Mahfi Eğilmez – 03.04.2016
Bu yıla ilişkin tahminlerimi paylaştığım yazımda şunları yazmıştım:
‘2016 yılı tahminlerimi paylaşmadan önce yine varsayımlarımı ortaya koymak istiyorum (ki 2016 sonunda tutmayan tahminlerim için gerekçe olsun): (1) Soğuk savaş eğiliminde yumuşama oluşacak. (2) Petrol fiyatı ortalama olarak 50 USD/Varil düzeyinde oluşacak. (3) Avrupa ekonomisinde yavaş yavaş toparlanma ortaya çıkacak. (4) Rusya – Türkiye ilişkileri normale dönecek. (5) Türkiye, yapısal reform olmasa da bazı düzeltme adımları atacak. (6) Fed, 2016 yılında 3 veya 4 kez daha faiz artışına gidecek. (7) Çin ekonomisinde bugünkünden daha kötüye gidecek bir değişme olmayacak.
Bu varsayımlar altında 2016 tahminlerimi aşağıdaki tabloda sunuyorum.
| 2016 Tahminleri | 2016 T |
| Büyüme (%) | 4,0 |
| TÜFE (%, yılsonu) | 9,5 |
| Cari Denge / GSYH (%) | -4,9 |
| USD Kuru (USD / TL) | 3,30 |
| Euro Kuru(Euro / TL) | 3,60 |
| İşsizlik (%) | 10,7 |
| Bütçe Dengesi (%) | -1,0 |
Emeklilere ve ücretlilere yapılacak ücret artışları kamu harcamalarını artıracak ve bütçe üzerinde olumsuz etki yaratacak olsa da asgari ücret artışının yaratacağı vergi ve sosyal güvenlik prim artışlarının kamu gelirlerini artırarak bu yükü fazlasıyla karşılayacağını tahmin ediyorum. O nedenle bütçe açığının yukarı gitmeyeceğini, hatta biraz daha aşağı gidebileceğini tahmin ediyorum.
Ücret artışları ve emekli maaşı artışları toplumun tüketim eğilimi en yüksek kesimine yönelecek gelir artışları olacağı için bu gelişmenin toplam talebin ve dolayısıyla büyümenin artmasına yol açmasını bekliyorum.
2016 yılında Fed’in faiz artışlarına devam etmesinin kurlarda artışa yani TL’de değer kaybına neden olacağını, TL’deki değer kaybının toplam talebin yükselmesiyle birleşerek enflasyonun yükselmesine yol açacağını tahmin ediyorum.’
Yılın üçüncü ayındayız. Tahminlerimin dayanağı olan varsayımlardan bazıları sapmaya başladı bile. ‘(6) Fed, 2016 yılında 3 veya 4 kez daha faiz artışına gidecek’ biçiminde ortaya koyduğum varsayım Mart ayında yapılan Fed FOMC toplantısı sonrasında açıklanan karar ile tümüyle değişti. Fed’in 2016 yılında 1 veya en fazla 2 faiz artışına gideceği yönünde beklenti oluştu. Eğer gerçekleşme de böyle olursa bu varsayım tutmamış olacak. Bu varsayımın tutmamasının etkisi Dolar kuruna ilişkin tahminimizin de aşağıya doğru sapmasına yol açtı. İş o kadarla da kalmayacak ve kur tahminimizin tutmaması sonucu muhtemelen enflasyon tahminimiz de cari açık tahminimiz de tutmayacak. Fed’in bu açıklamasına uyması halinde USD/TL kuru benim tahminimin yüzde 10 kadar altında, enflasyon 2 puan kadar altında ve cari açık ta 0,8 – 1,0 puan altında gerçekleşebilir.
Şimdilik tahminlerimi varsayımlarda ortaya çıkan sapmalar çerçevesinde değerlendirmekle yetiniyorum ve yeni tahmin yapmıyorum. Yeni tahminlerimi yıl ortasında varsayımlardaki sapmalar netleşince açıklayacağım.
Yukarıda değindiğim 2016 yılı tahminlerimi içeren yazının başında şunları yazmıştım: ‘Kriz konjonktüründe tahmin tutturmak, oynak bir zemin üzerinde durup tabancayla oynak bir hedefe ateş edip hedefi vurmak kadar zor bir iştir. O nedenle böyle bir ortamda tahminler genellikle tutmaz. Ama biz iktisatçı milleti yine de tahmin yapmaktan vazgeçemeyiz. Tahminlerimizi izleyenler de, tahminlerimiz tutmayınca bizimle dalga geçmeyi severler. Tahminlerle birlikte o tahminlerin dayandığı varsayımları ortaya koymamışsanız tahminlerinizin niçin tutmadığını anlatma hakkınız olmaz. Oysa varsayımlarınızı sıralamışsanız ve onlar doğru çıkmamışsa tahminlerinizin tutmamasının bir gerekçesi olabilir. Çünkü sonuçta varsayımlarınızın tutup tutmaması sizin elinizde olan şeyler değildir.’ Varsayımlarımı tahminlerimle birlikte ortaya koyduğum için tahminlerimin tutmaması halinde diyebileceğim bir şeyler var demektir.