SABAH STRATEJİSİ
Dün ABD’de borsalar pozitif bir görüntüyle kapattı. Dow Jones %0,9 artış kaydederken, S&P ve Nasdaq sırasıyla %0,7 ve %0,5’lik yükselişler kaydetti. Bu hafta finansallarını açıklayacak bazı finansal kuruluş ve banka hisseleri ile petrol fiyatlarının artışından destek bulan enerji hisselerinin yukarı yönlü hareketleri piyasaları olumlu etkiledi. Diğer yandan, Fed’in 26 Temmuz’daki toplantısında faizleri 25 baz puan artırılabileceği beklentisi %92 olasılıkla fiyatlanıyor. Dolar Endeksi (DXY) ise geri çekilmeye devam etti ve yaklaşık son 2 ayın en düşük seviyesine kadar sarktığı gözlendi. Bugünkü TÜFE verisi enflasyonda yavaşlamaya işaret ederse dolardaki geri çekilme eğilimi devam edebilir. Faiz tarafında ise 10 yıllık hazine tahvili yeniden %4’ün altına geriledi. Avrupa’da da piyasalar genel olarak pozitifti. Euro Stoxx 50 endeksi %0,7 yükselişle günü tamamladı. Yurtiçinde, BIST100 ardışık 5. günde de yükselişine devam etti. Endeks %1,5 oranında değer artışıyla günü tamamlarken, 59 hisse pozitif bölgede kapattı. Bu hisselerden puan bazlı olarak endekse en fazla olumlu etki edenler AKBNK, SASA ve TCELL olarak sıralandı. Enerji hisseleri endeksten negatif ayrıştı. Diğer yandan, diplomatik gelişmeler sonrasında ülke risk primimizde yaşanan iyileşme ile birlikte bankacılık hisseleri pozitif ayrıştı ve XBANK günü yaklaşık %5 primle tamamladı. Bugüne bakıldığında hem Amerikan vadelileri hem de Avrupa vadelileri artıda. Çin tarafında ise beklenen teşviklerin henüz açıklanmaması ülkenin Asya borsalarındaki yükselişe katılamamasına neden oluyor. Buna rağmen, Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi yaklaşık %0,7 artıda. BİST-100’ün güne hafif alıcılı bir açılış yapmasını bekliyoruz. Makro takvimde bugün yurtiçinde sanayi üretimi izlenecek. Haftanın kritik verisi olan ABD TÜFE’si ise TSİ 15:30’da açıklanacak. Beklenti TÜFE’nin aylık %0,3, yıllık %3,1 düzeyinde gerçekleşmesi yönünde. Ek olarak FOMC’den Kashkari, Bostic ve Mester’in, ECB’den de Lane’in konuşmaları ile NATO Zirvesi’ndeki ikinci gün toplantılar ve sonrasındaki basın açıklamaları takip edilebilir. Son olarak, Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek ile TCMB Başkanı Erkan’ın Suudi Arabistan’a bir ziyaret gerçekleştirmesi bekleniyor.
MAKROEKONOMİ
Almanya’da ekonominin seyrine ve gelecek döneme ışık tutan temmuz ayı ZEW cari koşullar ve beklentiler endeksleri açıklandı. Temmuzda ZEW cari koşullar endeksi -56,5’ten -59,5 seviyesine beklentilerin altında gerilerken, beklentiler endeksi ise -8,5’ten -14,7 seviyesine beklentilerin üzerinde gerileyerek Aralık 2022’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti ve böylece son üç ayda daralma bölgesindeki seyrini sürdürdü. Özellikle anket katılımcılarının değerlendirmelerine bakıldığında, beklentiler endeksindeki düşüşün hızlanmasında, anket katılımcılarının, Euro Bölgesi ve ABD’de kısa vadeli faiz oranlarının artacağı beklentileri nedeniyle ekonomik durumun yıl sonuna kadar daha da kötüye gitmesini beklemeleri, ayrıca Çin gibi önemli ihracat pazarlarındaki zayıf seyrin sürmesi ve ihracata yönelik sektörlerde kar beklentilerinin önemli ölçüde düşüş sergileyeceğine yönelik beklentilerin etkili olduğu gözlendi.
Yurt içinde, TCMB tarafından mayıs ayı cari işlemler dengesi verisi yayınlandı. Buna göre, mayıs ayında net hizmet gelirlerindeki (özellikle net seyahat gelirlerindeki) kısmi artışa karşın dış ticaret açığının artmasının etkisiyle nisan ayına göre aylık cari açık 5,4 milyar USD’den 7,9 milyar USD’ye yükselmekle birlikle Bloomberg beklentisi olan 7,4 milyar USD’nin üzerinde gerçekleşti (2022 yılında aylık cari açık ortalama 4 milyar USD seviyesindeydi).
- Mayısta dış ticaret açığının artmasında (7 milyar USD’den 10,5 milyar USD’ye), özellikle aylık bazda ihracattaki artışa (2,2 milyar USD artış) karşın ithalattaki artışın (5,7 milyar USD artış) belirgin şekilde daha fazla olması belirleyici oldu.
- Öte yandan, mayısta ithalattaki artışa bakıldığında, altın ve enerji ithalatının üç aylık düşüşün ardından yeniden artışa geçtiği gözlendi. Bu kapsamda altın ithalatı, ocak ayında ulaştığı rekor seviye olan 4,9 milyar USD’den düşüşe geçerek nisan ayında 1,2 milyar USD seviyesine kadar gerilemeyle düşüşünü sürdürmüştü, mayıs ayında ise yeniden yükselişe geçerek 2,8 milyar USD seviyesinde gerçekleşti.
- Enerji ithalatı da ocak ayında 8,8 milyar USD ile eylül ayındaki rekor seviyeye yakın gerçekleşmesinin ardından düşüşe geçerek nisanda 5 milyar USD seviyesine kadar gerilemişti, mayıs ayında ise 5,3 milyar USD seviyesine yükseldiği gözlenmekte.
- Altın ve enerji hariç cari işlemler dengesi ise nisan ayında 0,5 milyar USD açık vermesinin ardından mayıs ayında 1,3 milyar USD açık verdi ve böylece son iki ayda açık vermiş oldu, geçen yılın aynı ayında ise altın ve enerji hariç 1 milyar USD fazla verilmişti.
- 12 aylık kümülatif cari açık, nisan ayındaki 57,86 milyar USD’den mayıs ayında 59,96 milyar USD’ye yükselerek Haziran 2012’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı ve cari açık/GSYH oranı %6 seviyesinden %6,2 seviyesine geldi (GSYH olarak 2023 yılı 1. çeyrek gerçekleşme baz alındı).
- Enerji ve altın hariç 12 aylık kümülatif fazla ise nisan ayındaki 43,8 milyar USD’den mayıs ayında 41,5 milyar USD’ye geriledi, bunun yanında 2022 yılının aynı dönemindeki 45 milyar USD’nin altında kaldı.
- 12 aylık kümülatif bazda enerji ithalatı, aralık ve ocak aylarındaki rekor seviye olan 96,5 milyar USD’den kısmi gerilemeyi sürdürerek mayıs ayında 88,5 milyar USD seviyesinde gerçekleşti. Bunun yanında 12 aylık kümülatif bazda parasal olmayan altın ithalatı ise nisan ayındaki 29,7 milyar USD’den mayıs ayında 31,1 milyar USD’ye yükselerek rekor seviyede gerçekleşti.
- Mayısta cari açığın finansmanının büyük ölçüde rezervlerle karşılandığı gözlenmekte. Buna karşın net yabancı sermaye kaleminde (özellikle diğer yatırımlar ve doğrudan yatırımlarındaki sınırlı girişlere karşın portföy yatırımlarındaki çıkışın etkisiyle) ve net hata noksan kaleminde çıkış gözlenmekte. Detaylara bakıldığında, mayısta diğer yatırımlar kaynaklı 99 milyon USD’lik ve doğrudan yatırımlar kaynaklı 89 milyar USD’lik sınırlı girişlere karşın portföy yatırımlarında 1,4 milyar USD’lik çıkışla net yabancı sermaye kaleminde 1,2 milyar USD’lik çıkış gözlenmekte. Net hata noksan kaleminde (kaynağı belli olmayan para giriş ve çıkışını gösteren) ise 7,4 milyar USD’lik belirgin çıkışla son üç ayın en yüksek çıkışı kaydedildi. Rezervlerde ise mayısta 16,6 milyar USD’lik belirgin düşüş görüldü, böylece rezervlerde son beş aydaki toplam düşüş, 39 milyar USD’ye ulaştı.
Ayrıca TÜİK tarafından yayınlanan mayıs ayı inşaat maliyet endeksinin aylık artış hızı %1,03’ten %0,54 seviyesine yavaşlarken, yıllık bazda ise %52,99’dan %47,95 seviyesine geriledi ve böylece Ekim 2021’den bu yana en düşük seviyede kaydedildi.
Yurt dışında bugün veri takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, piyasaların odak noktasında, Fed’in para politikasına yön vermesi açısından haziran ayı TÜFE verileri TSİ 15.30’da takip edilecek. Mayıs ayında manşet TÜFE’nin aylık bazda artış hızı beklentilerle uyumlu olarak %0,4’ten %0,1 seviyesine yavaşlarken, yıllık bazda %4,9’dan %4 seviyesine gerilemişti ve böylece Mart 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Gıda ve enerji fiyatlarını dışlayan çekirdek TÜFE’nin ise, mayısta aylık bazda artış hızı beklentilerle uyumlu olarak bir önceki aya benzer şekilde %0,4 seviyesinde gerçekleşirken, yıllık bazda da %5,5’ten %5,3 seviyesine gerilemişti ve böylece Kasım 2021’den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Haziranda ise manşet TÜFE’nin aylık bazda artış hızının, %0,1’den %0,3 seviyesine hızlanması ve yıllık bazda %4’ten %3,1 seviyesine gerilemesi ve çekirdek TÜFE’nin ise aylık artış hızının %0,4’ten %0,3 seviyesine yavaşlaması ve yıllık bazda ise %5,3’ten %5 seviyesine gerilemesi bekleniyor.
Diğer yandan, Fed’in 12 adet bölge başkanlıklarından gelen ekonomik verilerle oluşturulan Bej Kitap raporu TSİ 21’de yayınlanacak. Raporda, ABD ekonomisine ilişkin güncel değerlendirmeler ve gelecek döneme ilişkin beklentiler takip edilecek.
Bunun yanında, Kanada Merkez Bankası’nın toplantısı TSİ 18’de izlenecek. Banka, önceki son iki toplantısında politika faiz oranını sabit tutmasının ardından geçen ayki toplantısında 25 baz puan artışla %4,75 seviyesine yükseltmişti ve böylece politika faizi 2001’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı, beklentiler ise %4,50 seviyesinde sabit tutulması yönündeydi. Ayrıca Banka, ülke ekonomisinde aşırı talebin beklenenden daha kalıcı olduğunu belirtirken, para politikasının, arz ve talebi dengelemesi ve enflasyonun sürdürülebilir biçimde %2’lik hedefe dönmesi açısından yeterince kısıtlayıcı olmadığını vurgulamıştı. Banka’nın bugünkü toplantısında ise politika faizini 25 baz puanlık artışla %5 seviyesine yükseltmesi beklenmekte.
Yurt içinde ise, TSİ 10’da TÜİK tarafından mayıs ayı sanayi üretimi verisi yayınlanacak. Sanayi üretimi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış bazda mart ayında aylık %5,8 oranıyla geçen yılın şubat ayından bu yana en güçlü artışı sergilemesinin ardından nisan ayında aylık %0,9 oranında düşüş kaydederek kısmi zayıflama göstermişti. Ayrıca mart ayındaki aylık %5,5 oranındaki artışın %5,8 artışa yukarı yönlü revize edildiği gözlenmişti. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ise yıllık olarak martta %0,4 oranında artışın ardından nisanda %1,2 oranında düşüş kaydetmişti. Bunun yanında, yıllık bazda mart ayındaki %0,1 oranındaki düşüşün %0,4 oranında artışa yukarı yönlü revize edildiği görülmüştü. Bloomberg beklentisi nisanda yıllık %0,8 artış ve aylık %0,6 artış idi. Bloomberg Anketi’ne göre mayısta takvim etkisinden arındırılmış bazda sanayi üretiminin yıllık %0,8 oranında artması bekleniyor.
ŞİRKET HABERLERİ
Astor Enerji (ASTOR, Sınırlı Pozitif): Şirket, Türkmenistan’da yerleşik özel bir firma ile 2,4mn USD tutarında, 4 Adet güç transformatörü, 4 Adet dağıtım transformatörü satış sözleşmesi imzalamıştır. Şirket ayrıca, Almanya’da yerleşik özel bir firma ile 1,9mn EUR tutarında, 2 Adet güç transformatörü satış sözleşmesi imzalamıştır. Bu sözleşme ile ihracat yapılan ülkeler arasına Almanya’yı da katmıştır.
Koza Altın (KOZAL, Sınırlı Pozitif): Pay fiyatlarının istikrarlı olarak gerçek değerine uygun oluşumunu sağlamak ve yatırımcıların şirketlere olan güvenini korumak amacıyla, Koza Altın İşletmeleri için daha önce ayrılan 700mn TL fonun (çoğunluk kısmının kullanılmış olduğunu dikkate alarak), 350mn TL artırılarak, 1.050mn TL’ye yükseltilmesi, dolaylı iştiraki olunan Koza Anadolu Metal Madencilik İşletmeleri paylarında alım satım yapılması için ayrılan 200mnTL fonun 100mn TL artırılarak, 300mn TL’ye ve İpek Doğal Enerji Kaynakları Araştırma ve Üretim paylarında alım satım yapılması için ayrılan 100mn TL fonun 50mn TL artırılarak, 150mn TL’ye yükseltilmesi hususlarında, Yönetim Kurulu’nun 28.04.2023 tarihinde almış olduğu kararlar, Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) açıklanmıştı. Konu hakkında, Genel Kurul yetkisine sahip olan Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Fon Kurulu’na, 11.07.2023 tarihinde bilgi verilmiştir.
Diğer yandan, Şirket Yönetim Kurulu 04.05.2023 tarihinde, 2022 yılı kar payı tablosunda belirtilen net dönem karının yaklaşık %30’u oranında (brüt 1.281mn TL) ve 1 TL nominal değerli paya 0,40 TL olacak şekilde, pay sahiplerine nakit olarak kâr payı dağıtma kararı verdiğini ve ilgili kararı Genel Kurul Yetkisine sahip TMSF Fon Kurulu’nun onayına sunulacağını açıklamıştı. TMSF Fon Kurulu, 2022 yılı kar dağıtım tablosunun onaylanmasına ve kar payı dağıtımının 14.07.2023 tarihinde yapılmasına karar vermiştir.
Pegasus (PGSUS, Nötr): Şirket 2023 yılı Haziran ayı trafik verilerini açıklamıştır: Buna göre; misafir sayısı Haziran ayında yıllık %13 oranında artarak 2,84mn kişiye çıkmıştır. Doluluk oranı 0,8 puan azalarak %81,3’e gerilemiştir. Ocak-Haziran dönemi misafir sayısı ise yıllık %24 oranında artarak 14,13mn kişiye ulaşmıştır. Aynı dönemde doluluk oranı da 3,1 puan artarak %82,7’7e yükselmiştir.
Ülker (ULKER, Nötr): Şirketin tedavüldeki 650mn USD nominal değerli 2025 yılı vadeli borçlanma araçlarından 50mn USD kadar olan kısmı için vadesinden önce olmak kaydıyla geri alım teklifi yapılması planlanmakta olup, bu işleme ilişkin yönetim kurulu kararı alınmıştır.
SEKTÖR HABERLERİ
İnşaat: İnşaat maliyet endeksi, 2023 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,54, bir önceki yılın aynı ayına göre %47,95 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %0,28, işçilik endeksi %1,23 arttı. Ayrıca bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %33,55, işçilik endeksi %104,83 arttı.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Bülbüloğlu Vinç (BVSAN): Şirkete tahsisatı yapılmış ve inşaat ruhsatı alınmış bulunan Ankara-Başkent OSB’de 37.294m2 arsa üzerinde inşaat faaliyetlerine başlanılmış olan fabrika binasında bu gün itibariyle üretime başlanmıştır.
Hedef GSYO (HDFGS): Şirketin girişim yatırımı portföyünde bulunan Rainbow Polikarbonat’a (RNPOL) ait 301.000 adet payın borsada işlem gören tipe dönüştürülmesine ve girişim yatırımı kapsamından çıkarılmasına oy birliği ile karar verilmiştir.
Hidropar Hareket Kontrol (HKTM): Ufuk Avrupa Programı’nın “Küme 4: Dijital, Endüstri ve Uzay” kümesi altında yer alan ve dijital teknolojilere odaklanan 2023 çağrılarına yönelik koordinatör olarak proje başvurusunda bulunan firmanın “Safe, Healthy and Environmental Ship Recycling”, SHEREC akronimli projesinin Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmeye hak kazandığı TÜBİTAK tarafından firmaya bildirilmiştir. Yapılacak olan hazırlıkların ardından proje destek sözleşmesinin imzalanması planlanmaktadır. Koordinatörü olunan projenin konsorsiyumunda 16 kuruluş yer almış olup, HKTM’nin almaya hak kazandığı bütçe toplam 890bin EUR olmakla birlikte projenin toplam bütçesi 9,2mn EUR olarak gerçekleşmiştir.
Vakıf Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı (VKFYO): Şirketin Yönetim Kurulu, hisse başına net 0,04TL kar payı dağıtım teklifini Genel Kurul onayına sunma kararı almıştır. Son kapanış değerine göre temettü verimi %0,09 olarak hesaplanmaktadır.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %15 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 1 milyar TL’lik (%15’ten, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 189 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisinde faizlerde kısa ve orta vadeli tarafta yükselişler gözlenirken, uzun vadeli tarafta ise yatay seyir görüldü. Buna göre, kısa ve orta vadeli tarafta 50 baz puana yaklaşan yükselişler görülürken, uzun vadeli tarafta yatay hareket gözlendi.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi