HABERTURK.COM’dan yatırımcıya özel dosya: Seçim belirsizliği ortadan kalktı. Türkiye global yatırımın yeniden odağı olur mu?
Günlerdir merakla beklenen milletvekili seçiminin ardından borsa artıya geçmekle birlikte yatay bir seyre girdi. Seçim tüm dünya tarafından yakından izlenirken, en iyi tahmini piyasa yapmış gözüküyor. Çünkü piyasa tam da bu sonucu fiyatlamıştı.
Böyle olunca daha öncesinde gündeme aldığı siyasetin sahneden bir anda çekilmesiyle beklentisiz kalan hisse senetleri piyasası sessiz bir bekleyişin içine girdi. Güne başlarken gelen ve ekonomi üzerinde kırılganlığı artırıcı bir özellik taşıyan cari açık verileri de bir miktar tedirginlik yaratsa da bir önceki aya göre yüzde 20 seviyesinde bir düşüş yaşanmasıyla gelen teselli bu durumun çabuk atlatılmasını sağladı.
Fakat, ekonomide bir soğuma olmaması halinde bu açığın 70 milyar dolar seviyelerine ulaşması hiç de zor değil. İşte bu yumuşak ‘karın’, hem piyasaları tedirgin ediyor hem de uluslararası yatırımcıların risk alma iştahı üzerinde önemli bir olumsuz etki yaratıyor.
NOT KIRMADA ELİ ÇABUK, ARTIRMADA NAZLI HOCA!
Bunda Sıfırcı Hoca’nın tavrı da etkili. Seçimin üzerinden bir gün bile geçmeden ağzımızla kuş tutsak yaranamadığımız Fitch, genel seçimlerde AK Parti’nin kazanmış olmasının dikkatleri ekonomi dışına yöneltmemesi gerektiği uyarısını yaptı. Kurum ayrıca, Anayasa reform sürecinin siyasi istikrar içinde gitmesinin not için önemli olduğunun altını çizdi.
Fitch’in bu açıklaması aslında not artırımının epey bir zaman alabileceği sinyali olarak kabul edilebilir. Bundan sonraki bir not artışı (ülke notunun yatırım yapılabilir seviyeye çıkması), Türkiye’ye yatırım yapamayan yabancı büyük fonların da (yatırım fonları ve emeklilik fonları gibi) bu pazara gelmesi anlamına gelecek.
Siyasi belirsizliğin bittiği ve artık ekonomik çözümlere hız verileceği bir dönemde yabancı yatırımcının nasıl bir pozisyon alacağı şüphesiz en önemli konulardan biri. Zira, yabancı yatırımcıların İstanbul Menkul Kıymetler Borsasındaki (İMKB) payı, yüzde 62.51 seviyesinde bulunuyor. Bu aslında son yıllardaki orana göre oldukça düşük bir durumu ifade ediyor. 2009 ve 2010’da net alıcı konumunda bulunan yabancılar, 2011’de (ocak-mayıs dönemi) borsada yaklaşık 1.5 milyar dolarlık net satış yaptı.
ASIL SINAV EKONOMİK ÖNLEM
Peki AK Parti’nin ezici üstünlüğüyle sonuçlanan seçimin ardından yabancılar ilk işlem gününde pozisyonunu değiştirdi mi? Değiştirdiyse yeni pozisyonunu nasıl belirledi? Kendileri açısından memnun edici olan bu seçim sonuçlarının ardından nasıl bir strateji izleyecek? Türkiye’ye bir süredir üvey evlat muamelesi yapan sıcak paranın girişi yeniden hızlanacak mı? Yerli yatırımcı, yabancının hamlelerini nasıl yorumlamalı?
Seçim öncesi belirsizlik kozunu kullanan yabancı yatırımcının bundan sonraki süreçte rotasını yapısal reformlara çevireceği tahmin ediliyor. Bugün konuştuğumuz birçok uzman “Evet seçim sonucu belirsizliği ortadan kaldırdı. Fakat, asıl sınav, cari açığa karşı alınacak olan önlemlerin uluslararası arenada ne derece kabul göreceği ve yeni Anayasa sürecinde bir uzlaşma olup olmayacağıyla verilecek” diyor.
Ekonomik istikrarın devam edeceği bir gerçek. Fakat ısınan ekonominin soğutulmasına yönelik sürecin nasıl yönetileceği de en az not artırımı kadar önem taşıyor.
Piyasaların bugün verdiği tepkiyi ve borsanın çoğunluğunu elinde bulunduran yabancıların bundan sonraki olası yatırım stratejini sizin için uzmanlarına sorduk. Elbette yerli yatırımcının ağırlığı, büyüyen borsa pastasında her geçen gün artarken belirleyici unsur bir süre daha yabancı yatırımcı olacak ve piyasaların yönü buna göre şekillenecek.
Uzmanların değerlendirmeleri hem seçim sonucunun Anadolu’nun ötesinde nasıl algılandığı ve stratejileri nasıl etkileyeceği hakkında fikir veriyor hem de bundan sonraki sürecin analizi konusunda ipuçları sunuyor…
“YABANCI ORANI BUNDAN SONRA ARTAR”
Yabancı payının oldukça düşük seviyelere gerilediğine işaret eden Ata Portföy Yönetim A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Gerz, “Bugünden itibaren önümüzdeki bir artış olmasını bekliyorum. Seçim sonuçları piyasalar açısından olumlu. Yabancılar açısından sandıktan en risksiz sonuç çıktı” dedi.
BORSA 65-70 BİNDE DENGELENİR
Seçimden öncesi azalan yabancı payının seçimden sonra artacağına vurgu yapan Gerz, cari açığa karşı yeni önlemlerin alınmasıyla birlikte yılın ikinci yarısında Fitch’ten bir not artırımı gelebileceğini kaydetti. Endekste çok aşırı bir yükseliş beklemediğini ifade eden Mehmet Gerz, 70 bin puanın önemli bir seviye olduğunu ve endeksin de 65-70 bin bandında dengeleneceğini kaydetti.
CARİ AÇIĞA ÖNLEM 80 BİNE TAŞIR
Fakat Gerz, cari açığa ilişkin tedbirlerin meyvesini vermesi halinde orta vadede 80 bin puanın test edilebileceğini aktardı.
YERLİ-YABANCI ORANI EŞİTLENEBİLİR
Orta ve uzun vadede ise yabancı payının yerli iştahından dolayı düşeceğini aktaran Gerz, şunları aktardı:
“Yabancı payı ilk etapta yüzde 65’e çıkabilir. 2-3 yıl içinde de yüzde 50’ye gerileyebilir. Çünkü not arıtımı sonrasında yabancı uzun vadeli yatırım için gelecek. Dolayısıyla faizlerde düşüşlere şahit olacağız. Ve yurtiçi yatırımcı da hisse senetleri piyasasına yönelecektir. Tabii ki yerlinin payı bundan sonraki dönemde daha hızlı yükselecek. Bu seviye 2015’te yüzde 50-50’ye ulaşabilir. Türkiye dünya genelinde yatırımcı açısından hâlâ çok cazip.”
“EKONOMİ SOĞUTULMALI”
Royal Bank of Scotland Araştırma Müdürü Timothy Ash, seçim sonuçlarının piyasalar açısından iyi bir sonuç olduğunu kaydetti. Ekonomideki aşırı ısınmaya dikkat çeken Ash, bu konuda Merkez Bankası’nın ve hükümetin önlem alması gerektiğini belirtirken, “Ekonomi ısınmış durumda. Sıkılaştırıcı önlemler ve cari açığın azaltılması, bu reformlarda makro ekonomik ve siyasi eşitliğin sağlanması bakımından büyük önem taşıyor” dedi.
HEMEN ÇOK SIKI ÖNLEM ALINIRSA NOT ARTIRIMI YIL SONUNDA
Not artımının da en az gelecek yıl olabileceğine işaret eden Timothy Ash, not artırımının alınacak önlemlere bağlı olduğunun ve fakat sıkı bir önlemin hemen hayata geçmesi halinde bu artışın yıl sonuna doğru görülebileceğinin de altını çizdi.
CARİ AÇIK SÜRERSE YABANCI DAHA HIZLI KAÇAR
Ash cari açığın baskı oluşturmaya devam etmesi halinde yabancı yatırımcının gelmesinden ziyade hızlı bir satış sürecinin yaşanabileceğini ve dövizin ısınabileceğini aktardı. Ash, yabancı yatırımcının Türkiye’de bundan sonraki süreçte alınacak ekonomik önlemlere odaklanacağı söyledi.
“YABANCI SADECE SEÇİM SONUCUNA BAKIP GİRMEZ “
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Yönetmeni Şant Manukyan yabancı yatırımcının bu seçim sonucuna bakıp hızlı bir şekilde Türkiye’ye girmeyeceğini ifade etti. Öncelikle cari işlemler açığıyla ilgili hükümetin açıklayacağı önlemler planının uluslararası arenada nasıl karşılanacağının önem arz ettiğini aktaran Manukyan, ayrıca ABD ve Avrupa’daki görünüm de pozitif olması gerektiğine vurgu yaptı.
HÜKÜMET İKNA EDİCİ OLMALI
İkna edici bir ekonomiyi soğutma planını para girişini hızlandıracağına da dikkat çeken Şant Manukyan, “Türkiye henüz Brezilya, Çin ve Hindistan gibi faiz artırım döngüsüne girmedi. Eğer yıl sonuna doğru bu döngünün içine girerse o zaman da yatırım açısından cazip hale gelebilir ve para girişi hızlanır” dedi.
“HERKES ‘ÖNCE PAKETİ GÖRELİM’ DİYOR”
BGC Parners’ın Başekonomisti Özgür Altuğ ise Başbakan Erdoğan’ın partisinin yeniden iktidar olmasının politik denge açısından olduğu kadar finansal piyasalar açısında pozif olduğunu aktardı. İki nedenden dolayı bu sonucun belki de en iyisi olduğunu kaydeden Altuğ, “Çünkü AKP, yine 4 yıl boyunca tek başına iktidar olacak ve bu, piyasalar açısından istikrarın devamı anlamına geliyor. Yeni hükümetin kurulması en az 1 ay zaman alacak. Bu noktada piyasadaki herkes cari işlemler açığı konusunda önlemler paketini görmek isteyecektir. Fakat bu yönde bir paket hazırlığı için en az 1 ay zamana ihtiyaç var” dedi.
SEÇİM SONUCUNU GÖREN YABANCI NE YAPTI?
* Anayasa’yı tek başına değiştiremeyecek bir tek parti iktidarını öngördükleri için, yabancılar bu sonuca şaşırmadı.
* Piyasanın fiyatladığı bu beklenti nedeniyle yabancı yatırımcılardan seçim sonrası ilk seansta agresif bir alım dalgası gelmedi.
* Yabancı yatırımcı bekle-gör stratejisini bozmadan yeni kurulacak hükümeti ve Meclis’in gündemine alacağı ilk maddeleri beklemeye başladı.
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
* Cari açık yabancı yatırımcının en acil gündem maddesi. Ekonominin aşırı ısınmış olması nedeniyle hem Merkez Bankası’ndan hem de hükümetten ekonomiyi soğutacak şok önlemler bekleniyor.
* Eğer cari açık problemini hızlı ve etkili hamlelerle çözme manevraları gerçekleşirse yabancı yatırımcının bu önlemlerden tatmin olur olmaz tekrar alıma geçme olasılığı yüksek görünüyor.
* Fakat elbette cari açık tek sorun değil. Cari açığın çözülmesi halinde borsada yeni rallilerin önünde duran bir diğer kritik duvar yeni Anayasa. AK Parti’ninin Anayasa’yı tek başına değiştirecek veya tek başına yeni bir Anayasa’yı referanduma götürecek sandalye sayısına ulaşmamış olması Meclis’te bir uzlaşmayı zorunlu kılıyor. Bu açıdan en umut vaat eden haberi ise Başbakan Erdoğan balkon konuşmasında verdi. Erdoğan, “Uzlaşma arayacağız. CHP’ye de gideceğiz” dedi. Bu nedenle yabancı yatırımcı açısından sorun yok gibi görünüyor.
* Yine de bu siyasi yolculukta yolda nelerle karşılaşılacağı bilinmez. Bu nedenle fiilen Anayasa çalışmaları sırasında bir toplumsal gerilim yaşanmaması beklentisi bir kenarda duracak gibi görünüyor. Zaten yeni bir Anayasa’nın hazırlanması ve Meclis gündemine gelmesi uzun bir süreç olacağı için Anayasa tedirginliğini uzun vadeli bir risk olarak işaretlemek en mantıklısı.
* Bu durumda kısa vadede ise borsanın yeni bir ralli gerçekleştirmesinin önünde sadece aşırı ısınmış ekonomi ile cari açık sorunu ve bu soruna karşı alınacak tedbirlerin ne kadar agresif ve çözüme odaklı olacağı konusundaki soru işaretleri duruyor.
* Bu tedbirlerin alınması kredi notunda da bir artış getirebileceği için yabancının alım cephesine geçişi de aynı hızda olabilecek.
Kaynak: Habertürk