SABAH STRATEJİSİ
ABD – Çin geriliminin dün bir miktar risk iştahını bozduğunu gözlemledik. Avrupa borsaları ekside günü kapatırlarken, MSCI Gelişmekte Olan Ülke endeksi %0,74 oranında düşüş kaydetti. Bugün de söz konusu gerilimin fiyatlamalarda etkisini gösterdiği söylenebilir. Dün ABD borsaları günü artıda kapatsalar da bu sabah Çin Şanghay endeksi %1 civarında satıcılı. Diğer yandan, halihazırda düşük faiz ve bol likidite ortamında yeni teşvik beklentileri piyasalar için ana katalizör olmaya devam ediyor. Avrupa’nın kurtarma paketi üzerinde anlaşması aynı zamanda olumlu anlamda yapısal bir değişimin de işareti. EURUSD paritesindeki yükseliş eğilimi sürüyor. Özetle ABD – Çin gerilimi, ilk faz ticaret anlaşması üzerine kötümser beklentileri beraberinde getirmedikçe risk iştahındaki genel olumlu görüntü korunabilir. Bir önceki günkü sert düşüşün ardından dün önemli bir değişim göstermeyen endeksin bugüne hafif alıcılı bir görüntü ile başlamasını beklerken, gün içerisinde 117bin – 119bin aralığında bant hareketi görülebilir.
MAKROEKONOMİ
ABD-Çin gerilimi ve ABD’deki teşvik paketinin belirsizliğiyle Çin borsaları öncülüğünde Asya borsalarında bugün kısmi aşağı yönlü bir seyir gözleniyor. Japonya piyasaları bugün ve yarın kapalı. ABD hükümetinin yeni tip koronavirüs aşısının tedarikine yönelik Pfizer ve BioNTech ile anlaşma yapması ise dün ABD borsalarını destekledi. ABD casusluk suçlamasıyla Çin’in Houstan’daki konsolosluğunun kapatılması talimatı verdi. Çin, karşılık olarak Wuhan’daki ABD konsolosluğunu kapatmayı gözden geçirdiğini söyledi.
Bugün ABD tarafında, 18 Temmuz haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuru sayısı verisi ve temmuz ayı Kansas City Fed imalat sanayi aktivite endeksi izlenecek. Öte yandan, Euro Bölgesi’nde ise TSİ 17’de temmuz ayına ilişkin tüketici güven endeksi öncü verisi izlenecek. Bunun yanında, TSİ 16’da Güney Afrika Merkez Bankası’nın, %3,75 seviyesindeki politika faiz oranını %3,50 seviyesine çekmesi bekleniyor. Ayrıca TSİ 14’te Ukrayna Merkez Bankası’nın ise politika faizini 50 baz puanlık indirimle %5,50 seviyesine çekmesi bekleniyor.
Yurt içi tarafta ise, piyasaların odak noktasında TSİ 14’te TCMB’nin PPK toplantısı olacak. Son yayınlanan Foreks anketinde 18 katılımcı da faiz indirimi beklememekte ve son yayınlanan Beklenti Anketi’nde benzer bir yönelim görmüştük. TCMB, haziran ayı PPK toplantısında enflasyonda çekirdek eğilimlerdeki artışı gerekçe göstererek 9 toplantı sonrası faizlerde indirim yapmamıştı. Haziran ayında da özellikle ekonomik normalleşme adımları çerçevesinde faaliyete yeni başlayan sektörlerde birim maliyetlerdeki artışın fiyatlara yansıması ile beklentilerin üstünde bir enflasyon geldi ve bundan dolayı bu toplantıda da faizlerde değişiklik yapması sürpriz olacaktır. Aşağıda fonlama kompozisyonundaki gelişmeleri kısaca özetlemeye çalıştık.
Ayrıca TSİ 10’da temmuz ayına ilişkin tüketici güven endeksi verisi takip edilecek. Mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi haziran ayında %5,22 artarak son 14 ayın en yüksek rakamı olan 62,6 seviyesine gelmişti. Verilerin bileşenlerine bakıldığında son dönemde kamu bankalarının açıkladığı finansman paketlerinin de etkisiyle gelecekte otomobil ve konut alma ihtimalinde belirgin artış görmüştük. Ayrıca genel ekonomik durum beklentisi kalemi de %4,5 artmıştı. Salgının kontrol altına alınması ve haziran ayından itibaren normalleşme adımlarının hızlanmasıyla tüketici güveninde artışın sürmesi beklenebilir.
TCMB çekirdek eğilimlerdeki artışı gerekçe göstererek faiz indirimlerine ara vermiş politika faizini %8,25’te sabit bırakmıştı. Salgınla birlikte politika faizinin %1,5 altında 3 aylık repo ihaleleri ve politika faizinin %1 altında kullandırılan ağırlıklı kotasyon PY ile fonlayarak bankaları hali hazırda politika faizinin oldukça altında fonlamaktadır.
Ayrıca TCMB swap kanalıyla da bankalara politika faizinin altında TL likidite sağlamaktadır. Bu yöndeki işlemler rezervlere de pozitif katkı yapmaktadır. Salgın sonrası swap miktarının arttığı gözlenmektedir.
Tabloda gördüğümüz üzere salgın sonrasında fonlama kompozisyonun değiştiği görülmekte, örneğin salgınla birlikte 3 aylık miktarı artırılarak bankaların kaynak maliyeti aşağı çekilirken, swap artışı ile de TL fonlamasına destek verildi.
Tablo 1:Swap ve 3 aylık fonlamada artış görülmekte.
*TCMB 17 Mart’ta olağan üstü toplanıp koronavirüsle ilgili tedbirler seti açıklamıştı. Bu toplantıda duyurulan 3 aylık ihale imkanı 24 Mart’ta kullanılmaya başlandı.
TCMB, bankaları ihale ve kotasyon yöntemiyle fonlamaktadır. Bankaları ağırlıklı olarak 1 hafta vadeli repo ihaleleri ile fonlamakta iken, konjonktürel olarak bu durum değişkenlik görülebilmektedir. Örneğin geçen seneler likidite koşullarını sıkılaştırmak adına Geç Likidite Penceresi kullanılırken, bu sene salgının kendine özgü koşulları nedeniyle 3 aylık repo ihaleleri ile politika faizi altında fonlama imkânı getirilerek etkin bir şekilde kullanıldı. İhale yöntemiyle repolar; Haftalık, aylık, ve 3 aylık olabilmekte, kotasyon şeklinde olanlar ise;
a-Kotasyon: Merkez Bankası Repo(Borç Verme) faiz oranından direkt olarak tüm APİ katılımcılarına açık olan repo işlemleridir. Politika faizinin %1,5 üstünde kullandırım yapılır. Şu anda %9,75.
b-Kotasyon PY: Sadece piyasa yapıcısı bankaların faydalanabildiği repo işlemidir. Politika faizinin bir puan altıdır. Şu anda %7,25’ten kullandırım yapılmaktadır.
c-Kotasyon BİST: BİST’te kotasyon yoluyla gerçekleştirilen repo işlemidir. Kotasyon ile aynı orandadır.
d-TİP-BİST: Borsa İstanbul Taahhütlü İşlemler Pazarı’nda kotasyon yöntemiyle gerçekleştirilen repo işlemleridir fakat istisnai bir durumdur en son 18 Aralık 2018 de bu şekilde fonlama yapılmıştır. Yine kotasyon ve Kotasyon Bist ile aynı orandadır.
e-GLP Repo: Parasal sıkılaşma için kullanılır.2017 ve 2018 yıllarında etkin bir şekilde kullanılmıştır. Politika faizinin 3 puan üstünden fonlama yapılır
f-Depo: Bankalararası Para Piyasasında MB’nin bankalara teminat ve limitleri doğrultusunda sağladığı mevduat olanağıdır.
g-GLP Depo: 2017 ve 2018 yıllarında etkin bir şekilde kullanılmıştır. Politika faizinin 3 puan üstünden fonlama yapılır.
ŞİRKET HABERLERİ
Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Şirket projelerinden İstanbul – Başakşehir, Başakşehir 2. Kısım, “İstanbul Hoşdere Toplu Konut Alanı 2. Etap” kapsamında, toplam 148 adet Konut kullanımlı Bağımsız Bölüme ait Yapı Ruhsatları 20.07.2020 tarihinde alınmıştır.
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları (EREGL, Sınırlı Pozitif): 29.11.2018 tarihinde Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda Şirketin bağlı ortaklığı İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. (ISDMR, Sınırlı Pozitif) tarafından duyurulan özel durum açıklamasına istinaden, İskenderun Demir Çelik tarafından Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na karşı Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/125E. sayılı dosyasına kayden rücuan alacak istemiyle açılan dava, mahkemenin 30.06.2016 tarih ve 2016/340K. sayılı kararı ile 52,9mn TL alacağın avans faizi ile birlikte tahsili şeklinde neticelenmiştir. Mahkeme kararına karşı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın yapmış olduğu temyiz ve karar düzeltme başvuruları Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin kararları ile reddedilerek, mahkeme kararı İskenderun Demir Çelik lehine kesinleşmiştir. Bu kapsamda daha önceki dönemlerde finansal tablolarda şüpheli alacak karşılığı ayrılmış olan toplam 84,1mn TL alacağın 52,9mn TL anapara ve faizi dahil olmak üzere 111,8mn TL tutarındaki kısmı 21.07.2020 tarihinde İskenderun Demir Çelik tarafından tahsil edilmiştir.
Halkbank (HALKB, Nötr): Banka 30 milyar TL tutara kadar, yurtiçinde finansman bonosu ve/veya tahvil ihraç tavanı onayı için SPK’ya başvuruda bulunulduğunu duyurmuştur.
Karsan (KARSN, Nötr): Şirket ile Industria Italiana Autobus S.p.A. (IIA) arasındaki Tesis Kullanım Sözleşmesi çerçevesinde, IIA 2020 yılı içinde farklı müşteriler için ayrı ayrı zamanlarda Şirket’e 48,5mn EUR tutarında yeni tam ve yarı mamul otobüs üretim siparişinde bulunmuş olup, siparişlerin 12,6mn EUR’luk kısmı teslim edilmiştir. Geri kalan siparişlerin sipariş programına göre 2020 yılı içinde üretilerek teslim edilmesi planlanmaktadır.
Net Holding (NTHOL, Sınırlı Pozitif): Şirket, Arnavutluk’un en büyük şehri ve başkenti olan Tiran’da yeni casino yasası kapsamında beş yıldızlı otel dahilinde casino işletmeciliği yapmak üzere gerekli şirket kuruluş ve lisans alma prosedürlerini başlatma kararı almıştır. Ayrıca Avrupa’nın en kalabalık 7. Şehri ve Ukrayna’nın başkenti olan Kiev’de de yeni casino yasası kapsamında beş yıldızlı otel dahilinde casino işletmeciliği yapmak üzere gerekli şirket kuruluş ve lisans alma prosedürlerini başlatma kararı almıştır. Karadağ’ın ve Avrupa’nın gözde rivierası Budva’da ise bünyesinde lüks rezidans, otel ve casino içeren projesini hayata geçirmek üzere gerekli ön anlaşmaları imzalamıştır. Söz konusu proje ile Net Holding Avrupa’da 2. otelini 2021 yılında hayata geçirecek ve ilk kez lüks rezidans işletmeciliğinde faaliyet gösterecek ve Montenegro’da 3. casinosunu devreye alacaktır.
TOFAŞ (TOASO, Sınırlı Negatif): Şirketin Bursa fabrikasında planlı yıllık izin ve bakım-onarım çalışmaları sebebiyle 30 Temmuz -13 Ağustos 2020 tarihleri arasında üretime ara verilecektir. Söz konusu dönemde çalışanlar yıllık izin hak edişlerini kullanacak olup, fabrikada nöbetçi personel ile sadece bakım ve revizyon çalışmaları gerçekleştirilecektir.
Türk Traktör (TTRAK, Sınırlı Negatif): Şirketin Ankara ve Erenler fabrikalarında yıllık planlı bakım/onarım çalışmaları nedeni ile 4 Ağustos – 12 Ağustos tarihleri arasında toplam 8 işgünü üretime ara verilecektir. Bu dönemde çalışanlar yıllık izin hak edişlerini kullanacak olup, fabrikada nöbetçi personel ile sadece bakım ve revizyon çalışmaları gerçekleştirilecektir. Normal üretim sürecine 13 Ağustos tarihinde başlanacaktır.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında CEMAS.E, EUHOL.E, MAKTK.E ve SILVR.E paylarında 23/07/2020 tarihli işlemlerden (seans başından) 06/08/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.
Havacılık: Rusya ile Türkiye arasında havayolu ulaşımının resmen hangi tarihte başlayacağı Rusya hükümeti tarafından açıklanmamasına rağmen, bu tarihin 1 Ağustos olacağı kesinlik kazandı. Rus havayolu şirketi Aeroflot, yeni aydan itibaren günde Moskova’dan Türkiye’ye iki, St.Petersburg’tan bir sefer gerçekleştirecek. Dört aylık karantina sürecinden sonra başlayacak Türkiye uçuşlarında bilet ücreti ciddi zam görmeden tek yön 14 bin ruble (yaklaşık 1.350 TL) olacak. Kaynak: Hürriyet
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Naturel Yenilenebilir Enerji (NATEN): Şirket 22.07.2020 tarihinde Güneş Enerji Santralleri müteahhitlik faaliyetleri kapsamında, sermayesinin %100’üne sahip olduğu Esenboğa Elektrik Üretim A.Ş. tarafından detayları aşağıda yer alan toplamda KDV dahil 13,8mn TL (KDV dahil 2mn Amerikan Doları) tutarında ÇATI Güneş Santrali anahtar teslim yapım sözleşmesi imzalanmıştır. 1. Kahramanmaraş’ta Esenboğa Elektrik Üretim A.Ş. ile Yonca İplik San. Tic. A.Ş. arasında Çatı Güneş Santrali anahtar teslim yapım işi KDV dahil 7,7mn TL (KDV dahil 1,1mn Amerikan Doları) tutarlı sözleşme imzalanmıştır. 2. Kahramanmaraş’ta Esenboğa Elektrik Üretim A.Ş. ile Öncü Mutfak Eşyaları San. Tic. Ltd.Şti. arasında Çattı Güneş Santrali anahtar teslim yapım işi KDV dahil 6,1mn TL (KDV dahil 885bin Amerikan Doları) tutarlı sözleşme imzalanmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Çarşamba günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %7,46 seviyesinden %7,52 seviyesine yükseldi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 175,2 milyar TL ile 136,9 milyar TL’si repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın 35,5 milyar TL’si %7,25’ten piyasa yapıcı bankalara, geri kalan 2,8 milyar TL ise BİST’te %9,75’ten kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, dün %0,60 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %0,58-%0,61 dar bandında hareketin ardından, %0,60 seviyesinden günü yatay olarak kapattı. Bugün Japonya piyasaları tatil olduğundan işlem geçmiyor.
Yurt içi tahvil piyasasında, zayıf hacimli piyasada faizler yataya yakın bir seyir izledi. Bu kapsamda, kısa vadeli tarafta 5 baz puana yakın kısmi düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise 6 baz puana yakın artışlar gözlendi.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi