SABAH STRATEJİSİ
Koronavirüs salgınına karşı ekonomik önlem paketleri ile ilgili beklentiler devam ederken, diğer yandan bu paketlerin şu aşamada salgın ile savaşta yeterli olamayacağı endişeleri de canlılığını koruyor. Virüs şoku dışında petrol fiyatlarındaki belirsizlikle birlikte piyasalardaki yüksek oynaklık, riskli varlıklara olan ilgiyi de azaltıyor. Bu sabah Trump’ın bir önceki gün söylediği majör önlemleri şu aşamada duyurmamasının da etkisiyle ABD vadelileri %2,5 civarında düşüyorlar. Asya’da tarafında ise karışık bir seyir gözlemlerken, Yen, Altın ve ABD tahvilleri taleple karşılaşıyorlar. Yurtiçinde ise ilk koronavirüs vakası gece yarısı açıklandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, dün salgının Türkiye’de olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu söylemişti. Açıklamalar sırasında 105 – 106bin aralığında hareket eden BIST100 endeksi negatif ayrışarak günü 101bin seviyesinden kapattı. Dolayısıyla, gece yarısı açıklanan vakanın ilk etkisi endekste sınırlı etki yapabilir. Ancak konunun Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de gündemde yer almaya devam etmesi endeks üzerinde etkisini hissettirmeye devam edebilir. Öte yandan, ABD’den gelen Patriot ve S400’ler ile ilgili açıklamalar da takip edilirken, aşağı yönlü riskler devam ediyor.
MAKROEKONOMİ
Trump’ın, koronavirüs salgınının etkilerine karşı ekonomiyi destekleyici önlemler alınacağını belirtmesi sonrası dün borsalarda alıcılı bir seyir görmüştük. S&P 500 endeksi yaklaşık %5 primle Aralık 2018’ten bu yana en yüksek artışını göstermişti. Bugün ise Trump’ın dün açıklaması beklenen plana dair olası haber akışı izleniyor, bu görüntü altında piyasalar ılımlı satıcılı diyebileceğimiz bir görüntüyle açıklamaları beklemekte. Altın, %0,4 artıda ons başına 1.655 dolar seviyesine yakın, petrol fiyatları belirgin bir katalizör olmadan %3,7 artıda 38,5 dolar seviyesinde. Japonya Başbakanı Abe’nin, 4,1 milyar dolarlık bir mali destek paketi açıklamasının da etkisiyle Yen ılımlı seyrediyor. 3 Kasım’da yapılacak başkanlık seçimleri için Demokratlar arasındaki yarış sürüyor. Salı günü altı eyalette yapılan ön seçimlerde ilk sonuçlara göre, Demokrat Parti’nin başkan adaylığı yarışında eski Başkan Yardımcısı Joe Biden, Vermont Senatörü Bernie Sanders’a üstünlük sağladı.
- Bugün TSİ 12.30’da İngiltere’de ocak ayına ilişkin sanayi üretimi ve ABD’de TSİ 15.30’da şubat ayına ilişkin TÜFE verisi izlenecek. TSİ 14’te Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün Aylık Petrol Piyasası Raporu yayınlanacak.
- TSİ 14.30’da İngiltere Hükümeti 2020 Yılı Bütçesini sunacak. 31 Aralık’ta gerçekleşen Brexit sonrasında İngiltere hükümetinin gelir ve harcama kompozisyonundaki değişiklikler ve küresel çapta yayılan koronavirüse yönelik mali tedbirler dikkatle takip edilecek.
- Yurtiçi tarafta, bugün TSİ 10’da ocak ayına ilişkin cari işlemler dengesi verisi açıklanacak. Aralık ayında cari işlemler dengesi beklentilerin altında 2,8 milyar dolar açık vermişti. 2001 yılından bu yana da ilk kez yılı kümülatif olarak cari fazla ile kapatmıştık. 2020 yıl sonu için cari dengenin 11 milyar dolar civarı açık vermesi beklenmekte. Bu arada bu aydan itibaren cari denge hesaplanma metodolojisinin değişmesiyle geçmişe yönelik olumlu revizeler beklemekteyiz. Dolayısıyla geçen sene daha iyi bir cari fazla ile yılı kapatmış olabiliriz. Cari işlemler dengesinin bu yıla 2,5 milyar dolar açıkla başlaması öngörülmekte.
ABD’de tüketici fiyatları aylık olarak ocak ayında son 4 ayın en düşük seviyesinde %0,1 yükselmiş, yıllık enflasyon ise %2,5 olarak gerçekleşmişti. Fed enflasyon göstergesi olarak PCE’yi takip etmekte ki virüsün etkilerinin hissedilmemesine rağmen aralık ayında %2 hedefinin altında yıllık %1,6 artmıştı. Salgın nedeniyle faiz indirmek zorunda kalan Fed enflasyonda hedefinden daha da uzaklaşabilir çünkü Çin’in dünyaya deflasyon ihracı virüs nedeniyle daha da derinleşebilir. Çin’de açıklanan dünkü verilere göre Çin, ÜFE tarafında deflasyon bölgesindeydi ama bu durumun ABD’ye etkileri şubat ayı datasında kısmi olacaktır. Enflasyona asıl etkisi mart ayı verileriyle netlik kazanacaktır.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı, aralık döneminde (Kasım ve Aralık 2019 ve Ocak 2020 aylarını kapsamakta) %13,2’den %13,1’ye gerileyerek bir yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranının sınırlı düşüşünde toparlanan ekonomi ile birlikte iş gücüne katılım oranındaki gerilemenin belirleyici olduğunu görüyoruz. Kasım döneminde %52,8 olan iş gücüne katılım oranı aralık döneminde %52,4’e gerilemiş durumda.
- Arındırılmış verilere göre, aralık döneminde inşaat istihdamı 25 bin kişi artarken, sanayi istihdamı 59 bin kişi ve tarım istihdamı da 96 bin kişi azalışla toplam istihdamı aşağı çekti. Hizmet istihdamı ise 6 bin kişilik azalışla görece yatay seyretti. Genç nüfusta işsizlik oranı %24 seviyesinde sabit kaldı. Temmuz ayında tarihsel olarak en yüksek seviye olan %27’yi görmüştük. Tarım dışı işsizlik oranı, %15,4’ten bir yılın en düşüğü %15,3 seviyesine geriledi.
Arındırılmamış verilere göre 2018 yılında 12 ayın işsizlik oranı ortalaması %11 düzeyinde bulunurken, 2019 yılında 12 aylık ortalama %13,7’ye yükseldi. 2019 yılında ortalama olarak işsizlik oranının yükselmesinde inşaat ve tarım istihdamındaki kısmi azalışın belirleyici olduğunu görüyoruz. Turizmin katkısıyla hizmet istihdamı, toplam istihdama pozitif katkı sağlarken, sanayi istihdamındaki azalış inşaat ve tarım istihdamına göre sınırlı kaldı.
ŞİRKET HABERLERİ
Karel Elektronik (KAREL, Sınırlı Negatif): Şirket’in 4Ç2019’daki ana ortaklık net dönem karı 33,3mn TL olarak gerçekleşerek yıllık %61 oranında gerilemiştir. Brüt kar da aynı dönemler itibarıyla %19 oranında gerileyerek yılın son çeyreğinde 63,4mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket’in 4Ç2019’daki net ve brüt kar marjı ise sırasıyla %12,7 ve %24,2 olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın son çeyreğindeki net ve brüt kar marjı sırasıyla %38,3 ve %35,1 idi. Diğer yandan, Şirket 4Ç2019’da 13,7mn TL net finansman gideri kaydetmiştir. 4Ç2018’de 38,1mn TL net finansman geliri kaydedilmişti. Son olarak, dördüncü çeyrek karı sonrasında Şirket’in 2019 yılındaki ana ortaklık net dönem karı ise bir önceki yıla göre %67 oranında artış göstererek 113,6mn TL olmuştur.
Odaş Elektrik (ODAS, Sınırlı Negatif): Odaş 2019 yılının son çeyreğinde 125,8mn TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmiştir. Şirket 2018 yılının aynı döneminde 19,5mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti. Satış gelirleri 4Ç2019’da bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,5 oranında gerileyen şirketin brüt karı ise satış maliyetlerindeki %21,2’lik gerilemenin etkisiyle %131,4 oranında artarak 59,8mn TL’ye yükselmiştir. Operasyonel giderleri aynı dönemde %8 oranında gerileyen Şirket diğer faaliyetlerden 13,3mn TL gider kaydetmiş ve böylece faaliyet karı %113’lük artışla 36,6mn TL’ye yükselmiştir. Finansman tarafında ise 4Ç2018’de kurlardaki düşüşün etkisiyle kaydedilen 268,5mn TL’lik gelire karşın, 4Ç2019’da kurlardaki artışın önemli etkisiyle 183,1mn TL gider kaydedilmiştir. Bu durum şirketin ana ortaklık net dönem zararı açıklamasında ana etken olmuştur. Son çeyrek zararıyla birlikte Şirket’in 2019 yılı ana ortaklık net dönem zararı 186,5mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket 2018 yılında 251,5mn TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmişti.
Sasa Polyester (SASA, Nötr): Sasa Polyester’in 4Ç2019’daki net dönem karı 99,9mn TL gerçekleşerek yıllık %46 oranında gerilemiştir. Şirket’in satış gelirleri aynı dönemler itibarıyla %41 oranında artarak 807,5mn TL’ye çıkarken, brüt kar %33 oranında artarak yılın son çeyreğinde 108mn TL’ye yükselmiştir. Şirket’in 4Ç2019’daki net ve brüt kar marjı ise sırasıyla %12,4 ve %13,4 olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın son çeyreğindeki net ve brüt kar marjı sırasıyla %32,2 ve %14,2 idi. Diğer yandan, Şirket yılın son çeyreğinde çeyrekte 192,3mn TL net finansman gideri kaydetmiştir. 4Ç2018’de 208,8mn TL net finansman geliri kaydedilmişti. Son olarak, dördüncü çeyrek karı sonrasında Şirket’in 2019 yılındaki net dönem karı ise bir önceki yıla göre %78 oranında artış göstererek 1.064mn TL olmuştur.
Tümosan Motor (TMSN, Sınırlı Negatif): Şirket 4Ç2019’da 11,5mn TL net dönem zararı kaydetmiştir. Şirket 4Ç2018’de 9,4mn TL net dönem zararı açıklamıştı. Şirket’in satış gelirleri 4Ç2019’da 4Ç2018’e göre %51,9 artarak 125,4mn TL’ye yükselirken, brüt kar 15,7mn TL artarak 17,1mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket’in brüt kar marjı ise %13,7 olarak gerçekleşmiştir. 4Ç2018’deki brüt kar marjı %1,7 idi. Operasyonel giderler %7,4 artışla 21,7mn TL olurken, diğer faaliyet giderleri 5,1mn TL’yi göstermiştir. Böylece, 4Ç2019’daki faaliyet zararı 9,7mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 4Ç2018’deki faaliyet zararı 7,4mn TL idi. Şirket’in net finansman gideri yıllık 1,8mn TL azalarak 3mn TL olmuştur. 1,2m TL’lik vergi geliri sonrasında net dönem zararı 11,5mn TL’yi göstermiştir. Son çeyrek zararıyla birlikte 2019 yılı net dönem zararı 34,4mn TL’ye yükselmiştir. 2018’de 22,2mn TL net dönem zararı kaydedilmişti.
Turcas Petrol (TRCAS, Sınırlı Negatif): Şirket 2019 yılının son çeyreğinde 57,8mn TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmiştir. Şirket bir önceki yılın aynı döneminde 50,9mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti. Satış gelirleri son çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,1 oranında azalan Şirket’in brüt karı ise %9 oranında azalarak 6,6mn TL olarak gerçekleşmiştir. 5,6mn TL’lik genel yönetim giderleri ve diğer faaliyetlerden 2mn TL’lik giderin ardından 1,1mn TL faaliyet zararı oluşmuştur. Şirket yatırım faaliyetlerinden 3,8mn TL gelir kaydederken iştiraklerden ise 24,2mn TL gider kaydedilmiştir. Finansman tarafında ise 4Ç2018’deki 106,8mn TL’lik gelire karşın 4Ç2019’da 40mn TL gider kaydedilmiş ve bu durum şirketin bir önceki yılın son çeyreğindeki kardan 2019 yılı son çeyreğinde net dönem zararına geçmesinde ana etken olmuştur. Böylece şirket 4Ç2019’da 57,8mn TL net dönem zararı kaydetmiştir. Son çeyrek zararıyla birlikte, Turcas 2019 yılını 28,7mn TL ana ortaklık net dönem zararıyla kapamıştır. Şirket bir önceki yıl 127,5mn TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmişti.
Yataş (YATAS, Sınırlı Pozitif): Yataş 2019 yılının 4. çeyreğinde 19,1 TL net dönem karı kaydetmiştir. Şirket 2018’in aynı çeyreğinde 34,7mn TL net dönem karı açıklamıştı. Şirket’in satış gelirleri 4Ç2019’da bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %20,5 oranında artarak 327,4mn TL’ye ulaşmıştır. Brüt kar ise %19,1 artışla 138,2mn TL’ye yükselmiştir. Operasyonel giderler %27,8 artışla 98,5mn TL olurken, diğer faaliyet gelirleri 0,3mn TL’yi göstermiştir. Böylece 4Ç2019’daki faaliyet karı 40mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 4Ç2018’deki faaliyet karı 28,8mn TL idi. Buna ek olarak, yatırım faaliyetlerinden gelirlerden net 1,4mn TL gelir kaydedilmiştir. Finansman tarafında net 16,8mn TL’lik gider yazılmıştır. 4Ç2018’deki finansman geliri 11,2mn TL idi. 5,4mn TL’lik vergi gideri sonrasında net dönem karı 19,1mn TL’yi göstermiştir. Son çeyrek karıyla birlikte 2019 yılı net dönem karı 86,2mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 2018’deki net dönem karı 75,6mn TL idi.
Turkcell (TCELL, Nötr): Şirketin Almanya’daki bağlı ortaklığı Turkcell Europe GmbH ile Deutsche Telekom iştiraki olan Telekom Deutschland Multibrand GmbH arasında pazarlama iş birliği, ilgili sözleşme doğrultusunda 30 Nisan 2020 tarihinde sona erecektir.
SEKTÖR HABERLERİ
Akaryakıt: Motorin ve benzin fiyatlarında gece yarısından geçerli olmak üzere indirime gidildi. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikasından (EPGİS) alınan bilgiye göre, söz konusu indirim motorinde pompa fiyatlarına ortalama 56 kuruş, benzinde ise 60 kuruş olarak yansıyacak.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Göltaş Çimento (GOLTS, Nötr): Şirket’in 4Ç2019’daki ana ortaklık net dönem karı bir önceki yılın son çeyreğine göre %62 oranında gerileyerek 10,2mn TL olmuştur. Brüt kar da aynı dönemler itibarıyla %30 oranında gerileyerek yılın son çeyreğinde 22,2mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket’in 4Ç2019’daki net ve brüt kar marjı ise sırasıyla %36,1 ve %32,4 olarak gerçekleşmiştir. Bir önceki yılın son çeyreğindeki net ve brüt kar marjı sırasıyla %22,6 ve %27,0 idi. Diğer yandan, Şirket 4Ç2019’da 25,9mn TL net finansman gideri kaydetmiştir. 4Ç2018’de 7,8mn TL net finansman geliri kaydedilmişti. Son olarak, dördüncü çeyrek karı sonrasında Şirket’in 2019 yılındaki ana ortaklık net dönem karı 24,7mn TL’ye yükselmiştir. Şirket 2018 yılında 2,6mn TL ana ortaklık karı elde etmişti.
Çemaş Döküm (CEMAS, Negatif): Şirketin, 2019 yılı 4. çeyrek ana ortaklık net dönem zararı 51,5mn TL olmuştur. Şirket 4Ç2018’de 24mn TL ana ortaklık net dönem karı elde etmişti. Şirketin 4Ç2019 satış gelirleri 4Ç2018’e göre %60,9 oranında artışla 29,6mn TL olurken, satışların maliyeti %54,2 artmıştır. Buna bağlı olarak brüt kar sadece 463bin TL olarak gerçekleşmiştir. Operasyonel giderler 4Ç2019’da 4,7mn TL olmuştur. Geçtiğimiz yıl operasyonel giderler 1,1mn TL idi. Şirketin faaliyet zararı geçtiğimiz yıla göre %126,6 oranında artışla 4,1mn TL olmuştur. 4Ç2018’deki yatırım faaliyetlerinden 20,4mn TL’lik gelire karşın 4Ç2019’da 38,7mn TL yatırımlardan gider kaydedilmiştir. Finansman tarafında da 7,5mn TL gider kaydedilmiş ve vergi öncesi zarar 53,8mn TL olmuştur. 368bin TL vergi geliri sonrası 4. çeyrekte ana ortaklığa düşen net dönem zararı 51,5mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Şirketin 2019 yılı ana ortaklık net dönem zararı 18,2mn TL olurken 2018’de 25,5mn TL ana ortaklık net dönem zararı açıklamıştı.
Doğtaş Kelebek Mobilya (DGKLB, Negatif): Şirket 4Ç2019’da 45mn TL net dönem zararı açıklamıştır. Şirket 4Ç2018’de 1,6mn TL net dönem karı açıklamıştı. Şirket’in satış gelirleri 4Ç2019’da yıllık %3,2 oranında artarak 160,4mn TL olmuştur. Satışların maliyeti aynı dönemde %2,4 oranında artmış ve böylece brüt kar %5,1 oranında artarak 47,2mn TL’ye yükselmiştir. Operasyonel giderleri ise %30,6 oranında artarak 54,7mn TL’ye yükselmiş ve 8,2mn TL’lik diğer faaliyet gelirleriyle birlikte Şirket’in esas faaliyet karı geçen yılın aynı dönemine göre 0,1mn TL artarak 0,6mn TL olmuştur. Buna ek olarak, yatırım faaliyetlerinden net 1,2mn TL gider kaydedilmiştir. Finansman tarafında net 51,7mn TL’lik gider yazılmıştır. 4Ç2018’deki finansman geliri 8,3mn TL idi. 7,3mn TL’lik vergi geliri sonrasında net dönem zararı 45mn TL’yi göstermiştir. Son çeyrek zararıyla birlikte 2019 yılı net dönem zararı 65,3mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 2018’deki net dönem zararı 89,2mn TL idi.
Parsan (PARSN, Negatif): Parsan 2019 yılının 4. çeyreğinde 15,4 TL ana ortaklık net dönem zararı kaydetmiştir. Şirket 2018’in aynı çeyreğinde 116,4mn TL ana ortaklık net dönem karı açıklamıştı. Şirket’in satış gelirleri 2018’in 4. çeyreğine göre %15,6 oranında azalarak 116,4mn TL’ye gerilemiştir. Brüt kar ise %11,3 düşüşle 26,3mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. Operasyonel giderler %23,1 azalışla 18,2mn TL olurken, diğer faaliyet giderleri 1,5mn TL’yi göstermiştir. Böylece 4Ç2019’daki faaliyet karı 6,3mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 4Ç2018’deki faaliyet karı 5,5mn TL idi. Buna ek olarak, özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardan toplam 6,8mn TL gider yazılmıştır. Finansman tarafında net 11,2mn TL’lik gider kaydedilmiştir. 4Ç2018’deki finansman geliri 115,4mn TL idi. 6m TL’lik vergi gideri sonrasında ana ortaklık net dönem zararı 15,4mn TL’yi göstermiştir. 4. çeyrekte açıklanan net dönem zararıyla birlikte 2019 yılı ana ortaklık net dönem zararı 4mn TL seviyesinde gerçekleşmiştir. 2018’deki ana ortaklık net dönem zararı 49mn TL idi.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %10,55 seviyesinde değişmeyerek sabit kaldı. Merkez Bankası piyasayı toplamda 87,2 milyar TL ile 70 milyar TL’si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutar 17,2 milyar TL’si %10,25 seviyesinden piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, %0,67 seviyelerinde seyrediyor. Bu hafta tarihi düşük seviye %0,31’leri görmüştük.
Küresel çapta koronavirüs salgınının olumsuz etkileriyle mücadele etmek amacıyla birçok ülkenin koordineli bir şekilde çeşitli teşvik paketleri açıklamaları ve açıklayacaklarını belirtmeleri ile TL faizlerde düşüş görüldü. 2 yıllık gösterge kağıdın faizi günlük bazda 63 baz puanlık düşüşle %10,61 ve 10 yıllık gösterge kağıdın faizi ise günlük bazda 34 baz puanlık düşüşle %11,56 seviyesine geriledi.
Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı, mart ayı borçlanma programı kapsamında ilk ihracı olan 15 ay vadeli iskontolu kağıttan piyasaya 2,3 milyar TL; kamuya ise 2,6 milyar TL ile toplamda 4,9 milyar TL borçlandı. 6 yıl vadeli değişken faizli kağıttan piyasaya 2,1 milyar TL; kamuya ise 750 milyon TL ile toplamda 2,8 milyar TL borçlandı. Bu ihale ile kalan ihaleler için piyasa ve kamu borçlanma hedeflerine 4’er milyar TL kaldı.