SABAH STRATEJİSİ
Dün ABD borsaları, %1,4 oranında düşen Nasdaq endeksi öncülüğünde eksi bölgede kapattı. Bu sabah ise Asya’da da satıcılı bir seyir hakimken, düşüşünü üçüncü güne taşıyan MSCI Asya Pasifik endeksindeki geri çekilme yaklaşık %0,8. Yarınki Fed faiz kararı öncesinde Omikron varyantı ile ilgili haber akışı ön planda. İngiltere’de Omikron kaynaklı ilk can kaybı yaşanırken, Çin’de de ilk vakaya rastlandı. Küresel risk iştahındaki görüntüye karşın fiyatlamalar Borsa İstanbul’da ralli havasının sürmesine engel değil. Mevcut durumda Dolar bazında düşük seviyelerde hareket etmeye devam eden Borsa İstanbul’un enflasyona karşı koruma görevi devam edebilir.
MAKROEKONOMİ
Yurt içinde sanayi üretimi ekimde aylık %0,1 düşüş beklentisine karşın %0,6 arttı, yıllık bazda da %8,5 arttı. Eylül ayında yıllık %9 artış sonrası ekimde yıllık bazda sınırlı bir yavaşlamaya işaret etti.
- Son çeyreğe sanayi üretimi olumlu başlangıç yaptı ve bir önceki ayki %1,5’lik düşüş kısmi telafi edildi. Kasım ayında imalat PMI 52’ye yükselirken, ihracat rekor seviyesini yeniledi, elektrik tüketimi de arttı (kış sebebiyle artan enerji ihtiyacı da faktör), reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı ise sınırlı yükseldi. Bu açıdan öncü göstergeler aylık artışın devam edebileceğine işaret etmekte. Bununla birlikte tedarik zincirindeki sıkıntılar, yüksek emtia fiyatları ve kur gelişmeleri, ihracat ve dolayısıyla sanayi üretimi için sınırlayıcı faktörler olarak kalmaya devam edebilir. Önümüzdeki dönemde kur gelişmeleri ile iç talebin katkısının sınırlanabileceğini ve büyüme kompozisyonunda daha çok dış talebin ön plana çıkacağını düşünmekteyiz, üretime olan yansımaları da izlenecek.
- Veride dikkat çekici olarak bu ayki sanayi üretiminin çoğunluğu düşük teknoloji ürünleri üretiminden kaynaklandı, yüksek teknoloji ürünlerde ise aylık bazda belirgin düşüş görüldü.
- Ayrıca son dönemde dalgalı seyir gördüğümüz motorlu taşıt üretiminde geçen ayki düşüş kısmi telafi edildi. Kasım ayı imalat PMI raporunda otomotiv sektöründeki sorunlara atıf yapılarak yeni siparişlerin azaldığı vurgulanmaktaydı. Bu durum sanayi üretimi açısından dalgalanma yaratabilecek bir unsur olabilir.
- Sanayi üretimini aylık bazdaki katkılara göre incelediğimizde, dayanıksız tüketim malı belirgin katkı verdi. Yatırımların göstergesi niteliğindeki sermaye malı imalatı üretimi geçen aya benzer şekilde %1 puan üretimi negatif etkilerken, ihracatın göstergesi niteliğindeki ara malı imalatı, üretimi %0,6 puan artırdı. Yıllık bakıldığında bütün kalemler üretime katkı yaptı. En büyük katkıyı yine ara malı üretimi yapmakta, sermaye malı üretiminin katkısı ise azalmaya devam etti.
Cari işlemler dengesi, ekim ayında Ekim 2018’den bu yana en yüksek fazlayı vererek 3,2 milyar USD gerçekleşti. (Beklenti: 2,5 milyar USD). 2021 yılı ilk 9 ayındaki cari açıkta toplamda 156 milyon USD yukarı yönlü revize görüyoruz, hizmet gelirlerindeki sınırlı iyileşmeye karşılık dış ticaret açığının yukarı yönlü revize edilmesi belirleyici olmuş.
Ekimde ihracatın güçlü performansıyla Kasım 2018’den bu yana ilk kez dış ticaret fazlası verilmesi (TCMB verilerine göre), enerji ithalatındaki artışa karşılık altın ithalatının tarihsel ortalamasının altında seyretmesi, turizm ve taşımacılık gelirlerinin geçen seneye göre belirgin yükselmesi ve işçi gelirleri gibi kalemleri içeren ikinci gelir dengesindeki iyileşme cari fazla görünümünün gerekçeleri. Birincil gelir dengesi ise cari dengedeki iyileşmeyi sınırladı. Kasımda da ihracat güçlü bir performans sergiledi, ancak ithalat da enerji ithalatının etkisiyle tarihi yüksek seviyeye geldi. Turizm gelirleri ise mevsimselliğin etkisiyle hız kesmekte ancak kasım aylarına nazaran daha iyi bir resme işaret ediyor. Neticede dış ticaret açığındaki genişlemeyle kasımda 3 milyar USD civarında bir cari açık görebileceğimizi değerlendiriyoruz.
Ekimde 12 aylık kümülatif cari açık 18,7 milyar USD’den 15,4 milyar USD’ye gerilerken, cari açık/GSYH oranı, %2,3 seviyesinden %1,9’a iyileşti. İlk 10 aydaki görünüme baktığımızda geçen sene 28,6 milyar USD olan cari açık dış ticaret açığındaki iyileşme ve turizm gelirlerindeki toparlanmayla bu yıl aynı dönemde 8,4 milyar USD’ye iyileşti.
TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi’ne baktığımızda piyasanın yıl sonu cari açık beklentisinin 15,6 milyar USD olduğunu görüyoruz ki bu seviyeler cari açık/GSYH oranında bu sene %2 civarında bir gerçekleşmenin mümkün olabileceğini gösteriyor. Geçen seneyi cari açık/GSYH oranında %5 seviyesinden sonlandırmıştık.
Finansman görünümünde önceki aylara göre daha zayıf bir resim gözleniyor. Doğrudan yatırımlar (0,3 milyar USD) ve kaynağı belli olmayan para giriş/çıkışını gösteren net hata noksan (2,65 milyar USD) kaynaklı girişe karşılık portföy yatırımları (-2,2 milyar USD) ve diğer yatırımlarda (-2,4 milyar USD) çıkış gözlenmekte. Neticede 3,2 milyar USD cari fazlanın katkısıyla ekimde rezervlerde 1,5 milyar USD artış gözleniyor. Ekimde bankalar 1,2 milyar USD yurt dışı tahvilde nette geri ödeme yaptı, bu tutar DİBS’lerdeki çıkışla (0,4 milyar USD) birleşince nisan ayından bu yana ilk kez portföy çıkışı gerçekleşti. Bu arada TCMB haftalık istatistiklerine baktığımızda ise kasım ayında hisse senedi ağırlıklı bir giriş görmekteyiz.
Yurt dışı tarafta bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, TSİ 16.30’da kasım ayına ilişkin ÜFE verileri açıklanacak. ÜFE ekimde aylık bazda %0,6 oranında artarken, yıllık bazda ise %8,6’da gerçekleşerek bir önceki aya göre yatay seyretmişti, bununla birlikte tedarik zincirindeki sıkıntılar ve artan iş gücü maliyetleriyle Kasım 2010’dan bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini korumuştu. Kasımda ise ÜFE’nin aylık bazda %0,5 artması, yıllık bazda ise %9,2’ye yükselmesi bekleniyor.
Ayrıca TSİ 13’te Euro Bölgesi’nde ekim ayına ilişkin sanayi üretimi verisi açıklanacak. Euro Bölgesi’nde tedarik zincirindeki sıkıntılar ve yüksek emtia fiyatlarının sektör üzerinde baskı oluşturması nedeniyle eylül ayına ilişkin sanayi üretimi aylık bazda %0,2 oranında gerilemişti. Ekimde sanayi üretiminin aylık bazda %1,2 artışla toparlanması bekleniyor.
Yurt içi tarafta ise, TSİ 10’da kasım ayına ilişkin konut satışları verisi açıklanacak. Konut satışları aylık bazda iki aylık artışın ardından ekimde %6,6 oranında daralmıştı, yıllık ise artış hızı baz etkisiyle %7,6’dan %14,9 seviyesine yükselmişti. İpotekli konut satışları ise faiz oranlarındaki düşüşe rağmen ekimde aylık %5,7 oranında azalmış, yıllık bazda ise baz etkisiyle %9,7 oranında artış kaydetmişti. Böylece ekimde toplam konut satışları ve ipotekli konut satışları yılın en yüksek seviyesinden kısmi gerilemişti.
TCMB Analitik Bilanço verilerine göre 10 Aralık haftasında toplam ve net rezervin azaldığını hesaplamaktayız. Toplam rezervin 1,1 milyar USD azalarak 122,9 milyar USD’ye, net rezervin 1,3 milyar USD azalarak 21,2 milyar USD’ye gerilediğini öngörmekteyiz.
ŞİRKET HABERLERİ
Aselsan (ASELS, Nötr): Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) ile Aselsan Konya Silah Sistemleri A.Ş. arasında stratejik iş birliği protokolü imzalandı. İmzalanan protokol kapsamında Konya Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi inşaat, makine, elektrik-elektronik, kimya ve yazılım mühendisliği bölümlerinden öğretim üyelerinin, ASELSAN Konya’da yürütülecek olan Ar-Ge çalışmaları ile inşaat, yapım, akustik, mekanik tesisat gibi konularda teknik danışmanlık yapacağı belirtildi. (Kaynak: AA)
Ege Endüstri (EGEEN, Nötr): Serbest bölgede yatırım yapmak üzere İzmir Serbest Bölge Müdürlüğü’ne başvuruda bulunmuştur. Buna göre, kiralanmak üzere 60bin m2‘lik bir alan için talepte bulunulmuştur. Bu büyüklükte bir alanın kiralanması halinde, inşaat taban alanının 35bin m2, toplam inşaat alanının 50bin m2 olması düşünülmektedir. Başvuruyla 45 yıllık bir süre için faaliyet ruhsatı verilmesi talep edilmektedir. Toplam yatırım süresi 3 yıl, toplam yatırım tutarı 50mn USD olarak belirtilmiştir. Faaliyet ruhsatının alınması ve kira sözleşmesinin imzalanmasından sonra, yatırım detayları netleşecektir.
SEKTÖR HABERLERİ
Kredi Derecelendirme: Fitch, Türkiye’nin kredi görünümünü negatife indirdikten sonra 13 Türk Bankası’nın da uzun vadeli yerel para not görünümünü Durağan’dan Negatif’e revize etmiştir.
Petrol: OPEC’in aylık petrol piyasası raporuna göre, küresel petrol arzı ise geçen ay bir önceki aya kıyasla günlük 880 bin varil artışla yaklaşık 98 milyon 280 bin varile yükseldi. Bu dönemde OPEC dışı ülkelerde günlük petrol üretimi 590 bin varil artarak yaklaşık 70 milyon 560 bin varil oldu. OPEC’in günlük ham petrol üretimi ise 290 bin varil artarak yaklaşık 27 milyon 720 bin varil seviyesinde gerçekleşti. OPEC’in küresel petrol üretimindeki payı ise yüzde 28,2 olarak kayıtlara geçti. OPEC, küresel petrol talebine yönelik öngörüsünü ise bu yıl ve gelecek yıl için sabit tuttu. Buna göre, küresel petrol talebi bu yıl geçen yıla kıyasla günlük bazda 5,7 milyon varil artarak 96 milyon 440 bin varile ulaşacak. Gelecek yıl ise küresel petrol talebi 4 milyon 150 bin varil artarak günlük yaklaşık 100 milyon 590 bin varil olacak. Raporda, OECD bölgesinde yüksek seyreden ulaşım yakıtı talebi nedeniyle küresel petrol talebi öngörüsünün bu yılın ilk yarısı için yükseltildiği, ancak bu yükselişin yılın 3. çeyreğinde Kovid-19 vakalarının yeniden artması ve Çin’de yavaş seyreden sanayi üretimi nedeniyle dengelendiği aktarıldı. Dünyanın salgınla mücadelede daha donanımlı hale geldiğine işaret edilen raporda, yeni Omicron varyantının etkilerinin ise daha hafif ve kısa ömürlü olabileceği tahmin edildi. (Kaynak: Bloomberght)
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Jantsa Jant Sanayi (JANTS): Şirketin yönetim kurulu toplantısında artan iş hacimlerini karşılamak için Aydın Ortaklar OSB’ye yeni fabrika yatırımı yapılması kararı alınmıştır. Aydın Ortaklar Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü tarafından şirkete ön tahsisi yapılan 47.000 m2 alan içinde 1mn adet tarımsal ve endüstriyel makina jant imalatı yapılması için 35.000 m2 kapalı bina yapılmasına, makine ve teçhizat için yeni teşvik belgesi başvurusu yapılmasına karar verilmiştir. Arsa, bina ve makine teçhizat yatırımın yaklaşık 32mn USD civarında olması, %70 özkaynak %30 dış kaynak ile yapılması öngörülmüştür. Yatırımın Ocak 2022’de başlanılmasına ve 2023 yılı başlarında tesisin devreye alınarak üretime geçmesi planlanmaktadır. Yeni fabrika yatırımı 2023 yılı başında tamamlandığında mevcut Aydın Umurlu’da bulunan fabrika üretim kapasitesinin %50 sine yakın ilave bir kapasite artışı sağlayacaktır.
Karel Elektronik (KAREL): Nokia’nın telekomünikasyon ürünlerinin üretimiyle ilgili yapılan görüşmelerin sonucunda Nokia Solutions and Networks Oy / Finlandiya’dan şirkete “Business Award Letter” (Sözleşmeye davet mektubu) gönderilmiştir. Ürünlerin USD bazında satış fiyatlarında mutabık kalınmıştır. Çerçeve sözleşme henüz imzalanmamıştır. 20 Aralık 2021 tarihinde başlayacak olan çalışmaları takiben 2022 yılının ilk yarısında deneme üretiminin yapılması, 2022 yılının 2. yarısından itibaren de seri üretimin başlatılması hedeflenmektedir. Bu iş birliği ile yurt içi ve yurt dışındaki çeşitli Nokia iştirakleri için 5 yılda yaklaşık 60mn USD karşılığında üretim yapılacağı tahmin edilmektedir.
Kiler GYO (KLGYO): Şirket 620mn TL olan çıkarılmış sermayenin tamamı nakden karşılanmak suretiyle 775mn TL nakit (bedelli) olarak % 125 oranında artırılarak 1.395mn TL ye çıkarılmasına karar verildiğini duyurmuştur.
Merko Gıda (MERKO): Şirketin mevcut faaliyetlerinin yanı sıra, yeni ekonomik modelin getirdiği fırsatlardan da yararlanmak amacıyla, tamamen ihracata yönelik yeni bir yatırım kararı alınmıştır. Dünya çapında yaklaşık 60 milyar USD pazar büyüklüğüne kadar ulaştığı öngörülen “Freeze Dry” teknolojisi ile yaş sebze ve meyvelerin dondurulup kurutularak tamamen ihracat odaklı iş modelinin hayata geçirilmesine yönelik çalışmaların başlatılmasına karar verilmiştir. Söz konusu yatırımın büyüklüğü 13.5mn EUR olup 2022 ve 2023 yıllarında 2 faz halinde yapılması hedeflenmektedir. İlk faz için planlanan yatırım tutarı 7.5mn EUR’dur. İkinci faz için planlanan yatırım tutarı 6mn EUR’dur.
Mia Teknoloji (MIATK): Şirket’in Ocak-Eylül 2021 dönemi 9 aylık net dönem karı 34,4mn TL olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın aynı döneminde Şirket’in net dönem karı 10,5mn TL idi. 2021 yılının ilk dokuz ayında satış geliri 27,5mn TL’den 104,4mn TL’ye ulaşan şirketin aynı dönemde brüt karı da 9,2mn TL’den 38,4mn TL’ye yükselmiştir. Şirket’in operasyonel giderleri 3,3mn TL olurken, esas faaliyet karı da 35,1mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket ayrıca 1,4mn TL net finansman gideri kaydetmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %15 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 63 milyar TL’lik (%15’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı, ayrıca BAPP’tan 0,3 milyar TL (%16,50’den, 1 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise 341 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,48 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,41-%1,51 bandında hareketin ardından %1,42 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa ve orta vadeli tarafta yükselişler gözlenirken, uzun vadeli tarafta ise yatay seyir görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa ve orta vadeli tarafta 20 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, uzun vadeli tarafta ise yatay hareket görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi