SABAH STRATEJİSİ
Petrol fiyatlarındaki ısrarlı yükselişin büyüme endişelerini hafif azaltmasıyla enerji hisseleri öncülüğünde S&P500 endeksi günü %0,85 oranında primle kapattı. Büyüme hisselerinin de yükselişe katıldığını izledik. Diğer yandan, Asya’da, özellikle Çin’deki yavaşlamanın daha belirgin olması Kıta borsalarına baskı yapmaya devam ediyor. MSCI Asya Pasifik endeksindeki kayıp %0,5 – %1 arasında. Buna karşın ABD vadelileri bu sabah yatay. Avrupa vadelileri ise %0,3 civarında yükselişte. BIST100 endeksinin de Avrupa vadelilerine paralel %0,3 civarında yükselişle başlamasını bekliyoruz. Dün, Çin kaynaklı emtialardaki dalgalanma sonrasında demir-çelik hisselerindeki satışın belirginleşmesi endeksin yakın yatay desteğini kırmasıyla sonuçlanmış ve endeks 1.420 seviyesine kadar teknik bir düşüş sergilemişti. Şu aşamada önümüzdeki hafta yapılacak Fed ve TCMB toplantıları öncesinde endeksin yavaş yavaş denge bulmaya çalışacağını ve bugün, yaşanan düşüşlerin ardından endeksin 1.437 direncine kadar toparlanmak isteyebileceğini düşünüyoruz. Kur, faiz ve CDS cephesinde net bir hareket gözlenmezken, endeks günü artıda kapatmayı başarabilir. Endeks, 1.410 civarındaki boşluğu ise başka bir gün kapatmak isteyebilir.
MAKROEKONOMİ
Bütçe dengesi, ağustos ayında 40,8 milyar TL ile veri setinin uzandığı 2006’dan bu yana en yüksek fazlayı verdi ve hem vergi hem de diğer gelirlerdeki artışa karşılık faiz giderlerinin hız kesmesi belirleyici oldu. Geçen sene ağustosta bütçe 28 milyar TL fazla vermişti. Faiz dışı denge de 54,5 milyar TL fazla verdi.
- Vergi gelirlerinde aylık ve yıllık bazda güçlü bir artış görüyoruz. Hem ekonomik aktivitenin pozitif seyri hem de temmuz ayında ödenmesi gereken vergi kalemlerinin bir kısmının ağustos ayına sarkması bu durumda etkili olmuş görünüyor. Kurumlar vergisi kaynaklı olarak dolaysız vergi gelirlerinde ve faizler, paylar ve cezalar kaynaklı diğer gelirlerde belirgin artış gözlenirken, dolaylı vergilerdeki artış daha sınırlı kalmış.
- Harcamalar aylık olarak düşse de yıllık olarak özellikle faiz dışı giderler kaynaklı güçlü bir artış sergiledi. Faiz dışı giderlerin bütün alt kalemlerinde yıllık artış görüyoruz, tasarruf önlemlerinin etkisini hissettiğimiz kalemlerde de artış var. Faiz giderleri temmuz ayında sert artmıştı, iç borç faiz ödemelerindeki sakinleme ile birlikte ağustosta faiz giderlerinde yıllık daha ılımlı bir artış görüyoruz. Haziran ve temmuz ayında artış sergileyen 12 aylık kümülatif açık yükselişine ara verdi ve 111,9 milyar TL’den 99,3 milyar TL’ye geriledi. Bütçe açığı/GSYH* oranı da %1,9 seviyesinden %1,7’ye geriledi. (*2021 yılı 2. çeyrek GSYH)
Emsal ülkelerle karşılaştırdığımızda bütçe dengesi güçlü görünümünü sürdürüyor.
Bütçe açığı lehine baz etkisinin hafiflemesi ve salgına bağlı harcamaların ve gelirlerin de seyrine bağlı olarak kümülatif açıkta artış beklemeyi sürdürüyoruz. OVP tahminine göre de yılın geri kalanında (4 ayda); ilk 8 ayda gerçekleşen bütçe açığının, yaklaşık 5 katının üzerinde bir açık beklendiğini görüyoruz. Bu durum da ekonomik aktivitenin yılın ikinci yarısında daha ılımlı bir performans sergileyeceği öngörüsüyle uyumlu olarak gelirlerde, ilk 8 aydaki ortalamanın altında bir performansa işaret etmekte ve giderlerde ise ocak-ağustos döneminin ortalamasından daha yüksek bir harcama gerçekleşeceğinin öngörüldüğünü göstermekte. Neticede OVP’de 2021 yılını 230 milyar TL’lik bir bütçe açığıyla sonlandırabileceğimiz öngörülüyor, ki bu da 2020 yılına göre %33’lük bir artışa işaret ediyor ve 2021’de bütçe açığı/GSYH oranının da %3,5 olacağı değerlendirilmekte. 2020 yılını bütçe açığı/GSYH oranında %3,4 ile sonlandırmıştık.
Dün ABD’de eylül ayına ilişkin New York Fed Empire State imalat sanayi endeksi takip edildi. Endeks eylül ayında hafif düşüş beklentilerinin aksine 34,3 seviyesine yükseldi ve ekonomik faaliyetlerin artış hızında yükselişe işaret etti. Yeni siparişler, sevkiyat ve birikmiş siparişler alt endeksleri önemli oranda arttı. Ayrıca iş gücü piyasası göstergelerinden, istihdam ve ortalama çalışma haftası endeksleri güçlü artış kaydetti. Buna karşın teslimat süreleri endeksi rekor seviyeye ulaştı ve arz kısıtları ve tedarik sorunlarının devam ettiğini teyit etti. Diğer yandan, girdi fiyatları endeksi hafif geriledi ancak rekor seviyelere yakın seyrini sürdürdü ve ürün satış fiyatları endeksi ise yükselişini sürdürerek rekor seviyeye ulaştı.
Ayrıca ABD’de ağustos ayına ilişkin sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri açıklandı. Sanayi üretimi ağustos ayında beklentilerle uyumlu olarak %0,4 oranında artışla yavaşlayarak da olsa büyümesini sürdürdü. Özellikle, ağustosta Ida Kasırgası ile ilgili ay sonlarında yapılan üretim kesintilerinin, sanayi üretimindeki artış hızının yavaşlamasına neden olduğu söylenebilir. Kasırganın; petrokimya, plastik ve petrol rafinerileri sektörlerini fabrikalarını kapatmaya zorladığı gözlenmişti. Kapasite kullanım oranı ise temmuzda salgın sonrası en yüksek seviye olan %76,2’ye yükselmesinin ardından, ağustos ayında da güçlü talep görünümüyle uyumlu olarak yeni bir rekor seviye olan %76,4 seviyesine ulaştı.
İngiltere’de TÜFE, yıllık bazda %3,2 seviyesine yükselerek beklentileri aştı ve Mart 2012’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. BoE, yıl sonunda enflasyonun %4’e ulaşacağını ve 2022 ve 2023 yıllarında ise gerileyeceğini tahmin ediyor.
Yurt dışı tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, TSİ 15.30’da eylül ayına ilişkin Philadelphia Fed iş dünyası endeksi verisi takip edilecek. Ayrıca ABD’de TSİ 15.30’da perakende satışlar verileri takip edilecek. Perakende satışlar haziranda %0,7 oranındaki artışın ardından temmuzda ekonomilerin açılmasıyla hizmetler tarafına yönelen harcamaların perakende satışlara baskı yapmasının etkisiyle aylık %1,1 oranında gerilemişti. Ağustosta da perakende satışların bu görünümünün devam etmesi ve aylık bazda %0,8 oranında gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor.
Bunun yanında, TSİ 15.30’da ABD’de haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verileri takip edilecek. İstihdam piyasası verileri Fed üyeleri tarafından varlık alımları azaltımına ilişkin gösterge olması bakımından yakından takip edilmekte. 4 Eylül haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları 35 bin kişilik azalışla 310 bin kişi seviyesine gerileyerek düşüşünü sürdürmüş ve böylece salgın döneminin en düşük seviyesine gelmişti. 11 Eylül haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvurularının ise 330 bin kişi seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.
Avrupa tarafında ise, TSİ 15’te ECB Başkanı Lagarde’ın, Paris’te katılacağı etkinlikte gerçekleştireceği konuşması ve TSİ 11’de ECB Yönetim Konseyi Üyesi Olli Rehn’in konuşması takip edilecek.
Diğer yandan, TSİ 12’de dış talep görünümüne ilişkin sinyaller verecek olan Euro Bölgesi’nde temmuz ayı dış ticaret verileri takip edilecek.
Yurt içi tarafta ise, TSİ 14.30’da temmuz ayı konut fiyat endeksi açıklanacak. Haziran ayına ilişkin konut fiyat endeksi aylık %2,74, yıllık ise %29,18 artmıştı, reel bazda da yükselişini sürdürmüş ve %9,91 artmıştı.
Ayrıca TSİ 10’da temmuz ayına ilişkin özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri açıklanacak. Özel sektörün uzun vadeli kredi borcu haziranda, aylık 1,51 milyar USD azalışla (finans sektörü 1,06 milyar USD azalış ve finans dışı sektör 0,45 milyar USD azalışla) 164,5 milyar USD seviyesine gerilemişti. Uzun vadeli kredi borcundaki düşüşün büyük kısmının bankacılık sektörü kaynaklı olduğu görülüyordu. Özel sektörün kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise aylık 0,07 milyar USD sınırlı azalışla (finans sektörü 0,10 milyar USD azalış ve finans dışı sektör 0,03 milyar USD artışla) 9,5 milyar USD seviyesine gerilemişti.
TCMB, DTH, rezerv ve menkul kıymet istatistiklerini açıklayacak.
- Yurt içi yerleşiklerin dolarizasyon hareketine BDDK’nın yayınladığı günlük verilerden de bakıyoruz. 10 Eylül haftasında toplam DTH miktarı 0,09 milyar USD azalış (bireysel 0,41 milyar USD azalış ve kurumsal 0,33 milyar USD artış) kaydetti. Toplam YP mevduatın toplam mevduat içerisindeki oranı %55’ten %55,2 seviyesine yükseldi. TL kredilerde haftalık %0,50 artış, YP kredilerde %0,08 azalış, toplam kredilerde ise kur etkisinden arındırılmış bazda baktığımızda %0,30 artış görmekteyiz.
- TCMB Analitik Bilanço Verilerine göre 10 Eylül haftasında toplam ve net rezervin arttığını hesaplamaktayız. İlgili haftada TCMB dış varlıkları 0,9 milyar USD arttı. Bunun neticesinde toplam rezervin 120,1 milyar USD’ye yükseldiğini tahmin ediyoruz. Bankaların TCMB’de tuttukları döviz mevduatı ise haftalık bazda 0,1 milyar USD azaldı. Buna göre net uluslararası rezervin 1 milyar USD artarak 28,9 milyar USD seviyesine geldiğini öngörmekteyiz. Geçen hafta yurt içi bankalarla olan swap miktarı ise 0,68 milyar USD artarak rezervleri artırıcı yönde etkide bulundu.
ŞİRKET HABERLERİ
Arçelik (ARCLK, Nötr): Hollanda’da yerleşik bağlı ortaklığı Ardutch B.V. tarafından Arçelik A.Ş.’ye 82mn EUR tutarında temettü dağıtılmasına karar verilmiştir. Bu temettü 15.09.2021 itibariyle tahsil edilmiş olup, konsolide finansal tablolar üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Bera Holding (BERA, Sınırlı Pozitif): 09.08.2021 tarihli açıklamada bağlı ortaklığı Konya Kağıt A.Ş’nin halka arzı kapsamında 01.07.2021 tarihinde SPK ve Borsa İstanbul’a yapılan başvurunun yönetim kurulu tarafından sermaye piyasalarında mevcut konjonktürel durumun yeniden değerlendirilmesi sonucu halka arz başvurusunun ileri bir tarihte yapılmasının daha uygun olacağı kararı alındığı belirtilerek halka arz başvurusunun geri çekildiği ilan edilmişti. Gelinen nokta da bağlı ortaklığı Konya Kağıt A.Ş’nin paylarının bir kısmının halka arzına ilişkin olarak, Sermaye Piyasası Mevzuatı gereğince sunulması gereken belgeler ile 14.09.2021 tarihinde SPK Başkanlığı ve Borsa İstanbul’a müracaatta bulunulduğu şirket tarafından Holding’e bildirilmiştir. BERA hisseleri dün %2,85 yükseliş kaydetmiştir.
Doğan Holding (DOHOL, Sınırlı Pozitif): Doğrudan bağlı ortaklığı Öncü GSYO A.Ş. Yönetim Kurulu, 15.09.2021 tarihli kararı ile sigortacılık alanında faaliyet göstermek üzere Doğan Trend Sigorta A.Ş.’nin 120mn TL sermaye ile kuruluşuna teşebbüs edilmesine onay vermiştir. Doğan Trend Sigorta A.Ş., gerekli yasal izinlerin alınmasını takiben faaliyete geçecektir. Kuruluşuna teşebbüs edilen Doğan Trend Sigorta A.Ş.’nin sigortacılık faaliyetlerini, dijital bir e-ticaret platformu üzerinden, teknolojinin sağladığı tüm imkanlar da kullanılmak suretiyle, acenteleri ve iş ortaklıklarıyla birlikte yeni ekonomi trendlerine uygun bir şekilde gerçekleştirmesi hedeflenmektedir.
Erbosan Boru (ERBOS, Nötr): Güneş Enerjisi Santrali yatırımı sonrası, Erbosan Erciyas Boru Sanayi ve Ticaret A.Ş. olarak ilave elektrik enerjisi tedarikçisi Socar Enerji ile sözleşme yapılmış ve elektrik tüketiminin yenilenebilir kaynaklardan tedarikini belgeleyen Uluslararası Yenilenebilir Enerji Sertifikası (I-REC) alınmıştır.
Ereğli Demir Çelik (EREGL, Nötr): 2013 yılında, satış sözleşmesinden kaynaklanan zarar talebi ile ilgili, Bor-San Isı Sistemleri Üretim ve Pazarlama A.Ş’nin açmış olduğu davaya ilişkin, Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi Bor-San Isı Sistemleri Üretim ve Pazarlama A.Ş.’nin iflasına karar vermiş olup Kdz. Ereğli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi davanın durdurulmasına karar vermiştir. Bir sonraki duruşması 09.03.2022 günü yapılacaktır.
Zorlu Enerji (ZOREN, Nötr): Ortakların yeni pay alma haklarını kullanma süresi içinde kullanılmayan toplam nominal değeri 805.407 TL değerli payların tamamı, Borsa İstanbul Birincil Piyasa’da satılmış olup, satış işlemi 14 Eylül 2021 itibarıyla tamamlanmıştır. ZOREN hisseleri dün %1,83 düşüş kaydetmiştir.
SEKTÖR HABERLERİ
İnşaat: Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin ağustos ayı sonuçları açıklandı. Buna göre; İnşaat Malzemeleri Sanayi Üretim Endeksi, ağustosta önceki aya göre 9,1 puan artarak 204,8 seviyesine yükseldi ve ölçülmeye başlandığı Aralık 2015’ten bu yana en yüksek seviyesine çıktı.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Adese (ADESE): Noya Çelik San. Ve Tic. A.Ş. Borsada işlem görmeyen statüdeki 7,8mn nominal tutarlı pay senetlerinin Borsada satışa konu edilebilmesi amacıyla Merkezi Kayıt Kuruluşu’na başvuruda bulunmuştur.
Girişim Elektrik (GESAN): Şirket, 19.08.2021 tarihinde Sincan Cezaevi tarafından düzenlenen “6800kwe Gücünde Şebekeye Bağlı Güneş Enerji Santrali Kurulumu Yapım İşi” ihalesine katılmış olduğu daha evvel duyurmuştu. İlgili ihale kesinleşen kararına istinaden sözleşme imzalanmıştır. İmzalanan sözleşmenin bedeli vergiler hariç 35,2mn TL’dir.
Ayrıca, Şanlıurfa OSB müteşebbis heyet başkanlığı ile “Ş.Urfa OSB (Tevsii) 3.Kısım İlave Alan (Doğu) I.Etap (60 Ha) Alanına Ait Yg-Ag Elektrik Şebekesi Yapım İşi” Ve “Ş.Urfa OSB (Tevsii) 3.Kısım İlave Alan (Doğu) I.Etap (60 Ha) Alanına Ait Yg-Ag Elektrik Şebekesi Yapım İşi” işleri kapsamında 43,6mn TL ve 8mnTL olmak üzere toplam 51,6mn TL tutarında iki sözleşme imzalanmış ve yer teslimi gerçekleştirilmiştir.
İşbir Holding (ISBIR): Grup şirketlerinden İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş. paylarının halka arz yoluyla satılması amacıyla (ilk halka arz) 03 Mart 2021 tarihinde SPK’ya başvuruda bulunulduğu bildirilmişti. Daha sonra, söz konusu başvuruya ilişkin sürecin, piyasa koşullarının halka arz için daha uygun olduğu bir dönemde gerçekleştirilmesi amacıyla ertelenmesine karar verildiği 17 Haziran 2021 tarihinde açıklanmıştı. Yapılan değerlendirmeler neticesinde, İşbir Sentetik Dokuma Sanayi A.Ş. halka arz süreci kapsamında çalışmalara tekrar başlanılmıştır.
İttifak Holding (ITTFH): Noya Çelik San. Ve Tic. A.Ş. Borsada işlem görmeyen statüdeki 4,6mn nominal tutarlı pay senetlerinin Borsada satışa konu edilebilmesi amacıyla Merkezi Kayıt Kuruluşu’na başvuruda bulunmuştur.
Katmerciler (KATMR): Şirketin 13.09.2021 tarihli KAP açıklamasına istinaden, pay sahiplerinin yeni pay alma (rüçhan) haklarının kullanımından sonra kalan 3.057.761 TL nominal değerli payların 15 ve 16 Eylül 2021 tarihlerinde 2 işgünü süre ile Borsa İstanbul Birincil Piyasa’da satışa sunulması neticesinde, ilgili payların tamamının satışı dün itibariyle tamamlanmıştır. KATMR hisseleri dün %2,74 düşüş kaydetmiştir.
VBT Yazılım (VBTYZ): Enerjisa Enerji A.Ş.’nin doğrudan ortaklığı altında olan ve ilgili elektrik dağıtım bölgelerinde dağıtım faaliyeti ile iştigal eden Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş., İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. ile “Yardım Masası Hizmet Alımı Sözleşmesi” imzalamıştır. “Yardım Masası Hizmeti Alımı Sözleşmesi” uyarınca 36 ay boyunca sürecek hizmetin toplam değeri 7,35mn TL’dir.
Yeo Teknoloji (YEOTK): Şirket ile Ferizli Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü arasında dün Sakarya Ferizli’de inşaatı devam eden Organize Sanayi Bölgesi yatırımı kapsamında 1. Etap Elektrik Şebekesi Yapım İşi için 15,98mn TL tutarında yeni sözleşme imzalanmıştır.
FAİZ PİYASALARI
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi