Kriptonun sonu geldi mi? Kripto alınır mı? Her iki soru da olumsuz cevabı peşinden gerçekleri bir kapı gibi yüzümüze çarpıyor. Kriptodan beklentiler giderek azaldı.
Kripto borsalar merkezi ve gelişim odaklı değil. Bitcoin’in doğasına aykırı. Herşey çok çabuk parlayıp sönüyor. Projelerin yüzde 99.9’undan basılabilen kripto paranın sınırı yok. Gök yüzünden altın tozu yağdığını düşünün insanlar ilk 2 gün evlerine bu tozı doldurur fakat bu 10 gün devam ederse insanlar evlerinden altın tozunu dışarıya küremeye başlar. Kriptoda olan şey bu… Projelerin sözde paraları başta cazip geliyor fakat hırslı merkezi projeler kriptonun ölümüne neden oldu. Bitcoin doğası gereği insan dışı ve merkezi değildi. Fakat tekrar belirtirsek projelerin yüzde 99.9’u merkezi…
TSLA grafiği, yüzde 3 ile USD 179 fiyatında ilerlemektedir.
Grafik TradingView’den
BTCUSDT yavaş ama emin şekilde ölüyor. 17188 seviyesini, enflasyonu ve bazı borsaların ve BIST’in yükselişine rağmen kıpırdama olmamasını ancak buna bağlayabiliyoruz. FTX, Thodex, Çiftlikbank, Luna vakıfı, quadrigacx ve belki sırada Binance… Her biri birbirinden değerli ve yaldızlı gözüken şirketler zamanı geliyor 5$ bulamıyor. Elon Musk bile çok zengin ama Twitter’ı 8$’a muhtaç bırakıp yılların güvenli reklam ekosistemini bozdu. Şirket milyar dolar değerler kaybetti.
Bitcoin’de 30 bin desteği kırılmışken halen alıp satarak para kazanacağına inanılması basit bir akıl tutulması. Belki Basic Attention token gibi altcoinler yerine akıl tutulması koinleri daha çok revaçta olabilir.
Grafik TradingView’den
Ethereum için 3 sene önce 50 bin dolar yatırsaydınız şimdi 10 bin dolarınız olacaktı. Enflasyonu ve BIST’in getirisini saymıyoruz bile. Bu sebeple Ethereum desteğin dibine ve daha düşük fiyatlara çok yakında ulaşabilir. Aynı parayı BIST 30’a yatırsaydınız dolar bazlı bir ihtimal 108 bin dolarınız olabilirdi.
Solana birçok coin gibi Solana’da FTX ve onun gibilerinin kurbanı oldu. Solana vakfı tabi ki tüm kullanıcılar sıfırlansa bile milyarder olacak kadar servete erişti. Bilinen bir şey coin ve kripto borsalar azıcık domine edince piyasayı, hemen bir vakıf kurup kendilerine pahalı taşınmazlar ve lüks eşyalar alıyor. Medyaya ve ünlülere para aktararak millete akıl tutulması yaşatıyor (FTX, Thodex, Çiftlikbank vs). Sonra kripto bırsa yatırımcılarının yüzde 10’u bile aynı anda para çekmek istese sıcak para bulamıyor ve batıyorlar. Çok değil, 2 sene önce Solana’nın 1000 dolar olacağı belirtiliyordu. Şu anda 13 dolar…
Sonuç itibarıyle, bu iş için çok bireyler işe alındı, internet siteleri açıldı. Bu sektörün adı kripto. Fakat onbinlerce kişi intihar etti. Türkiye kriptodan etkilenen en çok ülkeden biri. Her 5 aileden 4 ‘ü kripto nedeniyle fakirleşti. Ama artık dur deme vakti. Facebook’un metaverse’i bile çöktü. 11 bin kişi işsiz kaldı. Diğer kritikler ise kriptonun sözde kurtulacağını belirtmektedirler.
Okan Özdemir