SABAH STRATEJİSİ
Küresel piyasalar haftanın son işlem gününe nötr risk iştahıyla başlıyor. Şahin Fed’e karşın iki günde %2,0 – 2,5 oranında prim yapan ABD ana endeksleri bu sabah vadelilerde yatay. Yine Japonya Hariç MSCI Asya Pasifik endeksinde de yatay bir seyir var. Dün Dolar cinsi tahvilin kupon ödemesini yapıp yapmayacağı merak edilen Evergrande’nin konu ile ilgili henüz bir açıklama yapmaması piyasaları beklemeye itmiş gözüküyor. Ancak, Evergrande olayının sistematik bir riske dönüşebileceği endişesinin de bir taraftan azaldığını izliyoruz. Bu arada ABD on yıllık tahvil faizi de %1,45’e kadar yükselmiş durumda. Yurtiçi tarafta ise dün politika faizini 100 baz puan düşürerek %18 seviyesine çeken TCMB’nin kararı izlendi. Karar sonrasında Dolar / TL 8,80 zirvesini test etti. Kapanışın bu seviyenin altında gerçekleşmesi olumlu ancak yılın geri kalanında daha fazla indirim potansiyeli kurda yukarı yönlü risklerin gündemde kalmasına neden oluyor ki şahin Fed sonrasında ABD on yıllık tahvil faizindeki yukarı yönlü hareket ve petrol fiyatlarındaki ısrarlı yükseliş de risk unsurları olarak izleniyor. Bu kapsamda da bankacılık endeksindeki %2,6’lık düşüşe karşın sanayi endeksindeki %0,4’lük yükselişin de desteğiyle dün 1.400’ün üzerinde kapanış yapmayı başaran endeksin bu seviyenin üzerinde kalıcılık sağlayamayacağını düşünüyoruz. Dünkü en düşük seviye olan 1.394 desteğinin kırılması durumunda da satış genele yayılabilir ve 1.383 destek bölgesi ilk etapta hedef olabilir.
MAKROEKONOMİ
Merkez Bankası, çekirdek enflasyon vurgusuyla birlikte politika faizini 100 baz puan indirimle %18 seviyesine çekti. Ekonomistlerin çoğunluğu faizin sabit tutulacağını değerlendiriyordu. Ağustos ayında TÜFE %19,25; çekirdek enflasyon C endeksi ise %16,76 seviyesindeydi. Başkan Kavcıoğlu, eylül ayında gerçekleştirdiği bir sunumunda, kısa vadede enflasyon görünümünde etkili olan geçici unsurların etkisini yitireceğini ve son çeyrekte enflasyonun düşüş eğilimine gireceğini ve gıda dışı enflasyonun yılın geri kalanında da manşet enflasyonun altında kalmaya devam edeceğini öngördüklerini ifade etmişti. Bir sonraki PPK toplantısı 21 Ekim’de; soru ve cevap kısmı içermesi açısından önemli olan yılın son Enflasyon Raporu ise 28 Ekim’de.
- Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurlarını, çekirdek enflasyon gelişmelerini ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizlerin değerlendirildiğini ve bu çerçevede para politikası duruşunda güncellemeye ihtiyaç bulunduğu değerlendirmesi yapıldığını ve politika faizinde indirim yapılmasına karar verildiğini vurguladı.
- Karar metninde ”mevcut sıkı duruşun kararlılıkla sürdürüleceği ve politika faizinin, güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde, enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edileceği ifadeleri” yer almadı.
- Yurt içi ekonomik aktivitenin dış talebin katkısıyla üçüncü çeyrekte güçlü seyrettiği vurgulandı.
- TCMB, yurt içi enflasyonunda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışlar ve açılmaya bağlı talep gelişmelerinin etkili olduğu ve bu etkilerin arızi unsurlardan kaynaklı olduğunu değerlendirdi.
- Güçlü parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkilerinin devam ettiği vurgulanırken, ticari kredilere daraltıcı etkisinin öngörülerin üzerinde olduğuna yer verilmiş. Bunun yanında, bireysel kredilerin ılımlı seyre dönmesi için makroihtiyati politika çerçevesinin güçlendirildiği vurgulanmış.
Dün ABD tarafında, eylül ayına ilişkin imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri takip edildi. Eylül ayında artan Delta varyantı vakaları ve tedarik zinciri sıkıntılarının etkisiyle imalat PMI 61,1’den 60,5 seviyesine hafif gerilerken, hizmet PMI da 55,1’den 54,4 seviyesine hafif düşüş sergiledi ve güçlü büyüme bölgesindeki seyirlerini sürdürdüler. Tedarik zinciri sıkıntıları ve arz kısıtları, eylül ayında üretimi geriletti ve teslimat süreleri önemli ölçüde uzadı. Bununla birlikte üreticilerin istihdam sayıları hızlı bir şekilde artış kaydetti ve hem yeni iş imkanları hem de ihracat siparişleri güçlü bir şekilde genişledi. Öte yandan, girdi fiyatları endeksi gerilerken, satış fiyatları endeksi ise rekor seviyeye ulaştı. Hizmet PMI’a bakıldığında ise, daha zayıf talep koşulları ve devam eden Delta varyantı endişeleri arasında Temmuz 2020’den bu yana hizmet sektörü faaliyetlerindeki en yavaş büyümeye işaret etti.
Ayrıca ABD’de eylül ayına ilişkin Kansas City Fed İmalat Sanayi Aktivite Endeksi 22’den 10 seviyesine geriledi ve böylece Temmuz 2020’den bu yana en düşük seviyeye geldi ancak büyümenin yavaşlasa da sürdüğüne işaret etti. Birçok firma girdi fiyatlarında hızlı artışlar, iş gücü bulmada zorluklar ve tedarik zinciri gecikmeleri bildirmeye devam etti.
Bunun yanında ABD’de 18 Eylül haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları düşüş beklentisine karşın 335 bin kişi seviyesinden 351 bin kişi seviyesine yükseldi ve böylece son iki haftada yükselişini sürdürdü.
Dün Avrupa tarafında da bölge genelinde eylül ayına ilişkin imalat ve hizmet sektörleri öncü PMI verileri açıklandı. Eylül ayında imalat PMI’lar kısmi düşüş sergilese de güçlü genişleme bölgesindeki seyrini sürdürürken, artan Delta varyantı vakalarına ve arz kısıtlarına yönelik endişelerle hizmet PMI’larda da kısmi düşüşler görüldü ancak imalat PMI verilerine benzer şekilde genişleme bölgesinde kalmayı sürdürdüler.
- Bu kapsamda, eylül ayında öncü verilere göre imalat PMI’lar Almanya’da 62,6’dan 58,5’e, Fransa’da 57,5’ten 55,2’ye, Euro Bölgesi’nde 61,4’ten 58,7’ye ve İngiltere’de 60,3’ten 56,3’e geriledi. Böylece, imalat PMI’larda önceki aya göre en sert düşüşler, 4,1 puanla Almanya’da ve 4 puanla İngiltere’de görüldü. En büyük ticaret ortağımız Almanya’ya bakıldığında ise, eylül ayında imalat PMI devam eden arz kesintisinin ortasında fabrika faaliyetlerinde ocak ayından bu yana en yavaş büyümeye işaret etti. Üretim endeksi 15 ayın en düşük seviyesine geriledi ve fabrika siparişleri ise, geçen yıl temmuz ayından bu yana en düşük artışı sergiledi, özellikle çip tedariki sorunları nedeniyle otomotiv sektöründen gelen talebin azaldığı gözlendi. Bunun yanında, girdi fiyatları endeksi düşerken, ürün satış fiyatları endeksi yükseldi.
- Hizmet PMI’lar ise, eylül ayında Almanya’da 60,8’den 56’ya, Fransa’da 56,3’ten 56’ya, Euro Bölgesi’nde 59’dan 56,3’e ve İngiltere’de ise 55’ten 54,6’ya geriledi. Hizmet PMI’larda ise önceki aya göre en sert düşüş, 4,8 puanla yine Almanya’da görüldü. Euro Bölgesi’nde eylül ayında hizmet PMI verisi hizmet sektörü firmalarını etkileyen tedarik zinciri kısıtlarıyla ile son 4 aydaki en yavaş büyümeye işaret etti. Devam eden pandemi, özellikle hizmet sektörü ihracatını frenleyen düşük talep büyümesinin nedeni oldu.
Bunun yanında, İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) para politikası toplantısı takip edildi. Banka, politika faizini beklentilerle uyumlu olarak %0,10 seviyesinde sabit bıraktı ve varlık alım hedefini de 895 milyar GBP’de tuttu. İngiltere’de dünkü faiz kararında mevcut varlık alım kararını sona erdirmek için iki muhalif ses gözlense de varlık alım kararının devamı 7-2 oyla alındı. Toplantı öncesinde piyasalar gelecek sene mayıs ayında 15 baz puanlık bir faiz artırımı fiyatlıyordu, bankanın enflasyon konusunda daha tedirgin olduğunun gözlenmesiyle dünkü toplantı sonrası bunun şubat ayına çekildiğini görüyoruz.
Öte yandan Norveç Merkez Bankası, politika faiz oranını beklentilerle uyumlu olarak 25 baz puanlık artışla %0,25 seviyesine yükseltti ve böylece salgın sonrasında politika faizini artıran ilk gelişmiş ülke oldu. Banka, ekonomik toparlanmayla birlikte bir faiz artırım döngüsüne girildiğinin iletişimine başladı ve faiz patikasının haziran ayında açıklanandan biraz daha yüksek seviyelerde olabileceğine işaret etti. Norveç Merkez Bankası Başkanı Olsen de, normalleşen ekonomiyle beraber politika faizlerinde de kademeli normalleşmenin uygun olacağını belirterek, ekonomik görünüm değerlendirmesi ve risk dengesi düşünüldüğünde politika faizinin aralıkta da artırılabileceğini söyleyebileceğini vurguladı.
Yurt dışı tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, TSİ 17’de ağustos ayına ilişkin yeni konut satışlarının aylık bazda %0,7 oranında artışla yükselişini sürdürmesi bekleniyor.
Ayrıca TSİ 17’de Fed Başkanı Powell ile Fed Yönetim Kurulu Üyesi Bowman ve Fed Başkan Yardımcısı Clarida’nın katılacağı “Fed Dinliyor” inisiyatifi çerçevesinde kamuoyu ile pandemiden toparlanmanın konuşulacağı toplantı takip edilecek.
Bunun yanında TSİ 15.45’te Cleveland Fed Başkanı Mester’in ve TSİ 17.05’te Kansas City Fed Başkanı George’un konuşmaları izlenecek.
Avrupa tarafında, TSİ 11’de Almanya’da eylül ayına ilişkin IFO İş Dünyası Endeksi verisi açıklanacak. Endeks ağustosta varyant kaynaklı vakalardaki artış, girdi tedariki ve arz kısıtlarına yönelik endişelerle beklentilerin kötüleşmesiyle 100,7’den 99,4 seviyesine gerilemiş ve böylece son 3 ayın en düşük seviyesine gelmişti.
Yurt içi tarafta ise, TSİ 10’a eylül ayına ilişkin hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endeksleri, reel sektör güven endeksi ve kapasite kullanım oranı verileri takip edilecek. Ağustos ayında sektörel güven endeksleri artmıştı. Sıkılaşan finansal koşullara karşın ağustos ayında inşaat sektörü güven endeksi aylık %7,1 artmıştı. İnşaat sektörünü, hizmet sektörü güven endeksindeki %1,2 artış izlemiş, perakende ticaret güven endeksi %0,6 ve imalat sanayinde faaliyet gösteren profesyonellerin nabzını tutan reel kesim güven endeksindeki artış ise %0,1 ile daha sınırlı artmıştı. Arındırılmış kapasite kullanım oranı ise, aylık 0,4 puan artışla %76,8 seviyesine yükselmiş ve salgın öncesi döneme işaret eden Aralık 2019’dan bu yana en yüksek seviyeye çıkmıştı. KKO’daki özellikle ihracat yoğun sektörlerdeki olumlu seyirle birlikte yatırımlardaki artış beklentisi de güçlü seyrini koruyordu.
Ayrıca TSİ 11’de ağustos ayına ilişkin gelen yabancı ziyaretçi sayısı verisi açıklanacak. Temmuz ayında gelen yabancı ziyaretçi sayısı, yıllık %367 ile güçlü artışını sürdürmüş, ancak 4,36 milyon kişi gerçekleşen ziyaretçi sayısı 2019 yılı Temmuz ayındaki ziyaretçi sayısının %34 altında kalmıştı. Geçen sene ilk 7 ayda 5,4 milyon kişi olan gelen yabancı ziyaretçi sayısı bu sene 10,1 milyon kişiye çıkarken, pandemi öncesi döneme işaret eden 2019 yılında bu sayı 24,7 milyon kişiydi. Daha öncesinde açıklanan DHMİ verilerine göre dış hat yolcu sayısı, turizmdeki hareketliliğin devamıyla ağustos ayında aylık %12 arttı fakat artış hızında yavaşlama görülmekte. İngiltere’nin Türkiye kararı da kısa dönemde veriyi olumlu etkileyecektir. Aşılama sürecindeki ilerlemeye rağmen Delta varyant vaka sayılarındaki artış risk unsuru olarak kalmaya devam etmekte.
ŞİRKET HABERLERİ
Alarko GYO (ALGYO, Pozitif): Bodrum ilçesinde bulunan bir tatil köyünü satın almak amacıyla görüşmelere başlandığı bildirilmiştir. İncelemelerin de devam ettiği duyurulmuştur.
Yapı Kredi Bankası (YKBNK, Nötr): Banka, Yapı Kredi’nin dijital kanallar üzerinden oluşturacağı yeni iş alanlarını yürütmek üzere Bankanın %100 oranında sahibi olacağı 100 milyon TL tutarına kadar sermaye ile anonim şirket statüsünde yeni bir şirket kurulmasına, kuruluş sermayesinin tamamının Banka tarafından karşılanmasına, şirket kuruluşuna ilişkin gerekli yasal izinlerin alınması ve diğer tüm işlemlerin yerine getirilmesi için Genel Müdürlüğe yetki verilmesine karar verildiğini duyurmuştur.
SEKTÖR HABERLERİ
Akaryakıt: Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası’nın (EPGİS) sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “Akaryakıt Ürünlerinde Fiyat Artışı 24/09/2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; LPG Oto gazda 15 KRŞ/LT Pompa satış fiyatlarına yansıyacak şekilde artış olmuştur.” ifadeleri kullanıldı.
Demir-Çelik: Worldsteel verilerine göre global ham çelik üretimi Ağustos’ta yıllık %1,4 düşüşle 157mn ton oldu. Türkiye’nin ham çelik üretimi ise aynı dönemde yıllık %7,1 artışla 3,5mn ton seviyesinde gerçekleşti.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Bağfaş (BAGFS): Şirket paylarının, Yakın İzleme Pazarı’ndan çıkarılması ve ilgili pazara alınması amacıyla 23.09.2021 tarihinde Borsa İstanbul’a başvuru yapılmıştır.
Doğtaş Kelebek (DGKLB): 2021 yılı sonuna yaklaşırken, yurtiçinde 161 bayi, 35 perakende olmak üzere toplamda 196 mağazaya ulaşan Doğtaş, yılsonuna kadar 9 mağaza daha açarak yurtiçindeki mağaza sayısını 205’e çıkarmayı hedefliyor. (Kaynak: Matriks)
FAİZ PİYASALARI
Perşembe günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %19 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 63 milyar TL’lik (%19’dan, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı, toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 287 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,32 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,32-%1,44 bandında hareketin ardından %1,43 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta 35 baz puana varan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 70 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi