Merkez Bankası’nın Ocak’ta olduğu gibi Şubat’ta da faiz indirimine gitmesinin 2020 yılında gayrimenkul sektörü büyük katkı sağlayacağı düşünülüyor.
Faizlerde yaşanan her 0,50 baz puanlık konut kredi faiz indiriminin yaklaşık 200 bin konut satışını tetiklediğini Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş 2020 yılı için rekor beklediklerini belirtti.
Şubat’ta da Ocak’ta olduğu gibi politika faizinde indirime giden Merkez Bankası’nın faiz indirim stratejisinin banka kredili konut satışını 2020’de patlatacağını düşündüklerini söyleyen Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, Merkez Bankası’nın bu sene Ocak’ta 75 baz puan, Şubat’ta 50 puan daha indirime giderek politika faizini yüzde 10,75’e çektiğine hatırlatarak, “bu sene ortalama konut kredi faiz oranı şu an için yüzde 0,98 bunun daha da düşeceği öngörüyoruz. Dolayısıyla bu yıl geçen yıla kıyasla yaklaşık 200 bin daha fazla banka kredili konut satışı gerçekleşeceğini öngörüyoruz.” dedi.
Faiz’de 0,50 baz puanlık indirim 200 bin ek konut satışı yaratıyor
Yaklaşık yüzde 0,50 baz puanlık konut kredi faiz indiriminin yaklaşık 200 bin konut satışını tetiklediğine dikkat çeken Taş, “Nitekim 2017’de faiz oranı ortalaması yüzde 1 iken 473 bin konut ipotekli satılmıştı, faiz oranı ortalaması yüzde 1,5 olan 2018’de 276 bin konut satıldığını görüyoruz. Yine 2009’da konut faiz oranı yüzde 1,3 iken 22 bin banka kredili konut satılmıştı. 2010’da konut kredi faiz oranları yüzde 0,9’a çekildi ve satılan banka kredili konut satış adedi yaklaşık 225 bin adet artışla 246 bini geçti. Benzer bir eğilimi 2012-2013 yıllarında da görebiliyoruz. 2012’de ortalama konut kredi faiz oranı yüzde 1,3 iken 270 bin banka kredili ev satışı gerçekleşti, 2013’te ise konut kredi faiz oranları ilk kez yüzde 1’in altına düştü ve ortalama yüzde 0,80 olarak gerçekleşti. Satılan banka kredili konut adedi ise 460 bin oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
İlk el konut satışını canlandırmak şart
Taş, konut kredi faiz oranlarının tüketici talebinde en önemli rolü teşkil ettiğini kaydederek, “2019’da özellikle birinci el konut satışında yaşanan büyük düşüş (yüzde 26), 2020 ilk aya da yansımış görünüyor. Nitekim Ocak’ta ipotekli konut satış adedi Ocak 2019’a göre bu yılın ilk ayında yüzde 546 artarken, birinci el konut satışı sadece 5 bin adet artabildi. Hükümetin birinci el konutlarda kredi oranını 0,79’a çekmesi de bununla yakından alakalı.” değerlendirmesinde bulundu. Taş daha önce de vurguladığı, birinci el konut alacaklara getirilecek Tapu Harcı, KDV gibi muafiyetlerle bunun sağlanabileceğini hatırlattı.
Faiz indirim serüveni
Ocak 2019’da toplanan Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, politika faizini yüzde 24 düzeyinde sabit tutmuştu. Bir sonraki toplantı olan Mart 2019’da da faizi sabit tutma kararı devam etmişti. Yine Nisan ve Haziran’daki toplantıda da değişiklik yapılmadı. Akabinde Merkez Bankası’nda yaşanan kan değişiminin ardından, Murat Uysal’ın başkanlığında toplanan kurul politika faizinde 425 baz puan birden indirime gitti. Ağustos başında ise Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank konut kredisinde faiz indirimine gitti. Kamu bankaları 500 bin liraya kadar 180 ay vadeli konut kredisinde faizi yüzde 0,99 olarak belirledi. Ayrıca konut kredisinde vade de ilk kez 15 yıla çıkmış oldu. Özel bankaların da konut kredi faiz oranlarını yüzde 1’in altına çekmeye başlamasıyla sektör derinlik kazandı. Sonrasında ise Merkez Bankası 12 Eylül’de 325 baz puan indirimle faizi yüzde 16,50’ye, 24 Ekim’deki 250 baz puan, 12 Aralık’ta 200 baz puan, 19 Ocak 2020’de 75 baz puan, 19 Şubat’ta da 50 baz puan daha indirime giderek politika faizini yüzde 10,75 seviyelerine çekilmiş oldu. Böylece 8 ayda yüzde 56 indirime gidilmiş oldu.
Ortalama konut kredi faiz oranı ve banka kredili satışlar
Yıllık Ort. Aylık Ort. Yıllık Banka Kredili Ev Satışı
2020 11,77 0,98 42,237
2019 17,75 1,47 332.508
2018 19,29 1,60 276.820
2017 12,14 1,01 473.099
2016 13,24 1,10 449.508
2015 12,31 1,025 434.388
2014 11,86 0,99 389.689
2013 9,69 0,80 460.112
2012 12,40 1,03 270.136
2011 11,59 0,965 289.275
2010 11,05 0,92 246.741
2009 15,60 1,3 22.726
2008 18,63 1,55 –