Borsa endeksi düşüşünü derinleştirirken ne yapmalıyız?
Kaos mu var yoksa yeni tasarım mı söz konusu? Sorumsuzca yorum yapmanın giderek değersizleşeceği döneme giriyoruz. Bunun keyfini çıkarırken gelişmeleri matematik aklıyla anlamaya çalışalım. Son 12 ayda % 10 kaybettirmiş endeksin verdiği mesajı dalga sayısı ve şekline bakarak karar verebiliriz. Ana yön aşağı iken fırsatlar var.
Buna göre bir portföy yapılacaksa da endeksin neyi hedeflediğini bilmek gerekir. Geçmiş tempooların dağılım geometrisi geleceği belirliyor. Geniş pencereden başlayarak ölçeği daraltalım:
Son 12 ayın hikayesi
Tempolardaki dalgalanma geleceği belirler: düşük dalgalanma prim (pozitif performans) olasılığını yükseltir. Son 12 ayda Bist100 endeksi geometrik anlamda ne üretmiştir? Nisan, mayıs dönemlerinde 11 puanlık düşüş sonucu bozucu algıyı üreten geometri çizmiş olsa da, geniş pencerede bakınca geçmiş beklentinin devamı olarak görüyoruz.
Ardından gelen yükseliş de bunun sonucudur: biriken geçmiş 12 ay enerjisi sonucu oluşmuştur. Bu performansı tempo geometrisine borçluyuz. Haberler veya yorumlar gerçekleşenin cilasıdır. İçeriği belirlemez.
Mart – nisan 2019 sonrası gelen 8 aylık tempo geometrisindeki iyileşme trendin bozulmamasını sağladı. Şubat ortasında başlayan geometri bozunumu, “düzgün getiri artışı” dönemiyle birleşince düzelme kaçınılmaz oldu.
Son ayın geometrisine bakarsak: mart ayındaki bozunum o kadar şiddetlidir ki, mart-nisan 2019 dönemi bozuk geometrisinin 2,5 katı şiddetindedir.
Mart bozulması gelecek 12 ayı bağlıyor
Evet bu kadar şiddetli bozunum geometri yapısını ortalamada olumsuz etkilemiştir. Etkisi yüksek midir bu olumsuz yapının? Henüz yeterince hissedilmeyecektir ama aylar sonra daha da belirginleşecektir. Bir başka deyişle, yakın geleceği satan öncü hareketler görebiliriz. Bu da bizim daha süreksiz performans dönemlerine girdiğimizi göstermektedir.
Buna karşılık, Nisan ayının zaman boyutunda kısa kalmayacak olması avantaj getirebilir. Yani zayıf da olsa enerji, artan gün bazında birikeceği için mayıs ayına avantajlı girmeyi sağlayabilir. Bu da bize mayıs veya haziran için daha sağlıklı prim ortamı sağlayabilir. Elbette negatif performansla da prim sağlamak mümkündür. Yine de ilk beklenti ağır basmaktadır.
Değişik eğilimler gerektiren varlık sınıflarında işlem yaparken klasik metod çözümlerden daha iyisi keşfedilebilir, fırsatı yakalayan grafik bakış için faydalı vaka eğitimler, matematik model kurulumu: https://www.paraborsa.net/iletisim/
Ticari, reel ekonomide ticari yavaşlama ve dalgalanma döneminde, sürdürülebilir büyüme ölçekli kalmayı düşünen firmalar için nakit üretip büyüme odaklı ticari yatırım ve pazar keşfi vaka çalışması matematik model kurulumu: http://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/ihracati-artirma-yollari.html