SABAH STRATEJİSİ
Dün negatif bir görüntüyle kapatan ABD borsaları bu sabah da vadelilerde satıcılı bir görüntü sergiliyorlar. ABD’deki durumum New York merkezli olmak üzere kötüleşmeye devam etmesi ve önümüzdeki haftalara yönelik karamsar açıklamalar ABD borsaları üzerinde etkisini gösteriyor. Öte taraftan, Çin’den mart ayına ait gelen verilerde toparlanma devam ederken, Şanghay borsası alıcılı. Ancak, küresel çapta koronavirüs belirsizliğinin devam ettiği ortamda alım iştahı çok güçlü değil. Diğer bazı Asya borsaları da satıcılı. Dolar’daki fiyatlamaya baktığımızda, dün Fed’in Dolar likiditesi sağlamaya yönelik geçici repo imkanını devreye sokması Dolar’daki yükselişi sınırlasa da Dolar bu sabah dirençli duruyor. Dolar endeksi (DXY) 99 seviyesinin hafif üzerinde. Gelişmekte Olan Ülke para birimleri de hafif baskı altında bir görüntü sergilerlerken, yurtiçinde TCMB’nin genişlemeci ilave tedbirlerinin takip edildiği ortamda Dolar / TL 6,62 seviyelerinde. Küresel piyasalardaki temkinli görüntü ve Dolar /TL’nin yakın zirvesinin üzerinde bulunmasıyla birlikte BIST100 endeksi güne satıcılı bir görüntüyle başlayabilir.
MAKROEKONOMİ
2008 yılının sonundan bu yana en kötü çeyreği geride bırakan küresel borsalar, yeni çeyreğe temkinli başlıyor. Asya borsaları karışık, ABD vadelileri ise ekside bulunuyor. Trump’ın ülkesindeki koronavirüs salgınına ilişkin, “Önümüzdeki 2 hafta çok zor geçecek.” uyarısında bulunması endeksleri baskılıyor. Beyaz Saray, ABD’de salgına karşı alınan önlemlere uyulması durumunda bile virüs nedeniyle 100 ila 200 bin kişinin ölebileceğini bildirdi. Dünkü beklentilerden iyi gelen resmi Çin imalat PMI verisi ardından bugün Çin’în Caixin imalat PMI verisi de 50,1 ile büyüme eşik değerinin hemen üzerinde açıklandı. Sağlık Bakanımız Fahrettin Koca ise, 2.704 yeni vaka tespit edilmesiyle toplam koronavirüs vaka sayısının 13.531’e ulaştığını ve toplam 214 can kaybının bulunduğunu belirtti.
Fed, yabancı merkez bankalarına destek için geçici repo imkanı açtığını ve bunun en az 6 ay süreceğini duyurdu. Fed burada geçici bir ABD doları kaynağı oluşturarak likit olmayan piyasada ABD Hazine tahvil satış ihtiyacını azaltıyor ve ABD Hazine tahvili piyasasının sorunsuz işlemesine yardımcı olmayı amaçlıyor. Dolar fonlama koşullarının kısmi gevşemesiyle dolar endeksi, 99,1’lerde bulunuyor. Petrol fiyatları, seyahat kısıtlamaları ve Rusya-Suudi Arabistan fiyat savaşıyla tarihinin en kötü çeyreğini geride bıraktı. Bugün Brent petrolün varil fiyatı, 26 doların hemen altında seyretmekte.
Bugün küresel çapta imalat PMI verileri ağırlıklı bir gün olacak. TSİ 10.50’de Fransa’da imalat PMI’ın martta 49,8’den 42,9’a, TSİ 10.55’te Almanya’da 48’den 45,5’e, TSİ 11’de Euro Bölgesi’nde 49,2’den 44,6’ya ve TSİ 10.45’te İtalya’da 48,7’den 41’e gerilemesi beklenmekte. Cuma günkü tarım dışı istihdam öncesi bugün TSİ 15.15’te ADP özel sektör istihdam açıklanacak. Şubatta 183 bin kişilik artış gösteren özel sektör istihdamın, martta 150 bin kişi azalması bekleniyor. TSİ 17’de ABD’de ISM imalat endeksi açıklanacak. Endeksin, 50,1 seviyesinden 46 seviyesine gerilemesi beklenmekte.
Yurtiçinde de TSİ 10’da mart ayına ilişkin İmalat Sektörü PMI verisi açıklanacak. TSİ 10’da TCMB’nin, Yatırımcı, Ekonomist ve Analistlerle 2 gün sürecek yatırımcı toplantısı gerçekleştirilecek.
Şubat ayına ilişkin imalat PMI verisi, 52,4’e yükselerek imalat sektörünün faaliyet koşullarında son iki yılın en hızlı iyileşmesine işaret etmişti. Mart ayıyla birlikte salgının iktisadi faaliyeti sınırlamaya başladığı görülmekte, bu doğrultuda imalat PMI’ın baskı altında kalması beklenebilir.
- Bugünkü imalat PMI verisi öncesi, hizmet ve sanayi sektörüne ilişkin görünüme ışık tutan Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Satın alma Müdürleri Bileşik Endeksini (SAMEKS) izledik. 2013 yılından bu yana açıklanan SAMEKS verileri, tarihinin en düşük seviyesine gerilemiş durumda. Mart ayında bileşik SAMEKS endeks, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak 50,5 seviyesinden 40,3’e geriledi. Detaylarda SAMEKS sanayi endeksi, üretim ve yeni siparişlerdeki düşüş öncülüğünde 7,6 puan geriledi ve 42,9’a geriledi. SAMEKS hizmet endeksi ise satın alım, stoklar ve iş hacmindeki keskin düşüşle 11 puan geriledi 39,6 seviyesine geriledi.
Şubat ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış ihracat, son 8 ayın en yüksek aylık düşüşünü gerçekleştirirken, ithalat ekim ayından bu yana ilk defa aylık bazda düşüş kaydetti. Yıllık olarak da verilere baktığımızda yönünü aşağı çevirdiğini görmekteyiz. Şubat ayında salgının etkisini belirgin hissetmezken, özellikle mart ve nisan ayında turizm ve dış ticaret kanalı kısmi baskı altında kalabilir. İhracatta, küresel talepteki zayıflama, ithalatta ise iç talepteki görünüm belirleyici olacak. Petrol fiyatlarındaki düşüş ithalat miktarında kısmi azalışı beraberinde getirse de petrol gelirlerine dayalı Ortadoğu ve Rusya gibi ihracat rotalarımızdaki zayıflama dış talep görünümünü baskılayabilir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı bir önceki yayınladığı dokümana göre iç borçlanma miktarı ve borçlanma dışı kaynak miktarını artırdı. Koronavirüs salgını ile birlikte Hazine’nin borçlanma gereksiniminin artabileceği görülürken, Dünyadaki diğer Merkez Bankaları ve Hükümetler tarafından atılan genişlemeci adımlar neticesinde uygun koşullarla yurtdışı ihraçlar mümkün olabilir. Dokümana göre önümüzdeki 3 ay, Hazine 82 milyar TL, nette ise 26,2 milyar TL iç borçlanma gerçekleştirecek, geçen sene ise aynı dönemde 47,5 milyar TL iç borçlanma gerçekleştirmiş, nette ise 11,7 milyar TL borçlanmıştı.
- Neticede Hazine nisan-haziran döneminde toplam 82 milyar TL iç borçlanma gerçekleştirmeyi planlıyor. Nisan-mayıs ayları için önceki planda açıklanan borçlanma hedefi 40,4 milyar TL’den 60 milyar TL’ye çıkarıldı.
- Hazine nisan ayında 1 sukuk satışı, 8 tahvil ihalesi yapacak, bir kira sertifikasını doğrudan satacak. Mayıs ayında 1 sukuk satışının yanı sıra 7 tahviL ihracı gerçekleştirilecek. Haziranda ise 6 tahvil ihalesi planlanıyor.
TCMB, koronavirüsün olumsuz ekonomik etkilerine karşı dün ilave tedbirler açıkladı. İşsizlik Sigortası’nın artan nakit ihtiyacını da gözeterek tahvil alımlarını ve politika faizinin altında fonlamayı artıracak şekilde tedbirlerini genişletti. Bunlardan bazıları,
- Geçici bir süre için, Piyasa Yapıcı bankalara, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan satın aldıkları DİBS’leri TCMB tarafından belirlenen koşullar ve tutarlar dâhilinde TCMB’ye satma veya Piyasa Yapıcılığı sistemi kapsamında APİ çerçevesinde tanınan likidite imkânını belirli oranlar dâhilinde artırma olanakları sağlanacak.
- TCMB bünyesinde gerçekleştirilen Türk lirası ve Döviz işlemleri çerçevesinde Varlığa Dayalı Menkul Kıymet ile İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlerin teminat havuzuna dâhil edilmesine karar verildi.
- Reel sektöre kredi akışının kesintisiz sürmesi amacıyla yürürlüğe konulan hedefli ilave likidite imkânlarında limitler artırılacaktır. Bu kapsamda sağlanan 91 güne kadar vadeli repo ve 1 yıl vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap hedefli likidite imkânlarına ek olarak 6 ay vadeli döviz karşılığı Türk lirası swap ihaleleri düzenlenecek olup bu vadedeki ihalelerle ilgili bankalara TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 125 baz puan altında faiz oranı üzerinden ABD doları, Euro veya altın karşılığı Türk lirası likidite sağlanacaktır.
- Mal ve hizmet ihracatçısı firmaların finansmana erişimlerini kolaylaştırmak ve istihdam sürekliliğini desteklemek amacıyla Türk lirası cinsi ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredisi kullandırılmasına karar verilmiştir. Türk lirası cinsi reeskont kredilerinde, toplam 60 milyar TL limit belirlenmiştir. Eximbank dışındaki bankalar aracılığı ile kullandırılacak kredilerin asgari %70’i KOBİ’lere tahsis edilecektir. Kredi imkânından yabancı para reeskont kredisi kullanabilen firmalar ile yurt dışına yönelik müteahhitlik hizmeti sunan firmalar ve uluslararası fuarlara katılım sağlayan firmalar yararlanabilecektir. Kredilere TCMB politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının 150 baz puan altında faiz oranı uygulanacaktır.
ŞİRKET HABERLERİ
Arçelik (ARCLK, Sınırlı Negatif): Tüm dünyada Covid-19 salgınının etkileri devam ederken, geniş bir coğrafyada faaliyet gösteren Arçelik A.Ş., bulunduğu ülkelerin salgına karşı aldıkları önlemlere itina ile uymaktadır. Bu çerçevede, Pakistan, Bangladeş, Güney Afrika ve Rusya’da resmi otoritelerin salgın ile mücadele kapsamında sokağa çıkma yasağı ilan etmesi dolayısıyla bu ülkelerdeki üretim ve satış faaliyetleri geçici olarak durdurulmuştur. Sokağa çıkma yasağının Bangladeş’te 5 Nisan 2020, Pakistan ve Rusya’da 6 Nisan 2020, Güney Afrika’da 17 Nisan 2020’da sona ermesi beklenmekte olup, üretim ve satış hacminde önemli etki yaratabilecek uzatma veya yeni ara verme kararları alınması halinde yatırımcılarla paylaşılacaktır. Geçici süre için durdurulmuş olan bu faaliyetler kendi coğrafyalarını etkilemekte olup, konsolide üretim ve ciro üzerindeki etkisi sınırlı seviyededir. Bu ülkeler dışındaki faaliyetler ise tedarik, üretim ve satış süreçlerinde zaman zaman aksamalar yaşansa da, İş Sürekliliği Planı ve çalışanların sağlığına yönelik alınan geniş önlemler altında kesintisiz olarak sürdürülmektedir.
Aygaz (AYGAZ, Nötr): 05 Mart 2019 tarihli özel durum açıklamasında; Bangladeş’te kurulu United Group ile Bangladeş pazarına yönelik olarak LPG temini, dolumu ve dağıtımı konularında faaliyette bulunmak üzere, eşit yönetim esaslarına dayalı bir ortaklık oluşturulması (“Ortak Girişim Şirketi”) ve gerekli yatırımların yapılması amacıyla, United Enterprises & Co. Ltd. ile Şirket arasında halihazırda LPG faaliyetleri için ön lisansa sahip olan ancak henüz faaliyete başlamayan bağlı ortaklığı United LPG Ltd. hisselerinin %50’sinin satın alınmasına ilişkin bir Hisse Devir Sözleşmesi (‘Sözleşme’) imzalandığı kamuya duyurulmuştu.
Ortak Girişim Şirketi’nin faaliyetleri için gerekli izinlerin alınması dâhil belirlenen ön koşulların en geç 31 Mart 2020 tarihine kadar gerçekleşmesini öngören Sözleşme’deki bazı ön koşullar henüz tamamlanamamış olup, taraflar arasında Kapanış’ın en geç 31 Aralık 2020 tarihinde gerçekleşebilmesine imkan veren bir Sözleşme değişikliği imzalanmıştır.
Çemtaş Çelik Makine (CEMTS, Sınırlı Pozitif): Şirket 2020 yılı ilk çeyreğinde MERCEDES hattında üretim denemeleri tamamlanmış ve MERCEDES için numune üretimi yapılmış olup incelemeler sonucunda MERCEDES firmasından ürün onayı alınmıştır. Covid-19 seyahat kısıtlamaları sonrasında MERCEDES tarafından Şirkete saha ziyareti yapılacaktır. Saha ziyaretinden sonra seri üretime geçilecektir. MAN firmasına üretilecek denge çubuğu için 2020 yılı sonuna doğru üretim hattı montajının yapılması ve deneme üretimine başlanılması planlanması devam etmektedir.
TOFAŞ (TOASO, Sınırlı Negatif): Dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) etkilerini azaltmaya yönelik alınan önlemler çerçevesinde, yurtdışından gerçekleşen tedarik ve teslimat süreçlerindeki aksamalar değerlendirilerek, 03 Nisan 2020 akşamı mesai bitiminden itibaren iki hafta süreyle ve 20 Nisan 2020 tarihine kadar Bursa fabrikasında üretim faaliyetlerine ara verilmesi kararlaştırılmıştır. Son dönemdeki gelişmeler nedeniyle alınan söz konusu kararın etkilerinin asgari seviyede tutulması amacıyla, üretime ara verilen süre içerisinde bazı periyodik bakım çalışmaları da mümkün ölçüde gerçekleştirilecektir. Şirketin İş Sürekliliği Planı ve çalışanların sağlığına yönelik tedbirler çerçevesinde, üretim dışında kalan operasyonlar ve son dönemde Koronavirüs ile mücadele kapsamında başlanan sağlık ekipmanları üretimi koşullar el verdiği sürece devam edecektir.
SEKTÖR HABERLERİ
Akaryakıt: Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) twitter sayfasından yapılan açıklamaya göre 01/04/2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere; benzinde 10, motorinde 8 KRŞ/LT pompa fiyatlarında indirim gerçekleşmiştir.
DİĞER ŞİRKET HABERLERİ
Anel Elektrik (ANELE, Sınırlı Pozitif): Şirket bağlı ortaklıklarından AnelMarin Gemi Elektrik Elektronik Sistemleri Ticaret ve Sanayi A.Ş. ile proje işvereni STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş. ile Milgem Projesi kapsamında Gemi Ana Tablolar, Dağıtım ve Kontrol Panoları Tedariğine ilişkin bir sözleşme imzalanmıştır. Proje kapsamında Geminin Ana Tablolar, Dağıtım ve Kontrol Panolarının tasarımı ve üretimi yapılacak olup, projenin toplam tutarı 1,4mn Euro (10,1mn TL) olup,inşa yeri Türkiye’dir. Proje kapsamı gemiye ait işlemlerin 2020-2024 yılları arasında tamamlanması planlanmıştır.
Altınyağ Kombinaları (ALYAG): Şirket Bitkisel Sıvı Yağ faaliyetlerinin yanı sıra faaliyet alanının “Madencilik ve Enerji” faaliyetleri alanında yoğunlaşmasına ilişkin alınan kararı çerçevesinde; Madencilik ve Enerji sektörlerindeki gelişmelerin takibi, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından yapılan maden ruhsatları ihalelerinin takip edilmesi ve ihale dosyalarının hazırlanması, ihaleye çıkan ruhsatların mevcut durumlarının araştırılması ve gerekli fizibilite çalışmalarının yapılmasına ilişkin Teknik Hizmet ve Danışmanlık Hizmeti alınması amacıyla 31.03.2020 tarihinde Teknik Hizmet Sözleşmesi imzalanmıştır.
Bosch Fren (BFREN): 20 Mart 2020 tarihli açıklamada, tüm dünyayı etkisi altına alan Coronavirüs etkilerini azaltmaya yönelik alınan önlemler çerçevesinde fabrikada 6 Nisan 2020 tarihine kadar üretime ara verileceği açıklanmış olup, yaşanan gelişmeler sonucunda bu süre 13 Nisan 2020 tarihine kadar uzatılmıştır
Yünsa (YUNSA): Şirket’in 31.03.2020 tarihli Yönetim Kurulu Kararı’na istinaden, orta ve uzun vadede likiditenin artırılması amacıyla, sahibi olduğu makinelerin Sat ve Geri Kirala (Sell and Leaseback) yöntemi ile Ziraat Katılım A.Ş.’ye satılıp, hemen geri kiralanmasına, oy birliği ile karar verilmiştir. Toplam satış bedeli 35,1mn TL’dir.
FAİZ PİYASALARI
Salı günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %9,22 seviyesinden %9,27 seviyesine sınırlı yükseldi. Merkez Bankası piyasayı toplamda 97,9 milyar TL ile 81,4 milyar TL’si haftalık repo ihalesinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın 16,5 milyar TL’si %8,75’den piyasa yapıcı bankalara kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi, %0,63 seviyelerinde seyrediyor. ABD ekonomisinde oluşabilecek kaybın hangi boyutta olacağına ve resesyona dair endişeler izleniyor.
Dün küresel risk iştahında Çin PMI verisi kaynaklı kısmi toparlanma etkili olurken, TL faizlerde de sınırlı düşüş gözlendi. 2 yıllık gösterge kağıdın faizi günlük bazda 38 baz puanlık düşüşle %11,22 seviyesine gerilerken, 5 yıllık gösterge kağıdın faizi ise günlük bazda 19 baz puanlık düşüşle %13,24 seviyesine geriledi. 10 yıllık gösterge kağıdın faizi %13,55 seviyesinde yatay kaldı.