2016 yılına diken üzerinde başlayan piyasalar son günlerde ABD ekonomisinin resesyona girme ihtimallerini giderek daha fazla konuşur oldu. 2015 dördüncü çeyrekte yılın geri kalanına göre daha yavaş büyüyen ekonomideki bu soğumanın 2016’ya da taşabileceği korkusu var.
Tarihsel pencereden baktığımızda son 50 yılda ABD ekonomisinin kabaca her yedi yılda bir resesyona girdiğini görüyoruz. Son resesyonun 2009’da sona erdiğini düşününce sadece bu bilgi bir sonraki resesyonun çok uzakta olmadığını anlatıyor.
Peki ya piyasadaki fiyatlamalar ve ekonomik veriler ne diyor bu resesyon endişeleri için?
Öncelikle diğer bir çok göstergeye kıyasla resesyonları bir kaç çeyrek önceden tahmin etmekte oldukça başarılı olan ABD getiri eğrisindeki son duruma bir bakalım. Aşağıdaki grafik Fed’in kendi web sitesinden. Grafikteki gri bölgeler resesyonları işaret ediyor, mavi çizgi ise 10 yıllık tahvil faizi ile 3 aylık tahvil faizi arasındaki fark.
Grafikte gördüğümüz son üç resesyonun üçünde de resesyon başlamadan bir kaç çeyrek önce 10 yıllık tahvil faizi ile 3 aylık tahvil faizi arasındaki fark eksi bölgeye geçiyor. Şu anda bu fark 140 baz puanın üzerinde ve alarm seviyesinin çok uzağında. Yani bu göstergeye göre önümüzdeki bir kaç çeyrekte resesyon riski çok düşük.
Ocak ayı tarım dışı istihdam değişimi beklenti altı kalsa da istihdam görünümünün hala güçlü olduğu gerçeği değişmiş değil. Tarım dışı istihdam değişimi üç ay ortalaması 221 bin, son altı ay ortalaması ise 205 bin. İşsizlik oranı sekiz yıl sonra ilk kez %5.00 altına gerilemiş durumda ve maaşlardaki artış hızında da son aylarda bir iyileşme var. Haftalık işsizlik başvuruları da resesyon endişesi yaratacak seviyelerden uzakta. Son rakam 285 bindi.
Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi Aralık ayında 92.6 ile son dört ayın en yükseğinde, son beş yılın ise en yüksek seviyelerden çok ötede değil. Perakende satışlar ve PMI verileri ise zayıflamanın olduğu göstergeler fakat tek başına yakın zamanda resesyon için endişelenmeye yetecek nedenler değil. Ayrıca 50.0 altındaki ISM imalat PMI’nin yeni siparişleri bileşeni geleceğe dönük umut veriyor. Maaşlardaki artış hızının son zamanlarda ivme kazanması ise gelecek perakende satışlar için pozitif bir sinyal.
Yani tarihsel olarak ABD ekonomisinin önümüzdeki bir kaç yıl içinde resesyona girme riski var fakat tahvil piyasaları ve ekonomik veriler yakın vade için bu riskin düşük olduğunu ima ediyor ve endişelenmek için çok erken diyor.
Kıvanç Vural