SABAH STRATEJİSİ
ABD’den iyi gelen veriler ve Trump’ın Çin’e daha fazla ek gümrük vergisi uygulanabileceğine dair açıklamasına karşın risk iştahında bozulma gözlenmiyor. Dün hafif ekside kapatan ABD borsaları, bu sabah vadelilerde sınırlı da olsa artıda. Asya borsaları ise karışık. Sterlin’deki düşüşün de etkisiyle Dolar endeksinde (DXY) toparlanma gözlemlerken, Gelişmekte Olan Ülke para birimlerindeki baskı sınırlı. ABD on yıllık tahvil faizi ise %2,10 civarında yatay. Özetle, söz konusu gelişmelere rağmen Fed başta olmak üzere diğer majör merkez bankalarından piyasa dostu adımların devam edebileceği beklentileri piyasaları desteklemeye devam eden ana faktör olduğu söylenebilir. Yurtiçinde ise S-400 konu başlıklı haber akışı yakından izlenmeye devam edilirken, risk primimizde kısmi iyileşme sürmekte. 5 yıllık CDS 390’ın altına kadar geriledi. TL’deki sakin görüntü de devam ederken, haftaya iyi bir başlangıç yapan BIST100 endeksi güne hafif artıda başlayabilir.
MAKROEKONOMİ
Trump’ın, Çin’e daha fazla gümrük tarifesi getirebileceğinin gözlenmesi ve şirket karlarının izlenmeye devam edilmesiyle yeni güne küresel borsalar karışık bir seyirle başlıyor. Süregelen ticaret gerilimi ile dünya genelinde ihracatın baskı altında kaldığını görüyoruz, bu belirsizlik altında da Asya piyasalarına girişlerde bir geçiş noktası olan Singapur’da da ihracatın, haziran ayında 6 yılın en güçlü düşüşünü gerçekleştirerek %17 gerilediğini görmekteyiz. ABD’de enflasyon verileri ardından dün perakende satışların da beklentilerden güçlü geldiğini gözlemlemekle birlikte Fed’in faiz indirim beklentilerinde marjinal bir değişim yaptığını söylemek doğru olmaz. Arka planda jeopolitik gelişmelerde risk iştahını sınırlı dalgalandırmakta. Dün Kuzey Kore, ABD-Güney Kore askeri tatbikatları devam ettiği taktirde, ABD ile nükleer görüşmelerin risk altında olabileceğini söyledi. Yurtiçinde ise S-400’e dair açıklamalar takip ediliyor, kurda ise yatay bir görünüm dikkat çekiyor. 25 Temmuz’daki PPK toplantısında daha güçlü faiz indirimlerinin gerçekleşebileceğine yönelik piyasada da beklentiler artıyor.
- Bugün TSİ 12’de Euro Bölgesi’nde haziran ayı TÜFE verileri, TSİ 11.30’da İngiltere’de haziran ayı TÜFE, TSİ 15.30’da ise ABD’de haziran ayına ilişkin konut başlangıçları ve inşaat izinleri izlenecek.
- Yurtiçinde ise, TSİ 10’da haziran ayına ilişkin konut satışları ve mayıs ayına ilişkin konut fiyatları endeksi açıklanacak. Türkiye genelinde konut satışları mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %31,3 oranında azalarak 82.252 adet seviyesinde gerçekleşmişti.
Yurtiçinde dün bütçe dengesi ve işsizlik rakamları izlendi.
Bütçe dengesi, haziran ayında 12 milyar TL açık verdi. Faiz dışı denge (bütçe gelirleri-faiz dışı giderler) de 7,7 milyar TL açık verdi. Art arda iki seçim dönemiyle artışa geçen harcamalar kaleminde haziran ayında, faiz dışı harcamalar kaynaklı yıllık %12,5 düşüş görüyoruz. Cari transferler, sermaye giderleri (gayrimenkul alımı vs…) ve sermaye transferleri yıllık ortalama %50 düşmüş durumda. Gelirler ise haziran ayında diğer gelirlerin (imar barışı ödemeleri vs…) desteklemesiyle yıllık %7,6 artış gösterdi. Mayıs ayında yıllık bazda gerileyen vergi gelirleri, haziran ayında BSMV, dahilde alınan KDV, gelir vergisi ve ÖTV (tütün ürünlerindeki artış etkili) kaynaklı yıllık %5 artış kaydetti.
- Böylece 2019 yılının ilk yarısında bütçe açığı yıllık bazda %70,5 yükselerek 78,6 milyar TL gerçekleşti ve Yeni Ekonomi Programı’ndaki hedefin %97’sine ulaştı. Faiz dışı açık da yılın ilk yarısında %127 yükselerek 27,8 milyar TL gerçekleşti.
- Kümülatif bütçe açığındaki artış ise tersine döndü. 12 aylık kümülatif bütçe açığı 119 milyar TL’den 105 milyar TL’ye geriledi. (YEP yıl sonu hedef 81 milyar TL). Bütçe açığı/GSYH oranı da mayıs ayındaki %3 seviyesinden %2,8’e iyileşti.
- Yılın geri kalanında ekonomideki dengelenmenin tamamlanması ve ek olarak geçici vergi indirimlerinin sona ermesinin katkısıyla özel tüketim tarafından vergi gelirlerinin desteklenmeye başlanmasını bekleyebiliriz. Ek olarak ihtiyat akçesinin aktarımı gibi diğer gelirlerle bütçe tarafının desteklenmesi olasılığı da bütçe açığı/GSYH oranını yaklaşık 1 puan aşağı çekebilir.
Bahar mevsiminde artmaya başlayan turizm ve tarım istihdamının katkısıyla işsizlik oranında gerileme yaşandı.
- Mart döneminde %14,1 olan işsizlik oranı, 1,1 puan iyileşerek nisan (mart-nisan-haziran) döneminde %13 seviyesine geriledi. İşsizlik oranı, 2019 yılının başlangıcında 10 yılın en yüksek seviyeleri olan %14,7’e kadar yükselmişti. Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise işsizlik oranı yüksekliğini koruyor. Geçtiğimiz sene nisan döneminde işsizlik oranı %9,6 seviyesindeydi.
- Arındırılmış işsizlik oranına baktığımızda ise tam tersi bir resim dikkatimizi çekiyor. Arındırılmış işsizlik oranı nisan döneminde %13,7 seviyesinden %13,8 seviyesine yükselmiş durumda.
Nisan dönemi, mart, nisan ve mayıs aylarını içermekte. Yaz aylarıyla birlikte canlı seyreden turizm sektörü, hizmet istihdamını desteklemiş görünüyor. Bir önceki aya göre hizmet istihdamı 101 bin kişi artarak 16,059 milyon kişi gerçekleşti. Bu dönemde tarım istihdamında bir önceki döneme göre 158 bin kişilik güçlü istihdam artışı dikkat çekerken, onu 71 bin kişi ve 73 bin kişi ile sırasıyla sanayi ve inşaat sektörleri izliyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Türk Hava Yolları (THYAO, Nötr): ABD menşeli yatırım şirketi BlackRock, 12 Temmuz’da 11,88 TL’den 1,4mn lot hisse alarak, THY’deki payını %4,96’dan %5,06’ya artırttığını açıkladı.
Vakıfbank (VAKBN, Nötr): 168 gün vadeli 200mn TL nominal değerli finansman bonolarının ihraç ve halka arz edilmesi amacıyla SPK ve Borsa İstanbul’a başvuru yapılmıştır.
SEKTÖR HABERLERİ
Beyaz Eşya: Avrupa Birliği’nde 2021’de yürürlüğe girecek “yeni eko tasarım” ve “yeni enerji etiketi” regülasyonu nedeniyle makine ve beyaz eşya sektörlerinde oluşacak ilave yatırım ihtiyacı desteklerle karşılanacağı açıklandı. Ar-Ge çalışmaları sonucu ortaya çıkan prototipleri test etmek ve ticarileştirmek amacıyla bağımsız akredite “Uluslararası Yüksek Güç ve Yüksek Gerilim Deney Laboratuvarı” kurulacak, nükleer güç santrallerine yönelik elektrikli teçhizat üreten firmalara küme geliştirme, test ve sertifikasyon destekleri verilecek. (Kaynak: AA Finans)
Enerji: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Tekirdağ’a kurulması planlanan Termik Santral projesi ile ilgili ÇED başvuru dosyasının çekildiği ve projenin sonlandırıldığını ifade etti. (Kaynak: Foreks)
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Ayen Enerji (AYEN): Şirketin İzmir ili Karaburun ilçesi Mordoğan Mahallesi mevkiinde bulunan ” Mordoğan Rüzgar Enerji Santrali” Kapasite Artışı Projesi ile ilgili olarak; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nce verilen 30.11.2016 günlü, 4407 Sayılı “Çevresel Etki Değerlendirilmesi (ÇED) Olumlu” kararının iptal istemiyle açılan davada İzmir 6. İdare Mahkemesi’nce verilen iptal kararı Danıştay 6. Dairesi’nin 08.05.2019 Tarih 2019/2342 E. 2019/3800 K. Sayılı kararı ile onanmıştır. Onanma kararı şirket avukatına 16.07.2019 tarihinde tebliğ edilmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %23,89 seviyesinden %23,88 seviyesine geriledi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 80,4 milyar TL ile 71 milyar TL’si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı.Geri kalan 9,4 milyar TL ise %23 seviyesinden piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, dün güne %2,09 seviyesinden işlem görmeye başlarken, %2,08-%2,14 bandında hareketin ardından, şu sıralarda %2,10 seviyelerine yakın bulunuyor. Dün ABD’de açıklanan ve sağlıklı bir tüketici talebine işaret eden perakende satışlar verisine ek olarak ticaret gerilimine dair haber akışı ABD tahvil faizlerinde belirleyici oluyor.
Yurtiçi tahvil piyasasında, küresel çapta risk iştahının baskılanmasıyla GOÜ para birimlerine yönelik ilginin azalması ve doların kısmi değerlenmesine karşın, TL’nin görece yatay seyriyle birlikte faizlerde belirgin bir değişim gözlenmedi. 2 yıllık gösterge kağıdın faizi günlük bazda 14 baz puanlık sınırlı düşüşle %18,83 seviyesine gerilerken, 10 yıllık gösterge kağıdın faizi ise günlük bazda 10 baz puanlık artışla %17,32 seviyesine yükseldi.