politikaları Sempozyumu’ndaki konuşması takip edildi. Powell, enflasyonun aşağı gelmesi konusunda iyimser olmalarına karşın enflasyonun yüksek kalmaya devam ettiğini ve gerekirse faizleri artırmaya hazır olduklarını belirtti. Ayrıca Powell, faizlere yönelik sonraki adımlara verilere bakarak karar vereceklerini, faizleri tekrar yükseltme veya sabit tutmaya karar verirken dikkatli bir şekilde ilerleyeceklerini ve enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde %2’lik hedef seviyeye doğru ilerlediğinden emin olana kadar politikalarını kısıtlayıcı bir seviyede tutma niyetinde olduklarının belirtti.

Ayrıca Powell, çekirdek enflasyonun haziran ve temmuz aylarındaki düşük aylık gelişmelerini memnuniyetle karşıladıklarını, ancak iki aylık iyi verinin, enflasyonun hedeflerine doğru sürdürülebilir bir şekilde düştüğüne dair güven oluşturmak için gerekenlerin sadece başlangıcı olduğunu belirterek, enflasyonun %2’ye düşmesi için muhtemelen ortalamanın altında bir büyüme oranının gerektiğini ifade etti.
Powell, son gelen verilerin önlerinde uzun bir yol olduğuna işaret ettiğini ve parasal sıkılaştırmanın etkilerinin zaman içinde daha kapsamlı ortaya çıkacağını belirterek, sürdürülebilir ilerlemeye ihtiyaç olduğunu ve bu ilerlemeyi sağlamak için kısıtlayıcı para politikasına ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Bunun yanında Powell, ekonomik çıktı ve tüketici harcamalarına ilişkin son verilerin güçlü olduğunu ve ekonominin beklenildiği kadar hızlı soğumayabileceğini söyledi. Bu kapsamda, Powell, büyümenin sürekli olarak trendin üzerinde olduğuna dair ek kanıtların, enflasyondaki ilerlemeyi riske atabileceğini ve para politikasının daha da sıkılaştırılmasını gerektirebileceğini belirtti.
Öte yandan Powell, gelecek toplantılarda, verilerin bütünlüğüne ve gelişen görünüm ile risklere bakarak nasıl ilerleyeceklerini değerlendireceklerini belirtti.
Bunun yanında Powell, son dönemde Fed’in enflasyon hedefini artırabileceği yönündeki spekülasyonları da net şekilde reddederek, enflasyon hedefinin %2 seviyesinde olduğunu ve öyle kalacağını vurguladı.

Bunun yanında, ABD’de ağustos ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi nihai verisi takip edildi. Ağustos ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi, 71,2’den 69,5 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edildi. Detaylara bakıldığında, ağustosta cari koşullar alt endeksi 77,4’ten 75,7’ye aşağı yönlü revize edilirken, beklentiler alt endeksi ise 67,3’ten 65,5’e aşağı yönlü revize edildi. Ayrıca tüketicilerin bir yıl sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentileri %3,3’ten %3,5 seviyesine hafif yukarı yönlü revize edilirken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri ise %2,9’dan %3 seviyesine hafif yukarı yönlü revize edildi.

Ayrıca Almanya’da imalat, inşaat, toptan ve perakende ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların, ekonomide mevcut ve gelecek 6 aylık döneme yönelik değerlendirmelerini yansıtan IFO iş dünyası endeksi ağustos ayı verisi açıklandı. Buna göre IFO iş dünyası endeksi, artan faiz oranlarıyla sıkılaşan finansal koşullar ve küresel ekonomideki yavaşlama nedeniyle zayıflayan talebin etkisiyle ağustos ayında 87,4’ten 85,7 seviyesine gerilemeyle beklentilerin üzerinde düşüş kaydederek düşüşünü dördüncü aya taşıdı ve böylece ekim ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşti. Detaylara bakıldığında, cari koşullar endeksi 91,4’ten 89’a gerileyerek Ağustos 2020’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşirken, beklentiler endeksi ise 83,6’dan 82,6’ya geriledi.

Yurt içinde ise, ağustos ayına ilişkin sektörel ve reel sektör güven endeksleri ile kapasite kullanım oranı verileri yayınlandı. Sektörel güven endeksleri ağustos ayında düşüşlerini sürdürdü. Ağustosta mevsim etkilerinden arındırılmış bazda hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri ile reel kesim güven endekslerinin tümü geriledi, böylece hizmet, perakende ticaret sektörleri ve reel kesim güven endeksleri düşüşlerini ikinci aya taşırken, inşaat sektörü güven endeksi düşüşünü üçüncü aya taşıdı.

Reel kesim güven endeksi, aylık bazda temmuzda %0,8 oranında düşüşün ardından ağustosta %0,3 oranında daha sınırlı düşüş sergiledi ve böylece düşüşünü ikinci aya taşıdı. Reel kesim güven endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişleri haziranda aylık bazda %0,8 gerileme sonrasında temmuzda da %0,8 gerilemenin ardından ağustosta %5 oranında gerileyerek düşüşünü üçüncü aya taşıdı ve son beş ayın en düşük seviyesinde gerçekleşti, ağustostaki söz konusu düşüş, 11 ilimizi etkileyen büyük depremlerin meydana geldiği şubat ayındaki düşüşün (%8,7 düşüş) ardından kaydedilen en sert düşüş oldu.
Arındırılmış kapasite kullanım oranı dört aylık yükselişin ardından ağustosta yatırım malı imalatı başta olmak üzere tüketim ve ara malları imalatı kapasite kullanım oranlarındaki düşüşlerin etkisiyle 1,2 puanlık düşüşle %75,7 seviyesine gerileyerek son dört ayın en düşük seviyesinde kaydedildi, bununla birlikte 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürdü.
Yatırımlara dair izlediğimiz diğer bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları aylık bazda mayısta aylık %4,4 düşüş, haziranda aylık %0,2 düşüş ve temmuzda aylık %0,1 düşüş sonrasında ağustosta aylık %0,2 oranında sınırlı artışla yataya yakın seyrederek zayıf seyrini sürdürdü, bununla birlikte tarihsel ortalamasının üzerindeki seyrini korudu.
Öte yandan, ekonomik durumu yansıtan genel gidişat endeksi temmuzda aylık %4,9 oranında sert düşüşün ardından ağustosta %1,2 oranında gerileyerek düşüşünü ikinci aya taşıdı, söz konusu endeksin son altı ayın en düşük seviyesine gerilediği gözlenmekte.
Ağustosta güven endekslerinin aylık bazda seyrine baktığımızda, perakende ticaret sektörü %0,4, inşaat sektörü %0,7 ve hizmet sektörü güven endeksi %1,7 oranında ve reel kesim güven endeksi %0,3 düşüş sergiledi ve tüketici güven endeksi ise %15,1 düşüş kaydetti. Güven endekslerinin alt kalemleriyle hesaplanan ekonomik güven endeksinin ise ağustos ayında 99,28’den 94,14’e gerilediğini ve 100 iyimserlik eşik değerinin altındaki seyrini ikinci aya taşıdığını hesaplamaktayız.

Ayrıca Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından temmuz ayı gelen yabancı ziyaretçi sayısı istatistikleri yayınlandı. Temmuz ayı verilerine göre, gelen yabancı ziyaretçi sayısı aylık bazda %28 artışla 7,1 milyon kişi seviyesinde gerçekleşti. Bununla birlikte bu yılın temmuz ayındaki veri tarihsel olarak en iyi temmuz ayına işaret etti. Gelen yabancı ziyaretçi sayısının temmuzda yıllık bazda artış hızı ise %11,4’ten %7,2’ye yavaşlamıştı. Bu kapsamda, 12 aylık kümülatif bazda gelen yabancı ziyaretçi sayısı haziran ayındaki 47,8 milyon kişi seviyesinden temmuz ayı itibarıyla 48,3 milyon kişi seviyesine yükselerek yeni bir rekora işaret etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’nin bu yıl için 60 milyon yabancı ziyaretçi ve 56 milyar USD turizm geliri hedeflediğini bildirmişti.

Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, cuma günü ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal verecek olan ağustos ayı S&P Global imalat sektörü nihai PMI ve ISM imalat sektörü endeksi verileri takip edilecek. Öncü verilere göre, ağustosta imalat PMI, firmaların yeni siparişlerindeki ve üretimlerindeki daha belirgin düşüşlerin etkisiyle 49’dan 47 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek imalat sektöründe daralma hızının arttığına işaret etmişti ve böylece imalat sektöründe ocak ayından bu yana görülen en keskin ikinci daralmaya işaret etmişti. Temmuz ayına ilişkin ISM imalat sanayi endeksi ise 46’dan 46,4 seviyesine yükselerek imalat sanayinde daralmanın hafif yavaşladığına işaret etmekle birlikte, talebin zayıf kalması ve yeni işlerin eksikliği nedeniyle üretimin yavaşlamasıyla daralma bölgesindeki seyrini dokuzuncu aya taşımıştı. Ayrıca yarın ağustos ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi verisi takip edilecek. Temmuz ayına ilişkin Conference Board tüketici güveni endeksi verisi, güçlü istihdam piyasası ve yavaşlayan enflasyonun etkisiyle 110,1’den 117 seviyesine yükselerek beklentilerin üzerinde gerçekleşmişti ve böylece son iki yılın en yüksek seviyesinde kaydedilmişti. Detaylara bakıldığında, temmuzda tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası koşullarına ilişkin değerlendirmelerini yansıtan cari koşullar endeksi, 155,3’dan 160 seviyesine yükselerek Mart 2020’den beri en yüksek seviyeye gelirken, geleceğe yönelik kısa dönemli değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise 80’den 88,3 seviyesine yükselmişti. Ayrıca temmuz ayında tüketicilerin, enflasyon beklentileri önümüzdeki 12 aylık dönemde ortalama bazda gerilemeyi sürdürmüştü. Ağustosta ise Conference Board tüketici güveni endeksi verisinin 116,2 seviyesine hafif gerilemesi bekleniyor. Bunun yanında, konut piyasası verilerinden, yarın haziran ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi, çarşamba günü satış sözleşmesi yapılmış fakat tapu devri henüz gerçekleşmemiş konut sayısını gösteren temmuz ayı bekleyen konut satışları ve cuma günü ise temmuz ayı inşaat harcamaları verileri takip edilecek. Mayıs ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi, aylık bazda %1 artış sergilerken, yıllık bazda ise düşüş hızı bir önceki aya benzer şekilde %1,7 seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece düşüşünü üçüncü aya taşımıştı. Temmuzda ise konut fiyat endeksinin aylık bazda artış hızının %1’den %0,8 seviyesine yavaşlaması ve yıllık bazda ise bir önceki aya benzer şekilde %1,7 oranında gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor. Bekleyen konut satışları ise, aylık bazda mayısta %3,7 oranında düşüşün ardından haziranda %0,3 oranında artışla sınırlı toparlanma sergilemişti. Temmuzda ise bekleyen konut satışlarının aylık bazda %1 oranında gerileyerek zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor. Haziran ayına ilişkin inşaat harcamalarının aylık artış hızı %1,1’den %0,5 seviyesine yavaşlamıştı. Temmuzda ise aylık bazda inşaat harcamalarının bir önceki aya benzer şekilde %0,5 artış sergilemesi bekleniyor. Öte yandan, çarşamba günü bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda GSYH büyüme revize verisi takip edilecek. ABD’de bu yılın ikinci çeyreğinde ülke ekonomisinin yıllıklandırılmış çeyreklik bazda büyüme hızı Fed’in faiz artışlarıyla sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle yavaşlama beklentilerine karşın %2 seviyesinden %2,4 seviyesine yükselmişti, beklentiler ise %1,8 seviyesine yavaşlaması yönündeydi. Öte yandan, ikinci çeyrekte tüketim harcamalarının büyüme hızının %4,2’den %1,6 seviyesine yavaşlamakla birlikte beklentilerin (%1,2) üzerinde gerçekleştiği gözlenmişti. Bu kapsamda, beklentilerden güçlü açıklanan büyüme verisinin de teyit ettiği gibi, güçlü iş gücü piyasası ve beklentilerden güçlü gelen tüketici harcamalarının yanında yavaşlayan enflasyon, ABD’nin resesyondan kaçınacağına yönelik beklentileri artırmıştı. Ayrıca çarşamba günü Fed’in önemli bir enflasyon göstergesi olarak takip ettiği yıllıklandırılmış çeyreklik bazda kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endekslerinin (çekirdek dahil) bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin revize verileri açıklanacak. Yıllıklandırılmış çeyreklik bazda PCE fiyat endeksi, bu yılın ikinci çeyreğinde %4,1’den %2,2 seviyesine beklentilerin (%3) üzerinde gerilerken, çekirdek PCE fiyat endeksi de %4,9’dan %3,8 seviyesine gerileyerek beklentilerin (%4) üzerinde düşüş kaydetmişti ve böylece enflasyonist baskıların hafiflediğine işaret etmişti. Perşembe günü diğer yandan, Fed’in özellikle aylık bazdaki fiyat gelişmelerinin seyri kapsamında takip ettiği PCE deflatör (çekirdek dahil) temmuz ayı verileri ile kişisel gelirler ve harcamalar temmuz ayı verileri takip edilecek. Öncesinde açıklanan temmuz ayında manşet TÜFE aylık bazda beklentilerle uyumlu olarak bir önceki aya benzer şekilde %0,2 seviyesinde gerçekleşirken, yıllık bazda zayıflayan baz etkisiyle de %3’ten %3,2 seviyesine hafif yükselmişti, bununla birlikte Mart 2021’den bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Gıda ve enerji fiyatlarını dışlayan çekirdek TÜFE ise, temmuzda aylık bazda beklentilerle uyumlu olarak bir önceki aya benzer şekilde %0,2 seviyesinde gerçekleşirken, yıllık bazda da %4,8’den %4,7 seviyesine gerilemişti ve böylece Ekim 2021’den bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Temmuzda PCE deflatörün aylık artış hızının bir önceki aya benzer şekilde %0,2 seviyesinde gelmesi ve yıllık bazda ise %3’ten %3,3 seviyesine hafif yükselmesi, çekirdek PCE deflatörün artış hızının da aylık bazda bir önceki aya benzer şekilde %0,2 seviyesinde gerçekleşmesi ve yıllık bazda ise %4,1’den %4,2 seviyesine hafif yükselmesi bekleniyor. Temmuzda kişisel gelirlerin aylık bazda artış hızının bir önceki aya benzer şekilde %0,3 seviyesinde gerçekleşmesi ve kişisel harcamaların aylık bazda artış hızının ise %0,5’ten %0,7 seviyesine yükselmesi bekleniyor. Diğer yandan, Fed’in para politikasına yön vermesi açısından istihdam piyasası verileri izlenecek. Bu kapsamda, istihdam piyasası verilerinden, yarın temmuz ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi, çarşamba günü ağustos ayı ADP özel sektör istihdam verisi, perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi ve cuma günü ise ağustos ayı tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verileri izlenecek. Haziran ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi 9,62 milyondan 9,58 milyon seviyesine gerileyerek beklentilerin (9,60 milyon) hafif üzerinde düşüş sergilemişti ve böylece Nisan 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedilmişti. Açılan iş sayısının beklentilerin üzerinde gerilemesi, firmaların iş gücü talebinin kısmi ivme kaybının devam ettiğine işaret etmekle birlikte pandemi öncesi seviyelerin keskin bir şekilde üzerinde kalmıştı ve ABD ekonomisinde sıkı iş gücü piyasası görünümünün devam ettiğine dair görüşleri desteklemişti. Temmuz ayına ilişkin ADP özel sektör istihdam artışı, 455 bin kişi seviyesinden 324 bin kişi seviyesine kısmi gerilemekle birlikte beklentilerin (190 bin kişi) üzerinde gerçekleşmişti, bunun yanında bir önceki ayın verisi de 42 bin kişi aşağı yönlü revize edilmişti. Söz konusu veri, Fed’in faiz artışlarına karşın istihdam piyasasının dirençli kaldığına işaret etmişti. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, 240 bin kişi seviyesinden 230 bin kişi seviyesine gerilemeyle beklentilerin (240 bin kişi) altında gerçekleşerek son üç haftanın en düşük seviyesine gerilemişti, bunun yanında tarihsel ortalamaların altında düşük seviyelerde seyretmişti ve iş gücü piyasasında sıkı görünüme işaret etmeyi sürdürmüştü. Temmuz ayında tarım dışı istihdam artışı, 185 bin kişi seviyesinden 187 bin kişi seviyesine hafif yükselmişti, bunun yanında bir önceki ayın verisi de 209 bin kişiden 24 bin kişi aşağı yönlü revize edilmişti, beklentiler ise istihdam artışının hafif yavaşlaması (209 bin kişiden seviyesinden 200 bin kişi seviyesine) yönündeydi. Tarım dışı istihdam artışı temmuzda hafif hızlanma sergilemekle birlikte, son 12 aylık ortalamanın (312 bin kişi) altında kaydedilmişti, bunun yanında Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyelerde gerçekleşmişti. İşsizlik oranı ise, temmuzda yatay seyretme beklentilerine karşın %3,6 seviyesinden %3,5 seviyesine gerilemişti. Temmuzda işsiz sayısı 116 bin kişi azalışla 5,84 milyona gerilerken, istihdam edilenlerin sayısı ise 268 bin kişi artışla 161,3 milyona yükselmişti. Enflasyonun seyri açısından bakılan ortalama saatlik kazançlar, yani ücretlerdeki artış hızı ise temmuzda aylık bazda bir önceki aya benzer şekilde %0,4 seviyesinde gerçekleşerek beklentilerin (%0,3) üzerinde gelirken, yıllık bazda artış hızı da bir önceki aya benzer şekilde %4,4 seviyesinde gerçekleşmişti, beklentiler ise %4,2 seviyesine gerilemesi yönündeydi. Bu kapsamda ortalama saatlik kazançlar verileri, ücretler kaynaklı enflasyonist baskıların canlılığını koruduğuna işaret etmişti. Bu hafta açıklanacak istihdam piyasası verilerinin ise, Fed’in faiz artışlarının etkisiyle genel olarak kısmi zayıflama sergilemesi bekleniyor. Buna göre, temmuz ayı JOLTS açılan iş sayısı verisinin 9,58 milyondan 9,45 milyon seviyesine gerilemesi, ağustos ayına ilişkin ADP özel sektör istihdam artışının 324 bin kişi seviyesinden 198 bin kişi seviyesine yavaşlaması, tarım dışı istihdam artışının 187 bin kişi seviyesinden 168 bin kişi seviyesine gerilemesi, işsizlik oranının ise %3,5 seviyesinde yatay seyretmesi ve ortalama saatlik kazançların aylık artış hızının %0,4’ten %0,3 seviyesine yavaşlaması ve yıllık bazda artış hızının da %4,4’ten %4,3 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Ayrıca hafta boyunca Fed üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da Fed’in para politikasına yönelik olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
Avrupa tarafında ise, piyasaların odak noktasında perşembe günü ECB’nin 26-27 Temmuz tarihli toplantısına ilişkin tutanakların yayınlanması olacak. ECB, son toplantısında faizleri beklentilerle uyumlu olarak 25 baz puan artırmakla birlikte gelecek kararlarla faizlerin yeteri kadar kısıtlayıcı olacağına işaret etmişti. Karar metninde, önümüzdeki döneme ilişkin olarak Banka’nın gelecekteki kararlarının, enflasyonun %2’lik orta vadeli hedefe zamanında geri dönmesini sağlamak için, gerekli olduğu sürece faiz oranlarının yeterince kısıtlayıcı seviyelerde belirlenmesini sağlayacağını ve uygun kısıtlama seviyesini ve süresini belirlemek için verilere bağlı bir yaklaşımın izlenmeye devam edileceği belirtilmişti. Ayrıca çekirdek enflasyonun genel olarak yüksek olmaya devam ettiği vurgulanmıştı. Faiz kararının ardından konuşan ECB Başkanı Lagarde ise, eylül ayında faiz indirimine gitmeyeceklerini, eylül ayında faiz artışı da olabileceğini veya pas da geçebileceklerini söylemişti. Bu kapsamda, Banka’nın bu hafta yayınlanacak son toplantı tutanaklarında, Banka’nın gelecek dönemde izleyeceği para politikasına yönelik olası yeni sinyaller yakından izlenecek. Ayrıca Avrupa genelinde cuma günü son ekonomik görünüme ilişkin bilgi verecek olan ağustos ayı HCOB imalat sektörü nihai PMI verileri takip edilecek. Öncü verilere göre, bölge genelinde ağustosta imalat PMI’lar ECB’nin faiz artışlarına devam etmesiyle finansal koşullardaki sıkılaşmanın ve zayıflayan talebin etkisiyle 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyirlerini sürdürmüştü. Bu kapsamda imalat PMI’lar, ağustosta Almanya’da 38,8’den 39,1’e, Euro Bölgesi’nde 42,7’den 43,7’ye ve Fransa’da 45,1’den 46,4’e hafif yükselerek imalat sektöründe daralma hızının hafif yavaşladığına işaret ederken, buna karşın İngiltere’de 45,3’ten 42,5’e gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına işaret etmişti. Öte yandan, ECB’nin para politikasına da yön verecek olan enflasyon verilerinden, çarşamba günü Almanya’da ve perşembe günü de Euro Bölgesi’nde ağustos ayı öncü TÜFE verileri takip edilecek. Almanya’da manşet TÜFE aylık bazda haziranda %0,3 oranında artışın ardından temmuz ayında da beklentilerle uyumlu olarak %0,3 oranında artış sergilemişti, yıllık bazda da beklentilerle uyumlu olarak %6,4’ten %6,2 seviyesine hafif gerilemişti. Ayrıca yıllık bazda çekirdek TÜFE ise temmuzda %5,8’den %5,5 seviyesine hafif gerilemişti. Almanya’da ağustosta da aylık bazda manşet TÜFE’nin bir önceki aya benzer şekilde %0,3 seviyesinde gerçekleşmesi ve yıllık bazda ise %6,2’den %6 seviyesine hafif gerilemesi bekleniyor. Euro Bölgesi’nde manşet TÜFE aylık bazda haziranda %0,3 oranında artışın ardından temmuzda aylık bazda beklentilerle uyumlu olarak %0,1 oranında düşüşle son altı aylık dönemde ilk kez düşüş kaydederken, yıllık bazda da beklentilerle uyumlu olarak %5,5 seviyesinden %5,3 seviyesine gerilemişti ve böylece Ocak 2022’den bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Buna karşın çekirdek TÜFE ise, haziranda aylık bazda %0,4 artışın ardından temmuzda aylık %0,1 düşüşle beklentilerin altında düşüş sergilerken, yıllık bazda ise bir önceki aya benzer şekilde %5,5 seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece mart ayında ulaştığı rekor seviye olan %5,7 seviyesine yakın seyrini sürdürmüştü. Böylece temmuz ayı itibarıyla yıllık bazda çekirdek TÜFE, 2021 yılından bu yana ilk kez manşet TÜFE’nin üzerinde kaydedilmişti. Ağustosta ise bölgede manşet TÜFE’nin aylık bazda %0,4 oranında artış sergilemesi ve yıllık bazda ise %5,3’ten %5,1 seviyesine hafif gerilemesi beklenirken, çekirdek TÜFE’nin ise yıllık bazda %5,5’ten %5,3 seviyesine hafif gerilemesi bekleniyor. Bunun yanında, tüketici güveni göstergelerinden, çarşamba günü Euro Bölgesi’nde ağustos ayına ilişkin tüketici güveni nihai verisi ve yarın Almanya’da eylül ayına ilişkin GfK tüketici güveni verisi takip edilecek. Euro Bölgesi’nde ağustos ayına ilişkin tüketici güveni öncü verisi, -15,1 seviyesinden -16 seviyesine gerilemekle birlikte, ECB’nin faiz artışlarına devam etmesiyle sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmüştü. Almanya’da temmuz ayına ilişkin GfK tüketici güveni verisi ise, enflasyonda yavaşlama beklentilerinin etkisiyle -25,2’den -24,4 seviyesine hafif yükselmekle birlikte ECB’nin faiz artışlarına devam etmesinin etkisiyle negatif bölgedeki zayıf seyrini sürdürmüştü. Ayrıca perşembe günü Fransa’da bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyümesi nihai verileri açıklanacak. Fransa ekonomisi, geçen yılın son çeyreğinde ve bu yılın ilk çeyreğinde %0,1 oranında sınırlı büyümeyle durağana yakın seyir kaydetmesinin ardından, bu yılın ikinci çeyreğinde ise öncü verilere göre %0,5 oranında büyüme kaydederek beklentilerin (%0,1 büyüme) üzerinde büyüme sergilemişti ve böylece 2022 yılının ikinci çeyreğinden bu yana en güçlü büyüme görülmüştü. Bunun yanında, hafta genelinde ECB üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da, Banka’nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından izlenecek.
Asya tarafında ise, perşembe günü Çin’de ekonominin seyrine ilişkin sinyal verecek olan ağustos ayı imalat sektörü ve imalat dışı resmi PMI verileri ile cuma günü ise küçük ve orta ölçekli firmaların faaliyetlerinin seyrine ilişkin sinyal verecek olan ağustos ayı Caixin imalat sektörü PMI verisi izlenecek. Çin’de temmuzda resmi imalat PMI, 49’dan 49,3 seviyesine hafif yükselerek imalat sektöründe daralmanın hafif yavaşladığına işaret etmişti, bununla birlikte zayıf iç ve küresel talep görünümünün etkisiyle daralma bölgesindeki seyrini dördüncü aya taşımıştı. Hizmet ve inşaat sektörlerinin performansına dair fikir veren resmi imalat dışı PMI ise temmuzda 53,2’den 51,5 seviyesine gerileyerek imalat dışı sektörlerde büyümenin yavaşladığına işaret etmişti, böylece imalat dışı sektörde art arda yedinci ayda büyüme bölgesinde seyretmekle birlikte ocak ayından bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Çin’de temmuz ayı Caixin imalat sektörü PMI verisi ise, 50,5’ten 49,2 seviyesine gerileyerek imalat sektöründe nisan ayından bu yana ilk kez daralma bölgesine geçmişti. Temmuzda firmaların yeni siparişleri düşerken, yurt dışı satışları ise Eylül 2022’den bu yana en sert şekilde daralmıştı. Ağustosta ise resmi imalat PMI’ın, 49,3’ten 49,1 seviyesine ve resmi imalat dışı PMI’ın 53,5’ten 51 seviyesine gerilemesi beklenirken, Caixin imalat sektörü PMI’ın ise bir önceki ya benzer şekilde 49,2 seviyesinde gelmesi bekleniyor.

Yurt içinde ise, yarın ağustos ayı ekonomik güven endeksi ve temmuz ayı dış ticaret dengesi verisi, perşembe günü bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri ve temmuz ayı hizmet üretici fiyat endeksi ve cuma günü ise ağustos ayı S&P Global/İSO imalat sektörü PMI verisi takip edilecek. Ayrıca perşembe günü TCMB tarafından geçen haftaki PPK toplantısına ilişkin özeti ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Eylül-Kasım dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlanacak.

Güven endekslerinin alt kalemleriyle hesaplanan ekonomik güven endeksi önceki üç ayda 100 iyimserlik eşik değerinin üzerindeki seyrinin ardından temmuz ayında aylık bazda %1,8 oranında düşüşle 101,12 seviyesinden 99,28 seviyesine gerileyerek son dört ayın en düşük seviyesinde kaydedilmişti.
Ticaret Bakanlığı tarafından yayınlanan temmuz ayına ilişkin öncü dış ticaret verilerine göre, ihracat aylık bazda %3,9 düşüşle 20,1 milyar USD seviyesine gerilemişti. Aylık ihracat martta ise %26,9 oranında artışla 23,6 milyar USD seviyesine yükselerek rekor seviyede gerçekleşmişti, 2022 yılında ise aylık ortalaması 21,2 milyar USD seviyesinde kaydedilmişti. İthalat ise haziranda aylık %24,6 oranında güçlü artışla 32,5 milyar USD seviyesine yükselmişti. İthalatta 2022 yılı aylık ortalaması 30,3 milyar USD seviyesindeydi. Aylık ithalatta rekor seviye ise 34,2 milyar USD seviyesiyle mayıs ayında görülmüştü. Temmuzda dış ticaret açığı ise aylık %140 oranında sert artışla 5,2 milyar USD’den 12,4 milyar USD seviyesine yükselmişti, 2022 yılında aylık ortalama dış ticaret açığı 9,1 milyar USD seviyesindeydi, aylık dış ticaret açığı rekor seviyeye ise 14,3 milyar USD ile ocak ayında ulaşmıştı. Dış ticaret verilerine 12 aylık kümülatif bazda bakıldığında ise, ihracat 251,8 milyar USD’den 253,4 milyar USD seviyesine yükselirken (kümülatif ihracat rekor seviyeye 256 milyar USD seviyesiyle ocak ayında ulaşmıştı), ithalat ise 371 milyar USD’den 374,3 milyar USD seviyesine yükselmişti, ithalat rekor seviyeye ise mayıs ayında 376,6 milyar USD seviyesiyle ulaşmıştı. Dış ticaret açığı da temmuzda 119,2 milyar USD’den 120,9 milyar USD seviyesine yükselmişti. Enerji ithalatı aylık bazda temmuzda %15,9 artışla 5,1 milyar USD seviyesine yükselirken, altın ithalatı ise temmuzda aylık %42,4 oranında belirgin artışla 3,1 milyar USD seviyesine yükselmişti.
Ekonomi, başta özel ve kamu tüketimi olmak üzere yatırım kaleminin de desteğiyle 1. çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %4 ile Bloomberg beklentisi olan %3,5’in üzerinde büyüme gerçekleştirmişti, geçen yılın son çeyreğinde ise yıllık büyüme %3,5 seviyesinde kaydedilmişti. 1. çeyrekte mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH, çeyreksel bazda %0,3 büyüme sergileyerek bir önceki çeyreğe göre yavaşlama kaydetmekle birlikte son iki çeyrekte büyüme gözlenmişti. Çeyreksel bazda geçen yılın üçüncü çeyreğinde %0,1 oranında daralmanın ardından geçen yılın son çeyreğinde %0,9 oranındaki büyüme ile söz konusu daralma telafi edilmişti. Bloomberg Anketi’ne göre ikinci çeyrekte ise ekonominin, medyan tahmini olarak çeyreklik bazda %2,5 seviyesinde ve yıllık bazda %3,1 seviyesinde büyümesi bekleniyor.
Haziran ayında hizmet üretici fiyat endeksinin artış hızı aylık bazda %2,99’dan %9,57 seviyesine belirgin hızlanırken, yıllık bazda ise Aralık 2021’den bu yana en düşük seviye olan %65,47’den %68,90 seviyesine yükselmişti.
Temmuz ayında S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, 51,5’ten 49,9 seviyesine gerileyerek imalat sektöründe altı aylık aranın ardından 50 büyüme eşik seviyesinin altına sarkarak faaliyet koşullarının genel olarak değişim göstermediğine ve böylece altı aylık genişleme döneminin sona erdiğine işaret etmişti. Anketin detaylarına bakıldığında, firmaların sektörün büyümesindeki duraksamayı, genel olarak enflasyonist baskıların güçlenmesiyle ilişkilendirdikleri gözlenmişti.

ŞİRKET HABERLERİ

Aselsan (ASELS, Nötr): Aselsan, TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii ile uluslararası bir müşterisinin son kullanımına yönelik toplam bedeli 87,3mn ABD Doları olan bir ihracat sözleşmesi imzalamıştır. Söz konusu sözleşme aviyonik sistemleri kapsamakta olup, teslimatları 2027’ye kadar gerçekleştirilecektir.

Astor Enerji (ASTOR, Sınırlı Pozitif): 24.08.2023 tarihinde ALDO Enerji San. ve Tic. A.Ş. ile muhtelif GES yatırımlarında kullanılmak üzere Orta Gerilim Dağıtım Transformatörleri ve Anahtarlama ürünleri alımı konusunda toplamda 5mn USD (132,3mn TL) tutarında sözleşme imzalamıştır. Yapılan sözleşmenin 2022 yılı hasılata oranı % 1,79′ dur.

Doğuş Otomotiv (DOAS, Nötr): 25.08.2023 tarihinde şirket sermayesinin % 7’sini temsil eden 15,4mn lot değerinde DOAS hissesi 262,5TL/adet fiyat üzerinden %79,77’si kurumsal yabancı yatırımcılara olmak üzere Borsa İstanbul’da özel emir yöntemiyle satışı gerçekleştirilmiştir.

İş Bankası (ISCTR, Sınırlı Pozitif): Banka mülkiyetinde bulunan bağlı ortaklıklarından; Şişe Cam (SISE, Nötr) sermayesindeki %50,93 oranındaki, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB, Nötr) sermayesindeki %47,68 oranındaki, İş Yatırım Menkul Değerler (ISMEN, Nötr) sermayesindeki %65,74 oranındaki, İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (ISGYO, Nötr) sermayesindeki %52,06 oranındaki, Trakya Yatırım Holding sermayesindeki %100 oranındaki, Milli Reasürans T.A.Ş. sermayesindeki %87,60 oranındaki, Anadolu Hayat Emeklilik (ANHYT, Nötr) sermayesindeki %62,00 oranındaki, İş Finansal Kiralama (ISFIN, Nötr) sermayesindeki %27,79 oranındaki, İşbank AG sermayesindeki %100 oranındaki, JSC İşbank sermayesindeki %100 oranındaki, JSC Isbank Georgia sermayesindeki %100 oranındaki, Moka Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşu A.Ş. sermayesindeki %100 oranındaki, İşnet Elektronik Bilgi Üretim Dağıtım Ticaret ve İletişim Hizmetleri A.Ş. sermayesindeki %100 oranındaki, İş Merkezleri Yönetim ve İşletim sermayesindeki %86,33 oranındaki, Kültür Yayınları İş Türk sermayesindeki %100 oranındaki paylar ile iştiraklerinden Arap Türk Bankası sermayesindeki %20,58 oranındaki payın “iştirak modeliyle kolaylaştırılmış usulde kısmen bölünme” yöntemi ile Bankanın %100 bağlı ortaklığı şeklinde yeni kurulacak bir anonim şirkete devredilmesi, kısmi bölünme işlemlerinin 30.06.2023 tarihli finansal tabloları üzerinden gerçekleştirilmesi kapsamında Ticaret Bakanlığı, BDDK, SPK, SEDDK, Rekabet Kurumu, TCMB, EPDK, MKK, Ticaret Sicil Müdürlükleri de dahil olmak üzere tüm resmi ve özel kurum ve kuruluşlar nezdinde gerekli tüm başvuru ve işlemlerin yapılması konularında Genel Müdürlük yetkili kılınmıştır.

Kardemir (KRDMD, Sınırlı Pozitif): Şirket, katma değeri yüksek ürünlerine yönelik hız verdiği ürün ve pazar geliştirme faaliyetlerinin sonucunda; Avrupa pazarında yaptığı demiryolu ürünlerine yönelik sözleşmeler ile toplamda yaklaşık 20mn EUR tutarında ihracat siparişi almıştır.

Kontrolmatik (KONTR, Pozitif): %100 bağlı ortaklığı ”Kontrolmatık Technologıes Orta Asya” FC LLC ile yurt dışı bir müşterisi arasında otomasyon ve mekanik kapsamlar içeren 42,4milyar UZS tutarındaki sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmenin bedeli güncel kurla vergiler hariç toplam 93,1mn TL’dir.

Öte yandan, Kontrolmatik Teknoloji bünyesindeki Pomega Enerji Depolama Teknolojileri AŞ’nin Giga fabrikasının 29 Ağustos Salı günü Polatlı’da yapılacak açılışı öncesinde basın toplantısı ve fabrika turu düzenlendi. Fabrika hakkında basını bilgilendiren Kontrolmatik Teknoloji Yönetim Kurulu Başkanı Sami Aslanhan, prizmatik tek tip lityum-demir fosfat pil hücresi Giga fabrikasında yıllık kapasitenin ilk etapta 500 MWh 2024’te tüm fazların tamamlanmasıyla 3 GWh’a ulaşacağını dile getirdi. Aslanhan, özel sektörde prizmatik tek tip lityum-demir fosfat pil hücresi üretiminde Türkiye’de tek olduklarını belirterek, “Bu alanda, özellikle kendi coğrafyamızda, Avrupa’da önemli bir oyuncu olmak istiyoruz.” dedi. (Kaynak: AA)

Vakıfbank (VAKBN, Nötr): 91 gün vadeli 200mnTL nominal değerli finansman bonolarının ihraç ve halka arz edilmesi amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu’na başvuru yapılmıştır.

SEKTÖR HABERLERİ

Konut: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, finansal istikrarın güçlendirilmesine yönelik koordineli makro ihtiyati tedbirler kapsamında, ikinci ve sonrası konut alımında tüketicinin kendisinin, eşinin veya 18 yaş altındaki çocuklarının malik olduğu en az bir konutunun bulunması halinde konut kredisi değer oranı %75 daraltılacak. Karara göre, örneğin, 5 mn TL değerindeki bir evi, ikinci tapulu evi olarak alacak olanlara evin değerinin %22,5’i kadar kredi kullandırılabilecek. Söz konusu kişilere konut edinmeleri amacıyla kullandırılacak ikamet amaçlı gayrimenkul ipoteği ile teminatlandırılan kredilere sermaye yeterliliği hesaplamasında da (standart yaklaşım kullanılarak hesaplanan) %35 risk ağırlığı yerine %150 risk ağırlığı uygulanacak. İlk konut alımlarında ise kredi değer oranlarında bir değişiklik olmayacak. (Kaynak: AA)

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Atlantis Yatırım Holding (ATSYH): Tarım 4.0 teknolojileri ve Biyoteknolojik yöntemler sayesinde seviyesinde doku kültürü üretimi ile fide ve fidanların çoğaltım teknolojileri konusunda Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik bölümü ile işbirliği anlaşması yapılmıştır. Anlaşmaya dayalı olarak hedef pazar başta kesme çiçekçilik olmak kaydıyla, ülke için önem arz eden ihraç ürünlerinden fındık, incir, ceviz, tropik meyveler, kayısı, zeytin, çay, kivi gibi uzmanlık gerektiren ve katma değerli ürünler üzerinde olacaktır. Bu işbirliğinde üniversite, Arge Merkezi laboratuvarı ve fide üretim merkezleri (10.000 m2 kapalı tam kontrollü serası) konusunda üstün bilimsel kadrosu ile bu hizmete dahil olacaktır.

Avrasya GYO (AVGYO): Şirket portföyünde yer alan İstanbul – Şişli – Mecidiyeköy Mahallesinde bulunan Metrocity’deki dairenin 25.08.2023 tarihinden geçerli olmak üzere bir yıllığına, aylık 75binTL+Kdv bedelle eşyalı olarak kiraya verilmesine, kira ödemesini 3’er aylık nakit ödemelerle alınmasına karar verilmiştir.

Maçkolik (MACKO): Şirket ile Türkiye’de yerleşik E Elektronik Bahis Oyunları A.Ş (Oley.com) arasında, 17 aylık 73,2mn TL + KDV bedelli reklam satış sözleşmesi imzalanmıştır.

Ayrıca Şirket ile İngiltere Championship takımlarından Hull City Futbol Kulübü arasında, 2023 – 2024 futbol sezonu sonuna kadar geçerli olmak üzere Resmi Canlı Sonuçlar Sponsorluğu sözleşmesi imzalanmıştır.

Söke Un (SOKE): Yönetim Kurulu Kararı ile; Yurtdışında büyüme ve gıda sektöründe son tüketiciyi hedefleyen, sektörün katma değeri yüksek alanlarına yatırım yapma stratejisi kapsamında; 1976 yılında, ABD’de kurulmuş; ABD’nin önde gelen gıda sertifikalarına sahip, organik, gluten içermeyen, lezzetli ekmek ve unlu mamuller üretimi ve dağıtımında uzmanlaşmış olan Rudi’s Organic and Gluten Free Brands Inc.’nin azınlık paylarının satın alınmasına yönelik görüşmelere başlanılmasına karar verilmiştir.

FAİZ PİYASALARI

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %18,04’ten %17,58 seviyesine geriledi. TCMB cuma günü 1 milyar TL’lik (%25’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 89 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisi genelinde faizlerde düşüşler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 30 baz puana varan düşüşler görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 190 baz puana varan düşüşler gözlendi.

Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi