SABAH STRATEJİSİ
Geçen hafta güçlü bir toparlanma gösteren küresel borsalarda bu sabah kısmi düşüşler gözleniyor. Asya’da Çin’in üçüncü çeyrekte %4,9 ile beklentilerin altında büyümesi çok fazla sürpriz içermediği için sert fiyatlamalar gözlenmiyor. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksindeki düşüş %0,3 civarında. Geçen hafta ABD’de bilanço sezonuna iyi bir başlangıç yapılması ana endekslerin 50 günlük ortalamasının üzerinde kapatmasını sağladı. Bu sabah zayıf Çin büyümesi ve yükselişini sürdüren petrol ile %1,60’ın üzerine çıkan ABD on yıllık tahvil faizindeki harekete karşın ABD vadelilerindeki baskının sınırlı kalması, hafta genelinde açıklanacak bilançoların katalizör olabileceğine işaret ediyor. Dolayısıyla, ABD on yıllık tahvil faizinde yukarı yönlü sert hareketler gözlenmedikçe borsalar dirençli durabilir. Yurtiçinde de bu hafta üçüncü çeyrek finansalları açıklanmaya başlanacak. Demir – çelik, havacılık ve petrol & petro – kimya bu çeyrekte öne çıkan sektörler. Sektör içerisinde endeks ağırlıkları yüksek hisseler endeksi destekleyebilir. Diğer yandan, bankacılık bilançoları da iyi beklense de bu hafta TCMB’den beklenen faiz indiriminin şiddetine yönelik belirsizlikle TL’deki potansiyel baskı XBANK tarafında etkisini gösterebilir. Yurtdışında bu sabahki hareketler de dikkate alındığında endekste kısmi baskı gözlenebilir. Ancak, olası düşüşlerde endeksin 1.400 seviyesinin üzerinde tutunabileceğini düşünüyoruz. Yukarıda ise 1.422 bölgesi direnç konumunda.
MAKROEKONOMİ
Cuma günü Merkezi Yönetim Bütçe verileri açıklandı. Bütçe dengesi, eylül ayında 23,6 milyar TL açık verse de geçen seneden daha iyi bir performans sergiledi. 12 aylık kümülatif bütçe açığı 99 milyar TL’den 93 milyar TL’ye geriledi ve bütçe açığı/GSYH oranı da %1,7 seviyesinden %1,6 seviyesine iyileşti, bu seviyeler de mayıs ayında gördüğü Aralık 2017’den bu yana en düşük seviyelere yakın gerçekleşti.
Vergi ve diğer gelirlerde güçlü artış görmekteyiz. Faiz gelirleri, özelleştirme, imar affı ve bedelli askerlik gibi tek seferlik tabir edilen kalemleri içeren diğer gelirler (yıllık %110 artış ) ile kurumlar ve gelir vergisini içeren dolaysız (yıllık %74 artış) ve ithalden ve dahilden alınan KDV gibi kalemleri içeren dolaylı vergilerde (yıllık %32 artış) güçlü bir yıllık artış görmekteyiz.
- İmalat ve ticaret sektöründeki büyüme ve yüksek karlılıklar ile kurumlar vergisi oranındaki artış kurumlar vergisini desteklemeyi sürdürüyor. Eylülde kredi kartı gibi öncü göstergeler iç talebin görece güçlü bir seyir izlediğine işaret ediyordu, bütçe verilerinin detayı da dayanıklı tüketim mallarından alınan ÖTV’deki seyri dışlarsak genel olarak bu resmi doğruluyor. Dahilde alınan KDV gelirlerinde %160’a varan güçlü bir yıllık artış görüyoruz ki bunda imalat sektöründeki olumlu seyir, e-ticaret ve kartlı harcamaların artması belirleyici olan unsurlar. İç talep için önemli bir diğer gösterge olan bir yandan da kur ve emtia fiyatlarındaki artışı da yansıtan ithalde alınan KDV’de yıllık artışın sürdüğünü görüyoruz. Bununla birlikte iç talep için diğer bir gösterge olan ÖTV’de yıllık düşüş görmekteyiz, ancak büyük kısmı eşel mobil uygulaması nedeniyle petrol ve doğalgaz ürünlerinden alınan ÖTV tahsilatındaki azalıştan kaynaklanmakta. Ayrıca pandeminin otomobil talebini artırmaya devam etmesine karşılık motorlu araçlarda ÖTV matrah eşiklerinin güncellenmesi ile motorlu taşıtlardan alınan ÖTV’nin de yıllık azaldığını görüyoruz.
Harcamalarda ”faiz dışı harcamalar” kaynaklı güçlü bir aylık ve yıllık artış görüyoruz. Faiz dışı giderlerin bütün alt kalemlerinde artış mevcut, tasarruf tedbirlerine dair izlenen kalemlerden sermaye transferleri (bir başka kuruma sermaye malı alması için yapılan transferler), sermaye giderleri (fiziki yatırım harcamaları) ve salgınla mücadele kapsamında aşı, ilaç ve tıbbi malzeme alımlarının da etkili olmasıyla mal ve hizmet alım giderlerinde güçlü artış var. Faiz giderlerinde ise aylık artışın sınırlı kalması ve yıllık da düşüş göstermesi bütçe açığındaki artışı sınırlayan bir faktör olmuş.
Ekim ayı TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi’nde katılımcılar yıl sonu enflasyon beklentilerini ve kur tahminlerini artırmaya devam etmekte. Bu yıla ilişkin büyüme tahminlerinde bu ay da belirgin artış görülmekte. Gelecek sene büyüme tahmini de sene sonu büyüme beklentisinin artmasıyla oluşacak bazın etkisiyle kısmi aşağı yönlü revize edildi. Sene sonu için cari açık tahmini de aşağı yönlü revize edilmeye devam edilmekte.
Orta ve uzun vadeli enflasyon beklentileri artmaya devam etmekte. TCMB para politikası duruşunda talep unsurlarını, çekirdek enflasyon gelişmelerini ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizleri dikkate alarak değişikliğe gitmiş ve politika faizinde indirim yapılmasına karar vermişti. Bu ay bunu dikkate alan katılımcılar, TCMB’nin faiz indirimine devam edeceğini düşünmekte. Medyan tahmine baktığımızda 50 baz puan indirim beklenmekte. Bazı katılımcılar ise bu ay 100 baz puan indirim olabileceğini öngörmekte.
ABD’de perakende satışlar verisi eylül ayında %0,2 düşüş beklentisine karşılık sürpriz bir şekilde aylık %0,7 artarak iç talebe ilişkin güçlü sinyal verdi. Küresel ölçekte yaşanan çip krizine rağmen oto satışları aylık %0,5 arttı. Otomobil satışları dışlandığında aylık artış %0,8 oldu. Bunda salgın sonrası verilen teşviklerin etkisi hissedilmekte. Ayrıca artan enflasyonist baskıların da veride artışa neden olduğu tartışılmakta.
ABD’de ekim ayı öncü Michigan Ünversitesi Tüketici Güven endeksi 72,8’den 71,4’e geriledi. Hem cari durum hem de beklentiler kötüleşmekte. Delta varyant ve tedarik zincirindeki sıkıntılar tüketici güveni üzerinde etkili olmaya devam etmekte. Enflasyon beklentilerinde de artış söz konusu. 1 yıllık enflasyon beklentisi %4,6’dan %4,8’e, 5 yıllık enflasyon beklentisi ise %2,8’den %3’e yükseldi. Veri özellikle tüketici harcamalarına yönelik iyi sinyaller vermemekte fakat eylül ayı perakende satışlar verisinde de gördüğümüz üzere bunun verilere yansımasını henüz görmüyoruz.
Bu haftanın veri takvimine baktığımızda,
ABD’de bugün eylül ayı sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı açıklanacak. Sanayi üretimi ağustos ayında %0,4 oranında artışla yavaşlayarak da olsa büyümesini sürdürmüştü. Özellikle, ağustosta Ida Kasırgası kaynaklı üretim kesintileri, sanayi üretimindeki artış hızının yavaşlamasına neden olmuştu. Tedarik zincirindeki sıkıntılara rağmen PMI verileri güçlü seyrini sürdürmekte. Eylül PMI raporlarına baktığımızda ISM imalat sınırlı yükselirken, IHS imalat PMI ise hafif düşmüştü. Bu açıdan sanayi üretiminde momentum kaybı görülse bile büyümeye devam etmesi beklenmekte. Kapasite kullanım oranı ise, ağustos ayında da güçlü talep görünümüyle uyumlu olarak %76,4 seviyesine ulaşmış ve olumlu seyrini sürdürmüştü. Cuma günü ise ekim ayı öncü IHS Markit PMI verileri takip edilecek. ABD’de eylül ayında artan Delta varyantı vakaları ve tedarik zinciri sıkıntılarının etkisiyle imalat PMI 61,1’den 60,7 seviyesine hafif gerilemişti. Hizmet PMI da 55,1’den 54,9’a hafif düşüş sergiledi ve güçlü büyüme bölgesindeki seyrini sürdürdü. Görece zayıf talep koşulları ve devam eden Delta varyantı endişeleri arasında hizmet sektörü faaliyetlerinde bu senenin en yavaş büyümesine işaret etmişti. Beklenti ise bu ay PMI verilerinin yataya yakın seyretmesi yönünde. Perşembe günü ise haftalık işsizlik maaşı başvuruları izlenecek. 9 Ekim haftasında ABD haftalık işsizlik maaşı başvuruları ise 293 bin kişi olurken, salgın sonrası ilk kez 300 bin seviyesinin altını gördü. Verideki düşüşte 6 Eylül itibarıyla federal ek yardımların sona ermesinin ve Delta varyant vaka yayılımının etkisini yitirmesinin faktör olduğu belirtilmekte. FOMC tutanaklarının varlık alım azaltımı zamanlamasına yönelik güçlü sinyal vermesi sonrası Fed yetkililerinin konuşmaları izlenecek. Ayrıca bazı Fed yetkililerince geçen hafta enflasyonun kalıcılığına dair daha güçlü mesajlar verilmeye başlandı. Buna ilişkin de Fed yetkililerinin mesajları önemli olmaya devam edecektir. Hafta boyunca konut piyasasına ilişkin veriler takip edilecek. Bu kapsamda yarın eylül ayı konut başlangıçları, inşaat izinleri ve perşembe günü ikinci el konut satışları izlenecek. Ayrıca çarşamba günü Fed Bej kitap yayınlanacak. Ekonomik duruma ilişkin detaylar vermesi açısından önemli olacaktır.
Avrupa tarafında ise veri gündemi zayıf. Çarşamba günü enflasyon verileri izlenecek. Bu kapsamda Almanya eylül ayı ÜFE, Euro Bölgesi nihai TÜFE ve İngiltere TÜFE rakamları izlenecek. Öncü verilere göre Euro Bölgesi genelinde TÜFE enerji ve hizmet fiyatlarındaki artışla son 13 yılın en yükseği olan %3,4’e yükseldi ve enerji tedarikindeki sıkıntılarla daha da artması muhtemel. Çekirdek enflasyon da %1,6’dan %1,9’a yükseldi fakat 14 Ekim’de konuşan ECB Başkanı Lagarde, enflasyonun geçici olduğu yönündeki pozisyonunu korumuştu. Öncü veride revize beklenmemekte. İngiltere’de ise baz etkisi kaynaklı yıllık TÜFE ağustosta %3,2’ye gelmişti. Eylül ayında yatay seyretmesi beklenmekte fakat son görülen tedarik krizinin etkileriyle önümüzdeki aylarda enflasyonun artması olası. Haftanın son günü ise ekim ayı öncü IHS Markit PMI verileri izlenecek. AB genelinde eylül ayında imalat PMI’lar kısmi düşüş sergilese de güçlü genişleme bölgesindeki seyrini sürdürmüştü. Hizmet PMI’larda ise Delta varyantı vakalarına ve arz kısıtlarına yönelik endişelerle kısmi düşüşler görüldü ancak genişleme bölgesinde kalmayı sürdürdüler. Haftanın son günü ayrıca Rusya Merkez Bankası faiz kararı izlenecek. Rusya Merkez Bankasının ise artan enflasyonist beklentilerle faiz artırım döngüsüne devam etmesi beklenmekte.
Asya tarafında da çarşamba günü Çin Merkez Bankası (PBOC) kredi faiz oranları takip edilecek. Ekonomik toparlanmada yavaşlama ve özellikle TÜFE’deki düşük seyre rağmen faizlerde indirim beklenmiyor fakat önümüzdeki süreçte zorunlu karşılık oranlarında indirim yapması olası. Çarşamba günü Japonya’nın eylül ayı dış ticaret verileri izlenecek. İhracatta yavaşlama ve emtia fiyatlarındaki artışın etkisiyle ithalatın artması ile dış ticaret açığında artış beklenmekte. Perşembe günü ise küresel talebin seyri açısından Güney Kore’nin ekim ayı ilk 20 günlük ticaret verileri izlenecek.
Yurt içinde bugün ağustos ayı uluslararası yatırım pozisyonu ve konut fiyat endeksi, perşembe günü ekim ayı tüketici güveni ve haftanın son günü ise eylül ayı TOBB kurulan ve kapanan şirketler istatistiği açıklanacak. Perşembe günü TCMB PPK toplantısı bulunmakta. Bugün ve yarın Hazine ihaleleri takip edilecek.
Temmuz ayında konut fiyat endeksi aylık %2,8, yıllık ise %31 artmıştı, reel bazda da yükselişini sürdürdü ve yıllık %10,91 artmıştı.
Temmuz ayına ilişkin uluslararası yatırım pozisyonu istatistiklerine göre net uluslararası yatırım pozisyonu haziran ayına göre 5,1 milyar USD azalışla -290 milyar USD seviyesine gerilemişti. Temmuzda net uluslararası yatırım pozisyonu açığındaki düşüşte, varlıklardaki 6,5 milyar USD’lik artışa karşın, yükümlülüklerdeki 1,4 milyar USD ile daha sınırlı artış etkili olmuştu. Özellikle, temmuzda varlıklardaki artışta rezerv varlıklardaki 8,1 milyar USD’lik artış, yükümlülüklerdeki artışta ise doğrudan yatırımlardaki artış öne çıkmıştı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi eylülde bir önceki aya göre %1,8 artışla 79,7 seviyesine yükselmişti fakat tarihsel ortalaması olan 87,9’un altında seyretmeye devam etmişti.
Merkez Bankası son PPK toplantısında, çekirdek enflasyon vurgusuyla birlikte politika faizini 100 baz puan indirimle %18 seviyesine çekmişti. Kurul, para politikasının etkileyebildiği talep unsurlarını, çekirdek enflasyon gelişmelerini ve arz şoklarının yarattığı etkilerin ayrıştırılmasına yönelik analizlerin değerlendirildiğini ve bu çerçevede para politikası duruşunda güncellemeye ihtiyaç bulunduğu değerlendirmesi yapıldığını ve politika faizinde indirim yapılmasına karar verildiğini vurgulamıştı. Son TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi katılımcıları ise faiz indirimlerinin devam edebileceğini düşünmekte.
Hazine bu ay toplamda yaklaşık 17,4 milyar TL borçlandı. Stratejide belirtilen borçlanma hedefi ise 40 milyar TL.
ŞİRKET HABERLERİ
Anadolu Hayat Emeklilik (ANHYT, Pozitif): Şirket’in Eylül 2021 dönemine ait toplam brüt prim üretimi yıllık %80,9 oranında artarak 198,7mn TL’ye yükselmiştir. Eylül ayı prim üretimi ile birlikte Ocak – Eylül 2021 dönemi toplam brüt prim üretimi ise yıllık %0,6 oranında azalarak 1.319mn TL olarak gerçekleşmiştir.
Biotrend (BIOEN, Sınırlı Pozitif): Şirket, 150mn TL olan çıkarılmış sermayesinin, tamamı iç kaynaklardan karşılanmak suretiyle 350mn tutarında (%233,33 oranında) arttırılarak 500mn TL’ye çıkarılmasına ve iç kaynaklardan bedelsiz sermaye artırımının gerçekleştirilmesi amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu’na başvurduğunu duyurmuştur.
Emlak Konut GYO (EKGYO, Sınırlı Pozitif): Şirket tarafından geliştirilen projelerde, 1 Ocak – 30 Eylül 2021 tarihleri itibariyle, toplam 9.355mn TL (KDV Hariç), satışa esas brüt 643.859 m2 büyüklüğe ulaşan, 3.829 adet bağımsız bölümün satışı gerçekleştirilmiştir. Bu satışların toplamda 1.591mn TL (KDV hariç) değerindeki 513 adedi yabancı ülke vatandaşlarına gerçekleştirilmiştir. Açıklanan 2021 üçüncü çeyrek verilerine göre, çeyrek bazlı yıllık hedef olan 8,14 milyar TL’nin %15 oranında aşıldığı görülmektedir.
Turkcell (TCELL, Nötr): Turkcell hissedarı LetterOne, şirketle değer yaratabileceğine inandığı stratejik ve operasyonel girişimler hakkında görüştüğünü bildirdi. LetterOne, çok çeşitli konularda önerileri kapsayan bu tür tartışmaların daha fazla olmasını beklediğini söyledi. Rus şirket, mevcut veya potansiyel stratejik ortaklar veya rakipler dahil olmak üzere diğer hissedarlar veya diğer ilgili taraflarla benzer görüşmelerde bulunabileceğini de ekledi.
SEKTÖR HABERLERİ
Teknoloji: Teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde istihdam edilen personel için verilen gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanma şartları iyileştirildi. Daha önce bu kapsamdaki personel için gelir vergisi stopaj teşvikine konu edilen toplam çalışma süresinin %20’si kadar Ar-Ge merkezi dışında geçirdikleri süreler için de destek veriliyordu. Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile bu oran %50’ye çıkarıldı.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
İndeks Bilgisayar (INDES): Bağımsız kredi derecelendirme kuruluşu JCR Eurasia Rating tarafından yapılan derecelendirme çalışmaları sonucunda; Şirketin uzun vadeli ulusal notu AA (Trk) (stabil görünüm) ve kısa vadeli ulusal notu A-1+ (Trk) (stabil görünüm) olarak açıklanmıştır.
Kontrolmatik (KONTR): Şirket ile Gentes Construction firması Ortak Girişimi’nin, Rusya Federasyonu Moskova oblastı ‘Mini Termal Power Plant Zaraisk-1&2’ projesine vermiş olduğu EPC (Mühendislik, Tedarik ve Kurulum) teklifinin, işveren tarafından kabul edildiği ve sözleşme aşamasına geçildiği bildirilmiştir. Proje tutarı 6.480mn Rubledir (Yaklaşık 90mn USD). Proje kapsamında atıktan ısı ve elektrik enerjisi üretimi yapılacak olup, 2 yıl içerisinde tamamlanması planlanmaktadır.
Reysaş GYO (RYGYO): Şirketin Kocaeli Çayırova İlçesindeki portföyünde yer alan 15.170 m2 arsa üzerinde bulunan 18.200 m2‘lik deponun 2.240 m2‘lik depolama alanı “DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret A.Ş. (Trendyol)”a 4 Kasım 2021 tarihinden itibaren 1 seneliğine kiraya verilmiştir. Kiraya verilen depodan 1 senede 160bin USD+KDV gelir elde edilecektir.
RTA Laboratuvarları (RTALB, Nötr): Şirketin sermayesinde %43 oranında pay sahibi olduğu A1 Capital Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin halka açık hale gelmesi ile paylarının Borsa İstanbul A.Ş. nezdinde işlem görebilmesini, kayıtlı sermaye sistemine geçmesini ve ödenmiş sermayesinin tamamı iç kaynaklardan/geçmiş yıllar karlarından karşılanmak suretiyle 100mn TL’den 75mnTL artırılarak 175mn TL’ye yükseltilmesini teminen esas sözleşme tadiline izin verilmesi amacıyla SPK’ya başvuruda bulunulmasına karar verilmiştir.
YEO Teknoloji (YEOTK): Şirket ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Tesis Mühendislik Hizmetleri Dairesi Başkanlığı arasında 15.10.2021 tarihinde Kırka BP4 Tesisi Elektrik Otomasyon Sistemlerinin Yenilenme işi için sözleşme imzalanmıştır. Toplam sözleşme bedeli 27,1mn TL’dir.
FAİZ PİYASALARI
Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %18 seviyesinde oluştu. TCMB cuma günü 68 milyar TL’lik (%18’den, 7 gün vadeli) repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 305 milyar TL oldu.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi