SABAH STRATEJİSİ
Bu hafta zayıf bir görüntü sergileyen küresel borsalar bu sabah da baskı altında. Ticaret görüşmelerinde yeni bir bilgi olmaması, Hong Kong’taki protestoların devam etmesi ve bu sabah Çin’den açıklanan makro verilerin beklentilerin altında kalması fiyatlamalarda etkili olan ana gelişmeler. Ancak borsa endekslerindeki baskının sınırlı kaldığını gözlemlemiyoruz. ABD vadelileri yataya yakın hafif satıcılı bir görüntü sergilerlerken, Asya’da bazı borsalar hafif artıda. Yurtiçinde ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında dün yapılan görüşme takip edildi. Birçok konunun ele alındığı toplantının verimli geçtiği anlaşılıyor. Diğer yandan, görüşme öncesinde iyimser beklentilerle bu hafta emsallerinden pozitif ayrışan TL bu sabah kar satışlarıyla karşılaşıyor. TL’deki hareket, bu hafta emsallerinden %3 oranında pozitif ayrışarak dün 105bin seviyesine kadar yükselen BIST100 endeksinde de, gün içerisinde kar satışlarının görülebileceğine işaret ediyor.
MAKROEKONOMİ
Hong Kong etkisiyle Asya borsaları bugün de satıcılı bir görünüm sergiliyor. Çin’de ekim ayına ait öncü göstergelerin beklentilerin altında gerçekleşmesi de risk iştahını baskılayan unsurlardan bir diğeri. Avustralya’da ise 3 yılın en düşüğüne işaret eden istihdam rakamlarının ek teşvikleri gündeme getirdiği görülüyor. Yatırımcılar bir yandan da ABD-Çin ticaret anlaşmasının yerine ve tarihine dair haber beklerken, Trump ise görüşmelerin çok hızlı ilerlediğini belirtti. Euro Bölgesi’nde büyüme, yurtiçinde sanayi üretiminin öne çıkacağı bugün ayrıca Fed Başkanı bir sunum daha gerçekleştirecek. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile Trump arasında dün Washington’da yapılan görüşmenin ardından gerçekleştirdikleri açıklamalarda, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkların çözümüne yönelik olumlu mesajlar verilmesiyle TL sakin bir görünüm sergiliyor.
- Çin sanayi üretimi %5,4 olan beklentinin altında %4,7 artış, perakende satışlar ise %7,8 artış beklentisine karşılık %7,2 arttı. Çin’deki yatırımlar verisi ise yıllık bazda %5,2 artarak tarihinin en düşük seviyesinde gerçekleşti. Bununla birlikte son dönemdeki ticaret görüşmelerine ilişkin iyimserlik anlaşma ile sonuçlanırsa yatırımlarda toparlanma devreye girebilir.
Fed Başkanı Jerome Powell ekonomi rayında gittiği sürece mevcut para politikasının uygun olduğunu söyledi. Powell, Trump’ın istediği negatif faiz oranlarının, istihdam piyasasının güçlü olduğu, gelirlerin ve tüketici güveninin arttığı mevcut ABD ekonomisine uygun olmadığını vurguladı. Bugün TSİ 18’de Powell’ın, Temsilciler Meclisi Bütçe Komitesi toplantısı öncesinde ABD ekonomisinin durumuna ilişkin diğer sunumunu izleyeceğiz.
Bugün TSİ 10’da Almanya ekonomisinin resesyona girip girmediğini işaret edecek olan yılın üçüncü çeyrek GSYH büyüme verisini takip edeceğiz. Almanya ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde çeyreklik bazda %0,4 büyümenin ardından, ikinci çeyrekte -%0,1 oranında daralma sergilemişti. Yılın üçüncü çeyreğinde ise küresel ticaret gerilimlerinin ve Brexit sürecine yönelik belirsizliklerinin Almanya’nın ihracatını etkilemesiyle ekonominin çeyreklik bazda daralmaya devam ederek -%0,1 oranında küçülmesi beklenmekte. Benzer şekilde TSİ 13’te bölge geneline ilişkin büyümenin açıklanması bekleniyor. Yılın üçüncü çeyreğinde Euro Bölgesi ekonomisinin bir önceki çeyreğe göre aynı ve %0,2 oranında büyümesi beklenmekte.
Dün ABD TÜFE verisinin beklentileri hafif aşması ve kısa vadede faiz indiriminin olmayabileceğini desteklemesi ardından bugün TSİ 16.30’da ABD’de ekim ayına ilişkin ÜFE verilerini izleyeceğiz. Çekirdek ÜFE’nin, ekimde aylık bazda %0,2 artması ve yıllık bazda ise %2’den %1,5’e gerilemesi bekleniyor.
Bugün TSİ 17.10’da Chicago Fed Başkanı Charles Evans’ın, TSİ 20.20’de St. Louis Fed Başkanı James Bullard’ın, TSİ 20’de New York Fed Başkanı John Williams’ın ve TSİ 12.45’de ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos’un konuşmaları bulunmakta.
Merkez Bankaları tarafında ise bugün TSİ 22’de Meksika Merkez Bankası, TSİ 11’de Filipinler Merkez Bankası ve TSİ 19’da ise Mısır Merkez Bankası faiz kararları takip edilecek. Meksika Merkez Bankası’nın %7,75 seviyesindeki ve Filipinler Merkez Bankası’nın %4 seviyesindeki politika faiz oranlarını sabit tutması beklenirken, Mısır Merkez Bankası’nın ise %13,25 seviyesinde bulunan politika faiz oranını %12,25 seviyesine çekmesi bekleniyor.
Bugün yurtiçi tarafta TSİ 10’da eylül ayına ilişkin sanayi üretim verisi takip edilecek. Öncü veriler, sanayi üretiminin pozitif anlamda bir düzeltme gerçekleştirerek yıllık bazda artışa geçeceğini gösteriyor. Eylül ayında güven endekslerinde toparlanma gözlenirken, imalat PMI endeksi 50 eşik değerine yükselmiş ve imalat sektöründeki yavaşlamanın sona geldiğine işaret etmişti. Ağustos ayında ise Kurban Bayramı tatilinin etkisiyle kısmı bir üretim kaybı görmüştük. Neticede köprü günü etkisiyle ağustos ayında zayıf bir görünüm sergileyen sanayi üretiminin, eylül ayında yıllık bazda %3,3 artış sergilemesi bekleniyor. Eylül ayı sanayi üretim verisiyle üçüncü çeyreğe ilişkin büyüme verisinin de hangi boyutta gerçekleşebileceği hakkında daha net bilgiler elde edeceğiz.
ŞİRKET HABERLERİ
Sabancı Holding (SAHOL, Sınırlı Negatif): Kamuoyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yayınlanan açıklamaya göre; Demet Çetindoğan, Kurul kaydında olan ancak Borsada işlem görmeyen statüde 1,3mn TL ve 13,1mn TL nominal tutarlı Sabancı Holding pay senetlerinin Borsada satışa konu edilebilmesi amacıyla Merkezi Kayıt Kuruluşu’na iki ayrı başvuru yaptı. Hisse dün günü %2,5 oranında kayıpla tamamladı.
Park Elektrik Üretim Madencilik (PRKME, Sınırlı Pozitif): Daha önce kamuya açıklandığı üzere, 2019 yılının son çeyreğinde kömür üretim faaliyetine başlanması amacıyla, şirket bağlı ortaklığı Konya Ilgın Elektrik Üretim San. ve Tic. A.Ş.(Konya Ilgın) rödovans usulüyle işletme hakkını elinde bulundurduğu Ilgın’da yer alan kömür sahası ile ilgili bu yılın Mayıs ayında 2019-2024 yıllarını kapsayan bir dekapaj sözleşmesi imzalanmıştı. Söz konusu sözleşme kapsamında, geçtiğimiz Haziran ayı içinde kömür yatağının üzerindeki örtü tabakasının kaldırılması çalışmalarına başlanmış olup, planlandığı gibi kömür üretim aşamasına gelinmiştir. Önümüzdeki 5 yıllık süreçte, yıllık yaklaşık 420.000 ton olmak üzere toplam 2,1mn ton kömür üretilmesi planlanmakta olduğu açıklanmıştır. Kömür üretim miktarı, ilgili dekapaj planlaması ve üretilecek kömüre piyasada oluşacak talebe bağlı olarak Konya Ilgın tarafından artırılıp azaltılabilecektir. Bu çerçevede, bu yılın kalan bölümünde ve esas itibariyle önümüzdeki yıl üretilecek kömürün satışı amacıyla şirket bağlı ortaklığımız Konya Ilgın, pazar araştırmalarına ve potansiyel müşterilerle görüşmelerine başlandığı bildirilmiştir.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: Borsa İstanbul Genel Müdürü Hakan Atilla, VİOP’ta yeni döviz kontratları ile akşam seansı uygulamasını yakın zamanda duyuracaklarını söyledi. Atilla, kısa süre içinde bankaların faiz riskini çok daha etkin yönetmelerine imkan sağlayacak yeni faiz takası ürününü açıklayacaklarını belirtti.
Demir Çelik: Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin (TÇÜD) açıklamasına göre Türkiye’nin ham çelik üretimi, 2019 yılının ilk 2 çeyreğinde %10,1 oranında geriledi. Yılın 3. çeyreği itibariyle de üretimdeki gerileme oranı değişmedi. Ham çelik üretimi yılın ilk 9 ayında %10,1 düşerek 25,3mn ton seviyesinde gerçekleşti. Yılın son çeyreğinde, AB’nin uyguladığı koruma tedbirlerinin olumsuz etkilerine rağmen, ABD’nin uyguladığı ikinci %25’lik gümrük vergisinin kaldırılmasının ve ekonomide görülen iyileşmenin de etkisiyle, üretimde daha olumlu bir seyir beklenmektedir. 2018 yılının ikinci yarısında çelik ürünleri tüketimi %38 gerilemişti. 2019 yılının ilk yarısında da söz konusu gerileme eğilimi devam etti ve çelik tüketimindeki düşüş %32 oldu. Yılın ikinci yarısından itibaren başlayan toparlanma sayesinde, yılın üçüncü çeyreğinde tüketimdeki gerileme %9,4 oldu. Yılın ilk 9 ayı itibariyle çelik tüketimindeki gerileme %25,8 oranında gerçekleşti. Ancak, yılın son çeyreğinde ihracattaki düşüş eğiliminin devam etmesi halinde, yurtiçi talepteki canlanmanın tüketimdeki etkisinin sınırlı kalacağı değerlendirilmektedir. Çelik ürünleri ihracatı, 2019 yılının ilk yarısında miktar olarak %15, değer bazında %1,7 arttı. Ancak, küresel çaptaki korumacı tedbirlerin sınırlandırıcı etkisi sebebiyle, 2019 yılının ikinci yarısı itibariyle yavaşlama eğilimine girdi. Yılın üçüncü çeyreğinde ihracat miktar olarak %0,7 oranında, değer olarak ise %9,4 geriledi. Yılın ilk 9 ayı itibariyle çelik ürünleri ihracatı miktar itibariyle %9,4 artışla 16,5mn ton, değer olarak %2,3 azalışla 12,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. 2019 yılının ilk iki çeyreğinde tüketimdeki daralmaya bağlı olarak hem değer hem de miktar bazında %33 gerileyen çelik ürünleri ithalatı, üçüncü çeyrekte miktar bazında %1,1 artarken, değer bazında %12 geriledi. 2019 yılının ilk 9 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre, miktar yönünden %23,6 azalışla 9,1 milyon ton, değer yönünden %26,8 azalışla 7,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Denizbank (DENIZ): Borsa İstanbul, Ana Pazar’da işlem gören Denizbank hisselerinin kottan çıkarılmasıyla ilgili bir açıklama yaptı. Buna göre; Borsa İstanbul’a başvuru yapan ve payları Ana Pazar’da işlem gören Denizbank ile ilgili olarak, Banka’nın hâkim ortağı adına çıkarılacak yeni payların ihraç edilmesi için ihraç belgesinin Kurul tarafından onaylanması şartıyla, MKK nezdindeki sürecin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesini teminen, ihraç belgesinin Kurul tarafından onaylandığı Borsa tarafından öğrenildiğinde Banka’nın paylarının işlem sırası kapatılacak, Banka paylarının işlem sırası kapatıldığında dâhil olduğu BIST endekslerinin kapsamından çıkarılacak, MKK sürecinin tamamlanmasının ardından Borsa tarafından KAP’ta yapılacak duyuruyu izleyen ilk iş gününden itibaren Banka payları Borsa kotundan çıkarılacaktır.
Volatilite Bazlı Tedbirler: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında ARMDA.E, AYEN.E ve GLBMD.E payları 14/11/2019 tarihinden (seans başından) itibaren 28/11/2019 tarihine (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir. Piyasa yapıcılı sürekli işlem yöntemiyle işlem gören paylarda, tedbir nedeniyle tek fiyat işlem yöntemi uygulandığı süre boyunca piyasa yapıcılık faaliyeti yapılmaz.
FAİZ PİYASALARI
Merkez Bankası’nın ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti bir önceki güne göre %13,68 seviyesinden %13,84 seviyesine yükseldi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 28,7 milyar TL ile 24 milyar TL’si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan 4,7 milyar TL ise %13,0 seviyesinden piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, dün %1,93 seviyesinden işlem görmeye başlarken, ticaret anlaşmasının zamanlamasına ilişkin belirsizlik, zayıf Çin verileri ve Hong Kong’daki protesto olayları ile birlikte bugün %1,88 seviyelerinde seyrediyor.
Yurtiçi faizlerde dün belirgin bir değişim gözlenmedi. 2 yıllık gösterge kağıdın faizi günlük bazda 1 baz puanlık düşüşle %12,22 seviyesine gerilerken, 5 yıllık gösterge kağıdın faizi, günlük bazda 15 baz puanlık düşüşle %12,46 seviyesine geriledi. 10 yıllık gösterge kağıdın faizi ise günlük bazda 1 baz puanlık düşüşle %12,47 seviyesine geriledi.