SABAH STRATEJİSİ
DGeçen hafta da Borsa İstanbul’da zayıf görüntü devam etti. Zayıflayan ekonomiyle birlikte faizlerin bir süre daha yüksek kalabileceği beklentileri Borsa üzerindeki etkisini sürdürdü. Orta Doğu’daki riskler de ilave baskı yarattı. BIST100 endeksi geçen hafta %2,6 oranında gerileyerek 8.876 seviyesinden tamamlarken, artıda kapatan sektör olmadı. Düşük likidite ortamı da devam etti. Bu hafta perşembe günkü TCMB toplantısından faiz değişikliği ve gevşeme sinyalinin verilmesi beklenmiyor. Haftaya başlarken Borsadaki satış baskısı sürebilir. Diğer yandan, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Vergi Denetim Kurulunun, büyük şirketlere yönelik yoğun bir denetim programına hazırlandığını belirtti. Yurtdışında ise haftaya başlarken Çin kaynaklı gelişmeler öne çıkıyor. Hafta sonunda Çin ekonomiyi canlandırmak için borçlanmayı artırma taahhütü verse de net rakamlar paylaşılmaması piyasalar üzerinde oynaklık yaratıyor. Konut sektöründeki yavaşlama, şirket karlılıklarındaki azalma, istihdam ve nüfus dengelerinin değişmesi ve borç dinamiklerine karşın Çin geçtiğimiz haftalarda önemli bir dizi adım atmış ve buna bağlı olarak emtia ve Çin borsa endekslerinde sert yükselişler yaşanmıştı. Yeni önlemlerin tatmin edici olmaması ve dün TÜFE verilerinin deflasyona işaret etmesiyle bu sabah Asya borsalarında dalgalanma yaşanıyor. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi ise hafif artıda. Diğer yandan, cuma günü artıda kapatan ABD borsaları bu sabah vadelilerde kısmi baskı altında. Dolar hafif primli seyrederken, Brent petrol %1 civarında düşüyor. Yurtdışında bu hafta ABD’de Fed üyelerinin açıklamaları yakından izlenecekken, veri tarafında perakende satışlar öne çıkıyor. Avrupa’da ise ECB faiz kararı var. Güçsüz ekonomik göstergeler ve düşen enflasyonla birlikte ECB’den faiz indirimi bekleniyor. Orta Doğu’daki haber akışları da bu hafta ön planda kalmaya devam edebilir. Son olarak, bugün Kabine, Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanacak.
MAKROEKONOMİ
ABD’de eylül ayı ÜFE verileri izlendi. Manşet ÜFE, aylık bazda ağustosta %0,2 artışın ardından eylül ayında yatay seyre (%) geçerek beklentilerin (%0,1 artış) altında kaydedildi, yıllık bazda ise %1,9’dan %1,8 seviyesine geriledi ve böylece son yedi ayın en düşük seviyesinde kaydedildi. Gıda ve enerji ürünlerini dışlayan çekirdek ÜFE ise, aylık bazda ağustosta %0,3 oranında artışın ardından eylül ayında artış hızı beklentilerle uyumlu olarak %0,2 seviyesine yavaşladı, yıllık bazda ise %2,6’dan %2,8 seviyesine yükseldi ve böylece son üç ayın en yüksek seviyesinde kaydedildi.
ABD’de ekim ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi, hafif artış beklentilerine karşın 70,1’den 68,9 seviyesine geriledi. Detaylara bakıldığında, ekimde cari koşullar alt endeksi 63,3’ten 62,7 seviyesine gerilerken, beklentiler alt endeksi ise 74,4’ten 72,9 seviyesine geriledi.
Avrupa tarafında, ECB’nin para politikasına yön verecek olan verilerden Almanya’da eylül ayına ilişkin nihai TÜFE verileri açıklandı. Buna göre, Almanya’da manşet TÜFE, aylık bazda ağustosta %0,1 oranında düşüşün ardından eylül ayında öncü veriyle uyumlu olarak yatay (%0) seyretti, yıllık bazda ise %1,9’dan %1,6 seviyesine gerileyerek Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti ve böylece ECB’nin %2 hedefinin altındaki seyrini sürdürdü.
Yurt içinde ise, TÜİK tarafından ağustos ayı ticaret satış hacmi ve ciro endeksleri verileri yayımlandı. Tüketim harcamalarına dair izlediğimiz perakende satış hacmi aylık bazda temmuzda %0,9 oranında artışın ardından ağustosta artış hızı %2,2 seviyesine yükseldi ve böylece aralıksız yükselişini üçüncü aya taşıdı. Perakende satış hacminin yıllık artış hızı ise temmuz ayındaki %5,8’den ağustos ayında %13,3 seviyesine yükselmekle birlikte son beş ayın en yüksek seviyesinde kaydedildi. Toplam ciro endeksi ise temmuzda aylık bazda %0,4 oranında düşüşün ardından ağustosta %3,7 oranında artış kaydetti ve son beş ayın en güçlü hızında toparlanma sergiledi, yıllık bazda artış hızı ise %40,1’den %41,8 seviyesine yükseldi.
TCMB tarafından ağustos ayı ödemeler dengesi verisi yayımlandı. Aylık bazda ağustos ayında dış ticaret açığındaki daralmanın yanında net hizmet gelirlerindeki artışın (özellikle net seyahat gelirlerindeki artışın) etkisiyle aylık cari denge 4,32 milyar USD fazla verdi ve böylece aylık bazda haziran ayında 0,76 milyar USD’lik fazla ve temmuzda 0,78 milyar USD’lik fazla verilmesinin ardından ağustos ayı verisiyle birlikte cari dengede son üç ayda fazla verildi, yılın ilk beş ayında ise aylık ortalama 3,1 milyar USD seviyesinde açık verilmişti.
- 12 aylık kümülatif verilere göre cari açık ise, temmuz ayındaki 15,1 milyar USD’den ağustos ayı itibarıyla 11,3 milyar USD seviyesine geriledi ve böylece Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedildi. 12 aylık kümülatif cari denge/GSYH oranı ise, Mayıs 2023’te -%5,4 seviyesine ulaşmasının ardından Ağustos 2024 itibarıyla -%0,9 seviyesine iyileşti. (2024 yılı 2. çeyrek kümülatif GSYH verisi alındı).
Ayrıca TCMB tarafından ekim ayı Piyasa Katılımcıları Anketi yayımlandı.
- Katılımcıların, bu yıl sonu yıllık TÜFE beklentisini, %43,14 seviyesinden %44,11’e yukarı yönlü revize ettikleri görülürken, 12 ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentisini %27,49’dan %27,44 seviyesine hafif aşağı yönlü revize ettiği gözlendi. Orta vadeli TÜFE beklentilerinden 24 ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentisinin ise %18,38’den %18,08 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edildiği gözlenmekte.
- Ayrıca politika faizinin TCMB’nin bu haftaki toplantısında %50 seviyesinde sabit tutulması beklenirken, 3 ay sonrasında ortalamada %46,26 seviyesine düşürülmesi bekleniyor. 12 ay sonrasına ilişkin politika faizi beklentisi ise ortalamada %31,64 seviyesine geriledi.
- Piyasa katılımcılarının bu yıl sonu ve gelecek yıl sonu için büyüme beklentilerinde hafif aşağı yönlü revizyon gözlendi. Katılımcıların 2024 yılı GSYH büyüme beklentisi %3,19’dan %3,12 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edilirken, 2025 yılı büyüme beklentisi ise %3,36’dan %3,30 seviyesine hafif aşağı yönlü revize edildi.
- Cari açık beklentisi bu yıl sonu için 22,2 milyar USD’den 20,2 milyar USD’ye aşağı yönlü revize edilirken, gelecek yıl sonu cari açık beklentisi ise 24,3 milyar USD’den 23,7 milyar USD’ye aşağı yönlü revize edildi.
Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,
- ABD tarafında, perşembe günü üretimin seyrine ilişkin eylül ayı sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri takip edilecek. Ayrıca yarın üretimin son görünümüne yönelik olarak ekim ayına ilişkin New York Fed Empire State imalat endeksi izlenecek. İç talebin seyrine ilişkin olarak eylül ayı perakende satışlar verisi perşembe günü yayımlanacak. İstihdam piyasası verilerinden, haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi perşembe günü izlenecek. Cuma günü ise, konut piyasası verilerinden eylül ayına ilişkin konut başlangıçları ve inşaat izinleri verileri takip edilecek.
- Avrupa tarafında, piyasaların odak noktasında perşembe günü ECB’nin faiz kararı ve ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması olacak. Banka, haziran ayındaki 25 baz puanlık faiz indiriminin ardından eylül ayı toplantısında bu yıl ikinci kez faizleri beklentilerle uyumlu olarak indirmişti. Buna göre ECB, temel refinansman faiz oranını %4,25 seviyesinden %3,65 seviyesine ve marjinal borç verme faiz oranını %4,50 seviyesinden %3,90 seviyesine çekerken, mevduat imkanı faiz oranını ise %3,75 seviyesinden %3,50 seviyesine indirmişti. ECB Başkanı Lagarde ise, eylül ayı toplantısının ardından yaptığı açıklamada, para politikasının sıkılaşma etkilerinin kendini beklenenden fazla gösterdiğini belirtmekle birlikte, önceden belirlenen bir faiz patikalarının bulunmadığını, verilere bağlı kalmaya ve toplantıdan toplantıya karar vermeye devam edeceklerini vurgulamıştı. Lagarde, ekim ayının başındaki son konuşmasında ise, Euro Bölgesi’nde dezenflasyonun son iki ayda hızlandığını, son gelişmelerin enflasyonun zamanla hedefe döneceğine dair güvenlerini artırdığını ve bunu ekim ayındaki kararlarında hesaba katacaklarını söylemişti. Lagarde’ın enflasyon konusundaki iyimserliği ekim ayındaki toplantıda faizlerin düşürüleceğine yönelik beklentileri desteklemekte. Swap piyasasında ise, ECB’nin bu yıl üçüncü faiz indirimine %95 olasılıkla bu haftaki toplantısında ve dördüncü faiz indirimine ise %99 olasılıkla aralık ayında gitmesi beklenmekte. Böylece, yılın kalan son iki toplantısında iki adet 25 baz puanlık faiz indirimi büyük olasılıkla fiyatlanmakta. Ayrıca Euro Bölgesi’nde üretimin seyrine ilişkin olarak ağustos ayı sanayi üretimi verisi yarın takip edilecek. Almanya’da ekonominin seyrine ve gelecek döneme ışık tutacak olan ekim ayı ZEW cari koşullar ve beklentiler endeksleri yarın açıklanacak. ECB’nin para politikasına yön verecek olan verilerden Euro Bölgesi’nde eylül ayına ilişkin nihai TÜFE verileri perşembe günü açıklanacak. İngiltere’de BoE’nin para politikasına yön verecek olan verilerden eylül ayı TÜFE verileri de çarşamba günü açıklanacak. Euro Bölgesi’nde ağustos ayı dış ticaret dengesi verisi perşembe günü takip edilecek.
- Asya tarafında ise, cuma günü Çin’de bu yılın üçüncü çeyreğine ilişkin GSYH büyüme verileri takip edilecek. Bu yılın üçüncü çeyreğinde Çin ekonomisinin çeyreklik bazda büyüme hızının %0,7’den %1,1 seviyesine yükselmesi ve yıllık bazda ise büyüme hızının %4,7’den %4,5 seviyesine hafif yavaşlaması bekleniyor. Cuma günü, ayrıca Çin’de ekonomik faaliyetin seyrine ilişkin bilgi veren eylül ayı sanayi üretimi, perakende satışlar ve sabit sermaye yatırımları verileri açıklanacak.
Yurt içinde ise, yarın eylül ayı tarım ürünleri üretici fiyat endeksi ve Merkezi Yönetim bütçe dengesi verisi, çarşamba günü ağustos ayına ilişkin özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri ve eylül ayı konut fiyat endeksi verisi, perşembe günü ağustos ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri ve eylül ayı konut satışları verileri ve cuma günü ise ağustos ayı uluslararası yatırım pozisyonu istatistikleri takip edilecek. Ayrıca perşembe günü TCMB’nin PPK toplantısı izlenecek.
- Bütçe dengesi, aylık bazda ağustosta 129,6 milyar TL açık vermişti ve böylece yılın ilk sekiz ayında bütçe toplam 973,6 milyar TL seviyesinde açık vermişti. 12 aylık kümülatif bütçe açığı ise, temmuz ayındaki 1,79 trilyon TL’den ağustos ayında 1,97 trilyon TL’ye yükselirken, bütçe açığı/GSYH oranı da %5,1 seviyesinden %5,6 seviyesine yükseliş kaydetmişti. (2024 yılı ikinci çeyrek kümülatif GSYH verisi alındı).
- Toplam konut satışları, aylık bazda temmuzda %60,2 oranında güçlü artışın ardından ağustosta %5,6 oranında artış kaydederek 134.155 adet seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece son sekiz ayın en yüksek seviyesinde kaydedilmişti, bunun yanında bir önceki yılın aynı ayına göre ise %9,9 oranında artış sergilemişti.
- Ağustos ayı konut fiyat endeksinin aylık artış hızı %0,93’ten %3,59 seviyesine yükselerek son üç ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşirken, yıllık artış hızı ise %38,7’den %34,4 seviyesine yavaşlayarak Ekim 2022’de ulaştığı rekor seviye olan %186,8 seviyesinden düşüşünü sürdürmüştü ve Ağustos 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedilmişti. Konut fiyatları reel olarak ise ağustosta yıllık %11,6 oranında gerilemişti ve böylece konut fiyatlarında yıllık artış Aralık 2019’dan bu yana olan dönemde son altı ayda yıllık enflasyonun altında kalmıştı.
- TCMB, geçen ayki toplantısında politika faizini beklentilerle uyumlu olarak %50 seviyesinde sabit tutmuştu. Ayrıca karar metninde, ”politika faizinin sabit tutulmasına karar verilmekle birlikte, enflasyon üzerindeki yukarı yönlü risklere karşı ihtiyatlı duruşun yinelendiği” belirtilmişti. Bir önceki metinle kıyaslandığında ise, ilgili cümlede, “parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerinin de göz önünde bulundurulduğu” ifadesinin çıkarıldığı gözlenmişti. Bunun yanında, ”aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşunun sürdürüleceği”ne ilişkin ifade yinelenmişti. Ayrıca, ”enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçlarının etkili şekilde kullanılacağı” belirtilmişti. Banka’nın bu haftaki toplantısında da politika faiz oranını sabit tutması bekleniyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Kardemir Demir Çelik (KRDMD, Pozitif): Şirket tarafından Cezayir’e ihraç edilmek üzere toplam bedeli 10,3mn EUR’luk ray ihalesi kazanılmıştır. Teslimat sözleşme tarihinden itibaren 3 aylık bir dönemde gerçekleştirilecektir.
Reeder Teknoloji (REEDR, Negatif): Şirket ortakları toplamda 188mn TL nominal tutarlı hisseleri Borsada satışa konu edilebilmek için MKK’ya başvurdu. Söz konusu tutar ödenmiş sermayenin %20’sine denk gelmektedir.
Türk Traktör (TTRAK, Sınırlı Pozitif): Yönetim Kurulu’nun 14 Ekim 2024 tarihli kararına istinaden; 2.700mn TL tutarında nakden temettü dağıtılması ve kâr payı ödeme tarihinin 8 Kasım 2024 olarak belirlenmesi hususlarının Kasım ayı içerisinde yapılması öngörülen Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda pay sahiplerinin onayına sunulmasına karar verildi.
Ülker Bisküvi (ULKER, Nötr): Şirket, uluslararası yatırımlarının daha etkin ve odaklanmış bir yapı içinde yönetilebilmesi amacıyla; aktifinde bulunan altı adet yurt dışı iştirak paylarının işletme bütünlüğünü bozmayacak şekilde, kül halinde kısmi bölünme yolu ile Şirket’in %100 bağlı ortaklığı olarak 250bin TL sermaye ile yeni kurulmuş olan Taygeta Gıda Üretim ve Pazarlama A.Ş. unvanlı şirkete devrine karar verilmiştir.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul: 27/05/2024 tarihli Borsa kararı ile uyarılan Euro Yatırım Holding’in 30/06/2023, 31/12/2023 ve 30/06/2024 tarihli finansal tablolarına ilişkin bağımsız denetim raporlarında görüş bildirmekten kaçınılması nedeniyle, Şirket paylarının Yakın İzleme Pazarı’na alınmasına; payların işlem sırasının 14/10/2024 tarihinde kapalı kalmasına, 15/10/2024 tarihinden itibaren Yakın İzleme Pazarı’nda yeniden işleme açılmasına karar verilmiştir.
Demir-Çelik: Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan; demir-çelikte alınan son önleme dair yaptığı yorumda “Yaklaşık 5,5mn ton yassı çelik üretimini etkileyen bir durum. İthalatın bir şekilde kontrol altına alınması ile Türkiye 2 milyar USD üzerinde bir denge kurabilme, cari işlemler dengesini iyileştirebilme imkânına sahip olacak” yorumunda bulundu. (Kaynak: Bloomberg HT)
Otomotiv: OSD, 2024 yılının ocak-eylül dönemine ait üretim ve ihracat pazar verilerini açıkladı. Buna göre, yılın 9 aylık döneminde toplam otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre %7 azalarak 1mn adede ulaştı. Otomobil üretimi ise %5 azalarak 657.148 olarak gerçekleşti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1,04mn adedi buldu. Yılın 9 aylık döneminde ticari araç grubunda üretim, geçen yılın aynı dönemine göre %11, ağır ticari araç grubunda %23, hafif ticari araç grubunda ise %9 geriledi. (Kaynak: Bloomberg HT)
Yasa Teklifi: AK Parti Grup Başkanı Güler, limiti 100 bin TL’yi aşan kredi kartlarından savunma sanayii için yıllık 750 TL’lik katkı payı düzenlenmesinin gündemde olduğunu belirtti. Düzenlemeye göre noterlerde ise taşınmaz satışlarının noterler tarafından yapılması halinde belirlenen tutarda, ilk defa tescili yapılacak olan araçların tescil işlemlerinde 3 bin lira, tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinde 1.500 lira, noterlik ücreti alınan diğer işlemlerde işlem başına 75 lira katılma payı alınacak. (Kaynak: Bloomberg HT)
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Forte İletişim (FORTE): Şirket’in, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı kurumunun Veri Merkezleri Donanım, Lisans, Parça Dahil Bakım-Onarım ve Teknik Destek Alımı ihalesinde, en iyi fiyatı vererek birinci olduğu ve ihalenin uhdesinde kaldığı ihale komisyonunca tarafa bildirilmiştir. İhale bedeli KDV hariç 56,4mn TL’dir.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi
