SABAH STRATEJİSİ
Cuma günü baskı altında kalan ve 50 günlük ortalamalarının altında kapatan S&P500 ile Nasdaq endeksleri bu sabah vadelilerde satıcılı. Asya tarafında da risk iştahı zayıf. Ek teşvik beklentilerinin azalması, artan koronavirüs vaka sayıları, ABD’de yaklaşan seçim ve yüksek değerlemeler aşağı yönlü risk unsurları olarak takip ediliyor. Bu hafta Fed Başkanı Powell’ın konuşmaları ve küresel ölçekte eylül ayına ilişkin öncü PMI verileri takip edilecekken, yukarıda belirtilen risklere bağlı olarak borsa endekslerinde baskı devam edebilir. Yurtiçi tarafta ise perşembe günkü TCMB toplantısı haftanın öne çıkan gelişmesi. Diğer yandan, Doğu Akdeniz konusunun ele alınacağı 24 – 25 Eylül AB liderler zirvesi de yakından izlenecektir. Bu gelişmeler öncesinde halihazırda zayıf bir görüntü sergileyen TL bu sabah baskı altında kalmaya devam ediyor. Zayıf risk iştahı ve TL’deki baskı ile birlikte BIST100 endeksi de bugün zayıf bir görüntü sergileyebilir.
MAKROEKONOMİ
Euro Bölgesi’nde artan vakalar ve ABD’den ek mali teşvike yönelik gelişmeler bir yandan izlenirken, Japonya piyasalarının tatil olmasıyla Asya borsaları, bugün zayıf hacimli piyasada düşüş eğilimli bir görünüm sergiliyor. Euro Bölgesi’nde birçok ülke salgına karşı yeni ek tedbirler açıklarken, İngiltere izolasyon kurallarına uymayanlara yüksek para cezası verecek, yarın Başbakan Johnson’ın yeni önlemler de açıklaması bekleniyor.
Bu hafta küresel ölçekte eylül ayına ilişkin öncü PMI verileri takip edilecek ve ekonomik toparlanmanın 3. çeyreğin sonu itibarıyla ne durumda olduğuna dair ipucu aranacak. Başta Fed Başkanı Powell’ın olmak üzere Fed bölgesel başkanlarının yoğun konuşmalarının olduğu bir haftadayız.
ABD’de ağustos ayı PMI dataları genişleme bölgesinde gelmişti. Fed son toplantısında ekonomik projeksiyonlarında bu sene için daralma tahminini aşağı çekti, Fed belirsizliğe vurgu yapsa da bu seneye ilişkin beklentilerinde kısa vadede keskin bir değişim beklemiyor. Dolayısıyla ABD’de PMI verilerinin genişleme bölgesinde kalması beklenebilir. Fakat bundan sonraki süreçte vaka sayılarının gelişimi, seçimlerin seyri gibi faktörler PMI verilerinin ve ekonomik toparlanmanın seyri açısından kritik olacak. Ayrıca Fed bölgesel anketleri de bu bağlamda takip edilecek. Eylül ayına ilişkin salı günü Richmond Fed ve perşembe günü Kansas Fed imalat sanayi endeksi takip edilecek. Ayrıca cuma günü ağustos ayına ilişkin dayanıklı tüketim malları siparişleri verisi izlenecek. ABD’de temmuz ayı dayanıklı mal siparişleri, ardı ardına üç aydır ki yükselişini sürdürürken, otomobil talebinin desteğiyle %11,4 artışla %4,7 olan beklentinin üzerinde gerçekleşmişti fakat ağustos ayında bu artışın hız keserek aylık %1 olması beklenmekte. Son olarak haftalık işsizlik maaşı başvuruları da önemli olacak. Son gelen veride başvuruların azaldığı görülmesine rağmen halen salgın öncesi seviyeden uzak ve yeterli seviyede istihdam yaratılamadığını göstermekte.
Avrupa veri takviminde de PMI verileri ve tüketici ve yatırımcı güvenine ilişkin anketler takip edilecek. Bu bağlamda salı günü eylül ayı tüketici güveni, çarşamba günü eylül ayı PMI verileri ve Almanya Gfk Tüketici Güveni ve perşembe günü IFO İş Dünyası Güven Endeksi takip edilecek. Geçen ayki imalat PMI verileri, hizmet PMI verilerinden daha olumlu gelmişti. Euro Bölgesi ağustos imalat PMI verisi hızında yavaşlama olmasına rağmen 51,7 gelmişti fakat istihdam alt endeksi daralma bölgesinde kalmıştı. Hizmet PMI ise ağustosta Euro Bölgesi için 54,7’den 50,5 seviyesine gelerek durağanlık bölgesine yaklaşmıştı. İmalat PMI’daki duruma benzer şekilde istihdam alt endeksi daralma bölgesinde kalmıştı. Ayrıca artan işsizlik ortamında ve salgının gidişatının belirsiz olduğu bir ortamda salı günü Euro Bölgesi tüketici güveni takip edilecek. İngiltere’de de çarşamba günü eylül ayına ilişkin PMI verileri izlenecek. Önceki ay PMI verileri Euro Bölgesi’ne göre daha olumlu gelmişti ve temmuz ayı GSYH büyüme verisi de ekonomik toparlanmanın devam ettiğini göstermişti. Eylül ayında da bu durumun devam edip etmediğine dair ipucu aranacak fakat bundan sonraki ay Hükümet’in ücretsiz izin desteğinin sona ermesi halihazırda artan işsizliğe nasıl etki edeceği ve bunun da tüketim harcamalarına nasıl etki edeceği belirsiz ayrıca Brexit görüşmelerinin seyri de İngiltere ekonomisi üzerinde belirleyici olacak.
Diğer bölgelerde olduğu üzere bu hafta Asya ekonomilerinde de gündem PMI verileri olacak. Özellikle Japonya ve Avustralya PMI verileri önemli olacak. Japonya PMI verilerinde beklenen yükselişi gerçekleştirememekte ve diğer gelişmiş ekonomilere göre yavaş seyretmekte ve ayrıca Avustralya’da ise kısıtlamaların gevşemesinin PMI verilerine nasıl yansıdığına bakılacak. Ayrıca çarşamba günü Yeni Zelanda ve Tayland Merkez Bankaları toplantısı bulunmakta ve Yeni Zelanda’nın negatif faize geçip geçmeyeceği takip edilecek ayrıca BoJ’un temmuz ayındaki toplantısına ilişkin tutanakları yayınlanacak.
Yurt içi veri takviminde ise salı günü tüketici güven endeksi, perşembe günü reel sektör güven endeksi ve sektörel güven endeksleri ve cuma günü de yabancı turist verisi takip edilecek. Ayrıca perşembe günü TCMB Para Politikası Kurulu toplantısı takip edilecek.
Foreks anketine göre bu haftaki PPK toplantısında TCMB’nin %8,25 olan politika faizinde değişikliğe gitmeyeceğinin ağırlık kazandığını görüyoruz, pandemideki belirsizliğin göz önüne alınması sabit bırakılma beklentisinin bir gerekçesini oluşturuyor. Bu haftaki toplantıda koridorun üst ve alt bandı ile GLP faiz oranında da değişiklik beklenmemekte. Bununla birlikte döviz kuru hareketleri neticesinde TCMB’nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini artırma eğilimini sürdürmesini dikkate alan bazı ekonomistlerin (17 anket katılımcısından 5’i) politika faizinde 50 ila 200 baz puan aralığında değişen faiz artırımı beklentileri bulunmakta. Cuma günü paylaşılan TCMB Beklenti Anketine göre ise anket katılımcılarının bu haftaki toplantıdan uygun ortalamada 37 baz puanlık faiz artırımı beklediği görülüyor.
Ağustos ayında tüketici güven endeksi, 59,6 seviyesine gerilemişti. Son dönemde artan döviz kuru ve TCMB’nin normalleşme adımları kapsamında likidite sıkılaştırıcı adımları eylül ayı tüketici güven endeksine baskı yapabilir. Bu veriden önce takip ettiğimiz Bloomberght Tüketici Güveni Ön Endeksi eylülde %5,46 gerileyerek 70,71 seviyesine geldi.
Perşembe günü eylül ayına ilişkin reel kesim güven endeksi ve sektörel güven endeksleri izlenecek. Ağustos ayında anket göstergeleri, mevcut duruma ilişkin olumlu bir görüntü çizmişti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış reel kesim güven endeksi, ağustos ayında aylık 5,8 puan artarak 105,2 seviyesine çıkmış, böylece şubat ayından bu yana ilk kez iyimserlik eşiği olan 100 seviyesinin üzerine gelmişti. Sektörel güven endekslerinden; inşaat sektörü güven endeksinde uygun finansman koşullarıyla birlikte nisan-temmuz döneminde 42 puan yükseliş görmüştük. Ağustos ayında ise aylık 2 puan düşüş gerçekleşmişti, perakende sektörüne ilişkin güven endeksi ise yatay seyretmekteydi. Salgının etkisini en belirgin hissettirdiği sektör olan hizmet sektörünün, güven endeksinde temmuz ayına kıyasla yavaşlayarak olsa da iyileşmenin sürdüğünü görmüştük. TCMB’nin son dönemde attığı likidite sıkılaştırıcı adımların etkisiyle artan faizlerin sektörel güven endekslerinde, özellikle inşaat sektörü tarafında görülen ivmelenmeyi yavaşlatması beklenebilir.
Temmuz ayında yabancı ziyaretçi sayısı yıllık %85,9 azalırken, aylık %334 artışla toparlanmanın sürdüğüne işaret etmişti. Salgının etkisiyle ilk 7 ayda ziyaretçi sayısı 5,4 milyon kişi olurken, geçen sene aynı dönemde bu 24,7 milyon kişiye denk geliyordu. Kültür ve Turizm Bakanı, hava trafiğinde olumsuz bir hareketlenme olmazsa, yıl sonunda 15 milyon turist sayısının yakalanabileceğini belirtmiş, turizm gelirinin bu sene 11 milyar USD’yi geçebileceğini de vurguladı. Azalan turist sayısı cari işlemler dengesine net hizmetler kanalıyla baskı yapmakta. Temmuz ayında ılımlı artan turist sayısı sayesinde net hizmet geliri salgın sonrası ilk kez pozitif gelmişti. Yurt içinde turizm hareketliliğini görmek açısısından takip ettiğimiz DHMİ yolcu istatistiklerine göre ağustos ayında iç hat yolcu sayısı aylık %25 artarken geçen yılın aynı ayına göre %37,5 azaldı, dış hat yolcu sayısı ise aylık %136 artarak 3,8 milyon kişiye çıkarken, geçen senenin aynı ayına göre %73 düşük kalmıştı. Bu açıdan ağustos ayı net hizmet gelirlerinde bir kıpırdanma olacaktır fakat turizm gelirleri cari dengeye baskı yapmaya ağustos ayında da devam edecektir.
ŞİRKET HABERLERİ
İş GYO (ISGYO, Nötr): Koronavirüs salgını kapsamında, Şirket portföyünde yer alan alışveriş merkezi, çarşı ve ticaret alanlarındaki kiracılara, Eylül-Aralık 2020 dönemini kapsayacak şekilde, güncel ziyaretçi sayısı ve kiracıların iş hacmi dikkate alınarak, kira desteği verilip verilmemesi ve verilebilecek kira desteğinin belirlenmesi konularında Şirket Genel Müdürlüğü yetkili kılınmıştır.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Borsa Genel Müdürlüğü’nce; BIST 100, BIST 50, BIST 30, BIST Likit Banka ve BIST Banka Dışı Likit 10 endekslerinde 2020 yılı dördüncü üç aylık dönemi için (01.10.2020-31.12.2020) aşağıdaki değişikliklerin yapılmasına karar verilmiştir.
Söz konusu değişikliklerin belirlenmesine yönelik olarak yapılan çalışmada Şişe Cam, Trakya Cam, Anadolu Cam, Soda Sanayi ve Denizli Cam birleşmesinin 1 Ekim 2020 tarihinde gerçekleşeceği öngörülerek devrolan TRKCM, ANACM, SODA, DENCM payları ilgili endekslerin dışında tutulmuş, devralan SISE payları birleşme sonrası oluşacak sermaye büyüklüğü ve devralınan paylar dahil toplam işlem hacmi ile değerlemeye tabi tutulmuştur.
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında AKMGY.E ve JANTS.E paylarında 21/09/2020 tarihli işlemlerden (seans başından) 05/10/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.
SPK’nın 30/06/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-30 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.
Ayrıca Borsa Ana Pazarı’nda işlem görmekte olan “GEDİK YATIRIM HOLDİNG A.Ş.”nin ticaret unvanının “INVEO YATIRIM HOLDİNG A.Ş.” olarak değişmesi nedeniyle; Bülten adı 21/09/2020 tarihinden itibaren “INVEO YATIRIM HOLDING” olarak; mevcut “GYHOL” işlem kodu 01/10/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere “INVEO” olarak değiştirilecektir.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Verusa Holding (VERUS):Verusa Holding A.Ş.’nin %100 oranında bağlı ortaklığı olan Galata Altın İşletmeleri A.Ş., Bayburt İli Demirözü İlçesi’nde bulunan 1 adet maden sahası ruhsatını 18.09.2020 tarihi itibariyle satın almıştır. Son alınan yeni ruhsatla birlikte Verusa Holding A.Ş.’nin %100 oranında bağlı ortaklığı Galata Altın İşletmeleri A.Ş.’nin sahip olduğu maden sahası sayısı 13 adete yükselmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %10,41 seviyesinden %10,39 seviyesine geriledi. Cuma günü TCMB 10 milyar TL tutarında geleneksel repo ihalesi açarak piyasayı %11,28’den fonladı. Ayrıca cuma günü TCMB GLP kanalıyla %11,25’ten 9,4 milyar TL fonlama yaptı. Merkez Bankası piyasayı toplamda ise 254,3 milyar TL ile 205 milyar TL’si (20 milyar 3 aylık,%6,75 + 185 milyar TL 1 aylık,%10,88) repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın, 15,4 milyar TL’si BİST’te %9,75’ten, 16,5 milyar TL’si BAPP’ta %9,75’ten ve diğer geri kalan 8 milyar TL TCMB bünyesinde %9,75’ten kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi cuma günü %0,69 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %0,67-%0,70 bandında hareketin ardından, %0,69 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisinde zayıf hacimli işlemlerle özellikle orta ve uzun vadeli tarafta yükselişler gözlendi. Bu kapsamda, orta ve uzun vadeli tarafta faizlerde günlük bazda 20 baz puana varan yükselişler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 50 baz puana varan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise 40 baz puana varan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi