SABAH STRATEJİSİ
Başta ABD olmak üzere açıklanan ciddi ekonomik paketlere karşın salgınla ilgili endişeler piyasalarda tedirginlik yaratmaya devam ediyor. Koronavirüs kaynaklı vaka sayısı özellikle Avrupa’da artarken Avrupa Birliği sınırlarını yabancılara kapattı. Belirsizliğin devam ettiği ortamda da “yükselişler satış fırsatı” olmaya devam ediyor. Teşvik haberleriyle dün sert yükseliş kaydeden ABD borsaları bu sabah vadelilerde %4’e varan kayıplar yaşıyorlar. Avrupa vadelileri de ekside seyrederlerken, Asya’da artı olan bazı borsalar da eksiye geçme eğilimindeler. Öte yandan Dün Fed, ABD’li şirketlere ticari menkul kıymet piyasası yoluyla borçlanabilme imkanı getirmesi para piyasalarında kısmi bir rahatlama getirse de Dolar likiditesine yönelik endişeler devam ediyor. Dolar endeksi (DXY) bu sabah hafif geri çekilme eğiliminde olsa da 99 seviyesinin üzerinde. Ons Altın ise kısmi baskı altında. Zayıf risk iştahına bağlı olarak da BIST100 endeksi de güne satıcılı bir görüntüyle başlayabilir. Bugün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilecek koronavirüs ile mücadele çerçevesinde kapsamlı eşgüdüm toplantısı saat 14.00’te başlayacak. Ek olarak, dün TCMB’nin olağanüstü toplanarak 100 baz puan faiz indirmesi ve olumlu değerlendirilen geniş çaplı önlemleri (hedefli ucuz likidite, swap ve bazı bankalara yönelik zorunlu karşılık indirimi) ile birlikte 6,40’ın hafif altında kapatan Dolar /TL, bu sabah 6,40’ın üzerinde seyrediyor.
MAKROEKONOMİ
Dün akşam Sağlık Bakanımız Fahrettin Koca, ilk defa bir yurttaşımızın koronavirüs nedeniyle yaşamını yitirdiğini ve toplam vaka sayısının yeni eklenen 51 kişiyle birlikte 98’e yükseldiğini bildirdi. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan bugün koronavirüsle mücadele çerçevesinde kapsamlı bir eşgüdüm toplantısına başkanlık edecek ve atılması gereken adımlarla ilgili kamuoyunu bilgilendirecek.
Trump’ın yeni tip koronavirüs salgınının ekonomik etkilerine karşı teşvik paketi üzerinde çalıştıklarını açıklamasının ardından Wall Street %5-6 civarında artıda kapandı. Söz konusu teşvik paketinin büyüklüğünün 850 milyar dolara yakın olduğu ve maaş ve ücretlerden kesilen vergilerde indirim yapılmasını, vergilerin ertelenmesini ve havayolu şirketlerinin kurtarılmasını içerdiği belirtiliyor. Fed’in, ABD’li şirketlere dün ticari menkul kıymet piyasası yoluyla borçlanabilme imkanı getirerek, finansal kriz dönemi programlarından birini daha başlatması, ABD borsalarındaki yükselişi destekledi. Bugün ise virüsün yayılmaya devam etmesinin teşviklerin önüne geçmesiyle ABD vadelileri eksi de olsa Asya borsalarında ılımlı bir görünüm dikkat çekiyor.
Bugün ABD tarafında, TSİ 15.30’da şubat ayına ilişkin konut başlangıçları ve inşaat izinleri izlenecek. Euro Bölgesi’nde TSİ 13’te şubat ayına ilişkin TÜFE verileri açıklanacak. Virüsün ekonomik aktiviteyi etkilediğini dünkü ZEW endeksi ardından bugün Japonya ticaret verilerinde de gördük.
- Japonya’nın Çin ile olan ithalatı şubat ayında %47’lik düşüş göstererek, 1986’dan bu yana görülen en sert düşüş oldu. Çin ile olan ihracatta geçen senenin aynı ayına göre şubatta %0,4 düştü.
- Almanya’da ZEW endeksi yayınlandı tıpkı bu hafta yayınlanan NY Fed İmalat Sanayi endeksi gibi koronavirüsün negatif etkileri görülmekte. Dataya bakıldığında beklentiler endeksi 8,7’den -49,5’e geriledi. Datanın yayınlanmaya başladığı 1991 yılından bu yana görülen en büyük düşüş oldu. Yıla perakende satışlar ve sanayi üretiminde kıpırdanma sinyalleri ile başlayan Almanya ekonomisinin koronavirüsün etkisiyle daralma yaşayabileceği tahmin edilmekte.
PPK Karar Metni’nde bir önceki metne göre koronavirüsün ekonomik etkilerine yönelik daha net ifadeler bulunmakta ve TCMB alınan tedbirlere ilişkin önlemler seti de açıklandı. Enflasyon üzerindeki aşağı yönlü risklerin arttığı vurgusu ve salgının ekonomiye olan etkilerini azaltabilmek adına metinde direkt olarak bir ifade yer almamasına rağmen ılımlı da olsa indirimler devam edebilir.
Bir önceki karar metnine göre küresel iktisadi büyümenin zayıf seyri ifadesi zayıflamakta olarak değiştirilmiş ve korumacılık ifadesinin kaldırıldığı ve koordineli adımlar atıldığına yönelik ifadeler görülmekte.
- Rekabet gücündeki gelişmelerin olumlu etkisi sürerken küresel büyüme görünümündeki zayıflamanın dış talebi kısmen yavaşlatmakta olduğuna yönelik ifadenin de metinden çıkarıldığı görülüyor. Nitekim, küresel çapta virüs salgını nedeniyle başta ABD ve Çin ekonomilerine yönelik büyüme tahminlerinin aşağı yönlü revize edildiği bu dönemde, ihracat kanallarında önemli oranda yaşanabilecek olası talep yavaşlamasının risk olarak değerlendirildiği söylenebilir.
- Çekirdek enflasyon göstergelerinin ılımlı seyrettiği ifadesi değişmemesine rağmen petrol fiyatlarındaki düşüşün ve küresel ticaret hacmindeki daralmaya ve seyahat kısıtlamalarına bağlı olarak toplam talep koşullarının enflasyon görünümüne olumlu etki yaptığı vurgulanmakta ve yıl sonu tahminlerinde aşağı yönlü risklerin arttığına yönelik vurgu var. Halihazırda TCMB’nin yıl sonu enflasyon hedefi %8,2 seviyesinde.
Ayrıca Merkez Bankası virüs salgınının finansal piyasaların işleyişini etkilememesi adına önlemler seti de açıkladı. Bu kapsamda reel sektöre ve bankaların likiditesine yönelik ek tedbirler yayınlandı. Bu tedbirlerden bazıları;
- 1 haftalık repo ihalesine göre 150 baz puan daha düşük faizli 91 günlük repo ihalelerinin yapılacak olması
- 1,3 ve 6 ay vadeli swap ihalelerinin EUR ve altın cinsinden de yapılabilmesi
- Reel kredi büyümesi şartını yerine getiren bankalara YP ZK’da 500 baz puan indirim imkanı verilmesi
- 1 haftalık repo ihalesine göre 100 baz puan daha düşük faizli 1 yıl vadeli TL swap ihaleleri düzenlenmesi
- Reeskont kredilerinde vade uzatma, taahhüt kapama süresi ve azami vadelerde artış imkanı getirilmesidir.
BDDK, koronavirüs salgını nedeniyle vatandaşın ve esnafın finansman şartlarını rahatlatmak için kredi ödemelerindeki gecikmelere esneklik tanıdı. Buna göre, kredi ödemelerindeki gecikmelere esneklik tanınarak, gecikmeye giren krediler, takip hesaplarına aktarılmadan önce 90 gün yerine 180 gün beklenecek.
ŞİRKET HABERLERİ
Anadolu Efes (AEFES, Nötr): Şirket ile Tek Gıda-İş Sendikası arasındaki toplu iş sözleşmesi görüşmeleri çerçevesinde anlaşma sağlanamamış olup Tek-Gıda İş Sendikası 16 Mart 2020 tarihinde üretim tesislerimizde grev kararı alındığını ve alınan bu grev kararının anlaşma sağlanamadığı takdirde 30 Mart 2020 tarihinde uygulanacağını şirkete tebliğ etmiştir. Tek-Gıda İş Sendikası ile toplu iş sözleşmesi imzalanması amacıyla görüşmeler halen devam etmekte olduğu, sürece ilişkin gelişmeler ilgili düzenlemeler çerçevesinde kamuya açıklanacağı duyurulmuştur.
Vakıfbank (VAKBN, Sınırlı Pozitif): Banka Yönetim Kurulu’nca, SPK’nın Geri Alınan Paylar Tebliği kapsamında 100mn nominal adete ve azami 500mn TL satış tutarına kadar Banka’nın Borsa İstanbul’da işlem gören “D” grubu halka açık paylarının geri alınmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda 4,42 TL – 4,59 TL fiyat aralığında 9.383.960 adet Banka D Grubu paylarının geri alım işlemine ilişkin dün işlem yapılmıştır.
TAV Havalimanları (TAVHL, Sınırlı Negatif): TAV Havalimanları CEO’su Sani Şener koronavirüsün havacılık sektörüne etkilerini değerlendirdi. Şener Mart ayının ilk 2 haftasında yolcu sayısının %20 oranında düştüğünü kaydetti. Daha önceki salgın dönemlerinde de yolcu sayısında ciddi dönüşler olduğunu ama ‘V’ şeklinde geri dönüşler olduğunu belirten Şener “5’i Türkiye’de olmak üzere 14 havalimanı işletiyoruz. Hepsinde ciddi düşüş var, Mart ayının ilk 2 haftasında %20’lik yolcu düşüşü var.” dedi.
SEKTÖR HABERLERİ
Bankacılık: BDDK, koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle vatandaşın ve esnafın finansman şartlarını rahatlatmak için kredi ödemelerindeki gecikmelere esneklik tanıdı. Buna göre, kredi ödemelerindeki gecikmelere esneklik tanınarak, gecikmeye giren krediler, takip hesaplarına aktarılmadan önce 90 gün yerine 180 gün beklenecek. Kredilerin donuk alacak sınıflandırılması için öngörülen 90 gün gecikme süresinin, kurul kararı tarihi itibarıyla birinci ve ikinci grupta izlenen krediler için 31 Aralık 2020’ye kadar 180 gün olarak uygulanmasına karar verildi. Üçüncü grupta sınıflandırılma şartı da aynı tarihe (31 Aralık 2020) kadar kaldırıldı.
Konut: TCMB tarafından Ocak 2020 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi (KFE) verileri açıklandı. Buna göre KFE, Ocak 2020’de bir önceki aya göre %1,79 oranında, bir önceki yılın aynı ayına göre ise %12,39 oranında artış kaydetti.
Otomotiv: Volkswagen Group CEO’su Herbert Diess şirketin İtalya, Portekiz, Slovakya ve İspanya’da üretime ara vereceğini ve Avrupa’daki geri kalan fabrikalarını da koronavirüs salgını nedeniyle kapatmaya hazırlandığını söyledi.
Resmi Gazete: Etil Alkol, Kolonya, Dezenfektan, Hidrojen Peroksit ve Yalnız Meltblown kumaş’ın ihracı kayda mallar listesine girdiği Resmi Gazete’de yayımlandı.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Park Mavera (PMVR3G): T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’nın (TOKİ) KAP’ta yayınlanan 17.03.2020 tarihli bildiriminde: Park Mavera III projesinde 17.03.2020 tarihi itibariyle tali edime konu konutların tamamının satış tutarlarının tahsil edilerek satış işlemlerinin tamamlandığı belirtilmiştir. Pay Piyasası Prosedürünün Gayrimenkul Sertifikalarının Borsa İstanbul Pay Piyasası’nda İşlem Görme Esasları Ekinde “İşlem Sırasının Kapatılma Zamanı” başlığı altında yer alan hüküm uyarınca PMVR3.G sırası 17.03.2020 tarihli işlemler sonrasında (gün sonunda) işleme kapatılmıştır.
RTA Laboratuvarları (RTALB): Ortağı İCG Finansal Danışmanşlık A.Ş.’nin 12.03.2020 tarihinde Borsa İstanbul’da gerçekleştirdiği ve kamuya duyurduğu 1,6mn adet payın 2,76 TL fiyat ile satılmasından sonra elde edilen tutar şirket hesaplarına sermaye avansı olarak yatırılmıştır.
Verusa Holding (VERUS): Grup şirketlerinin iştirak yapılarının sadeleştirilmesi ve faaliyet alanlarının ayrıştırılması amacıyla, Ata Elektrik Enerjisi Toptan Satış A.Ş’nin Tortum Elektrik Üretim A.Ş’de sahip olduğu %5,6 oranındaki 2.408.000 TL nominal değerli 2.408.000 adet payın tamamı 17.03.2020 tarihinde (dün) toplam 2.111.061,34 TL bedelle (Değerleme raporunda yer alan bedel üzerinden) Pamukova Elektrik Üretim A.Ş.’ye devredilmiştir. Bu işlem sonrasında Pamukova Elektrik Üretim A.Ş.’nin 43.000.000 TL ödenmiş sermayeli Tortum Elektrik Üretim A.Ş’de pay sahipliği oranı %94,4 den %100’e yükselmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %10,57 seviyesinden %10,65 seviyesine sınırlı yükseldi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 106,7 milyar TL ile 96 milyar TL’si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutar 10,7 milyar TL’si %10,25 seviyesinden piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, dün güne %0,81 seviyesiyle işlem görmeye başlarken, mali teşvik beklentileriyle bugün sabah saatlerinde %1,02 seviyelerinde seyrediyor.
Yurtiçi tahvil piyasasında, dün TCMB’nin olağanüstü toplantıyla koronavirüs salgınının uluslararası piyasalara ve ekonomiye etkileri ve enflasyon görünümü üzerinde oluşturduğu aşağı yönlü riskler nedeniyle politika faizini 100 baz puan indirmesi ve likidite destekleyici tedbirler açıklamasının ardından hacmin ağırlıklı olduğu Şubat ve Eylül 2021 kağıdında 50 baz puana yakın düşüş görüldü. Kısa vadeli faizlerdeki düşüşe karşın uzun vadeli tarafta 20 baz puan civarı yükseliş gözlendi