Cem Şengezer – 17.07.2018
Borsa endeksi toparlanıyor: bunu düşüş hareketini yavaşlatarak başlattı. Yani her adımda yükseliş beklememek gerekir bazı durumlarda düşüş hızındaki düşüş de toparlanma için belirleyicidir. Bazı durumları nasıl tespit edebiliriz?
Herhangi finansal varlığın gücü ile geçmiş hareketleri arası ilişki belirleyicidir. Bu belirleyiciliği modelleyecek yeni metodlar üretemedikçe benzer hatalar benzer sonuçlar doğuracaktır. Eski metodların herkesçe bilinmesi avantaj sağlamamaktadır.
Veri odaklı, sağlam model veya geçmiş hareketlerle doğrulanmış, stres testleri yapılmış olması önemlidir. Bu şekilde kazanç eğrisinde belli bir band içinde kalmak mümkündür. Böylece herkese açık kirli bilgiden arınmış öze ve temize ulaşmak mümkündür. Bu bir tercih olmaktan çıktı, farklı haber kanallarının artmasıyla zorunluluk haline gelmiştir.
Endekse dönersek
Temel soru kırılımlar neden oluyor? En basit cevabıyla zayıf öncü göstergelerdir. Biraz daha karışık cevap ile, bilinenin aksine, belli ortalamalardan sapmalar ters yönlü kırılımlar getirir. Yani bir ortalamanın geçilmiş olması trend dönüşü anlamına gelmeyeceği gibi, geç kalmışlık da içermektedir.
Geçmişe bakalım:
Son 6 ay üzerinden 2 saatlik dilimleri kullanarak yapılacak bir çalışma ile vaka vermiş olalım, önemli cinsinden olsun. Ocak 2018 içinde borsa endeksi 120.000 üzerinde iken model öncü göstergesi 1.07 – 1.08 bandında idi. O tarihten geriye doğru 6 ay işletirsek görüntü yükselen riskler içeriyordu. Model göstergesi sıkça 1.00 altını görmüş ve 0.95 seviyeleri de 2 saatlik bazda seri şekilde test edilmişti. Bir başka deyişle: borsa endeksi ortalamalarından pozitif yönde aşırı sapma gösterirken, model göstergesi ortalama olarak son 6 ayında zayıflama başladığına işaret ediyordu. Aşağıdaki ilk grafik buna işaret etmektedir. Aşırı ısınmaya karşılık iç potansiyel (enerji) azalıyordu.
Günümüze bakalım:
Son 6 ay üzerinden 2 saatlik dilimleri kullanarak referansımızı bozmuyoruz. Borsa endeksi 89.500 altında kaldıkça ortalamalarından önemli ölçüde negatif sapma gösterdiği için cazibesi artıyor. Yeni alım dalgasına işaret ediyor. Her cazibeli görüntü cazip midir? Gerçek anlamda değildir. Bazıları tuzak içerir. Bundan sakınmak için de model göstergesi gibi, süzgeç bakış gereklidir. Geçmişte olduğu gibi, öncü göstergeyi kullanmş olalım ve görüyoruzki göstergede kendini 1.00 üzerine atma eğilimi oluşurken, geçmiş değerleri 1.05 – 1.00 arasına serpilmeye başladı. Aşırı düşen endeks ve istikrara işaret eden öncü gösterge içindeyiz. Aşağıda görülen ikinci grafik günümüz üzerinedir.
Artık borsa endeksi için her düşüş alım fırsatı olarak görülebilir. Bu ne kadar sağlıklı ilerler? Model gösterge değerlerindeki 0.95 seviyeleri hesaplamalardan çıkana dek bu şekilde sürecektir. Bu süreçte alımları sıkça görebileceğiz ama satışları da %3 getirilerde bekleyebiliriz. Genel tablo budur.
Modelin gösterdiği ihracat fırsatları için yazım:
Cem Şengezer’i Twitterda takip etmek için: https://twitter.com/for_a_few_quant
Geçmiş değerlendirmesi 1.grafik.
Günümüz değerlendirmesi 2. grafik.