SABAH STRATEJİSİ
Dün ABD borsaları günü pozitif bölgede kapattı. Güçlü gelen perakende satışlar ve sanayi üretim verisi ABD ekonomisinin tekrar momentum kazandığını teyit etti. Bu arada perakende şirketleri de beklentilerin üzerinde bilanço açıkladı ve olumlu projeksiyon çizdiler. Bu gelişmeler enflasyon beklentilerini artırsa da Fed’in faiz konusundaki yaklaşımı borsaların iyi verileri yükseliş fırsatı olarak değerlendirmesine yol açıyor. Diğer yandan, Dolar endeksindeki (DXY) yükseliş de sürüyor. DXY dün %0,5 oranında yükselerek 96 seviyesinin üzerine kadar çıktı. Dolar’daki yükselişle birlikte Gelişmekte Olan Ülke para birimleri de genel olarak satıcılı. TL de, yarın 100 baz puan faiz indirimi beklenen TCMB toplantısı öncesinde baskı altında kalmaya devam ediyor. TL’deki yüksek oynaklığın ve artan değer kaybının bugün BIST100 endeksine yansıyabileceğini düşünüyoruz. Bu kapsamda, endeksin 1.700 seviyesinin altında kalarak 1.660/65 bölgesine kadar düşüş gösterebileceğini öngörüyoruz. Bu arada, ABD borsalarındaki pozitif kapanışa karşın bu sabah Asya borsaları baskı altında. MSC Asya Pasifik endeksinde yaklaşık %0,5 oranında düşüş gözleniyor. ABD vadelileri ise yatay.
MAKROEKONOMİ
Yurt içi tarafta, eylül ayına ilişkin konut fiyat endeksi verisi açıklandı. Eylül ayında konut fiyat endeksi aylık %3,17, yıllık ise %35,5 arttı, reel bazda da yükselişini sürdürdü ve yıllık reel %13,3 arttı. Özellikle, konut fiyatlarının eylül ayında yıllık bazda artışı %35,5 seviyesiyle tarihi rekor seviyeye ulaştı. Aşağıda TÜİK enflasyon madde sepetinden alınan kiracı tarafından ödenen gerçek kira kaleminden ve KFE raporundan alınan konut birim fiyatlarından yararlanarak elde ettiğimiz konuta yapılan yatırımın geri dönüş süresi bir önceki aya göre artarak tarihi yüksek seviyelerini yenilemeye devam etmekte.
Bunun yanında, TCMB tarafından eylül ayına ilişkin özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri açıklandı. Özel sektörün uzun vadeli kredi borcu eylül ayında, aylık 0,98 milyar USD azalışla (finans sektörü 0,14 milyar USD azalış ve finans dışı sektör 0,84 milyar USD azalışla) 163,1 milyar USD seviyesine geriledi. Özel sektörün kısa vadeli kredi borcu ise eylül ayında, aylık 0,43 milyar USD azalışla (finans sektörü 0,46 milyar USD azalış ve finans dışı sektör 0,03 milyar USD artışla) 8,5 milyar USD seviyesine geriledi.
Dün ABD tarafında, ekim ayına ilişkin sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri açıklandı. Sanayi üretimi aylık bazda eylül ayında tedarik zinciri sorunları ve üretimi engelleyen girdi sıkıntılarının yanında ağustos ayında etkili olan Ida Kasırgası’nın sarkan etkileriyle %1,3 oranındaki daralmanın ardından ekim ayında toparlanarak %1,6 oranında artış kaydetti. Sanayi üretiminde ekim ayındaki söz konusu artış, mart ayından bu yana en güçlü aylık artış olarak kaydedildi. Kapasite kullanım oranı ise, ekim ayında 1,2 puanlık artışla %76,4 seviyesine yükseldi.
Diğer yandan, ABD’de ekim ayına ilişkin perakende satışların aylık bazda artış hızı %0,8’den %1,7 seviyesine hızlanarak beklentileri belirgin şekilde aştı ve iç talebe ilişkin güçlü sinyal verdi. Piyasa beklentisi ise %1,1 oranında artış olması yönündeydi. Otomotiv ve akaryakıt hariç perakende satışlar ise %1,4 artış kaydetti. Perakende satışlardaki söz konusu artış, tüketicilerin Noel ve yıl başı tatili öncesi daha fazla harcama yapması ve özellikle akaryakıt harcamalarında yüksek fiyatların etkisiyle mart ayından bu yana en güçlü artış olarak kaydedildi. Geçen hafta yüksek gelen TÜFE ile birlikte değerlendirildiğinde enflasyonist baskılar dolayısıyla Fed’in varlık alım azaltımının hızlandırılması ve Fed’den beklenen faiz artırımı konusu piyasalarca tartışılacaktır.
Avrupa tarafında, Euro Bölgesi’nde yılın üçüncü çeyreğine ilişkin revize GSYH büyüme verileri açıklandı. Bölge ekonomisi üçüncü çeyrekte revize verilere göre öncü verilerle uyumlu büyüme kaydetti. Bu kapsamda, bölge ekonomisi çeyreklik bazda üçüncü çeyrekte %2,2 oranında büyüme sergilerken, yıllık bazda ise büyüme hızı tedarik zincirindeki sıkıntılar, dalgalanan enerji ürünleri fiyatları ve yükselen enflasyonun toparlanma üzerinde baskı oluşturmasıyla %14,3’ten %3,7 seviyesine yavaşladı.
Yurt dışı tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, TSİ 16.30’da ekim ayına ilişkin konut piyasası verileri açıklanacak. Bu kapsamda, ekim ayına ilişkin konut başlangıçlarının yeniden yükselişe geçerek aylık bazda %1,3 oranında artması beklenirken, benzer şekilde inşaat izinlerinin de aylık bazda yükselişe geçerek %2,8 oranında artması bekleniyor.
Diğer yandan, TSİ 19’da Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman’ın, TSİ 19.20’de Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester ve Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller’in ve TSİ 20.40’ta San Francisco Fed Başkanı Mary Daly ve Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller’in konuşmaları takip edilecek.
Ayrıca Euro Bölgesi’nde ekim ayına ilişkin nihai TÜFE verileri takip edilecek. Euro Bölgesi’nde yıllık bazda TÜFE ekimde öncü verilere göre, enerji ve hizmet fiyatlarındaki artışla yıllık bazda %3,4’ten %4,1’e yükselmişti. Bölgede, arz kısıtları devam ederken artan enerji maliyetleriyle birlikte yıllık bazda TÜFE, Temmuz 2008’den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşmişti. Ekimde de enerji fiyatlarındaki artış %23,5 ile yine öne çıkmıştı. Ekimde TÜFE’nin nihai verilere göre öncü verilerle uyumlu gerçekleşmesi bekleniyor.
Bunun yanında, İngiltere’de TSİ 10’da ekim ayına ilişkin TÜFE verisi açıklanacak. Eylülde TÜFE yıllık bazda %3,2’den %3,1 seviyesine yavaşlamıştı, özellikle restoran fiyatlarındaki yavaşlama bu durumda etkili olmuştu (Geçen sene uygulamaya konulan “Eat Out Help Out”(Dışarıda ye, yardım et) kampanyası ile artan fiyatların yarattığı baz etkili olmuştu). Ekim ayında ise enerji fiyatlarındaki artışla %3,9 seviyesine yükselmesi beklenmekte.
Yurt içi tarafta ise, TSİ 10’da TCMB tarafından eylül ayına ilişkin kısa vadeli dış borç istatistikleri açıklanacak. Ağustos ayı sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, geçen yılın sonuna göre %11,1 oranında artışla 126,9 milyar USD seviyesinde gerçekleşmişti. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku %3,5 oranında artarak 59,3 milyar USD olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku %14,1 oranında artarak 40,5 milyar USD seviyesinde gerçekleşmişti. Diğer yandan, ağustos ayı sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 169,2 milyar USD gerçekleşmişti.
ŞİRKET HABERLERİ
Anadolu Hayat Emeklilik (ANHYT, Sınırlı Pozitif): Şirket’in Ekim 2021 dönemine ait toplam brüt prim üretimi yıllık %43,5 oranında artarak 177,3mn TL’ye yükselmiştir. Ekim ayı prim üretimi ile birlikte Ocak – Ekim 2021 dönemi toplam brüt prim üretimi ise yıllık %3,1 oranında artarak 1.497mn TL olarak gerçekleşmiştir.
Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Şirket projelerinden Denizli Merkezefendi Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi (Evora Denizli) tasfiye edilmiştir.
Pegasus (PGSUS, Nötr): Ekim ayı yolcu sayısı 2,19mn kişi ile 2019’un aynı döneminin %20 altında gerçeklemiştir. Yolcu doluluk oranı ise 9,4 puan azalışla %79,5’i göstermiştir. 2021’in ilk 10 ayında yolcu sayısı 2019’un aynı dönemine göre %36 azalışla 16,50mn seviyesinde gerçekleşmiştir (10A2020:12,45mn). İlgili dönemin yolcu doluluk oranı ise 2019’un aynı dönemine göre 11,1 puan azalışla %77,6’yı göstermiştir (10A2020: %81,3).
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında TSPOR.E payları 17/11/2021 tarihli işlemlerden (seans başından) 16/12/2021 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler, payın işlem gördüğü pazarın/platformun işlem kuralları, pazar değişimi veya diğer nedenlerle uygulanan işlem esaslarından ayrı olarak değerlendirilir. Buna göre VBTS tedbirleri diğer düzenlemeler veya kararlarla uygulamaya alınan işlem esaslarının geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.
SPK’nın 11/02/2021 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-50 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.
Konut: TCMB tarafından eylül 2021 dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi (KFE) verileri açıklandı. 2021 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %3,2 oranında artan KFE, bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak %35,5, reel olarak ise %13,3 oranında artmıştır.
Sigortacılık: Resmi Gazete’de yayımlanan Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tebliğine göre, sigorta bedeli hesabına esas metrekare bedeli betonarme yapılar için 1,268 TL’den 1,508 TL’ye, diğer yapılar için 874 TL’den 1,040 TL’ye çıkarıldı. Bu tutarlara dayanılarak belirlenecek asgari prim tutarlarında da artırıma gidildi. Buna göre, asgari prim tutarları; risk grubuna göre birinci gruptan yedinci gruba sırasıyla 120 TL’den 140 TL’ye, 100 TL’den 120 TL’ye, 75 TL’den 90 TL’ye, 60 TL’den 70 TL’ye, 50 TL’den 55 TL’ye, 40 TL’den 45 TL’ye ve 35 TL’den 40 TL’ye çıkarıldı. Uygulama 2021 yılı başından 2022 yılı sonuna kadar geçerli olacak. Kaynak: Bloomberght
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Anatolia Tanı (ANGEN): Anatolia Tanı ve Biyoteknoloji Ürünleri Araştırma Geliştirme San. ve Tic. A.Ş.’nin sermayesinin %99,99’una sahip olduğu Pakistan’da kurulu iştiraki olan Euronano Diagnostics Private Limited (“Euronano”) bölgesel alt bayisinin Anatolia ürünleri ile katıldığı ve teklif verdiği 2,000,000 testlik Sindh Hyderabad ihalesinde fiyat uygunluğu ve teknik onaylar alınmış olup ilk parti kit sipariş talebi Euronano’ya iletilmiştir.
Gen İlaç (GENIL): Şirket Sanovel İlaç arasında 16.11.2021 tarihinde, imza tarihinde yürürlüğe girecek bir lisans ve tedarik anlaşması imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşma ile Sanovel tarafından üretilen Anlaşmaya konu aşağıda belirtilen ilaçların Azerbaycan ve Özbekistan pazarlarında satış ve dağıtımı Şirket tarafından gerçekleştirilecektir. Anlaşma kapsamındaki ilaçlar, akut koroner hastalıkların tedavisinde kullanılan Ticagrelor, hipertansiyon ve kalp yetersizliği tedavilerinde kullanılan Nebivalol ve Multipl Skleroz hastalığının tedavisinde kullanılan Dimetyl Fumarate etken maddeli ilaçlardır. Anlaşma ilk etapta 10 yıllık süre için imzalanmış olup, Şirketin satışlarına katkısı 2022 yılı için 50.500 kutu ve yaklaşık 950bin USD (9,5mn TL), 2023 yılı için 86.000 kutu ve yaklaşık 1,35mn USD (13,5mn TL) ve 2024 yılı için 123.500 kutu ve yaklaşık 1,84mn USD (18,4mn TL) olacaktır. Bu rakamlar yalnızca Azerbaycan pazarında satış ve dağıtımı yapılacak ürünlerin Şirket satışlarına katkısı olup, Özbekistan pazarı için satış rakamları ilerleyen dönemde belirlenecektir. Ayrıca, bu anlaşma ile Şirketin Azerbaycan ve Özbekistan pazarlarında etkinliği artırılacak ve anlaşma küresel bazdaki faaliyetlerine olumlu etki sağlayacaktır.
Kalekim (KLKIM): Şirket Yönetim Kurulu’nun 16.11.2021 tarihli kararı ile; yapı kimyasalları, boya sıva başta olmak üzere Şirketin faaliyet gösterdiği alanlarda satış ve pazarlama yapmak üzere, sermayesinin %50’sine iştirak ettiği 500.000,- (beşyüzbin) RON sermayeli Romanya’da, “Kalekim Romania S.A.” unvanlı şirket kurulmasına karar verilmiştir.
Kontrolmatik Teknoloji (KONTR): Şirketin Yönetim Kurulunun, Libya’da şube açılmasıyla ilgili olarak 24.06.2021 tarihindeki toplantısında almış olduğu karar doğrultusunda, 250bn Libya Dinarı sermayeyle “Kontrolmatik Libya Şubesi” nin Libya’nın Trablus şehrinde açılışı tamamlanmıştır.
Ayırca 31.05.2021 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile kurulması kararlaştırılan; Batarya teknolojileri konusunda, Lityum İyon ve diğer ileri teknolojileri kullanan elektro kimyasal enerji depolama hücre üretim tesisi, enerji depolama hücresi üretimi, batarya paketi üretimi, enerji depolama sistemi tasarımı ve anahtar teslim çözüm faaliyetlerinde bulunması planlanan yeni şirketin, 16.11.2021 tarihli Yönetim Kurulu Kararıyla, unvanı belirlenmiş ve şirketi tarafından iştirak edilecek sermaye miktarında değişiklikler yapılmış.
Buna göre; Unvanının Pomega Enerji Depolama Teknolojileri Anonim Şirketi olmasına, 15mn TL başlangıç sermayesine sahip olmasına, söz konusu şirketin Kontrolmatik Teknoloji Enerji ve Mühendislik A.Ş.’nin %100 bağlı ortaklığı şeklinde kurulmasına, 31.05.2021 tarihli İlgili Yönetim Kurulu kararında alınmış yatırım ve teşviklerin söz konusu şirket altında devam ettirilmesine, Ankara İli, Polatlı ilçesi, Çekirdeksiz Mahallesi,140134 Ada 1 parsel üzerinde yer alan 97.540,00 m2 büyüklüğünde Arsa ve üzerindeki Fabrika Binası niteliğindeki taşınmazın söz konusu şirkete satışının/devrinin yapılmasına, oybirliği ile karar verilmiştir.
Türk İlaç ve Serum Sanayi (TRILC): T.C. Sağlık Bakanlığı İhtiyacı için Devlet Malzeme Ofisi Tarafından açılan Hepatit B Aşısı ihalesi 10mn TL ihale bedeli ile firma tarafından kazanılmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %16 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 30 milyar TL’lik (%16’dan, 7 gün vadeli) repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 316 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,62 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,60-%1,64 bandında hareketin ardından %1,64 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta 10 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 25 baz puana varan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi