Borsa Şirket Haberleri / Ziraat Yatırım

SABAH STRATEJİSİ

BIST100 endeksinde haziran ortasında 5bin civarında başlayan soluksuz yükseliş geçen hafta da devam etti. Endeks haftayı %4,2 oranında primle 7.714 seviyesinden tamamladı. Bankacılık ve banka dışı finans şirketleri ile ulaştırma ve gıda perakendesi sektörleri pozitif ayrıştı. Ülke risk primimizdeki düşüş sonrasında derecelendirme kuruluşlarından not görünümüne yönelik iyileştirme beklentilerinin artması geçen hafta öne çıkan gelişmeydi. Bu arada borsadaki yabancı takas oranı da %31’in üzerine çıkmış durumunda. Olumlu risk algısıyla birlikte yüksek negatif reel faizlerin borsayı cazip kılmaya devam ettiği söylenebilir. Bu kapsamda BIST100’ün, geçen haftaki ivmesini hafta başında da sürdürebileceğini ve endeksin 8bin seviyesini hedefleyebileceğini düşünüyoruz. Yurtdışına bakıldığında, ABD’de tahvil faizlerinin yükselişi ve Çin’den zayıf iç talebe işaret eden veriler – otoritelerden ekonomiyi destekleyebilecek teşvik açıklamaları da gelmiyor – risk iştahını baskılıyor. ABD’de ekonomisinin daha dirençli bir görüntü sergilemesi borsalardaki baskıyı kısmen sınırlasa da Çin nedeniyle ABD vadelileri bu sabah ekside. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksinde bu sabah %1,5 – 2,0 arasında gerileme gözleniyor. Ağustos aylarında genel olarak pozitif bir görüntü sergileyen Dolar da bu ortamda gücünü koruyor. Anti – kur olarak da bilinen Ons Altın ise baskı altında.

MAKROEKONOMİ

ABD’de temmuz ayı ÜFE verileri takip edildi. Manşet ÜFE, aylık bazda haziran ayında %0 artışla yatay seyrin ardından temmuz ayında %0,3 artışla beklentilerin (%0,2 artış) üzerinde artış sergileyerek ocak ayından bu yana en güçlü seviyede kaydedilirken, yıllık bazda ise zayıflayan baz etkisinin de etkisiyle %0,2’den %0,8 seviyesine yükseldi, beklentiler ise %0,7 seviyesine yükselmesi yönündeydi.

Detaylara bakıldığında, temmuz ayında manşet ÜFE’de aylık bazda beklentilerin üzerindeki artışta, gıda fiyatlarının aylık bazda üç aylık düşüşün ardından temmuzda yeniden artışa geçmesi (%0,2 düşüşten %0,5 artışa) ve hizmet fiyatlarının da yeniden artışa geçmesi (%0,1 düşüşten %0,5 artışa) belirleyici oldu.
Buna karşın, enerji ürünleri fiyatlarının yatay seyretmesi (%0,7 artıştan %0 artışa) manşet ÜFE’deki artışı sınırlandırdı.
Hizmet fiyatlarının artışında, ticaret hizmetlerinin (toptan ve perakende ticaret) fiyatlarının hazirandaki düşüşün ardından artışa geçmesi (%0,8 düşüşten %0,7 artışa) ve ulaştırma ve depolama hizmetleri fiyatlarının yatay seyirden artışa geçmesinin (%0 artıştan %0,5 artışa) belirleyici olurken, ticaret ile ulaştırma ve depolama hizmetleri hariç diğer hizmet fiyatlarının bir önceki aya benzer şekilde %0,3 artış sergilemesinin manşet ÜFE’deki artışı sınırlandırdığı gözlenmekte.
Bunun yanında, gıda ve enerji ürünlerini dışlayan çekirdek ÜFE ise aylık bazda haziran ayında %0,1 düşüşün ardından temmuz ayında %0,3 artışla beklentilerin (%0,2 artış) üzerinde artış sergileyerek Kasım 2022’den bu yana en sert artışı kaydederken, yıllık bazda ise bir önceki aya benzer şekilde %2,4 seviyesinde gerçekleşti ve böylece Ocak 2021’den bu yana en düşük seviyedeki seyrini sürdürdü, beklentiler ise %2,3 seviyesine hafif gerilemesi yönündeydi.

Bunun yanında, ABD’de ağustos ayına ilişkin Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi öncü verisi, Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviye olan 71,6’dan beklentilerle uyumlu olarak 71,2 seviyesine hafif geriledi. Detaylara bakıldığında, ağustosta cari koşullar alt endeksi 76,6’dan 77,4’e hafif yükselirken, beklentiler alt endeksi ise 68,3’ten hafif 67,3’e geriledi. Ayrıca tüketicilerin bir yıl sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentileri %3,4’ten %3,3 seviyesine hafif gerilerken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri ise %3’ten %2,9 seviyesine hafif geriledi.

Ayrıca İngiltere’de bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyüme öncü verileri açıklandı. Çeyreksel bazda bakıldığında, İngiltere ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde çeyreklik bazda %0,1 oranında sınırlı büyüme sergileyerek 2021’den bu yana en düşük seviyede büyüme kaydetmesinin ardından bu yılın ilk çeyreğinde de çeyreklik bazda %0,1 oranında sınırlı büyüme sergilemişti, ikinci çeyrekte ise durağan seyretme beklentilerine (%0 artış) karşın %0,2 büyüme kaydederek beklentilerin üzerinde performans sergiledi, yıllık bazda büyüme hızı ise %0,2’den %0,4 seviyesine yükselerek beklentileri (%0,2 artış) aştı. Çeyreklik bazda ikinci çeyrekte hizmetler sektöründeki büyüme %0,1 seviyesinde ve imalat sektöründe ise %0,7 seviyesinde kaydedildi.

Yurt içinde, TCMB tarafından haziran ayı cari işlemler dengesi verisi yayınlandı. Haziran ayında özellikle dış ticaret açığının belirgin şekilde gerilemesinin (10,5 milyar USD’den 3,7 milyar USD’ye) ve net hizmet gelirlerindeki (özellikle net seyahat gelirlerindeki) artışın etkisiyle aylık cari denge mayıs ayında 7,8 milyar USD açık vermesinin ardından haziran ayında 0,7 milyar USD sınırlı fazla verdi ve böylece aylık bazda 19 aylık aranın ardından yeniden fazla verilmiş oldu. Bloomberg beklentisi ise aylık bazda 0,30 milyar USD fazla verilmesi yönündeydi. (2022 yılında aylık cari açık ortalama 4 milyar USD seviyesindeydi).

Haziranda dış ticaret açığının belirgin şekilde gerilemesinde, özellikle aylık bazda ithalattaki 7,8 milyar USD’lik azalışa karşın ihracattaki azalışın daha sınırlı kalması (0,9 milyar USD düşüş) belirleyici oldu.
Öte yandan, haziranda ithalattaki gerilemeye bakıldığında, altın ve enerji ithalatının mayıs ayındaki artışların ardından yeniden düşüş sergilemesinin ithalattaki gerilemeyi desteklediği gözlendi. Bu kapsamda aylık bazda altın ithalatı, mayıs ayındaki 2,8 milyar USD seviyesinden haziran ayında 1,9 milyar USD seviyesine gerilerken, enerji ithalatı da mayıs ayındaki 5,3 milyar USD seviyesinden haziran ayında 4,3 milyar USD seviyesine geriledi. Aylık bazda altın ithalatı, ocak ayında 4,9 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmıştı, aylık bazda enerji ithalatının da ocak ayında 8,8 milyar USD ile eylül ayındaki rekor seviyeye yakın gerçekleşmesinin ardından şubat-mayıs ayları arası dönemde 5-6,7 milyar USD arasında seyrettiği gözlenmişti.
Altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi ise mayıs ayında 1,2 milyar USD açık vermesinin ardından haziran ayında 5,6 milyar USD fazla verdi ve böylece son sekiz ayın en yüksek seviyesinde fazla vermiş oldu, geçen yılın aynı ayında ise altın ve enerji hariç 5,2 milyar USD fazla verilmişti.
12 aylık kümülatif cari açık ise, mayıs ayındaki 59,75 milyar USD’den haziran ayında 56,49 milyar USD’ye kısmi geriledi ve cari açık/GSYH oranı %6,2 seviyesinden %5,8 seviyesine geldi (GSYH olarak 2023 yılı 1. çeyrek gerçekleşme baz alındı). Kümülatif olarak cari açıktaki kısmi azalışta, haziranda sınırlı fazla verilmesinin yanında, geçen yılın aynı ayındaki 2,6 milyar USD’lik açığın hesaplama dışı kalması etkili oldu.
Enerji ve altın hariç 12 aylık kümülatif fazla ise mayıs ayındaki 41,8 milyar USD’den haziran ayında 42,2 milyar USD’ye hafif yükseldi, bunun yanında 2022 yılının aynı dönemindeki 47,7 milyar USD’nin altında kaldı.
12 aylık kümülatif bazda enerji ithalatı, aralık ve ocak aylarındaki rekor seviye olan 96,5 milyar USD’den kısmi gerilemeyi sürdürerek haziran ayında 84,7 milyar USD seviyesinde gerçekleşti. Bunun yanında 12 aylık kümülatif bazda parasal olmayan altın ithalatı ise mayıs ayındaki 31,1 milyar USD’den haziran ayında 31,8 milyar USD’ye yükselerek rekor seviyede gerçekleşti.
Haziranda cari dengenin finansmanının büyük ölçüde net hata ve noksan ve net yabancı sermayeyle (özellikle diğer yatırımlar ve portföy yatırımlarla) karşılandığı gözlenmekte. Detaylara bakıldığında, haziranda diğer yatırımlar kaynaklı 3,1 milyar USD’lik giriş, portföy yatırımları kaynaklı 1,8 milyar USD’lik giriş ve doğrudan yatırımlar kaynaklı 0,1 milyar USD’lik giriş olduğu görülmekte. Net hata noksan kalemi (kaynağı belli olmayan para giriş ve çıkışını gösteren) 5,5 milyar USD’lik girişle rekor seviyede kaydedildi. Rezervlerde ise haziranda aylık bazda cari fazla verilmesinin yanında net yabancı sermayede 5 milyar USD’lik giriş ve net hata ve noksanda 5,5 milyar USD’lik girişlerin etkisiyle 11,2 milyar USD’lik belirgin yükseliş görüldü, böylece rezervlerde önceki son beş aydaki toplam 39 milyar USD’lik düşüş kısmi olarak telafi edildi.

Ayrıca TÜİK tarafından haziran ayı perakende satış ve ciro endeksleri yayınlandı. Tüketim harcamalarına dair izlediğimiz perakende satış hacmi, aylık bazda üç aylık artışın ardından haziranda aylık %0,1 oranında sınırlı düşüşle kısmi zayıflama kaydetti. Perakende satış hacminin yıllık artış hızı ise mayıs ayındaki %30,2’den haziran ayında %28,5 seviyesine hafif yavaşladı.

Ciro endekslerinde ise haziran ayında aylık bazda tüm sektörlerde artışlar (sanayi ciro %10,7, ticaret ciro %4,2, inşaat ciro %3 ve hizmet ciro %3,3 artış) gözlenirken, güçlü yıllık artışlar kaydetmeye devam ettiği gözlendi, yıllık ÜFE baz alındığında reel bazda ise toplam ciro endeksinde haziranda artış hızının hafif yavaşladığı, bununla birlikte artışını üçüncü aya taşıdığı görülmekte.

Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,

ABD tarafında, piyasaların odak noktasında, çarşamba günü Fed’in 25 – 26 Temmuz tarihli FOMC toplantısına ilişkin tutanaklar olacak. Fed son toplantısında, faizleri beklentilerle uyumlu olarak 25 baz puanlık artışla federal fonlama faiz aralığını %5,25-%5,50 bandında yükseltmişti, kararın oybirliğiyle alındığı görülmüştü. Bununla birlikte karar metninde, daha fazla faiz artışına ilişkin sinyal verilirken, enflasyonu düşürmek için ilave sıkılaştırmanın ölçüsünün değerlendirileceği belirtilmişti. Faiz kararının ardından Fed Başkanı Powell, enflasyonun daha ılımlı hale geldiğini ancak %2’lik hedefe ulaşmaları için önlerinde uzun bir yol bulunduğunu ve enflasyonun halen hedefin üzerinde olduğunu belirterek, eylül ayındaki toplantıda gelen verilere bağlı olarak faiz artırabileceklerini veya pas geçebileceklerini söylemişti. Bunun yanında Powell, bir faiz artışının daha mümkün olduğunu belirtmekle birlikte gelecek dönemde gerekirse daha fazla sıkılaşmaya gidebileceklerine de işaret etmişti. Bu kapsamda, bu hafta yayınlanacak Fed’in toplantı tutanakları para politikasının geleceğine yönelik olası yeni sinyaller açısından dikkatle takip edilecektir. Ayrıca üretimin seyrine ilişkin olarak temmuz ayı sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı verileri çarşamba günü takip edilecek. Sanayi üretimi, mayısta aylık %0,5 düşüşün ardından haziranda da aylık %0,5 gerileyerek düşüşünü ikinci aya taşımışı. Kapasite kullanım oranı ise haziranda %79,4’ten %78,9 seviyesine gerileyerek beklentilerin üzerinde düşüş sergilemişti. Temmuzda ise aylık bazda sanayi üretiminin %0,3 artışla kısmi toparlanma sergilemesi ve kapasite kullanım oranının ise %78,9’dan %79,1 seviyesine hafif yükselmesi bekleniyor. Öte yandan, imalat sanayinin gidişatına ilişkin sinyal verecek olan New York Fed Empire State imalat sanayi endeksi ağustos ayı verisi ise yarın izlenecek. New York Fed Empire State imalat sanayi endeksi, temmuz ayında 6,6 seviyesinden 1,1 seviyesine gerileyerek büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmekle birlikte imalat sektöründe büyümenin yavaşladığına işaret etmişti. Endeksin ağustos ayında ise -0,7 seviyesine gerileyerek yeniden negatif bölgeye geçmesi ve imalat sanayinde daralmaya işaret etmesi bekleniyor. Bunun yanında, iç talebin seyrine ilişkin sinyal verecek olan perakende satışlar temmuz ayı verisi yarın açıklanacak. Perakende satışlar, aylık bazda haziran ayında %0,2 artışla yükselişini üçüncü aya taşımakla birlikte bir önceki aydaki %0,5 artışa göre yavaşlamıştı. Bunun yanında, çekirdek perakende satışlar olarak bilinen otomobil, benzin, gıda ve inşaat malzemeleri hariç perakende satışlar ise bir önceki ayın iki katı artışla %0,6 yükseliş kaydetmişti. Söz konusu veriler, finansal koşullardaki sıkılaşmaya karşın yavaşlayan enflasyon oranlarıyla tüketici harcamalarının dayanıklılığını koruduğuna ve iç talebin olumlu seyrini sürdürdüğüne işaret etmişti. Temmuz ayında ise aylık bazda perakende satışların artış hızının %0,2’den %0,4 seviyesine yükselmesi ve çekirdek perakende satışların artış hızının ise %0,6’dan %0,5 seviyesine hafif yavaşlamakla birlikte güçlü seyrini sürdürmesi bekleniyor. Diğer yandan, istihdam piyasası verilerinden, perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verileri izlenecek. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, 227 bin kişi seviyesinden 248 bin kişi seviyesine yükselişle beklentilerin (230 bin kişi) üzerinde artış sergileyerek son beş haftanın en yüksek seviyesinde gerçekleşmekle birlikte, tarihsel ortalamaların altında düşük seviyelerde seyretmişti ve iş gücü piyasasında sıkı görünüme işaret etmeyi sürdürmüştü. Geçen haftada da haftalık yeni işsizlik maaşı başvurularının 240 bin kişi civarında düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmesi bekleniyor. Ayrıca konut piyasası verilerinden, çarşamba günü temmuz ayı konut başlangıçları ve gelecek döneme ilişkin konut talebinin bir göstergesi olan inşaat izinleri verileri takip edilecek. Fed’in faiz artışlarının ardından sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle konut piyasası verilerinde zayıflama gözlenmişti. Bu kapsamda, aylık bazda haziranda konut başlangıçları %8 gerilerken, inşaat izinleri ise %3,7 düşüş sergilemişti. Aylık bazda temmuzda ise konut başlangıçlarının %0,8 artış ve inşaat izinlerinin ise %1,9 artışla kısmi toparlanma sergilemesi bekleniyor.
Avrupa tarafında ise, Euro Bölgesi’nde üretimin seyrine ilişkin olarak haziran ayı sanayi üretimi verisi çarşamba günü takip edilecek. Bölgede sanayi üretimi, aylık bazda mart ayında %4,4 oranında sert düşüş kaydetmesinin ardından nisan ayında %1 artış ve mayıs ayında ise %0,2 artışla kısmi toparlanmasını sürdürmüştü, yıllık bazda ise mayısta %0,2 oranındaki hafif artıştan %2,2 oranında düşüşe geçmişti. Detaylara bakıldığında, bölgede mayısta aylık bazda yatırımların göstergesi olan sermaye malı üretimi %1 artarken, ara malı ve dayanıklı tüketim malı üretimi %0,5 ve dayanıksız tüketim malı üretimi %0,3 artış kaydetmişti, buna karşın enerji üretiminin %1,1 düşüş sergilemesi, sanayi üretiminin durağana yakın seyretmesinde etkili olmuştu. Aylık bazda haziranda ise sanayi üretiminin artış hızının %0,2’den %0 seviyesine yavaşlayarak durağan seyre işaret etmesi bekleniyor. Bunun yanında, Euro Bölgesi’nde bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin GSYH büyümesi revize verileri çarşamba günü açıklanacak. Bölge ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde %0,1 oranında daralma sergilemesinin ardından bu yılın ilk çeyreğinde %0 oranında büyüme sergileyerek durağan seyretmişti ve resesyondan kurtulmuştu. Öncü verilere göre, ikinci çeyrekte ise çeyreksel bazda %0,3 oranında büyüme sergileyerek beklentilerin (%0,2 büyüme) üzerinde performans kaydetmişti. Bölge ekonomisinin ikinci çeyrekte yıllık bazda büyüme hızı ise %1,1’den %0,6 seviyesine yavaşlamıştı ve böylece salgın dönemi olan 2020-21 yıllarından bu yana en zayıf büyüme hızını kaydetmişti. Ayrıca ECB’nin ve BoE’nin para politikalarına da yön verecek olan enflasyon verilerinden, cuma günü Euro Bölgesi’nde temmuz ayı nihai TÜFE verileri ve çarşamba günü ise İngiltere’de temmuz ayı TÜFE verileri takip edilecek. Öncü verilere göre, Euro Bölgesi’nde manşet TÜFE aylık bazda haziranda %0,3 oranında artışın ardından temmuzda aylık bazda beklentilerle uyumlu olarak %0,1 oranında düşüşle son altı aylık dönemde ilk kez düşüş kaydederken, yıllık bazda da beklentilerle uyumlu olarak %5,5 seviyesinden %5,3 seviyesine gerilemişti ve böylece Ocak 2022’den bu yana en düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü. Buna karşın Euro Bölgesi’nde çekirdek TÜFE ise, haziranda aylık bazda %0,4 artışın ardından temmuzda aylık %0,1 düşüşle beklentilerin altında düşüş sergilerken, yıllık bazda ise bir önceki aya benzer şekilde %5,5 seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece mart ayında ulaştığı rekor seviye olan %5,7 seviyesine yakın seyrini sürdürmüştü, beklentiler ise %5,4 seviyesine hafif gerilemesi yönündeydi. Böylece temmuz ayı itibarıyla yıllık bazda çekirdek TÜFE, 2021 yılından bu yana ilk kez manşet TÜFE’nin üzerinde kaydedilmişti. İngiltere’de ise haziranda aylık bazda manşet TÜFE’nin artış hızı %0,7’den %0,1 seviyesine yavaşlayarak beklentilerin (%0,4) altında gelirken, yıllık bazda ise %8,7’den %7,9 seviyesine gerilemişti ve böylece Mart 2022’den bu yana en düşük seviyede kaydedilmişti, beklentiler ise %8,2 seviyesine gerilemesi yönündeydi. Haziranda çekirdek TÜFE’nin aylık artış hızı ise %0,8’den %0,2 seviyesine yavaşlayarak beklentilerin (%0,4) altında gerçekleşirken, yıllık bazda ise Mart 1992’den bu yana en yüksek seviye olan %7,1’den %6,9 seviyesine gerilemişti, beklentiler ise bir önceki aya benzer şekilde %7,1 seviyesinde gerçekleşmesi yönündeydi. İngiltere’de temmuzda ise aylık bazda manşet TÜFE’nin %0,5 oranında düşüş sergilemesi ve yıllık bazda ise %7,9’dan %6,8 seviyesine gerilemesi, çekirdek TÜFE’nin ise yıllık bazda %6,9 seviyesinden %6,8 seviyesine hafif gerilemesi bekleniyor. Öte yandan, küresel ticaretin görünümüne ilişkin de sinyal verecek olan Euro Bölgesi haziran ayı dış ticaret verileri perşembe günü açıklanacak. Bölgede dış ticaret dengesi, aylık bazda nisan ayında 11,7 milyar Euro açık vermesinin ardından mayıs ayıda ise ithalatın sert bir şekilde düşmesi nedeniyle 0,3 milyar Euro seviyesinde sınırlı seviyede açık kaydetmişti. Diğer yandan, yarın Almanya’da ekonominin seyrine ve gelecek döneme ışık tutacak olan ağustos ayı ZEW cari koşullar ve beklentiler endeksleri açıklanacak. Temmuzda ZEW cari koşullar endeksi -56,5’ten -59,5 seviyesine beklentilerin altında gerilerken, beklentiler endeksi ise -8,5’ten -14,7 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek Aralık 2022’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti ve böylece son üç ayda daralma bölgesindeki seyrini sürdürmüştü. Özellikle anket katılımcılarının değerlendirmelerine bakıldığında, beklentiler endeksindeki düşüşün hızlanmasında, anket katılımcılarının, Euro Bölgesi ve ABD’de kısa vadeli faiz oranlarının artacağı beklentileri nedeniyle ekonomik durumun yıl sonuna kadar daha da kötüye gitmesini beklemeleri, ayrıca Çin gibi önemli ihracat pazarlarındaki zayıf seyrin sürmesi ve ihracata yönelik sektörlerde kar beklentilerinin önemli ölçüde düşüş sergileyeceğine yönelik beklentilerin etkili olduğu gözlenmişti. Ağustosta ise ZEW cari koşullar endeksinin -59,5’ten -63 seviyesine ve ZEW beklentiler endeksinin ise -14,7’den -15 seviyesine gerileyerek düşüşünü sürdürmesi bekleniyor.
Ayrıca perşembe günü Norveç Merkez Bankası’nın faiz kararı takip edilecek. Banka, haziran ayındaki toplantısında politika faizini 50 baz puan artışla %3,75 seviyesine yükseltmişti, beklentiler ise 25 baz puan artırması yönündeydi. Ayrıca Banka, enflasyonun, hedefin belirgin şekilde üzerinde seyrettiğini ve ücret artışının geçen yıldan daha yüksek olmasının beklendiğini belirterek politika faizinin büyük olasılıkla ağustos ayında daha da artırılacağına işaret etmişti. Banka, politika faizini yükseltmemeleri durumunda, enflasyonun kalıcı hale gelebileceğini ve enflasyonu aşağı çekmenin daha maliyetli olabileceğini vurgulamıştı. Bu kapsamda piyasa beklentisi ise Banka’nın bu haftaki toplantısında politika faizini 25 baz puan artışla %4 seviyesine yükseltmesi yönünde.
Asya tarafında ise, Çin’de ekonomik faaliyetin seyrine ilişkin bilgi verecek olan temmuz ayı sanayi üretimi, perakende satışlar ve sabit sermaye yatırımları verileri yarın açıklanacak. Çin’de haziran ayında ekonomik aktiviteye ilişkin veriler karışık bir görünüm sunmuştu. Bu kapsamda, haziranda iç talebin göstergesi olan perakende satışların artış hızı %12,7’den %3,1 seviyesine beklentilerin üzerinde yavaşlarken, sabit sermaye yatırımlarının artış hızı %4’ten %3,8 seviyesine beklentilerden daha sınırlı yavaşlamıştı, buna karşın sanayi üretiminin artış hızı ise yavaşlama beklentilerine karşın %3,5’ten %4,4 seviyesine yükselmişti. Temmuzda ise yıllık bazda sanayi üretiminin artış hızının %4,4’ten %4,3 seviyesine hafif yavaşlaması beklenirken, perakende satışların artış hızının %3,1’den %4,2 seviyesine yükselmesi ve sabit sermaye yatırımlarının artış hızının ise bir önceki aya benzer şekilde %3,8 seviyesinde seyretmesi bekleniyor. Çin hükümeti, bu yıl için %5 civarında büyüme hedeflerken, piyasa oyuncuları, Çin ekonomisinin daha fazla teşvike ihtiyacı olduğunu değerlendirmekte. Bu kapsamda Çin yönetimi, önceki aylarda faiz indirimlerinin yanında, ağustos ayında iç tüketimi artırmak amacıyla teşvik paketleri açıklarken, aralarında gayrimenkul şirketlerinin de olduğu özel sektör şirketlerine fonlama desteğini artıracaklarını bildirmişti. Bunun yanında, yarın Japonya ekonomisinin bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin öncü GSYH büyüme verileri izlenecek. Japonya ekonomisi, geçen yılın son çeyreğinde, kamu harcamaları ve net ihracatın olumlu etkilerine karşın tüketim harcamalarının zayıf seyri ve yatırımlardaki düşüşle çeyreklik bazda %0,1 oranında büyüme sergilemesinin ardından bu yılın ilk çeyreğinde ise tüketim harcamaları ve yatırımlardaki toparlanmayla %0,7 büyüme sergilerken, yıllıklandırılmış çeyreklik bazda ise büyüme hızı %0,4’ten %2,7 seviyesine yükselmişti. Öncü verilere göre, ülke ekonomisinin ikinci çeyrekte ise çeyreklik bazda bir önceki çeyreğe benzer şekilde %0,7 oranında büyüme sergilemesi ve yıllıklandırılmış çeyreklik bazda ise büyüme hızının ise %2,7’den %2,9 seviyesine hafif yükselmesi bekleniyor.
Diğer yandan, çarşamba günü Yeni Zelanda Merkez Bankası’nın faiz kararı takip edilecek. Banka, geçen ayki toplantısında Ekim 2021’den bu yana yaptığı faiz artışlarına ara vererek politika faiz oranını beklentilerle uyumlu olarak %5,50 seviyesinde sabit tutmuştu. Banka, mevcut faiz seviyesinin öngörüldüğü ve gerektiği gibi harcamaları ve enflasyon baskısını kısıtladığını belirtmişti. Bu kapsamda, Banka’nın bu haftaki toplantısında politika faizini %5,50 seviyesinde sabit tutması bekleniyor.

Yurt içinde ise, yarın temmuz ayı Merkezi Yönetim bütçe dengesi verisi, konut satışları ve tarım ürünleri üretici fiyat endeksi verileri, çarşamba günü haziran ayına ilişkin özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri ve konut fiyat endeksi, perşembe günü haziran ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri ve cuma günü haziran ayı uluslararası yatırım pozisyonu istatistikleri takip edilecek. Cuma günü ayrıca TCMB tarafından ağustos ayı Piyasa Katılımcıları Anketi yayınlanacak.

Bütçe dengesi, haziran ayında aylık bazda bütçe gelirlerindeki %51,2 oranındaki belirgin düşüşün yanında bütçe giderlerindeki aylık %13,3 artışın etkisiyle bütçe aylık 219,6 milyar TL açık vermişti, mayısta ise 118,9 milyar TL’lik fazla kaydetmişti. 12 aylık kümülatif bütçe açığı ise, haziranda 530,9 milyar TL’den 719,4 milyar TL’ye belirgin şekilde yükselirken, bütçe açığı/GSYH oranı da %3,1 seviyesinden %4,2’ye yükselmişti. (GSYH için 2023 yılı 1. çeyrek kümülatif verileri baz alındı). Öncesinde açıklanan Hazine nakit dengesi ise, haziranda 206,4 milyar TL açık vermesinin ardından temmuzda 19,3 milyar TL sınırlı fazla vermişti.
Toplam konut satışları, aylık bazda mayısta %32,3 oranında artışın ardından haziranda aylık bazda %26,2 oranında düşüş sergileyerek 83.636 adet seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece son dört ayın en düşük seviyesine gerilemişti, bunun yanında yıllık bazda haziranda düşüş hızı %7,7’den %44,4 seviyesine yükselmekle birlikte düşüşünü beşinci aya taşımıştı. Ayrıca haziran ayı konut satışları verisi, tarihsel olarak haziran ayları ortalamasının (115.980 adet) da altında gerçekleşmişti. Bunun yanında, yabancılara yapılan konut satışları ise aylık bazda mayısta %23,9 oranında artışın ardından haziranda aylık bazda %17,1 oranında düşüş kaydetmişti ve 2.625 adet seviyesinde gerçekleşmişti, yıllık bazda ise düşüş hızı %46,9’dan %69,6 seviyesine hızlanmakla birlikte son bir yılda gerilemeyi sürdürmüştü.
Mayıs ayında konut fiyat endeksinin aylık artış hızı %4,67’den %3,60 seviyesine yavaşlayarak Eylül 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedilirken, yıllık artış hızı ise %121,3’ten %103,6 seviyesine gerilemişti ve böylece eylül ayında ulaştığı rekor seviye olan %189,1 seviyesinden düşüşünü sürdürmüştü. Konut fiyatları reel olarak da yıllık %45 artmıştı.
Haziran ayı tarım ürünleri üretici fiyat endeksinin aylık artış hızı 2,14’ten %4,04’e hızlanırken, yıllık bazda ise %50,79’dan %57,93’e yükselmişti.
Net uluslararası yatırım pozisyonu açığı nisan ayının sonundaki -265,8 milyar USD’den 28,9 milyar USD’lik artışla mayıs ayı sonu itibarıyla -294,6 milyar USD seviyesine yükselmişti, uluslararası yatırım pozisyonu/GSYH oranı ise -%27,4 seviyesinden -%30,4 seviyesine (GSYH 2023 yılı birinci çeyrek kümülatif verisine göre) gelmişti. Detaylara bakıldığında, mayısta varlıklarda aylık 12,7 milyar USD’lik düşüş (doğrudan yatırımlarda 0,5 milyar USD artışa ve diğer yatırımlarda 4,6 milyar USD artışa karşın portföy yatırımlarında yatay seyir ve rezerv varlıklarda 17,8 milyar USD düşüş) gözlenirken, yükümlülüklerde ise aylık 16,2 milyar USD’lik artış (doğrudan yatırımlarda 14,7 milyar USD artışa ve diğer yatırımlarda 1,5 milyar USD artışa karşın portföy yatırımlarında 0,1 milyar USD düşüş) kaydedilmişti.

ŞİRKET HABERLERİ

Kardemir (KRDMD, Sınırlı Pozitif): Kardemir’in 2Ç2023’deki net dönem karı 558mn TL ile hem bizim kar beklentimiz olan 577mn TL’ye hem de piyasanın kar beklentisi olan 516mn TL’ye paralel gerçekleşmiştir. Şirket, 2022 yılının aynı döneminde 1.119mn TL net dönem karı açıklamıştı.

2. çeyrek karıyla birlikte Kardemir’in 6A2023 net dönem karı 1.199mn TL’ye ulaşmıştır. 2022’nin ilk yarısındaki net dönem karı 2.290mn TL idi.

Şirketin satış gelirleri 2Ç2023’de 2022’nin aynı dönemine göre %15,5 oranında büyüme göstererek 7.889mn TL’ye yükselirken, brüt kar ise 1.566mn TL olmuştur. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde brüt kar 1.657mn TL idi. Diğer taraftan, brüt kar marjı %24,3’den %19,9’a gerilemiştir. Operasyonel giderler 2Ç2023’de 2Ç2022’ye göre %53,5 oranında artmış ve 96mn TL olmuştur. Diğer faaliyetlerden ise 585mn TL net gider kaydedilmiştir. Böylece faaliyet karı 886mn TL olmuştur. 2022’nin aynı döneminde 1.304mn TL faaliyet karı açıklanmıştı. Kardemir’in FAVÖK’ü 2Ç2022’deki 1.678mn TL’den 2Ç2023’de %7,4 azalışla 1.554mn TL’ye gerilerken (Piyasa beklentisi: 1.410mn TL), FAVÖK marjı %24,6’dan %19,7’ye gerilemiştir. Şirketin ton başına FAVÖK rakamı ise bir önceki yılın aynı dönemindeki 216 USD/ton’dan 2Ç2023’de 162 USD/ton’a gerilemiştir (1Ç2023:94 USD/ton). 53mn TL’lik (finansal yatırımların gerçeğe uygun değer farkı kaynaklı) yatırım faaliyetlerinden net gelir ile 5mn TL’lik iştiraklerden zararlar sonrasında finansman öncesi faaliyet karı 934mn TL’yi göstermiştir. Finansman tarafında da net giderler 403mn TL olmuştur. Vergi öncesi kar 531mn TL’yi göstermiştir. 2Ç2022’deki vergi öncesi kar 1.248mn TL idi. 28mn TL’lik vergi geliri sonrasında Kardemir grubunun net dönem karı 558mn TL’ye ulaşmıştır.

Ziraat GYO (ZRGYO, Pozitif): Ziraat GYO’nun 2Ç2023’teki (konsolide) net dönem karı 242,4mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket 2Ç2022’de 39mn TL net dönem karı açıklamıştı. Şirket’in satış gelirleri bu yılın ikinci çeyreğinde 1.268mnn TL gerçekleşerek geçen yılın ikinci çeyreğindeki 64,8mn TL’lik satış gelirinin oldukça üzerinde gerçekleşmiştir. Bu artışta; 1.113mn TL’lik gayrimenkul satış gelirleri önemli bir etken olurken, toplam kira gelirleri 2Ç2022’deki 30,3mn TL’den 2Ç22023’te 132,1mn TL’ye yükselmiştir. Şirket’in brüt karı da 126,1mn TL gerçekleşmiştir. Geçen yılın ikinci çeyreğinde 30,2mn TL brüt kar kaydedilmişti. Ziraat GYO’nun faaliyet giderleri 2Ç2023’te yıllık %126 oranında artarak 29,1mn TL’ye yükselirken, bu çeyrekte 29,3mn TL esas diğer faaliyetlerden net gelir yazılmıştır. Son olarak Şirket, yine bu çeyrekte 116,2mn TL net finansman geliri (2Ç2022: 22,1mn TL net gelir) kaydetmiştir.

İkinci çeyrek karı sonrasında Şirket’in 6A2023’teki net dönem karı 279,3mn TL gerçekleşerek yıllık %74,9 oranında artış göstermiştir.

Zorlu Enerji (ZOREN, Pozitif): Zorlu Enerji, 2023 yılının ikinci çeyreğinde 428,2mn TL ana ortaklık net dönem karı açıklamıştır. Geçen yılın aynı döneminde ise Şirket 45,3mn TL zarar kaydetmişti. Şirket’in satış gelirleri 2Ç2023’de bir önceki yılın aynı dönemine göre %12,6 oranında artarak 6.867mn TL’ye yükselirken, satışların maliyeti ise %7,7 oranında artarak 5.664mn TL’ye ulaşmıştır. Buna bağlı olarak Şirket’in brüt karı da %43 oranında yükselerek 1.203mn TL olmuştur. Şirket’in operasyonel giderleri bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre %105,1 oranında artmış ve 328mn TL olarak gerçekleşmiştir. Diğer faaliyet gelirlerinden ise 570,3mn TL net gelir (2Ç2022:662,3mn TL gelir) kaydeden Şirket’in faaliyet karı %7,5’lik artışla 1.445mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket’in FAVÖK’ü de ikinci çeyrekte 1.468mn TL ile geçen yılın aynı dönemine göre %47 oranında artmıştır. Şirket bu çeyrekte yatırım faaliyetlerinden 1.181mn TL net gelir ve kurlardaki değişime bağlı olarak da 2.683mn TL net finansman gideri yazmıştır. 488mn TL’lik vergi gideri sonrasında Şirket’in net dönem karı 428,2mn TL olmuştur.

İkinci çeyrek karı sonrasında Şirket, Ocak-Haziran döneminde 2.006mn TL ana ortaklık net dönem karı oluşmuştur. Geçen yılın aynı döneminde Şirket, 41,1mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti.

ASELSAN (ASELS, Sınırlı Pozitif): ASELSAN ile Savunma Sanayii Başkanlığı arasında Kent Güvenliğine yönelik mevcut projeye ilişkin sözleşme değişikliği yapılmıştır. Söz konusu sözleşme değişikliği ile ASELSAN’a toplam 929,3mn TL ve 75,9mn USD tutarında ilave “Kent Güvenlik Yönetim Sistemi” siparişi verilmiştir. İşbu sözleşme değişikliği kapsamında teslimatların 2026 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır.

GSD Holding (GSDHO, Sınırlı Pozitif): Şirketin %100 sermaye payıyla Marshall Adaları’nda kurmuş olduğu Nehir Maritime tarafından Japonya’da inşa edilen bir adet kuru yük gemisinin alım işlemleri tamamlanmıştır. Gemi 9 Ağustos 2023 tarihinde teslim alınarak, 10 Ağustos 2023 itibarıyla uluslararası sularda kuru yük taşıma faaliyetlerine başlamıştır.

Karsan Otomotiv (KARSN, Nötr): Yıllık izin ve planlı bakım faaliyetleri nedeniyle; Hasanağa Organize Sanayi Bölgesindeki Fabrikasında 14 – 27 Ağustos 2023 tarihleri arasında, Bursa Organize Sanayi Bölgesindeki Fabrikasında ise 7 – 20 Ağustos 2023 tarihleri arasında üretime geçici olarak ara verilecektir. Mevcut üretimlerin ve teslimatların tamamlanması gerçekleştirilecektir.

Pegasus (PGSUS, Nötr): Şirket 2023 yılı Temmuz ayı trafik verilerini açıklamıştır: Buna göre; misafir sayısı Temmuz ayında yıllık %13 oranında artarak 3,24mn kişiye çıkmıştır. Doluluk oranı 0,9 puan azalarak %87,1’e gerilemiştir. Ocak-Temmuz dönemi misafir sayısı ise yıllık %22 oranında artarak 17,37mn kişiye ulaşmıştır. Aynı dönemde doluluk oranı da 2,3 puan artarak %83,4’e yükselmiştir.

TAV Havalimanları Holding (TAVHL, Sınırlı Pozitif): TAV Havalimanları’nın Temmuz ayında hizmet verilen yolcu sayısı 12,23 milyon olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam 2022 yılı aynı ayına göre %19,3 oranında artışa işaret ederken, salgın öncesi dönem olan 2019 yılı Temmuz ayına göre de %6,7 oranında daha yüksek seviyededir. Bir önceki ay ise Şirket’in hizmet verdiği yolcu sayısı 10,26 milyon idi.

Temmuz ayı yolcu sayıları ile birlikte TAV Havalimanları’nın 2023 yılının ilk 7 ayında toplam hizmet verilen yolcu sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %28,5 oranında, 2019 yılının aynı dönemine göre ise %3,7 oranında artarak 51,59 milyona ulaşmıştır.

Ziraat Bankası: Ziraat Bankası’nın 2Ç2023’teki net dönem karı 19,2milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Banka’nın geçen çeyrekteki karı 6,5milyar TL iken, 2022 yılının ikinci çeyreğindeki karı 9,5 milyar TL idi. Çeyreksel bazda; net faiz gelirlerinde gerileme gözlense de, güçlü net ücret ve komisyon gelir büyümesi (%25,5), yüksek ticari kar (20,3milyar TL) ve operasyonel giderlerdeki düşüş karı desteklemiştir.

İkinci çeyrek karı sonrasında Ziraat Bankası’nın 1Y2023’deki net dönem karı yıllık %59,1 oranında artarak 25,7milyar TL’ye yükselmiştir.

SEKTÖR HABERLERİ

Enerji: Doğalgaz ihracatında uygulanacak iletim kapasite bedeline ilişkin usul ve esaslar Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun konuya ilişkin kurul kararına göre, iletim şirketi sonraki takvim yılında her bir ihracat çıkış noktasında uygulayacağı iletim kapasite bedelini ve bu bedelin uygulanmasına ilişkin koşulları her yıl kasım ayı içerisinde belirleyecek ve internet sitesinde ilan edecek.

Karar sadece boru hattı ile doğal gaz iletim faaliyeti yapan lisans sahiplerini kapsarken, sıvılaştırılmış doğal gaz ihracatına ilişkin faaliyetler söz konusu kararın kapsamı dışında kalıyor. (Kaynak: BloombergHT)

Otomotiv: OSD verilerine göre 2023 yılının ilk 7 aylık döneminde otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre %17,6 artarak 870.600 adet olarak gerçekleşti. Toplam yurtiçi pazar, geçen yılın aynı dönemine göre %61,9 artarak 697.726 adetten kapandı. Aynı dönemde, otomotiv ihracatı yıllık adet bazında %11,4 artarak 586.795 adet odu.

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ

Hitit Bilgisayar (HTTBT): Şirket, 2Ç2023’de net dönem karı 10,8mn TL olarak açıklanmıştır. Şirket’in satış gelirleri ise 2022 yılının ikinci çeyreğine göre %100,2 oranında artarak 128,1mn TL olurken, brüt kar 62,9mn TL olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde operasyonel giderler geçen yılın aynı çeyreğine göre %79 oranında artarak 36,2mn TL olmuştur. Diğer faaliyetlerden 4,8mn TL net gelir kaydedilmiştir. Şirket’in FAVÖK’ü 2Ç2023’de 48mn TL ile yıllık %98,8 yükselmiştir. FAVÖK marjı ise %37,5 olmuştur. Yatırım faaliyetlerinden 38,3mn TL net gelir kaydeden şirket finansman tarafında 29,1mn TL net gider kaydetmiştir. 29,9mn TL vergi gideri sonrası 10,8mn TL net dönem karı kaydedilmiştir.

2. çeyrek karıyla birlikte Şirket’in 6A2023 net dönem karı 46,8mn TL olmuştur. 2022’nin aynı dönemindeki net dönem karı ise 6,4mn TL idi.

Şirket geleceğe yönelik beklentilerini de paylaşmıştır. Yıl sonunda USD bazlı ciroda %33 – 38 aralığında büyüme, %43 – 48 aralığında FAVÖK marjı ve %25 – 30 aralığında net kar marjı beklenmektedir. Yatırım/ciro oranı ise %30 – 35 aralığında olması öngörülmektedir.

Ensari Deri (ENSRI): Şirket Yönetim Kurulu kararı ile; şirket için yapılacak yeni yatırımların öncelikli olarak yurtiçinde yapılmasına karar vermiştir. Bu karar doğrultusunda 04.05.2023 tarihinde açıklanmış olan Amerika borsasında halka açılma ile ilgili işlemleri durdurma kararı almıştır.

İmaş Makine – Selva Gıda (IMASM, SELVA): Şirketle grup içi şirketlerinden Selva Gıda Sanayi arasında, 1,9mn USD toplam bedel ile imzalanan irmik fabrikası kapasite artırımı, revizyon, kurulum ve devreye alınması sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşmeye göre; Selva Gıda Sanayi İrmik fabrikası 340 ton/gün öğütme kapasiteli iken, 430 ton/gün öğütme kapasitesine yükseltilecektir ve 2023 yılı içinde tesisin sevk edilip çalıştırılması öngörülmektedir.

Kayseri Şeker (KAYSE): Şirket tarafından, Yozgat Yenifakılı’da yatırım teşvik belgesi kapsamında yapılması planlanan 3000 baş sağmal çiftlik yatırımı ile ilgili yer tahsisi başvurusu Yozgat Valiliği tarafından onaylanarak ilgili bakanlığın onayına sunulmuştur. Ayrıca şirketin GES yatırımı kapsamında; Şirket ile Çamlıbel Elektrik Dağıtım arasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA GES-4) anlaşması imzalanmış olup, Yozgat Yenipazar (950 kWe) ile Boğazlıyan Ovakent’e (950 kWe) olmak üzere toplamda 1.9 mWe kapasiteli GES yatırımı kapsamında, dağıtım sistemi bağlantı anlaşmaları yapılmıştır.

Ulusoy Un (ULUUN): Şirket’in % 100 oranında hisselerine sahip olduğu bağlı ortaklığı Rolweg S.A.’nın sermayesinin 10mn CHF artırılarak 20mn CHF’ye çıkarılmasına karar verilmiştir.

FAİZ PİYASALARI

Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %17,50 seviyesinde yatay seyretti. TCMB cuma günü 10 milyar TL’lik (%17,50’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 37 milyar TL oldu.

Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 10 baz puana varan yükselişler görülürken, orta ve uzun vadeli tarafta 130 baz puana varan yükselişler gözlendi.

Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi