SABAH STRATEJİSİ
Dün ABD’de açıklanan ekim ayı enflasyonunun yıllık %5,4’ten %6,2’ye yükselmesi ABD borsalarında rekor seviyelerden düşüşün devam etmesine yol açarken, ABD on yıllık tahvil faizinde yaklaşık 10 baz puanlık artış görüldü. Faizlere daha duyarlı Nasdaq teknoloji endeksi %1,66 oranında gerilerken, S&P500 endeksindeki düşüş %0,82 olarak gerçekleşti. Bu sabah da vadeliler güçlenmekte zorlanıyor. Asya’da da eksiler çoğunlukta. Şanghay endeksi artıda seyretse de, Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksindeki kayıp yaklaşık %0,7. Diğer yandan, Fed’in enflasyon konusundaki geçicilik söyleminde bir değişiklik olmaması nedeniyle oynaklıkta ciddi bir artış gözlenmeyebilir. Ons Altın’ın da yükselmesi piyasanın majör merkez bankalarının faiz konusundaki piyasa dostu söylemlerinin bir şekilde fiyatlandığına işaret ediyor. Bu kapsamda, enflasyon – faiz makasının açıldığı ortamda BIST100 endeksi de cazibesini koruyabilir. Bu arada dün S&P500’deki satış teknoloji ve enerji ağırlıklıydı. BIST100’de teknoloji endeksinin ağırlığının düşük olması ve piyasa kapandıktan sonra petrolde %3’e yakın düşüş gözlenmesi de BIST100’de olası baskının görece sınırlı kalmasını sağlayabilir. Bu kapsamda, endekste olası geri çekilmelerde 1.610 bölgesi tepki alımı için takip edilebilir. Yukarıda ise 1.633 şimdilik yakın direnç konumunda.
MAKROEKONOMİ
Dün yurt içi tarafta, TÜİK tarafından eylül ayına ilişkin iş gücü istatistikleri açıklandı. İş gücüne katılım oranındaki artışa rağmen işsizlik oranları geriledi. Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı %11,8’den %11,5’e, arındırılmamış işsizlik oranı %12’den %11,1’e geriledi. Arındırılmış verilere göre işsiz sayısı 70 bin kişi azalırken, istihdam 426 bin kişi arttı. İş gücüne katılım oranı %51,2’den %51,7’ye, istihdam oranı da %45,2’den %45,8’e yükseldi.
Ağustos istihdamı hizmet sektörü istihdamındaki belirgin düşüşle 15 bin kişi azalmıştı. Bu ay ise toplam istihdam artışı 426 bin kişi oldu.
- Eylülde tarım sektöründe istihdam artışı 21 bin kişi oldu.
- Sanayi sektörü eylülde de istihdama en çok katkı sağlayan sektör oldu ve ağustosta 221 bin kişilik artış sonrası eylülde 218 bin kişi arttı.
- Ağustos ayında inşaat sektörü istihdamı 83 bin kişi artarak yılın en iyi aylık artışına işaret etmişti. Eylül ayında ise istihdama katkısı 13 bin kişi artışla sınırlı kaldı.
- İstihdamda bütün sektörler salgın öncesi dönemin üzerinde bulunmakta. (Şekil 2)
- İşsiz sayısı ağustosta 16 bin kişilik düşüş sonrası eylül ayında ise 70 bin kişi azaldı.
Eylül kadın işsizlik oranı %14,8’den %14,6’ya düşerken, erkek işsizlik oranı ise %10,4’den %10’a geriledi. Dikkat çekici olarak, kadın atıl iş gücü oranı artarken, erkek atıl iş gücü oranı ise sınırlı geriledi.
Tarım dışı işsizlik oranı %13,8’den %13,3’e, genç nüfusta işsizlik oranı %22,4’ten %21,5’a geriledi.
Güncel OVP’de 2021 yılı ortalama işsizlik oranı tahmini %12,6 seviyesinde. Hedefin gerçekleşebilmesi için son çeyrekte işsizlik oranının ortalama %13,5 olması gerekmekte. Bu sene ilk 9 ayda işsizlik oranı ortalaması %12,3. Bu açıdan bu sene OVP tahmininden daha iyi bir işsizlik oranı gerçekleşebilir.
ABD’de TÜFE ekimde aylık bazda %0,6 artış beklentisine karşın %0,9 artışla beklentileri aşarken, yıllık bazda ise %5,4’ten %6,2 seviyesine yükseldi ve böylece Kasım 1990’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Çekirdek TÜFE ise, ekimde aylık bazda %0,2’den %0,6’ya yükselirken, yıllık bazda ise beklentileri aşarak %4’ten %4,6 seviyesine geldi. Ekim ayında aylık bazda en yüksek fiyat artışlarına bakıldığında, %4,8 oranında artışla enerji ürünleri öne çıktı, gıda ürünleri ise bir önceki ayki gibi %0,9 oranında artışla daha ılımlı seyretti. Gıda ve enerji dışındaki kalemlere bakıldığında ise, ikinci el taşıtlar %2,5 oranındaki artış ve yeni taşıtlar %1,4 oranında artışlarla öne çıktılar. Fed’in son toplantısının ardından yayınlanan karar metninde enflasyonun tümüyle geçici olmadığının düşünüldüğüne işaret edilmişti.
Diğer yandan, ABD’de 6 Kasım haftasına ilişkin yeni işsizlik maaşı başvuruları düşüşünü sürdürerek 267 bin kişi seviyesine geriledi ve böylece salgın sonrası en düşük seviyede gerçekleşti. Söz konusu seviye, pandeminin başladığı Mart 2020’nin ortalarından bu yana görülen en düşük seviye olarak kaydedildi. Bu kapsamda, yeni işsizlik başvuruları üst üste beşinci hafta boyunca 300 bin seviyesinin altında kaldı ve istihdam piyasasının toparlanmaya devam ettiğine işaret etti.
Avrupa tarafında, Almanya’da ekim ayına ilişkin nihai TÜFE verisi açıklandı. Almanya’da TÜFE ekim ayında nihai verilere göre aylık %0,5 artarken, yıllık bazda Ağustos 1993’ten beri görülen en yüksek seviye olan %4,5’e yükseldi. Özellikle TÜFE’nin artışında, geçen yılki düşük fiyatların neden olduğu baz etkisi, geçen yılın ikinci yarısındaki geçici KDV indirimi ve arz darboğazları ve tedarik sıkıntılarının neden olduğu belirgin fiyat artışlarının etkileri görülüyor. Ekim ayında da TÜFE’deki yıllık artışta temel etken, enerji fiyatlarındaki yıllık %18,6’lık artış oldu.
Bugünkü veri takvimine bakıldığında,
TSİ 10’da İngiltere’de yılın üçüncü çeyreğine ilişkin öncü GSYH büyüme verisi açıklanacak. İkinci çeyrekte İngiltere ekonomisi kısıtlamaların kaldırılması ve normalleşme adımlarıyla çeyreklik bazda %5,5 büyüme sergilerken, yıllık bazda ise baz etkisiyle %23,6 oranında güçlü büyüme kaydetmişti. Üçüncü çeyrekte ise devam eden tedarik zinciri sıkıntıları, iş gücü sorunları ve dalgalanan enerji fiyatlarının etkisiyle büyümenin bir önceki çeyreğe göre %5,5’ten %1,5’e yavaşlaması beklenmekte. BoE ekonominin salgın öncesi seviyeye 2022’nin ilk çeyreğinde gelebileceğini düşünmekte.
Diğer yandan, TSİ 19’da ECB Yönetim Kurulu Üyesi Isabel Schnabel’in konuşması takip edilecek.
Yurt içi tarafta ise, TSİ 10’da eylül ayına ilişkin cari işlemler dengesi verisi açıklanacak. Cari işlemler dengesi, ağustos ayında Ekim 2020’den bu yana ilk kez fazla vererek 0,53 milyar USD gerçekleşmişti. Geçen sene ağustosta 4,1 milyar USD cari açık gerçekleşmişti. Geçen seneye göre dış ticaret açığının daralması ile artan turizm ve taşımacılık gelirlerinin katkısıyla hizmetler dengesinin güçlenmesi ağustos ayındaki cari fazlanın gerekçeleri olmuştu. 12 aylık kümülatif cari açık temmuzdaki 27,6 milyar USD’den 23 milyar USD’ye gerilemişti. Cari açık/GSYH oranı da 2020 yılı sonundaki %4,9 seviyesinden %3 seviyesine iyileşmiş oldu ki bu seviyeler bir yılın en düşük seviyeleri. Eylül ayında, ihracatın rekor kırmasının da katkısıyla dış ticaret açığının daralması ve turizm gelirlerindeki toparlanmanın sürmesiyle cari fazla beklenmekte. Foreks Anketi’ne göre ise beklenti cari işlemler dengesinin 1,32 milyar USD fazla vermesi yönünde. Revizelerin olmadığı bir ortamda da bu seviyede gerçekleşebilecek bir cari fazla, kümülatif cari açığı da 23 milyar USD’den 19,4 milyar USD’ye iyileştirebilir.
Ayrıca TCMB tarafından haftalık DTH, rezerv ve sermaye hareketlerinin gelişimi yayınlanacak.
- TCMB Analitik Bilanço Verilerine göre 5 Kasım haftasında toplam rezervin arttığını ve net rezervin azaldığını hesaplamaktayız. İlgili haftada TCMB dış varlıkları 1,6 milyar USD arttı. Bunun neticesinde toplam rezervin 125,4 milyar USD’ye yükseldiğini tahmin ediyoruz. Bankaların TCMB’de tuttukları döviz mevduatı ise haftalık bazda 2,5 milyar USD arttı. Buna göre net uluslararası rezervin 0,8 milyar USD azalarak 31,8 milyar USD seviyesine geldiğini öngörmekteyiz. Geçen hafta yurt içi bankalarla olan swap miktarı 1,19 milyar USD kadar azaldı ve rezervleri düşürücü yönlü etkide bulundu.
- Yurt içi yerleşiklerin dolarizasyon hareketine BDDK’nın yayınladığı günlük verilerden de bakıyoruz. 5 Kasım haftasında toplam DTH miktarı 0,44 milyar USD (bireysel 0,09 milyar USD düşüş ve kurumsal 0,53 milyar USD artış) artış kaydetti. Toplam YP mevduatın toplam mevduat içerisindeki oranı %56,1’den %56,5’e yükseldi. TL kredilerde haftalık %0,51 artış, YP kredilerde %0,59 düşüş, toplam kredilerde ise kur etkisinden arındırılmış bazda baktığımızda %0,1 artış görmekteyiz.
ŞİRKET HABERLERİ
Aksigorta (AKGRT, Pozitif): Şirket’in 2021 Ekim ayındaki toplam prim üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %43 oranında artarak 617,6mn TL’ye yükselmiştir. Kara araçları sorumluluk hariç toplam üretim ise aynı dönemler itibarıyla %44 artarak 393,5mn TL olmuştur. Diğer yandan, ekim ayı prim üretimi ile beraber Şirket’in 2021 Ocak – Ekim dönemi prim üretimi yıllık %29 oranında artarak 5.089mn TL’ye yükselmiştir. Kara araçları sorumluluk hariç toplam üretim de yıllık olarak %28 oranında yükselmiş ve 3.351mn TL olmuştur.
Alarko GYO (ALGYO, Pozitif): 3.09.2021 tarihli açıklamada, Bodrum ilçesinde bulunan bir tatil köyünü satın almak amacıyla görüşmelere başlandığı kamuoyuna duyurulmuştu. Alarko GYO Yönetim Kurulu’nun şirket merkezindeki 10.11.2021 tarihli toplantısında; Değerleme şirketinin 09.11.2021 tarihli değerleme raporuyla 429mn TL (KDV hariç) değer biçilmiş olan Muğla İli, Bodrum ilçesi, Gündoğan Mahallesi, Buruncuk mevkiinde yer alan Tekaş Teknik İnşaat Taahhüt Ticaret ve Sanayi A.Ş.’ye ait; 19,9bin m² yüzölçümlü arsaya sahip, 5 adet 3 katlı otel konaklama ünitesi ve 12 adet 3 katlı villa, 22bin m² yüzölçümlü arsaya sahip, 1 adet 6 katlı otel, 6 adet 3 katlı otel konaklama ünitesi ve otel müştemilatı bulunan 1022 yatak kapasiteli Green Beach Resort Otel’in 422,9mn TL (KDV hariç) bedel üzerinden satın alınmasına ve bedelinin tapu devri sırasında peşin olarak ödenmesine oybirliği ile karar verilmiştir.
Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): Sermayesini temsil eden paylarının tamamı Emlak Konut GYO’ya ait olan, %100 oranında pay sahibi olunan Şirket’in bağlı ortaklığı Emlak Konut Asansör Sistemleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 02/11/2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda tamamı nakden karşılanmak üzere şirket sermayesinin 50mn TL’den 150mn TL’ye artırılmasına karar verilmiştir. Gerçekleştirilen sermaye artırımı işlemleri neticesinde, Emlak Konut GYO yönetim kurulu tarafından artırım miktarının 1/4’ünün artırım sırasında, geri kalanın ise 24 aylık kanuni süre içerisinde nakden ödenmesine karar verilmiştir.
SEKTÖR HABERLERİ
Borsa İstanbul Volatilite Bazlı Tedbirler: Borsa İstanbul, Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi’ndeki (VTBS) uygulamalarına “Emir Paketi” ve “Emir İletim Kanallarının Kısıtlanması” tedbirlerini ilave etti. Açıklamaya göre Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi’nin “Açığa Satış ve Kredili İşlem Yasağı”, “Brüt Takas” ve “Tek Fiyat Yöntemi ile İşlem Görme” tedbirlerini içeren üç aşamalı tedbir yapısına iki ilave yapıldı. Yeni tedbirler “Emir Paketi” (Piyasa Emri ve Piyasadan Limite Emir Girişinin Kısıtlanması, Emir İptalinin, Emir Miktar Azaltımı ile Emir Fiyat Kötüleştirmesinin Yasaklanması ve Emir Toplama Bilgi Yayınının Kısıtlanması) ve “Emir İletim Kanallarının Kısıtlanması (İnternet Emir Yasağı)” olarak sıralandı.
Tedbirler, “Açığa Satış ve Kredili İşlem Yasağı”, “Brüt Takas”, “Emir Paketi”, “Tek Fiyatla İşlem Görme” ve “Emir İletim Kanallarının Kısıtlanması (İnternet Emir Yasağı)” sırasıyla uygulanacak. Tedbirler, pazar yapılanması, pazar değişimi, SPK kararı veya diğer nedenlerle yürürlükte olan uygulamaların geçerlilik süresinden ayrı olarak tedbir süresinin sonuna kadar uygulanmaya devam edecek. Mevcut uygulamada tüm tedbir aşamaları için “15 gün” olan tedbir süresi “1 ay” olarak uygulanacak. Kaynak: Bloomberg
İnşaat: İnşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Eylül ayında %0,25, yıllık bazda ise %39,54 artış kaydetti.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Akfen GYO (AKFGY): Akfen GYO A.Ş., Akfen Gayrimenkul Tic.A.Ş. ve Akfen Karaköy Gayrimenkul Yat.İnş.A.Ş.’nin Kreditörü CEB (Credit Europe Bank NV) nezdindeki toplam kredi bakiyelerinin %75’lik kısmı (77.670.071 EUR) ile ilgili olarak kredi faiz oranının euribor’a tekabül eden kısmı için kredi vadesine kadar euribor’un %0,673 oranla sabitlenmesini sağlayan Faiz Oranı SWAP İşlemi (Interest Rate SWAP, IRS) gerçekleştirilmiştir. Bu işlemle euribor’da oluşabilecek dalgalanmalara karşı korunma sağlanmıştır.
Manas Enerji (MANAS): ASO 1. Organize Sanayi Bölgesi onaylı sınırları içerisinde yer alan tesislerin doğal gaz tüketimlerinin ölçüldüğü sayaçların uzaktan okunması için Otomatik Sayaç Okuma Sisteminin kurulumu kapsamında; yeni doğal gaz sayaçlarının, elektronik hacim düzelticilerin (EHD), haberleşme modüllerinin temini, Yeni temin edilen sayaçların ve mevcut sayaçların, Otomatik Sayaç Okuma Sistemine bağlantısı için gerekli cihaz, ekipmanlar, sarf malzemelerinin temini ve montajı ile okunan verilerin veri tabanına yazılması için gerekli yazılımın kurulması işlerini kapsayan anahtar teslimi işine ek olarak, ASO 1. Organize Sanayi Bölgesi onaylı sınırları içerisinde yer alan tesislerin Su tüketimlerinin ölçüldüğü sayaçların uzaktan okunması için Otomatik Sayaç Okuma Sisteminin kurulumu kapsamında ihale dokümanlarına uygun yeni Su sayaçlarının ve haberleşme modüllerinin temini, Yeni temin edilen sayaçların, Otomatik Sayaç Okuma Sistemine bağlantısı için gerekli cihaz, ekipmanlar, sarf malzemelerinin temini ve tadilatsız montajı ile okunan verilerin veri tabanına yazılması için gerekli yazılımın kurulması işlerini kapsayan anahtar teslimi işi 10.11.2021 tarihli sözleşme ile alınmıştır. 2 projenin toplam bedeli 4,15mn TL’dir. Projelerin 2022 yılı ikinci yarısında tamamlanması beklenmektedir.
Margün Enerji (MAGEN): Şirketin sürdürülebilirlik politikaları ve 2022-2026 dönemi stratejileri kapsamında, Dünya’da karbon ayak izini azaltmaya katkıda bulunmak adına, karbon ticareti alanında gerekli sertifikasyon sürecinin başlatılması ve uluslararası akreditasyon adımlarının atılması amacıyla Profed Enerji Çevre Danışmanlık ile 10.11.2021 tarihinde hizmet sözleşmesi imzalanmıştır. Alınacak hizmet çerçevesinde 01.01.2016 tarihinden itibaren faaliyetlerini sürdüren güneş enerji santrallerinin geçmişe dönük beş yıllık karbon hesaplamalarının yapılması, birikmiş olan hakların uluslararası akreditasyon sürecinin tamamlanmasının ardından karbon satışı yapılarak gelir elde edileceği şirket tarafından açıklanmıştır.
Ayrıca, daha önce 05.02.2021 ile 12.02.2021 tarihlerindeki açıklamalarında duyurulduğu üzere Şirket; operasyonel faaliyetlerini kolaylaştırmak, elektrik üretim maliyetlerini düşürmek, santral bakım ve işletme giderlerini azaltmak ve santral yönetimlerini aynı idari çatı altında toplamak amacıyla yapılanma sürecine girmiş ve şirketlerin bu kapsamda birleşme işlemlerini gerçekleştirmişti. Yine bu bağlamda Şirketin 04.11.2021 tarihli KAP açıklamasında belirtildiği üzere Margün Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin %100 dolaylı bağlı ortaklıkları olan ve 12.03.2021 tarihinde imzalanan sözleşme ile Kinesis Enerji Yatırımları A.Ş. ve Hasan İnaloğlu’ndan devir alınan Elmalı Des Enerji Üretim A.Ş., ATSGES Elektrik Üretim A.Ş. ve Zelkova Elektrik Üretim A.Ş. şirketleri Bosphorus Yenilenebilir Enerji A.Ş. unvanı altında birleştirilmiş olup 08.11.2021 tarihinde tescil edilmiş ve 10.11.2021 tarihi itibariyle Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilmiştir.
FAİZ PİYASALARI
Çarşamba günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %16 seviyesinde yatay seyretti. TCMB dün 65 milyar TL’lik (%16’dan, 7 gün vadeli) repo ihalesi açtı. Toplam fonlama tutarı ise tamamı haftalık repo ihaleleri kaynaklı 329 milyar TL oldu.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %1,46 seviyelerinden başlarken, gün içerisinde %1,46-%1,58 bandında hareketin ardından %1,57 seviyesinden günü kapattı.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde yükselişler görüldü. Bu kapsamda, günlük bazda verim eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta 10 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 20 baz puana varan yükselişler görüldü.
Kaynak: Ziraat Yatırım Sabah Stratejisi