SABAH STRATEJİSİ
ABD borsaları güçlü bilanço beklentileriyle 50 günlük ortalamalarının üzerindeki hareketini sürdürdüler. Yukarı yönlü riskler sürse de ABD on yıllık tahvil faizindeki yükselişin durması teknoloji hisselerinin pozitif ayrışmasını sağlıyor. Nasdaq dün %0,84 oranında değer kazandı. ABD borsalarındaki dünkü kapanışın ardından Asya borsalarında da pozitif bir hava var. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksindeki yükseliş %1’e yaklaşıyor. Bu arada Dolar endeksi (DXY) de aylık ortalamasının altına sarktı. Yurtiçinde de bu hafta üçüncü çeyrek finansalları açıklanmaya başlandı. Demir – çelik, havacılık ve petrol & petro – kimya bu çeyrekte öne çıkan sektörler. Sektör içerisinde endeks ağırlıkları yüksek hisseler endeksi desteklemeye devam edebilir. Diğer yandan, bankacılık bilançoları da iyi beklense de bu haftaki TCMB faiz kararı öncesi TL’deki baskı bankacılık endeksi (XBANK) üzerinde etkisini gösterebilir. Dün bankacılık endeksi %0,92 oranında değer kaybetse de, sanayi endeksinin (XUSIN) %1,28 oranında yükselmesi BIST100’ün %0,58 oranında artış kaydetmesini sağlamıştı. Bugün de düne benzer hareketler görülebilir.
MAKROEKONOMİ
Dün ABD eylül ayına ilişkin sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri takip edildi. Sanayi üretimi eylül ayında aylık bazda %1,3 oranında düşüş kaydederek %0,1 seviyesindeki hafif artış beklentilerinin aksine sert geriledi, ağustos ayı verisi ise %0,4 oranında büyümeden -%0,1 oranında daralmaya revize edildi. Sanayi üretiminde eylül ayındaki sert düşüşte, birikmiş tedarik zinciri sorunları ve üretimi engelleyen girdi sıkıntılarının yanında ağustos ayında etkili olan Ida Kasırgası’nın eylül ayına sarkan etkileri belirleyici oldu. Özellikle, çip tedariki sıkıntısı firmaların üretimlerini aksatmaya devam ederken, motorlu taşıt ve parça üretimi %7,2 oranında düşüş gösterdi. Diğer yandan, üreticilerin girdi ve vasıflı iş gücü kaynağı bulmakta zorlanmaları sipariş yığılmalarına neden oldu. Tedarik zincirindeki sıkıntılara rağmen PMI verileri ise güçlü seyrini sürdürmekte. Kapasite kullanım oranı ise, eylül ayında %76,2’den %75,2 seviyesine geriledi ve böylece mayıs ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi, ayrıca tarihsel ortalamalarının altında seyrediyor.
Yurt içi tarafta ise, dün TCMB tarafından ağustos ayına ilişkin uluslararası yatırım pozisyonu istatistikleri açıklandı. Net uluslararası yatırım pozisyonu, bir ülkenin yurt dışı finansal varlıkları ile yurt dışına olan finansal yükümlülüklerinin arasındaki fark olarak adlandırılmaktadır. Net uluslararası yatırım pozisyonu ağustos ayında bir önceki aya göre 2,5 milyar USD artışla -292,3 milyar USD seviyesine yükseldi. Ağustos net uluslararası yatırım pozisyonu açığındaki yükselişte, varlıklardaki 15,5 milyar USD’lik artışa karşın, yükümlülüklerdeki 18 milyar USD ile daha fazla artış etkili oldu. Özellikle, ağustosta varlıklardaki artışta rezerv varlıklardaki 12 milyar USD’lik artış, yükümlülüklerdeki artışta ise doğrudan yatırımlardaki 8,3 milyar USD’lik artış ve diğer yatırımlardaki 7,5 milyar USD’lik artış (özellikle SDR tahsisatlarındaki 6,3 milyar USD’lik artış) öne çıktı. Türkiye’nin uluslararası yatırım pozisyonu/GSYH oranına 2010 yılından bu yana bakıldığında, en düşük seviyeyi 2020 yılı sonu itibarıyla -%54,8 seviyesiyle görmüştü, haziranda -%38,6 seviyesine ve temmuzda -%37,9 seviyesine gerilemesinin ardından ağustosta ise -%38,2 seviyesine hafif yükseldiği görülmektedir.
UYP verisinin açıklanmasıyla IMF’nin rezerv göstergesi olarak baktığı ARA (Assessing Reserve Adequacy) metriği yaklaşık olarak hesaplayabiliyoruz. Son dönemde IMF SDR tahsisi, swap ve zorunlu karşılık düzenlemeleri ile brüt rezervlerde artış görmekteyiz. Bunun etkisiyle ARA metrik de eşik değer olan 100 seviyesine yaklaşmakta. Ağustos ayı itibarıyla %94,6 olarak hesaplamaktayız. ARA metrik’in gelişimi ve son aya ilişkin hesaplamaya baz teşkil eden rakamlar aşağıda gösterilmiştir.
Modele göre rezerv varlıklar; kısa vadeli dış borç, geniş para arzı, ihracat, hizmet geliri, diğer yükümlülükler gibi kalemlerin ağırlıklandırılması ile bulunan yükümlülüğe bölünmektedir. Yükümlülük hesaplamasına baz teşkil eden katsayılar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Ayrıca yurt içinde ağustos ayında konut fiyat endeksi aylık %3,9, yıllık ise %33,4 arttı, reel bazda da yükselişini sürdürdü ve yıllık reel %11,9 arttı. Aşağıda TÜİK enflasyon madde sepetinden alınan kiracı tarafından ödenen gerçek kira kaleminden ve KFE raporundan alınan konut birim fiyatlarından yararlanarak elde ettiğimiz konuta yapılan yatırımın geri dönüş süresi bir önceki aya göre artarak tarihi yüksek seviyelerini yenilemeye devam etmekte.
TCMB Analitik Bilanço Verilerine göre 15 Ekim haftasında toplam ve net rezervin arttığını hesaplamaktayız. İlgili haftada TCMB dış varlıkları 2,3 milyar USD arttı. Bunun neticesinde toplam rezervin 125,7 milyar USD’ye yükseldiğini tahmin ediyoruz. Bankaların TCMB’de tuttukları döviz mevduatı ise haftalık bazda 0,25 milyar USD azaldı. Buna göre net uluslararası rezervin 2,5 milyar USD artarak 32,1 milyar USD seviyesine geldiğini öngörmekteyiz. Geçen hafta yurt içi bankalarla olan swap miktarı 0,93 milyar USD arttı ve rezervlere olumlu katkı yaptı.
Yurt dışı tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, eylül ayına ilişkin konut piyasası verileri açıklanacak. Bu kapsamda, konut başlangıçlarının aylık bazda ağustos ayında %3,9 oranında artışın ardından eylül ayında %0 değişimle yatay seyretmesi beklenirken, inşaat izinlerinin ise %5,6 oranında artış sonrasında eylül ayında %2,4 oranında gerilemesi bekleniyor.
Ayrıca TSİ 18’de San Francisco Fed Başkanı Daly’nin, TSİ 20’de Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic’in, TSİ 19.15’te Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin’in ve TSİ 22’de Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller’ın konuşmaları takip edilecek.
Avrupa tarafında, TSİ 16’da ECB Başekonomisti Philip Lane’nin, TSİ 12.15’te ECB Yönetim Konseyi Üyesi Olli Rehn’in ve TSİ 15’te ECB Yönetim Kurulu Üyesi Fabio Panetta’nın ve TSİ 15.05’te İngiltere Merkez Bankası (BOE) Başkanı Andrew Bailey’nin konuşmaları izlenecek.
ŞİRKET HABERLERİ
Anadolu Isuzu (ASUZU, Sınırlı Pozitif): Anadolu Isuzu, 2021 yılı 3. Çeyrek ana ortaklık net dönem karını 17,6mn TL olarak açıklamıştır. Bir önceki yılın aynı döneminde ise Şirket 4,1mn TL zarar açıklamıştı. Şirket geçen yılın üçüncü çeyreğinde 272,1mn TL olan satış gelirlerini, bu dönemde %125,4 oranında arttırarak 611,7mn TL’ye çıkarmıştır. Brüt kar ise %95,3 oranında artmış ve 107,5mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirketin operasyonel giderleri %61,2 oranında artarak 56,5mn TL olurken, net faaliyet karı da 53mn TL (3Ç2020’de 1,7mn TL net faaliyet zararı) olarak gerçekleşmiştir. Finansman tarafında 29,9mn TL gider kaydedilirken, 5,6mn TL vergi gideri sonrası Şirket’in 2021 yılı üçüncü çeyrek net dönem karı 17,6mn TL olarak gerçekleşmiştir.
Üçüncü çeyrek kar rakamıyla birlikte Şirketin Ocak-Eylül dönemi 9 aylık ana ortaklık net dönem karı 40,3mn TL’ye ulaşmıştır. Bir önceki yılın aynı döneminde Şirket 36,3mn TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmişti.
Aksa Enerji (AKSEN, Sınırlı Pozitif): 18 Ekim 2021 tarihinde, Aksa Enerji Üretim ile Angola Cumhuriyeti Enerji ve Su Bakanlığı ile elektrik üretim ve iletim projelerinin geliştirilmesine yönelik bağlayıcı olmayan bir niyet mektubu imzalanmıştır.
Ford Otosan (FROTO, Sınırlı Pozitif): Yönetim Kurulu 18 Ekim 2021 tarihli toplantısında, 1,32 milyar TL tutarında nakden temettü dağıtılmasına karar vermiştir. Dağıtılacak temettü 1 TL nominal değerli pay için brüt 3,77 TL (net 3,2045 TL) olarak hesaplanmaktadır. Temettü verimi dünkü kapanış fiyatına göre %2,3 olarak hesaplanmaktadır.
Garanti BBVA (GARAN, Nötr): Global Medium Term Note Programının senelik güncellemesi 15 Ekim 2021 tarihinde tamamlanmıştır. Program 6 milyar ABD Doları tutarında yenilenmiştir.
Gübre Fabrikaları (GUBRF, Nötr): Şirket İran’da yerleşik bağlı ortaklığı Razi Petrochemical Co. şirketinin 17.10.2021 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısında 2020 mali yılına ait dağıtılabilir kardan hissedarlara hisse başına 2.903 İran Riyali (IRR) kar payı dağıtılmasına ve karın Ticaret Kanununun belirlemiş olduğu tarih aralığında ödenmesine karar verilmiştir.
Türkiye Sigorta (TURSG, Pozitif): Şirket’in 2021 Eylül ayındaki toplam brüt prim üretimi yıllık %87,8 oranında artarak 931,5mn TL’ye yükselmiştir. Böylece, Eylül ayı prim üretimi ile birlikte Şirket’in 2021 Ocak – Eylül dönemindeki toplam prim üretimi yıllık %23,1 oranında artarak 7.718mn TL’ye yükselmiştir.
SEKTÖR HABERLERİ
Akaryakıt: Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikasından (EPGİS) alınan bilgiye göre, motorinin litresi İstanbul’da 7,93 liradan 8,16 liraya yükselecek.
Havacılık: AB Konseyi, Katar ile AB arasında 2016’dan beri müzakere edilen havacılık anlaşmasının imzalandığını duyurdu. Anlaşmaya göre, Katar ve AB üyesi 27 ülke, kademeli olarak hava sahalarını birbirlerinin hava yolu şirketlerinin erişimine açacak. AB ve Katar arasındaki uçuşlarda havacılık güvenliği, hava trafik yönetimi, çevre ve tüketici hakları gibi çeşitli alanlardaki standartlar yükseltilecek. Kaynak:AA
Konut: TCMB tarafından Ağustos 2021 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi (KFE) verileri açıklandı. Buna göre, 2021 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %3,9 oranında artan KFE, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %33,4, reel olarak ise %11,9 oranında artış kaydetti.
Otomotiv: Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış Üst Yöneticisi Ali Haydar Bozkurt, otomotiv sektöründe geçen yıldan daha fazla bir talep olduğunu ancak çip sorunu nedeniyle stoklarda yeterli araç bulunmadığı için karşılanamadığını belirtti. Kaynak: AA
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Kalekim Kimya (KLKIM, Sınırlı Pozitif): Şirket’in 2021 3. çeyrek ana ortaklık net dönem karı bir önceki yılın aynı dönemine göre %73,9 oranında artarak 44,1mn TL’ye yükselmiştir. Şirket’in satış gelirleri 3. çeyrekte %26,1 artarak 208,8mn TL’ye yükselirken, brüt kar da %19,2 artarak 79,8mnTL’ye ulaşmıştır. Brüt kar marjı da geçen yılın aynı dönemine göre %2,2 azalarak %38,2’ye inmiştir. Aynı dönemde şirketin operasyonel giderleri %22,5 artarak 40,1mn TL’ye yükselirken, diğer faaliyetlerden net 1,7mn TL gider kaydedilmiştir. Böylece şirketin net faaliyet karı %28,6 oranında artarak 41,4mn TL olarak gerçekleşmiştir. Faaliyet kar marjı da 0,4 puanlık artışla %19,8 olarak kaydedilmiştir. 11mn TL finansman geliri ve 8,3mn TL vergi gideri kaydeden şirketin 3Ç2021 ana ortaklık net dönem karı 44,1mn TL ve net kar marjı %21,1 olmuştur.
Üçüncü çeyrek karı sonrasında Şirket’in 9 aylık ana ortaklık net dönem karı 96,2mn TL olmuştur. 2020’nin aynı dönemindeki ana ortaklık net dönem karı 43,2mn TL idi.
FAİZ PİYASALARI
Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %18 seviyesinde oluştu. TCMB dün 50 milyar TL’lik (%18’den, 7 gün vadeli) repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 294 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,57 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,57-%1,63 bandında hareketin ardından %1,60 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta yatay seyir gözlenirken, orta vadeli tarafta düşüşler ve uzun vadeli tarafta ise yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta yatay seyir gözlenirken, orta vadeli tarafta 15 baz puana yaklaşan düşüşler ve uzun vadeli tarafta ise 10 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi