BIST100: Döngüden mesajlar
Geçmişten, ilişkili yazılardan kopuk olmadan ve doğrulayacak şekilde ilerliyoruz. İlgili son yazıda dönüm noktaları olacak tarihleri belirtmeye başlamıştık. Bunu devam ettirirken görüyor olacağız ki piyasanın aslında kendine yol ayrımı yaparken geçmişte izler, mesajlar verdiğini görmekteyiz. Çoğu bakışın ıskaladığı bir gerçek de “ortalamaların ruhu” üzerine olmaktadır. Oradaki hikayeyi çözemediğiniz sürece patinaj devam eder.
En ilkel yaklaşımı belirtelim: 2 parçaya böl kıyasla
Basit anlamında, ilk elden belirtiyoruz. Model tabanlı bakışın basitliğine buradan gidebiliriz: herhangi bir grafiği 2 parçaya bölüp, hayali çizginin sağını ve solunu kıyaslamak, harekete geçirecek bilgileri sunabilir. İkinci parçadaki geometrik akışın farklılığı sizi beklentiye götürür. Neredeki? Gelecekteki elbette.
Örnek vaka üzerinden gidelim ve içine ortalamaların gücünü de katalım.
Ağustos.2020 – Ekim.2020 dönemi: 3 aylık zaman çerçevesinde bu dönem ne anlatmaktadır?
Ağustos 2020, saatlerce ve günlerce süren sağanak düşüşün ayı olmuştu. Hatta temmuz 2020 son kısmını da dahil edebiliriz. Bu durumda ciddi düşüşlerin dönemi olarak görmek gerekirdi. Zaman çerçevesi içinde değerlendirince ciddi düşüşlerin anlamı göreceli olarak “eylem noktası” üretebilir. Yanisi: algoritmaların tetiklendiği hareketleri başlatabilir. O halde; bir “başlangıç noktası” olarak da değerlendirilebilir.
Açıklamaya ihtiyaç duyulan nokta var: tetikleyici faktör(ler) ne idi ki, sağanak sonrası yağmur gibi alımlar geldi ve kısa süresine göre verimli yükseliş görüldü? Sadece etki – tepki üzerine mi konuşmak gerekir?
O dönemin bir özelliği, 240 saatlik ortalamalardan aşırı sapma gösterilen dönem olması idi? İncelenen zaman çerçevesi 3 aylık üzerinden belirtirsek: 3 aylık dönemlerde “nadiren” görülen anormallik tetikleyici olmuştur. Bir başka deyişle gerçek anlamda etki – tepki hikayesi yazılacaksa ayakları yere sağlam basan dayanak modeliniz, bakışınız olması gereklidir.
Nadir gösterimlerin etkisini ekim 2020, zaman çerçevesi sonunda da görmekteyiz: 240 saatlik ortalamaya yaklaşık 2 ay yakın seyrederek istikrar arayışında olan bist100 incelenen dönemin önemli kısmında istikrar aramış demektir. Ekim 2020 sonrası görülen yükseliş hareketi de bu istikrar arayışının sonucudur.
Son durumu açıklayan öğreti?
Zaman çerçevesi 3 ay üzerinden değerlendirirsek: 240 saatlik ortalamadan uzun süreli pozitif sapmaya düzeltme görmüştük ve bitmek üzeredir. Gürültüyü azaltıp temiz sinyali görmek adına da 6 saatlik ortalamadaki blok hareketlere bakabiliriz.