Nuri Sevgen – 19.04.2017
Para; üzerinde sıfır faiz oranı olan borç senedidir.
Bu tanım tüm iktisat kitaplarında yazar. Paraların diğer paralara göre tercih edilme sebebi ise; üzerindeki diğer paraya göre değer farkı (faiz oranı farkı) ve beklentilerin matematiksel karşılığıdır.
Demem o ki; örneğin, TL’ye yatırım yapmayı cazip kılmak için TL’nin emsallerine göre daha cazip bir değer (faiz farkı) ya da bu değeri ortaya çıkarabilecek beklentiyi sunması gerekir. İşin değer farkı kısmı matematik olduğundan bu kısmı hesaplaması kolay ama asıl beklentiler fiyatlamada farklılık yaratırlar.
Şöyle ki; Dolar/TL paritesinde uzun (long) pozisyon açmak Dolar’ı TL’ye tercih etmek, başka bir anlatımla %4,5 Dolar faizini %11,50 TL faizine tercih etmek demektir.
Kim daha yüksek faiz getirisini almak yerine düşük faiz getirisi olan parayı tercih eder?
İşte burada o kastettiğim beklentiler devreye giriyor. O beklentilere örnek vermek gerekirse;
– Faiz oranı farkı değişikliği beklentisi
– Enflasyon oranı değişikliği ile reel getiri farkı beklentisi
– Ekonomik ya da jeopolitik risklerin beklentisi vb gibi başlıkları yazabiliriz.
Konuyu iktisadi bir makaleye dönüştürme çabasında değilim. Amacım önce konunun temel dayanaklarına dair ön bilgi vermekti. Bu temel dayanakları uzun uzun analiz edebilir, geleceğe dair bir model oluşturup Dolar/TL’ye dair bir tahminde bulunabiliriz. Ancak bu farklı bir analiz olur. Bu yazımda bu analizi yapmayacağım. Aşağıda yapacağım analiz; arz-talep analizinin görselliğinin ifadesi olan teknik analiz ile kısa süreli yönü tahmine yöneliktir.
Bu analizi sadece Dolar/TL grafiğine bakarak yapmak eksik olacağından bu analizi 2 etapta inceleyeceğim.
1. etapta Dolar Endeksi ile içinde TL’nin de bulunduğu diğer ülke paralarının karşılıklı seyrini,
2. etapta da Dolar/TL’nin grafiksel analizini yapacağım
1. Etap Dolar Endeksi ile gelişen ülke paralarının karşılaştırılması: Aşağıdaki grafikte, kırmızı renkli çizgi TL’nin, lacivert renkli çizgi Dolar Endeksinin 17 nisan pazartesi gününden itibaren 30 dakikalık periyotlarda yüzdesel seyrini göstermektedir. Diğer renkli çizgiler ise;
sarı, Meksika Pezosu
mavi; Hint Rupisi
beyaz, Brezilya Reali
açık yeşil, Macar Forinti
koyu yeşil, G.Afrika Randı
Görüleceği gibi TL diğer paralardan daha fazla Dolar endeksine oranla değer yitirmiş. Yani TL bu paralar içerisinde Dolar’a karşı tercih edilen paralardan değil. Bu tabloya göre en alttaki Brezilya reali ise en çok talep gören para.
Sonuç; TL, bu hafta başından itibaren oluşan aşağıdaki grafiğe göre gelişen ülke paraları içerisinde, Dolar’a karşı, tercih edilmeyen bir para olurken; Real, tercih edilen bir para görüntüsü veriyor.
2. Etap Dolar/TL grafiksel analizi: Aşağıdaki logaritmik eksendeki grafikte günlük dataları içeren fiyat değişimleri görülüyor. Kırmızı renkli ana düşüş trend kanalının üzerinde hareket edildiği gibi 3,55’den başlayan (şubat ayı) yükselen kısa vadelli trendin de üzerinde (siyah trend çizgisi) bir hareket söz konusu. Bu trend ile kırmızı renkli düşen trend kanalı üst bandı yaklaşık olarak 3,65-3,66 seviyesi civarında kesişiyor. Bu seviye kritik destek seviyemiz
Grafikte dikkat çekmeyi istediğim diğer kısım ise; kısa vadeli hareketli ortalamaların (5-10-21 üssel) birbirlerine çok yaklaştıkları 3,68-3,69 arası bölge. Bu seviye de kritik direnç seviyemiz.
Grafiğin söylediği ise; 3,66’nın üzerinde kalınması yukarı yönde baskıyı artırıyor. Bu baskı, özellikle, 3,69’un geçilmesi ile yükseliş yönünde bir trend değişimine dönüşebilir. Bu nedenle 3,69’un üzerinde TL aleyhine hareketin sürebileceği bir trend oluşumuna dikkat etmek gerekir. Diğer taraftan 3,65 seviyesinin altında 3,60 seviyesine doğru bir geri çekilme yaşanarak yükselen trend olasılığının tersine döndüğü ve düşen trend kanalının içinde hareketin alt banda doğru yönelebileceği bir teknik görünüm ortaya çıkabilir.
Sonuçta; TL’de bir negatif yönde ayrışma dikkat çekiyor. Bu grafiklerde gayet sarih bir şekilde ortaya çıkmaktadır. 3,65-3,66 bandının üzerinde kalınması da teknik açıdan bu görünümü destekleyecektir. Bu nedenle 3,65 seviyesi dikkatle takip edilmelidir.
Dr. Nuri SEVGEN
Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş.
Türev Ürünler Müdürü